طرح ریخته گری دقیق و فورجینگ فلزات
- 17 اردیبهشت 1397
- ۰
- بازدیدها: 1,602
- دسته بندی:
طرح ریخته گری دقیق و فورجینگ فلزات
ریخته گری دقیق به روشی اطلاق میشود که در آن قالب با استفاده از پوشاندن مدلهای از بین رونده توسط دوغآب سرامیکی ایجاد می شود. مدل که معمولاً از موم یا پلاستیک است توسط سوزاندن یا ذوب کردن از محفظه قالب خارج میشود.
در رو شهای قالب گیری در ماسه، مدلهای چوبی یا فلزی به منظور تعبیه شکل قطعه در داخل مواد قالب مورد استفاده قرار میگیرد. در این گونه رو شها مدلها قابلیت استفاده مجدد را دارند ولی قالب فقط یک بار استفاده می شود. در روش دقیق هم مدل و هم قالب فقط یک بار استفاده میشود.
مهم ترین مزایای روش ریخته گری دقیق عبارتند از:
الف) تولید انبوه قطعات با اشکال پیچیده که توسط رو شهای دیگر ریخته گری نم یتوان تولید نمود توسط این فرآیند امکان پذیر میشود.
ب) مواد قالب و نیز تکنیک بالای این فرآیند، امکان تکرار تولید قطعات با دقت ابعادی و صافی سطح
یکنواخت را می دهد.
ج ) این روش برای تولید کلیه فلزات و آلیاژهای ریختگی به کار میرود. همچنین امکان تولید قطعاتی از چند آلیاژ مختلف وجود دارد.
د ) توسط این فرآیند امکان تولید قطعاتی با حداقل نیاز به عملیات ماشین کاری و تمام کاری وجود دارد. بنابراین محدودیت استفاده از آلیاژهایی با قابلیت ماشین کاری بد از بین م یرود.
ه ) در این روش امکان تولید قطعات با خواص متالورژیکی بهتر وجود دارد.
و ) قابلیت تطابق برای ذوب و ریخته گری قطعات در خلاء وجود دارد.
ز) خط جدایش قطعات حذف می شود و نتیجتاً موجب حذف عیوبی میشود که در اثر وجود خط جدایش به وجود می آید.
مراحل ریخته گری دقیق غیرمستقیم
مراحل ریخته گری دقیق از ابتدا تا انتهای فرآیند به صورت زیر است:
مرحله ۱- ساخت الگوی اصلی
در نخستین مرحله طراح قالب، یک الگوی اصلی از جنس موم یا خاک رس، چوب و پلاستیک میسازد.
مرحله ۲- ساخت قالب
در این مرحله قالبی مناسب الگوی اصلی ساخته میشود. روشهای مختلفی برای ساخت قالب اصلی وجود دارد،.
مثال
به عنوان مثال میتوان به طور مستقیم از الگوی اصلی و در طی یک فرآیند ریختهگری قالب اصلی را تولید کرد. البته در این روش باید الگوی اصلی فلزی بوده و نقطه ذوب قالب اصلی پایینتر از الگوی اصلی باشد.
مرحله ۳- تولید الگوها
در این مرحله الگوهای مومی تولید میشوند، البته غیر از موم میتوان از مواد دیگری نظیر پلاستیک یا جیوه منجمد هم استفاده کرد.
روش ها
این الگوها به دو روش عمده تولید میشوند. در روش اول موم به داخل قالب ریخته میشود. قالب گردانده میشود تا یک لایهی موم تمام سطح داخلی قالب را بپوشاند. این روند تا رسیدن به ضخامت مورد نیاز ادامه پیدا میکند. در روش دوم قالب را از موم مذاب پر میکنند و منتظر انجماد آن میمانند.
مرحله ۴- مونتاژ الگوهای مومی
پس از تهیه تمام الگوهای مومی مورد نیاز، آنها را به صورت یک الگوی بزرگ مونتاژ میکنند تا در یک سری ریختهگری شوند. در واقع تمام الگوها به یک راهگاه مومی متصل میشوند تا یک الگوی بزرگ را ایجاد کنند. برای این منظور بخش کوچکی از الگوی موم توسط سیستم گرمایش ذوب میشود. به راهگاه مومی متصل میشود.
مرحله ۵- ساخت قالب سرامیکی
الگوهای بزرگ و مونتاژ شده در مرحله قبل را برای ساخت قالبهای سرامیکی دقیق به کار میبرند. برای این منظور الگوهای مومی مونتاژ شده را به درون دوغابهایی از مواد نسوز فرو برده و خارج میکنند. منتظر میمانند تا خشک شود و لایههای بعدی را به همین شیوه تکرار میکنند. تا به ضخامت مد نظر دست پیدا کنند.
