طرح پرورش ماهیان زینتی

ماهی نام یک دسته از جانداران خون‌سرد آبزی است. ماهی‌ها به کمک باله در آب حرکت می‌کنند که هنگام دور زدن از باله‌های سینه‌ای و هنگام حرکت سریع از بالهٔ دمی استفاده می‌کنند. پوست بدن ماهی‌ها از پولک پوشیده شده‌است و لغزنده است. ماهی‌ها با آب‌شش‌های دو طرف سر خود تنفس می‌کنند. ماهی‌ها در آب تخم‌ریزی می‌کنند و از هر تخم یک ماهی متولد می‌شود. بطور کلی می‌توان گفت ماهی‌ها جزء دسته آبزیان بوده و تخم گذار هستند. پرورش ماهیان زینتی یکی از راه های درآمدزایی برای علاقه‌مندان به ماهی است. پرورش ماهی زینتی از جمله طرح های اشتغالزایی است که نیاز به سرمایه اولیه زیادی ندارد و با کمترین سرمایه و فقط با چند آکواریوم میشود به کار پرورش ماهیان زینتی در خانه پرداخت.

تاریخچه ماهیان زینتی

چینی‌ها نخستین کسانی بودند که در حدود ۱۰۰۰ سال قبل مبادرت به نگهداری و پرورش ماهیان زینتی کردند و ماهی گلد فیش که در حال حاضر نیز جزو ماهیان محبوب آکواریوم داران است، در آن زمان نیز ماهی مورد علاقه آنان بوده است.

انواع ماهیان زینتی

ماهی‌های زینتی در طیف خیره‌کننده‌ای از رنگ‌ها، شکل‌ها و اندازه‌ها وجود دارند که آن‌ها را به گزینه‌های محبوبی برای علاقه‌مندان به آکواریوم در سراسر جهان تبدیل می‌کند.از انواع ماهی های زینتی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :

1. گوپی ها: گوپی ها که به خاطر رنگ های پر جنب و جوش و دم های بلند و روان خود شناخته شده اند، جزء اصلی بسیاری از آکواریوم ها هستند. مراقبت از آنها نسبتاً آسان است و به طور پرباری پرورش می یابند.
2.  تتراس: تتراها با بدن های درخشان و رفتار مدرسه ای خود، حرکت پر جنب و جوش را به هر تانک اضافه می کنند. انواع محبوب شامل تتراهای نئون، تتراهای کاردینال و تتراهای دامن مشکی هستند.
3.  ماهی  Betta: که به ماهی مبارز سیامی نیز معروف است، به خاطر باله های استادانه و رنگ های تندشان ارزشمند هستند. در حالی که نرها به خاطر پرخاشگری خود نسبت به سایر نرها شناخته می شوند، ماده ها را می توان به طور مسالمت آمیز کنار هم نگه داشت.
4. فرشته ماهی: این ماهی های برازنده با بدن مثلثی و باله های دراز و دنباله دار مشخص می شوند. آنها در رنگ های مختلفی از جمله نقره ای، مشکی و مرمری عرضه می شوند.
5. دیسکس: ماهی دیسکس به دلیل رنگ های پر جنب و جوش و شکل گرد متمایزشان ارزشمند هستند. آنها به شرایط آبی خاصی نیاز دارند و نگهداری آنها نسبت به سایر ماهیان زینتی دشوارتر است.
6. گلدفیش: گلدفیش شاید یکی از نمادین ترین ماهی های زینتی باشد که به خاطر رنگ های روشن و شکل های متمایزش شناخته می شود. آنها در انواع مختلف، از جمله ماهی قرمز معمولی، دنباله دار، و گونه های فانتزی مانند فنتیل و اوراندا وجود دارند.
7. سیچلایدها**: سیچلایدها گروه متنوعی از ماهی ها هستند که به دلیل رفتار سرزمینی و رنگ های چشمگیر خود شناخته می شوند. گونه های محبوب عبارتند از سیکلیدهای آفریقایی از دریاچه های شکاف و سیکلیدهای آمریکای جنوبی مانند فرشته ماهی و دیسک.
8.   Killifish: به خاطر رنگ های پر جنب و جوش و الگوهای منحصر به فرد خود شناخته می شود. آنها از مناطق مختلف در سراسر جهان می آیند و بسته به گونه نیازهای مراقبت خاصی دارند.
9. مولی ها: مولی ها ماهی های صلح آمیزی هستند که به دلیل تحمل آن در طیف وسیعی از شرایط آب شناخته می شوند. آنها در رنگ ها و الگوهای مختلف می آیند و انتخاب های محبوب برای تانک های اجتماعی هستند.
10. راسبورا: راسبوراها ماهی های کوچک و صلح آمیزی هستند که به دلیل رفتار مدرسه ای و رنگ های ظریف خود شناخته می شوند. گونه های محبوب عبارتند از هارلکین راسبورا و دانیوهای مروارید آسمانی.

