طرح احداث سردخانه دو مداره و زیر صفر

استفاده از سردخانه های بالای و زیر صفر بر این اساس است که پایین آوردن دمای محصول در زمان نگهداری موجب می شودکه فساد میکروبی ،شیمیایی وفیزیکی محصول کند و یا متوقف شود.دماهای پایین با جلوگیری یا توقف رشد میکرو ارگانیسم های فاسد کننده موجب جلوگیری از فساد میکروبی می گردند که دربین میکروارگانیسم های مختلف میکروارگانیسم های سرما دوست قابل اهمیت ومسئله ساز می باشند که معمولا مناسبترین دما جهت رشد آنها زیر ۱۰ درجه سانتیگراد می باشد.
فعالیت انبارداری و سردخانه از ضروریات اولیه در توسعه اقتصادی هر کشوری است. به طوری که امکانات این فعالیت را میتوان از جمله امکانات زیربنایی کشور در نظر گرفت. گسترش کارخانجات و تولید مواد غذایی خام و فرآوری شده، عدم تطابق زمانی و مکانی مصرف و تولید داخلی کانالها، نداشتن انطباق زمان ورود کالاهای وارداتی و زمان مصرف آنها )گندم، روغن(، تأمین ذخیره نیازهای استراتژیک کشور، لزوم نگهداری بخشی از مواد و کالاهای مورد نیاز برای فرآیند خط تولید واحدهای اقتصادی، ویژگیهای نظام مبادالت داخلی و خارجی و … از جمله عواملی هستند که لزوم فعالیت انبارداری و سردخانه و اهمیت نسبی آن را در نظام عملکرد اقتصاد کشور نشان میدهد.
دراین روش نگهداری جهت جلوگیری از رشد میکروارگانیسم های سرما دوست ممکن است از روشهای تکمیلی نظیر استفاده از انواع ترکیبات ضد قارچ ویا ضد باکتری ویا از پرتوهای فرا بنفش استفاده شودکه ترکیبات شیمیایی ممکن است به صورت محلول ویا همراه با عمل واکس زدن مورد استفاده قرار می گیرد ولی استفاده از پرتو فرا بنفش به صورت لامپهای مخصوص در داخل سردخانه ها ارجحیت بیشتری دارد.کاهش دما همچنین از فساد شیمیایی جلوگیری می نماید .به طور کلی سرعت واکنشهای شیمیایی مثل قهوه ای شدن آنزیمی ،تنفس ،رسیدن میوه و…. با افزایش دما تشدید می یابد.طبق یک نظریه علمی شدت واکنشهای شیمیایی در ازاء افزایش هر ۱۰ درجه سانتیگراد تقریبا” دو برابر میشود. لذا با نگهداری میوه وسبزی و گوشت در سرد خانه ها توسط کاهش دما از شدت تنفس وفعل وانفعالات شیمیایی جلوگیری بعمل می آید. قابل ذکراست که باکاهش دمای محصولاتی نظیر میوه وسبزی در سردخانه های بالای صفر از فساد فیزیکی این محصولات هم کاسته می شود، چونکه کاهش دما سرعت تبخیر آب را پایین می آورد و با این روش از پژمردگی محصول که نوع فساد فیزیکی محسوب می شود جلوگیری می شود . جهت حفاظت از این حجم کالا (محصولات دامی و کشاورزی و محصولات تبدیلی وابسته به آنها ) نیاز به سوله ها و انبارها و سردخانه های استاندارد ، بسیاری است از جهت دیگر نیز تنظیم این بازار بزرگ از سوی تولید کنندگان عمده یا دولت در بازارهایی که عرضه های فصلی و تقاضای دائمی دارند برای تمامی عاملین بسیار مهم است. هیچ کس در بازار از نوسان شدید استقبال نخواهد کرد و عرضه کنند گان و دولت جهت ثبات بخشی و حفظ بازار و همچنین بهره گیری از حداکثر ظرفیت های تولیدی نیاز به سوله و سردخانه جهت انبار مازاد عرضه در دوره تولید و عرضه آن به هنگام کمبود عرضه در بازار هستند. هم اکنون کشور از بابت حوادثی که در انبارها و سوله های غیر استاندارد اتفاق می افتد زیان های فراوانی را تحمل می کند

انواع سردخانه

انبار مواد غذایی را میتوان به دو دسته اصلی تقسیمبندی نمود، مواد غذایی باالی صفر درجه و پایین صفر درجه سانتیگراد. در انبارهای با درجه حرارت زیرصفر درجه کاالهای انجمادی فاسدشدنی از جمله گوشت، کره و … را نگهداری میکنند که درجه حرارت مذکور گاهی تا ۳۲ درجه سانتیگراد زیرصفر میرسد. انبارهای باالی صفر را میتوان به دو دسته تقسیم نمود. مواد غذایی فاسدشدنی که الزم است در درجه حرارت سردخانههای بین صفر و ۵ درجه سانتیگراد باشد مثل تخم مرغ، انواع میوه و سبزی و دیگر درجه حرارت معمولی حدود ۲۵ درجه سانتیگراد برای نگهداری انواع حبوبات و غلات.

