طرح تولید کربنات سدیم

سودا اش یا سدیم کربنات یکی از مهمترین مواد شیمیایی صنعتی است که به طور وسیعی در تولید دیگر فرآورده های قلیایی، نمکهای سدیم و . . . به کار میرود.
سودا اش نام متداول سدیم کربنات بدون آب با کاربرد صنعتی است. سودا اش یا سدیم کربنات، نمک سدیم اسید کربنیک است. این ماده در حالت عادی به صورت جامد سفید رنگ میباشد. سدیم کربنات در مقیاس صنعتی از طریق فرایند سولوِی و با استفاده از آمونیاک، سنگ آهک و نمک تولید میشود. یکی از مهمترین کاربردهای سدیم کربنات استفاده از این ماده در صنعت تولید شیشه است.
کربنات سدیم با نام های soda crystals، washing soda و soda ash نیز شناخته می شود. فرمول شیمیایی آن Na_۲CO_۳ است. این ماده دارای CAS-Number 497-19-8 میباشد خلوص این محصول معمولا بر اساس مقدارNa_۲O گزارش میشود به طوریکه هر یک کیلوگرم سدیم کربنات دارای ۰.۵۸۵ کیلوگرمNa_۲O میباشد. شکل زیر ساختار شیمیایی سدیم کربنات را نشان میدهد.

کربنات سدیم نمک سدیم اسید کربونیک است. کربنات سدیم دارای یک بنیان آنیونی CO_۳^-۲ و دو بنیان کاتیونی ⁺Na است. این ماده به شکل ریستالهای هپتا هیدرات، مونوهیدرات و دکاهیدرات وجود دارد. فرم مونوهیدرات آن دارای ۸۵ درصد وزنی سدیم کربنات بوده که به شکل کریستالهای کوچک از کریستالیزاسیون محلول اشباع درمای بالای ۳۵ درجه سلسیوس به دست میآید. فرم هپتاهیدرات دارای ۴۵ درصد وزنی سدیم کربنات است و در دمای ۳۲ الی ۳۵ درجه سلسیوس به دست میآید. فرم دکاهیدرات آن که washing soda هم نامیده میشود دارای ۳۷ درصد وزنی سدیم کربنات است و در دمای زیر ۳۲ درجه سلسیوس به دست میآید. سدیم کربنات معمولا به شکل هپتاهیدرات وجود دارد که به به سهولت به فرم پودر سفید مونو هیدرات در می آید.سدیم کربنات دارای خاصیت قلیایی نسبتا قوی است و از خاکستر بسیاری از گیاهان قابل استحصال است. این محصول بیش از ۵۰۰۰ سال است که مورد استفادهی انسان قرار گرفته است. مصریان باستان شکل طبیعی نمک قلیایی ترکیبی شامل سدیم کربنات دکا هیدرات و سدیم بی کربنات را استفاده میکردند. آنها این نمک قلیایی را به عنوان صابون شستشو بکار می بردند. همچنین در تولید شیشه نیز از این ماده استفاده میکردند.
در سال ۱۷۹۱ شیمیدان فرانسوی نیکلاس لبانس کربنات سدیم را به شکل امروزی تهیه نمود. تا اواسط قرن نوزدهم این محصول عمدتا از خاکستر گیاهان استخراج میشد و به همین دلیل نامsoda ash بر آن نهاده شد است. سدیم کربنات هم به شکل طبیعی در طبیعت وجود دارد و هم از روشهای مختلف شیمیایی تولید میگردد.
ماده معدنی آن ترونا نام دارد. قابل ذکر است که بزرگترین ذخائر طبیعی آن در رودخانه ی سبز Wyoming آمریکا واقع است.

خلاصه بررسی اقتصادی طرح تولید کربنات سدیم

ظرفیت اسمی تولید سالیانه: ۲۰۰۰۰ تن
مساحت زمین مورد نیاز: ۳۰۰۰۰۰ مترمربع
زیربنای ساختمان ها: ۶۰۰۰۰ مترمربع
میزان سرمایه گذاری ثابت: ۱۸۰۰ میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات: ۱۱۰۰ میلیارد تومان
نرخ بازگشت داخلی: ۳۱ درصد
دوره بازگشت سرمایه: ۴ سال