هدف از پرورش ماهیان زینتی

پرورش ماهیان زینتی اهداف مختلفی دارد، هم برای علاقمندان و هم برای پرورش دهندگان تجاری:

1. تامین تجارت آکواریوم: هدف اولیه از پرورش ماهیان زینتی تامین تقاضای ماهی در تجارت آکواریوم است. این شامل هر دو گونه آب شیرین و آب شور است. پرورش یک منبع پایدار ماهی را برای علاقه مندان به لذت بردن در آکواریوم های خانگی تضمین می کند.
2. حفاظت از گونه: پرورش ماهیان زینتی می تواند به حفاظت از گونه های خاصی کمک کند، به ویژه گونه هایی که در طبیعت در معرض خطر یا در خطر انقراض هستند. با پرورش این ماهی ها در اسارت، پرورش دهندگان به کاهش فشار بر جمعیت های وحشی کمک می کنند و حتی ممکن است در برنامه های پرورشی با هدف معرفی مجدد گونه ها به زیستگاه های طبیعی خود شرکت کنند.
3. پرورش انتخابی برای صفات دلخواه: بسیاری از علاقه مندان و پرورش دهندگان به پرورش انتخابی برای تولید ماهی با ویژگی های خاص، مانند رنگ های زنده، الگوهای منحصر به فرد، یا شکل های بدن مطلوب مشغول می شوند. این فرآیند پرورش انتخابی منجر به توسعه انواع ماهی های زینتی متعددی شده است که تنوع موجود را برای علاقه مندان به آکواریوم افزایش می دهد.
4. تحقیق و آموزش: پرورش ماهیان زینتی نیز به عنوان ابزاری ارزشمند برای تحقیق و آموزش عمل می کند. مطالعه رفتارهای پرورشی، ژنتیک و رشد گونه‌های ماهی‌های زینتی می‌تواند بینش‌هایی در مورد اصول بیولوژیکی گسترده‌تر ارائه دهد و به تلاش‌های حفاظتی کمک کند.
5. فرصت های اقتصادی: برای پرورش دهندگان تجاری، پرورش ماهیان زینتی می تواند یک سرمایه گذاری سودآور باشد. فروش ماهی باکیفیت به عمده فروشان، خرده فروشان یا مستقیماً به علاقه مندان می تواند درآمدزایی داشته باشد. علاوه بر این، پرورش گونه‌های کمیاب یا مطلوب می‌تواند قیمت‌های برتر را در بازار داشته باشد.
6. لذت و رضایت شخصی: بسیاری از علاقه مندان به پرورش ماهی های زینتی به عنوان یک سرگرمی برای لذت و رضایت شخصی می پردازند. پرورش ماهی به آن ها این امکان را می دهد که رفتارهای جذاب ماهی ها را مشاهده کنند، شاهد رشد و تکامل فرزندان باشند و اشتیاق خود را با دیگر علاقه مندان به اشتراک بگذارند.

به طور کلی، پرورش ماهی‌های زینتی اهداف متعددی را دنبال می‌کند، از پاسخگویی به تقاضای ماهی‌های آکواریومی گرفته تا کمک به حفاظت از گونه‌ها و فراهم کردن فرصت‌هایی برای تحقیق، آموزش و لذت شخصی.

تغذیه ماهیان زینتی

این ماهی‌ها گوشتخوار به حساب می‌آیند و در طبیعت از کرم‌های کوچک و لارو پشه تغذیه می‌کنند. شرکت‌های بسیاری برای این نوع ماهی‌ها غذاهای اختصاصی تولید می‌کنند که بسیار فراوان هستند. نوع غذای آن ها در سنین مختلف تا بلوغ مانند اکثر ماهی‌ها متفاوت است.