انواع کاربرد سردخانه های زیر صفر

سردخانه زیر صفر کاربرد بسیار وسیعی در صنایع مختلف غذایی دارند. همچنین فروشگاه های بسیاری نیازمند اینگونه سردخانه ها هستند.
فروشگاه های کوچک، بستنی سازها و … همواره از سردخانه های زیر صفر جهت نگهداری اقلام منجمد خود مانند کره و … استفاده می کنند. فروشگاه های بزرگ و مال ها، نیاز به انبار کردن فراورده های منجمد خود در این گونه سردخانه ها دارند. کشتارگاه های مرغ، گاو، شتر و … نیز از دیگر صنایعیست که نیاز به سردخانه صنعتی زیر صفر دارند. همچنین صنایع شیلات شامل ماهیگیران جهت نگهداری آبزیان دریایی نیز از سردخانه های زیر صفر استفاده می کنند. کارخانجاتی که محصولات منجمد آماده مانند پیتزاهای منجمد، انواع برگرها و ناگت ها و … را که تولید میکنند نیز، محصولات را با این گونه سردخانه ها منجمد می نمایند.
کارخانه های بستنی سازی نیز از بزرگترین استفاده کننده از سردخانه های صنعتی آمونیاکی زیر صفر هستند.

انواع سردخانه زیر صفر
از منظر ابعادی می توان سردخانه های زیر صفر را اینگونه تقسیم نمود:

سردخانه های زیرصفر متحرک
سردخانه های زیر صفر کانکسی که به آنها Walk-In Coolers نیز گفته می شود.
سوله های سردخانه دار زیر صفر یا Refrigeration Warehouse
سوله های سردخانه دار زیر صفر
سوله های سردخانه دار زیر صفر

سردخانه های کانکسی نیز به دوصورت کاملاً بسته و یا با قابلیت نمایش داخل ساخته می شوند.

اجزای تشکیل دهنده سردخانه

برای احداث یک سردخانه مناسب ابتدا باید با اجزای تشکیل دهنده آن آشنایی کامل داشته باشید. تجهیزات سردخانه به طور کلی عبارت‌اند از:
موتور سردخانه، که معمولاً به صورت برقی می‌باشد و تأمین‌کننده انرژی و محرک کمپرسور سردخانه است.
کمپرسور که وظیفه متراکم کردن گاز را جهت افزایش فشار و دمای گاز بر عهده‌دارد.
کندانسور که گاز گرم شده ناشی از فعالیت کمپرسور را خنک می‌کند.
ذخیرۀ ازت که یک ماده هادی جریان است و گرمای مواد درون سردخانه را به کندانسور منتقل کرده و دمای آن‌ها را پایین می‌آورد. این گاز نسبت به گازهای دیگر مانند فرئون خطرات زیست محیطی کمتری در پی دارد و به راحتی می‌تواند تا ۲۰ سال بدون هیچ‌گونه مشکلی درون سیستم مورد استفاده قرار بگیرد.
اوپراتور یا دمنده، که به عنوان خنک‌کننده‌ها درون اتاقک‌های سردخانه مرورد استفاده قرار می­گیرد. در حقیقت اواپراتورها دمای گاز سرد به دست آمده از کندانسور و شیر انبساط را در محیط بسته شبکه‌ای مانندشان، وارد یک اتاقک کرده و پس این سرما را توسط دمنده‌ها درون اتاقک پخش می‌کنند.
شیرآلات ارتباطی نیز وظیفه انتقال گازهای موجود در سردخانه را به قسمت‌های مختلف سیستم خنک کاری عهده‌دار هستند.

اجزای تشکیل دهنده یک دسردخانه در شکل زیر آمده است:

اهمیت استراتژیکی سردخانه ها در دنیای امروز

برای رسیدن به اقتصادی بهره ور و متکی بر کارآیی و نو آوری برای دستیابی به رشدی مستمر در درآمد ملی و افزایش ثروت سرانه جامعه در دوره کنونی گذر از اقتصاد مبتنی بر چند محصول خاص ، امری حیاتی محسوب می شود. برای دستیابی به چنین اقتصادی، ایجاد زیرساخت ها و اصلاحاتی در ساختار نظام اقتصادی ، در جهت شکل گیری بستر های لازم برای دستیابی به اقتصادی پویا و رقابتی، امری لازم و ضروری است. در راه رسیدن به توسعه توجه به وجود زیرساخت ها از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر چه احداث و ایجاد بسیاری از زیرساخت ها نقش چندانی درافزایش میزان مطلق رشد اقتصادی ندارد و ایجاد حجم بالای این زیرساخت ها در یک مقطع زمانی کوتاه به شدت تورم زا است (به علت افزایش آنی درآمد قابل تصرف مصرف کننده و عدم تولید کالاهای مصرفی خصوصی) اما نبود این زیرساخت ها به شدت مانع رسیدن به توسعه است. از طرف دیگر، وجود زیرساخت ها برای دستیابی به رشد بالا در بلند مدت و حفظ رشد اقتصادی به مدت طولانی تر ضروری است. اهمیت و اولویت وجود این زیرساخت ها به نوبه خود در مسیر و حرکت به سوی توسعه برای هرکدام از زیرساخت ها و هر کشوری متفاوت است. راهها اهمیت حیاتی دارند، بعد از ایجاد راه ها و نیروگاه ها ، از نیازهای اساسی م یتوان به سوله های انبار و سردخانه ها اشاره کرد که نقش حلقه واسط بین تولید کنندگان و مصرف کنندگان میانی و نهایی هستند . با توجه به موقعیت جغرافیایی ، وجود تنوع آب و هوایی ، دسترسی به آب های آزاد و زیر ساخت های کشاورزی و دامپروری مناسب و همچنین بازار های مصرف سایر کشورها ، به منظور بالا بردن حجم تجارت داخلی وخارجی در بخش کشاورزی و دامپروری و صنایع تبدیلی وابسته به این دو ایجاد انبارها و سردخانه ها ، بعنوان یکی از زیر ساخت های نقش اساسی در کشورها را داراست .

آیا ساخت سردخانه توجیه اقتصادی دارد؟

این سوال ذهن شما را درگیر می کند که آیا ساخت سردخانه یک امر اقتصادیست؟ در ادامه باید بگوییم ساخت سردخانه با توجه نوع کاربری، حجم سردخانه، شهر، نوع محصول کشاورزی درمنطقه میبایست طراحی و اجرا گردد، زیرا هزینه ی ساخت سردخانه (مخصوصا در ابعاد چند هزار تنی) مشمول هزینه های قابل توجهی است که اگر این امر بدون تحقیق و بررسی موارد فوق و جمع آوری یک طرح توجیهی مناسب انجام پذیرد مسلما دارای ریسک بالایی خواهد بود و شاید منجر به هدر رفت بخش عظیمی از سرمایه ی فرد میگردد. فلذا تحقیقات قبل از ساخت بیشتر از خود ساخت سردخانه در اولویت بوده و باعث میگردد که با دیدی درست و اقتصادی وارد پروسه ساخت سردخانه شد.

بطور مثال در مناطق جنوب کشور ساخت سردخانه های زیر صفر و تونل انجماد جهت نگهداری و انجماد محصولات صید شده از دریا نظیر ماهی ،میگو و… رایج میباشد، اما در شمال کشور بیشترین سردخانه های احداث شده سردخانه میوه و مرکبات(مخصوصا کیوی ) میباشد.

همینطور در شرکت های مختلف بسته به نوع تولیدات و مواد اولیه مورد استفاده در کارخانه ها سردخانه ها و یا تونل انجماد احداث میگردد.
زمانی ساخت سردخانه دارای توجیه اقتصادی میباشد که علاوه بر بازاریابی مناسب و ساخت سردخانه متناسب با شرایط اقتصادی و کشاورزی منطقه ، خود سردخانه هم از کیفیت ساخت مناسب و انتخاب تجهیزات درستی برخوردار باشد. زیرا هزینه ی برق و یا آب مصرفی و هزینه ی تعمیر و نگهداری مجموعه خود میتواند بخش بزرگی از سود یک سردخانه را تبدیل به هزینه ی جاری نماید. فلذا استفاده از کالای مرغوب و با کیفیت در زمان ساخت سردخانه امری اجتناب ناپذیر است و به اقتصادی بودن یک مجموعه ی سردخانه ای کمک شایانی خواهد نمود.

هزینه ساخت انواع سردخانه

هزینه ساخت سردخانه با توجه به نوع سردخانه و مکان اجرای پروژه در جدول زیر آماده است:

چالش اخیر بوجود آمده در کشور زمینه فعالیت طیف بزرگی از سرمایه گذاران را در عرصه ساخت سردخانه این بازار بزرگ حد فاصل تولید تا مصرف را ایجاد نموده ، این گستردگی از تولیدات داخلی ماشین آلات گرفته تا واردات متنوع و مختلف از کشورهای مختلف با کارایی ها وقیمت های متفاوت کشورهای عمده وارده کننده ماشین الات سردخانه ای به ایران را هلند ، المان ، هند ، ژاپن و بسیاری شرکت های تولید کننده داخلی در زمینه ساندویچ پانل و سایر تجهیزات سردخانه به جد فعال و موفق در این عرصه را رقم زده اند.

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح احداث سردخانه دو مداره بالا و زیر صفر

ظرفیت سردخانه : ۳۰۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۴۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۵۵۰۰ مترمربع
زیربنای ساختمان ها : ۲۷۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۹ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۱۲ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی : ۲۷ درصد