پوشش اولیه
برای پوشش اولیه به منظور حفظ جزئیات قالب از مواد ریز در دوغاب استفاده میشود. در مرحله بعدی، الگوی مومی وارد دوغابی حاوی ترکیبات سرامیکی شده و سپس منتظر سخت شدن آن میمانند. پس از رسیدن به ضخامت دلخواه با تکرار این مراحل، قالب برای خشک شدن به مدت ۱۶ الی ۴۸ ساعت در محفظههایی قرار داده میشود.
مواد نسوز موزد استفاده
مواد نسوزی که در ریختهگری دقیق مورد استفاده قرار میگیرند، عبارت هستند از: سیلیس، زیرکن، ترکیبات سیلیکاتی مختلف آلومینیم و آلومنیا. در این بین از زیرکن در پوشش اولیه استفاده میشود چرا که عنصر زیرکونیم واکنش پذیری کمتری با فلز مذاب دارد.
مرحله ۶- مومزدایی
در این مرحله پس از اینکه قالبهای سرامیکی به کیفیت مطلوب رسیدند. در کورههایی به صورت وارونه قرار میگیرند تا موم، ذوب شده و از آن خارج شود. از آنجایی که ضریب انبساط موم بالاتر از قالب سرامیکی است. باید افزایش دما به سرعت رخ دهد تا انبساط قالب مومی منجر به شکستگی قالب سرامیکی نشود چرا که با گرمایش سریع سطح اول موم به سرعت ذوب شده و فضا برای انبساط باقیمانده موم خالی میشود. از موم خارج شده پس از بازیافت برای تولید قالبهای مومی استفاده میشود.
مرحله ۷- پیش گرمایش قالب
قالبهای سرامیکی آماده شده تا دماهای بالا در حدود ۹۰۰ الی ۱۱۰۰ درجه سانتیگراد گرم میشوند. تا عاری از هرگونه رطوبت و باقیماندههای موم شوند. میتوان از قالبهای گرم برای ریختهگری استفاده کرد. مزیت این کار طولانیتر شدن روند انجماد فلز مذاب است. با افزایش این زمان، مذاب بهتر قالب را پر میکند، دقت ابعادی افزایش مییابد و خواص مکانیکی بهبود پیدا میکنند.
مرحله ۸- ریختن مذاب
در این مرحله بر اساس مشخصات قالب و ابعاد آن میتوان از روشهای مختلفی نظیر ریختهگری در خلا، ریختن مذاب به کمک فشار، ریختهگری به شیوه گریز از مرکز و یا ریختن مذاب به کمک گرانش استفاده کرد. روش متداول برای قالبهای سرامیکی که حاوی مقاطع نازکی نیستند، قرار دادن آنها در وانهایی پر از ماسه و ریختن مذاب به درون آنها به کمک نیروی گرانش است.
مرحله ۹- جدا کردن قطعه نهایی
برای جدا کردن قطعه ریختهگری شده میتوان پوسته سرامیکی را به کمک چکشکاری و یا لرزش از آن جدا کرد. راهگاه هم پس از قطع شدن مجدد بازیافت شده و مورد استفاده قرار میگیرد. در انتها معمولا جسم ریختهگری شده به واسطه سنگزنی تمیز میشود تا هرگونه نشانهی ریختهگری از سطح آن پاک شود.
مزایا و محدودیتهای ریختهگری دقیق
هر فرآیند مکانیکی دارای مزایا و معایب خاص خود است. ریخته گری دقیق هم از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه به این موارد اشاره شده است:
مزایا
- قابلیت تولید اشکال هندسی پیچیده
- ساخت قطعاتی ظریف با دقت ابعادی و کیفیت سطحی بالا که این روش را مناسب ساخت جواهرات و زیورآلات میکند.
- عدم نیاز به عملیات تکمیلی برای داشتن سطحی صاف
- کنترل دقیقتر خواص مکانیکی
- بازده بالا و مناسب تولید انبوه
محدودیتها
- بزرگترین محدودیت ریختهگری دقیق، حداکثر محدوده وزنی آن است. چرا که از نظر اقتصادی ساخت قطعاتی با وزنی بیشتر از ۷۰ کیلوگرم مقرون به صرفه نیست. از این رو بیشتر قطعات تولید شده توسط فرآیند ریختهگری دقیق، وزنی بین ۵ تا ۱۵ کیلوگرم دارند.
- زمان طولانیتر فرآیند ریخته گری دقیق نسبت به دیگر روشهای ریختهگری.
ظرفیت پیشنهادی طرح : ۲۰۰۰ تن در سال
اشتغال زایی (نفر) : ۲۰ نفر
متراژ زمین : ۴۰۰۰ مترمربع
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۵۸.۰۰۰ میلیون ریال
قیمت ماشین آلات : ۳۱.۰۰۰ میلیون ریال
دوره بازگشت سرمایه : ۴.۲ سال
دیدگاه خود را ثبت کنید