معرفی کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید ماهیان زینتی

۱. ماهی تزیینی آب شیرین : ۰۵۰۰۵۱۲۳۰۵
2. ماهی تزیینی آب شور : ۰۵۰۰۵۱۲۳۰۸

تجارت ماهیان زینتی

تجارت ماهیان زینتی میلیاردها دلار در سال درآمد نصیب کشورهای تولیدکننده می‌کند. ماهیان آکواریومی در تمام فصل ها طرفدار دارند. ماهی ماده می‌تواند در هربار جفت‌گیری تا ۵۰۰ تخم بگذارد. ولی به‌طور معمول ۲۰۰ تخم می‌گذارد که همه آنها به لارو تبدیل می‌شوند. حرارت مورد نیاز این ماهیان در حدود ۲۰-۲۴ درجه سانتیگراد است. مدت زمان روشنایی در یک آکواریوم به‌طور معمول روزانه ۱۰ تا ۱۵ ساعت در نظر گرفته می‌شود که در صورت وجود گیاهان طبیعی در آن این زمان به ۸ تا ۱۰ ساعت کاهش می‌یابد.

پیش بینی بازار مصرف جهانی ماهیان زینتی

یکی از گزینه های مناسب به منظور تجاری و رقابتی شدن بخش آبزی پروری و حضور فعال آن در بازارهای جهانی، توسعه واحدهای تجاری تکثیر و پرورش آبزیان زینتی می باشد. اگر فقط درآمد حاصل از صادرات ماهیان زینتی در دنیا را بدون کل صنعت آکواریوم در نظر بگیریم بدلیل علاقه مردم ایران به ماهیان زینتی، صنعت آکواریوم و پرورش ماهیان زینتی از رونق خوبی برخوردار است. سال گذشته بیشتر از ۵‌ میلیون قطعه ماهی زینتی به کشور وارد شده است که این میزان حدود ۹۸‌ میلیون دلار ارزش‌گذاری شده است. کشورهای جنوب‌شرقی آسیا مانند تایلند، مالزی و سنگاپور بزرگترین تولیدکنندگان ماهی‌های زینتی در جهان به شمار می‌روند. این در شرایطی است که ایران به سادگی می‌تواند به یک رقیب سرسخت برای غول‌های تولید ماهیان زینتی تبدیل شود، زیرا ایران به دلیل نزدیکی به بازارهای هدف دسترسی ساده‌تری دارد و همین موضوع می‌تواند هزینه‌های حمل‌ونقل این کالا را کاهش دهد و مشتریان را به بازار ایران جذب کند. علاوه بر این، ایران ۸۰ گونه از ۱۵۰۰ گونه ماهیان زینتی را به صورت بومی در اختیار دارد. متاسفانه با وجود داشتن پتانسیل های خوب علمی، فنی و اقلیمی در مناطق مختلف کشور، در خصوص سرمایه گذاری در این بخش و تولید و تکثیر این گونه ماهیان، توجه چندانی نشده است و سالانه ارز هنگفتی به خاطر واردات ماهیان زینتی به کشور تحمیل می شود. در حالی که با اتکا منابع داخلی و توجه مسیولین و سرمایه گذاری در این صنعت و پرورش ماهیان زینتی، ضمن ایجاد کار و اشتغالزایی برای جوانان مستعد، ایران می تواند قطب تولید ماهیان زینتی در منطقه شود و نه تنها نیاز داخلی را تامین نماید بلکه با توسعه صادرات آن سهم بالایی را در بازار جهانی به خود اختصاص دهد.. ترکیه در تولید آبزیان پس از ایران قرار دارد اما در صادرات پیشتر است که این امر بیانگر اهمیت ایجاد و تقویت خوشه تولید و زنجیره ارزش می باشد که تا کنون در ۲ استان انجام شده است. ارزش صادرات شیلات ایران سال گذشته با افزایش ۹ برابری به بیش از ۶۰۰ میلیون دلار رسید اما باتوجه به توجیه اقتصادی و محصولات صادرات محور، هدفگذاری برای ارزآوری ۲ میلیارد دلار در دستور کار قرار دارد. با توسعه این صنعت و صادرات ماهیان زینتی فقط به کشورهای همسایه می توان علاوه بر ایجاد اشتغال برای جوانان به خصوص فارغ التحصیلان و دانش آموختگان دانشگاهی زمینه را برای ارزآوری مطلوب نیز فراهم کرد. قیمت ماهی زینتی در بازارهای اروپا و آمریکا چند برابر بازار داخلی است و همین عامل سبب می‌شود صادرات ماهیان زینتی ارزآوری قابل توجهی برای کشورمان داشته باشد. مثلا یک قطعه ماهی آنجل ۴ اینچی در بازار ایران حدود ۱۵۰۰ تومان قیمت دارد این درحالی است که در بازار اروپا همین محصول حداقل با نرخ ۱۲ یورو معامله می‌شود که با قیمت روز ۳۶۰۰ تومانی هر یورو به ۴۳‌هزار و ۲۰۰ تومان می‌رسد. با این حساب می‌توان گفت درآمد صادراتی یک قطعه ماهی زینتی حدود ۲۸ برابر درآمد آن در بازار داخلی است

فرصت‌ها، تهدید‌ها و توصیه فعالان

در شرایط فعلی توجه خوبی به نگهداری ماهیان زینتی در ایران صورت گرفته و از این حیث بازار مصرف مناسبی برای ماهیان زینتی در کشور وجود دارد. از طرف دیگر، توجه به بازار‌های صادراتی هم می‌تواند زمینه خوبی را برای اشتغال‌زایی توسعه این صنعت در کشور داشته باشد. در سال‌های اخیر روند رو به‌ رشد در تولید ماهیان زینتی در کشور آغاز شده اما همچنان زمینه‌های صادراتی خوبی برای تولید‌کنندگان فراهم نشده است و کشور ما بیشتر از آنکه به‌عنوان صادرکننده این‌گونه ماهی‌ها مطرح باشد، واردکننده خوبی است. عدم رسیدگی مناسب و نداشتن دانش کافی را یکی از تهدید‌های ورود به این صنعت است و سرمایه‌گذاران و افرادی که قصد ورود به این بخش را دارند باید علاوه بر دانش و تجربه از پشتکار مناسب و روحیه خستگی‌ناپذیری در کار برخوردار باشند. چون احتمال شکست در مراحل اولیه کار بسیار بالاست. بازار در سال‌های اخیر رشد خوبی داشته که می‌تواند زمینه‌های مناسبی برای سرمایه‌گذاری و ورود تازه‌وارد‌ها محسوب شود. سرمایه‌گذاری در برخی از گونه‌های ماهیان زینتی می‌تواند زمینه‌های مناسبی را برای اشتغال‌زایی در کشور فراهم آورد. وجود مزیت‌های نسبی و نزدیکی به بازار‌های هدف می‌تواند سهمی از بازار‌های جهانی را در اختیار تولید‌کنندگان ایرانی قرار دهد که رشد این صنعت را به همراه خواهد داشت.

پرورش ماهیان زینتی

پرورش ماهیان زینتی این روز ها طرفداران فراوانی یافته است زیرا با توجه به گسترش آپارتمان نشینی نگهداری این موجودات جذاب بسیار ساده تر از سایر حیوانات خانگی خواهد بود، علاوه بر این وجود آکواریوم در خانه میتواند باعث کاهش تنش ها و مشکلات روحی افراد شو.. پرورش ماهی زینتی ، یکی از مشاغلی است که راه اندازی و کسب درآمد از آن به آسانی امکان پذیر است. کسب دانش در زمینه پرورش ماهی زینتی به آسانی امکان پذیر بوده و با کمی دقت و توجه به اصول اساسی این کار، میتوان حتی در ابعاد بسیار کوچک و در منزل نیز اقدام به تولید این ماهیان جذاب و زیبا نمود. محل اصلی پرورش ماهی‌های زینتی بیشتر در مناطق آسیایی است و دو سوم این ماهی‌ها در آسیا پرورش داده‌ می‌شوند و در این میان سنگاپور، به تنهایی ۲۵درصد از تقاضای جهانی این صنعت را پوشش می‌دهد.

نکات مهم در پرورش ماهی زینتی

1.   از قرار دادن جفت در کنار سایر ماهیان اجتناب کنید .
2.  تراکم بیش از حد در هر مخزن موجب تلفات خواهد شد .
3.  دمای حدود ۲۴ درجه سانتی گراد را حفظ کنید .
4.  جهت استفاده بهینه و اقتصادی از فضا از قفسه بندی استفاده شود .

معیار اساسی برای تکثیر و پرورش ماهی زینتی

• دما: که باید حدود ۲۴ درجه سانتی گراد باشد
• اکسیژن یا هوادهی: که باید ۲۴ ساعته انجام بشود
• pH: که تقریبا ۷ مناسب است
• سختی آب: حدود ۵۰۰ باشد
• غذادهی: روزانه باید انجام شود
• مخزن مناسب ازنظر حجم و تعداد

شرایط اختصاصی صدور مجوز ماهیان زینتی آب شور 

•  حداکثر ۲۰% از مساحت کل زمین جهت فضاهای عمومی، محوطه سازی و تردد مناسب پرسنل منظور گردد.
• واحدهای تولیدی برحسب ظرفیت سالیانه به سه دسته تقسیم می شوند.

الف – واحدهای کوچک که حداقل ۵۰۰۰ تا ۱۸۰۰۰ عدد در سال تولید می کنند.

ب:، واحدهای متوسط بیش از ۲۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ عدد در سال تولید می کنند.

ج- واحدهای بزرگ : بیش از ۱۰۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ عدد در سال تولید می کنند.

• حد اقل واحد تولیدی، مساحت مفید ۱۰۰ متر مربع فضای مسقف می باشد.
•  انواع الگوهای تکثیر و پرورش در سامانه های مدار بسته و متناسب با تراکم دارای تاسیسات پالایش و گردش آب فرض شده است. (فیلترهای فیزیکی ، شیمیایی، زیستی و ماکرو ، درام و سامپ و … )
•  مجموعه باید دارای فایکولب ، تولید روتیفر و غذای زنده باشد .
•  در این روش تولید در واحد سطع و برای ۴ دوره سالانه تعریف شده است.
•  حدود ۷۰٪ از سطح مفید سالن تولیدی برای نصب آکواریوم ها و حوضچه ها منظور شده است
• مقدار آب مورد نیاز بر حسب متر مکعب مصرفی ماهیانه طبق جدول شماره ۲ تعیین گردیده است.
•  کلیه محاسبات برای ماهیانی با طول متوسط ۵ سانتی متر لحاظ شده و برای هر قطعه ماهی حدود ۱۵ لیتر آب در گردش در نظر گرفته شده است.
•  دمای آب تانکها و حوضچه ها بر حسب گونه های مختلف حدود۲۴-۲۸ درجه سانتیگراد است. از نظر کیفیت آب میزان pH  برابر ۷.۵- ۸.۵  شوری آب حداکثر ۳۲-۳۶  گرم در لیتر و میزان آمونیاک ۰.۰۲ میلی گرم در لیتر می باشد.

شرایط عمومی صدور مجوز ماهیان زینتی آب شور و شیرین 

1. کف محوطه تولیدی باید قابل شستشو و دارای محل تخلیه آب و لوله کشی لازم باشد.
2. برای هوا دهی به آکواریوم ها یا حوضچه ها از سیستم مرکزی هوادهی استفاده شود .
3. تولید در همه مناطق امکان پذیر است. لیکن به لحاظ کاهش هزینه انرژی در مناطق گرم اقتصادی تراست.
4.  افراد حقیقی یا حقوقی که قبلاً پروا نه ماهیان زینتی دریافت داشته اند ظرفیت پروانه آنها برحسب سطح مفید آکواریوم یا حوضچه های تولیدی مطابق با این دستورالعمل محاسبه و پروانه جدید صادر خواهد شد.
5.  سایر مواردی که در این دستورالعمل پیش بینی نشده است لازم است برحسب مورد از معاونت آبزی پروری استعلام شود.

دانلود دستور العمل صدور مجوز پروانه ماهیان زینتی آب شیرین
دانلود دستور العمل اجرایی صدور مجوز تکثیر و پرورش ماهیان زینتی آب شیرین و شور

پیش بینی میزان سرمایه گذاری و سودآوری طرح پرورش قرقاول 

ظرفیت تولید سالیانه : :۱۰۰۰۰۰
مساحت زمین موردنیاز : ۷۰ مترمربع
زیربنای کل : ۷۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت :۰.۰۳ میلیون دلار
ارزش ماشین آلات و تجهیزات :۰.۰۰۹میلیون دلار
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۴۱ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: