طرح تولید لعاب کاشی

سفالگری از جمله باستانی ترین هنرهای بشری و در واقع سرمنشاء هنر تولید کاشی و سرامیک که نخستین آثار این هنر در ایران به حدود ۱۰ هزار سال قبل از میلاد می رسد که به صورت گل نپخته بوده و آثار اولین کوره های پخت سفال به حدود ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد بر می گردد . ادامه پیشرفت در صنعت سفالگری منجر به تغییراتی در روش تولید که شامل تغییر کوره ها اختراع چرخ کوزه گری و هم در کیفیت مواد سفالگری نظیر رنگ آمیزی و لعاب کاری بوده است.
زمان آغاز لعاب کاری که امکان ضد آب کردن و همچنین نقاشی کردن و زیبا سازی ظروف و سفال ها و تهیه کاشی را مقدور می کرد به حدود ۵۰۰۰ سال پیش می رسد. کاستی ها روش و دانش لعاب کاری را از بابل به نقاط دیگر ایران رواج دادند. بعد از اسلام با تشویق استفاده از ظروف سفالی و سرامیکی به جای ظروف فلزی طلا و نقره صنعت سفالگری رشد تازه ای یافت و از صنعت سفال سازی و کاشی سازی برای آرایش محراب مسجد، ضد آب کردن دیوار حمام ها، ایجاد حوض و آب نما و ظروف و خمره و لوازم و کوزه ها و همچنین شیب بندی بام ها استفاده شده است.

لعاب چیست؟

لعاب یک پوشش مانند شیشه است که روی سطح بدنه کاشی و سرامیک قرار می‌گیرد، لعاب از ماده خشک اولیه‌ای تشکیل می‌شود که بعد از آسیاب شدن با آب به‌صورت خمیری رقیق یا دوغاب درمی‌آیند و با روش‌های مختلف روی بدنه سرامیک و کاشی قرار می‌گیرند و تا دمای معین در کوره حرارت می‌بینند. همین موضوع باعث می‌شود که محصول موردنظر شما زیبایی و درخشندگی بیشتری داشته باشد و از طرفی استحکام آن نیز بیشتر خواهد بود.
نوع رنگ لعاب به فرمول و مواد تشکیل‌دهنده آن بستگی دارد و به همین صورت شما می‌توانید با تغییر ترکیبات تشکیل‌دهنده لعاب رنگ‌ها و نمونه‌های جدید از لعاب را ابداع کنید.

انواع لعاب

لعاب‌هایی که برای کاشی و سرامیک مورداستفاده قرار می‌گیرند ازنظر ترکیبات شیمیایی، مقاومت در برابر عوامل شیمیایی، روش‌های تولید و ویژگی‌های ظاهری و فیزیکی در دسته‌بندی‌هایی قرار می‌گیرند که در ادامه هرکدام از این دسته‌بندی‌ها را برای شما توضیح می‌دهیم.

انواع لعاب ازنظر ترکیبات شیمیایی

انواع لعاب ازنظر مقاومت در برابر عوامل شیمیایی

لعاب‌ها به لحاظ مقاومتی که از خود در برابر مواد شیمیایی نشان می‌دهند به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
لعاب‌های ضد خاصیت اسیدی
لعاب‌های ضد بازی
لعاب‌های دارای مقاومت بالا در برابر ترکیب شدن

انواع لعاب ازنظر روش‌های تولید

لعاب خام

این نوع لعاب هیچ فرآیند پخت و حرارت دهی را نمی‌گذراند و ترکیبات آن با آب و الکترولیت آسیاب و مخلوط می‌شوند و بعد از ۴۸ ساعت در حوضچه‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنند. این نمونه لعاب ارزان است و مقاومت شیمیایی بالایی هم دارد.

لعاب نمکی

این نوع لعاب‌کاری در کوره‌های سنتی با دمای پخت پایین در حدود ۱۲۰۰ درجه سانتی‌گراد انجام می‌شود و ماده موردنظر برای لعاب از طریق روزنه‌هایی وارد کوره می‌شوند.

لعاب‌های فریتی

این نوع لعاب‌کاری خود به دو نوع می‌باشد. نوع اول “لعاب فریتی سرب‌دار” می‌باشد که این نوع لعاب نقطه ذوب را پایین می‌آورد و حلال بودن رنگ را بالا می‌برد. نوع دوم لعاب‌های فریتی بور دار هستند، بور یک عنصر قدرتمند می‌باشد که نقش شیشه‌سازی را بر عهده دارد.

انواع لعاب بر اساس ویژگی‌های ظاهری

لعاب‌ها ازنظر ظاهری و ویژگی‌هایی که برای شما بعد از لعاب‌کاری قابل‌مشاهده است به دسته‌بندی‌های مختلف تقسیم می‌شوند که در ادامه این موارد را برای شما توضیح می‌دهیم.
لعاب‌های اِنگوب:
بر روی بدنه‌های رنگی استفاده می‌شود و پوششی جهت بهبود اتصالات بین بدنه و لـعاب اصلی است.
لعاب‌های معرق:
لعاب‌های معرق دارای سختی کم، نرمی، مقاومت به خوردگی و انحلال بالا هستند.
لعاب‌های پرسلان:
این‌گونه لعاب‌ها به خاطر مقاومت به سایش بالا، مقاومت به ضربه بالا و استحکام بالای خود به لعاب‌های سالورسالت معروف هستند.
لعاب‌های مات:
این گروه از لعاب‌ها دارای مقاومت بالایی در برابر عوامل شیمیایی هستند. سختی این لـعاب‌ها نیز بالاست. اپک کننده‌های مهم ZrO2, SnO2,ZnO, BaO هستند.
لعاب‌های ترانسپارنتی یا شفاف:
لعاب‌های ترانسپارنت لعاب‌هایی هستند که نور به‌راحتی از آن‌ها عبور می‌کند. این لعاب‌ها برای بدنه‌های سفید و بدون رنگ مفید است زیرا کلیهٔ عیوب بدنه از روی سطح لعاب نمایان است. امروزه استفاده از لعاب‌های ترانسپارنت در کشورهای پیشرفته فراموش‌شده است.

لعاب در چه مواردی مورداستفاده قرار می‌گیرد؟

استفاده از لعاب و لعاب‌کاری در صنعت کاشی و سرامیک یکی از مواردی است که هم شما و هم ما به‌خوبی از آن باخبر هستیم. در صنعت کاشی و سرامیک انواع لعاب بر اساس مقدار لعابی که روی محصول اعمال می‌شود مشخص می‌شود و به‌صورت زیر می‌باشد:
کاشی‌های دو پخت
کاشی دیواری تک پخت
کف تک پخت
کاشی پرسلان
لعاب‌های مورداستفاده در صنعت پرسلان یا همان چینی آلان به شکلی طراحی می‌شوند که تحمل حرارتی بالایی نداشته باشند، به همین دلیل این لعاب‌ها بیشتر از ترکیباتی مانند سیلیکات زیرکونیوم، تالک، فلداسپات های پتاسیک و آلومنیوم استفاده می‌شود. البته مواردی که گفته به همراه با دس های دانه‌ریز کروی مورداستفاده قرار می‌گیرند.
انواع محصولات چینی که با لعاب پوشش داده می‌شوند عبارت‌اند از:
چینی‌های سخت و نرم که در آن‌ها از لعاب‌های خام استفاده می‌شود و به آن‌ها چینی بهداشتی می‌گویند. لعاب‌های بدون سرب و غیر فریتی، چینی ظروف و لعاب‌ها نمکی از این دسته هستند.
لعاب یک‌لایه شیشه مانند است که در ظاهر تنها برای زیبایی به روی کاشی‌ها قرار می‌گیرد. اما درواقع لعاب نقش اصلی را در بهداشت، نفوذناپذیری، استحکام و ماندگاری کاشی‌های سرامیکی ایفا می‌کند. لعاب موجب می‌شود تا کاشی‌های سرامیکی در مقابل مواد شیمیایی مانند شوینده‌ها واکنش نشان نداده و کیفیت و طرح خود را حفظ کنند. همچنین سطح صاف و نقش‌های گوناگون کاشی‌های سرامیکی نیز به‌واسطه لعاب‌کاری ایجاد می‌شوند. لعاب‌ها را پس از پخته شدن کاشی‌ها به چهار شیوه مختلف بر روی بدنه قرار می‌دهند.
لعاب سرامیکی معمولاً توسط بدنه نفوذپذیر کاشی جذب می‌شود و بخشی از آن به داخل کاشی نفوذ می‌کند. لعاب در صورت غلیظ بودن سطوح ناهمواری را بر روی بدنه باقی می‌گذارد. این ناهمواری‌ها پس از مدتی تخریب‌شده و نمای بیرونی کاشی‌های سرامیکی پوسته‌پوسته می‌شوند. به‌منظور جلوگیری از این اتفاق و بهبود فرآیند لعاب‌کاری کمی آب به لعاب اضافه می‌کنند. این آب موجب روان شدن لعاب و پوشش یکدست کاشی می‌شود. البته اگر میزان آب حل‌شده بیش‌ازحد کافی باشد لعاب از روی سطح کاشی ریزش می‌کند و به روی آن باقی نمی‌ماند.

روش‌های مختلف اعمال لعاب (Glazin)

۱- آبشار لعاب (Waterfall)

این دستگاه برای پاشش لایه‌ای نازک و یکنواخت از لعاب بر روی بدنه بکار می‌رود. این روش در لعاب‌های با ویسکوزیته و دانسیتهٔ پایین کاربرد دارد. در این روش دوغاب از یک ظرف خارج‌شده و به‌صورت آبشاری بر روی قطعه می‌ریزد. این روش برای قطعات با مساحت کم و مسطح مناسب است.

۲- بل

این دستگاه به شکل یک‌کاسه وارونه است که لعاب روی آن ریخته شده و از لبه‌های آن روی بدنه کاشی در حال حرکت ریخته می‌شود. این روش بیشتر در بدنه‌های پر مساحت کاربرد دارد. لعاب‌های اعمالی به این روش معمولاً ویسکوزیته و دانسیتهٔ بالایی دارند. سطح لعاب تولیدی با این روش صیقلی است

۳- دیسک

درروش دیسکی یک بخش متحرک دیسکی مانند وجود دارد که به‌صورت پره پره است که قطعه از زیر آن حرکت می‌کند و لعاب از سوراخ‌های تعبیه‌شده بر روی دیسک توسط حرکت پرتابی (نظیر پمپ سـانتریفیوژ) روی بدنه کاشی پاشیده می‌شود.

۴- تفنگ اسپری (Spray Gun)

این دستگاه برای پاشیدن مقادیر کم لعاب بر تمام سطح یا به‌صورت موضعی مورداستفاده قرار می‌گیرد. در این روش لعاب با استفاده از یک نازل بر روی قطعه اسپری می‌گردد. این روش بسیار حساس بوده و حتی یک فشار هوای محیط نیز می‌تواند پروسهٔ اسپری کردن را مختل کند. عوامل مؤثر بر این روش عبارت‌اند از:
الف _ خواص دوغاب (لعاب) مانند دانسیته، رسیت، ویسکوزیته و یکنواختی
ب _ قطر نازل دستگاه اسپری
ج _ فشار اعمالی بر دوغاب
د _ فاصلهٔ پیسولت با سطح قطعه
برای جلوگیری از تأثیرات مخرب محیطی بر روی عمل اسپری دوغاب معمولاً بخش لعاب زنی از بخش‌های دیگر ایزوله می‌گردد. و عمل لعاب زنی در داخل کابین‌های مخصوصی انجام می‌شود.

۵- الکترواستاتیکی

به‌تازگی از روش جدیدتر الکترواستاتیکی نیز برای لعاب‌کاری استفاده می‌کنند. در این روش الکترودهای مثبت و منفی را به کاشی و پیستوله لعاب متصل می‌کنند. درنتیجه ذرات دوغ آب لعاب با بار منفی، تمام سطح کاشی را که به الکترود مثبت متصل شده است به‌طور یکنواخت با یک ضخامت یکسان می‌پوشانند. از دیگر مزیت‌های این نوع از لعاب‌کاری می‌توان به کاهش اتلاف لعاب، کاهش زمان لعاب‌کاری اشاره کرد.
امروزه به دلیل امکان بروز خطا در لعاب‌کاری‌های سنتی و قدیمی‌تر از این روش برای لعاب‌کاری اجسام سرامیکی با کاربردهای حساس و شکل‌های پیچیده مانند سرامیک‌های پزشکی وجود دارد استفاده می‌کنند. اخیراً محققان با استفاده از فناوری نانو توانسته‌اند کاشی‌های سرامیکی با لعاب‌های آنتی باکتریال تولید کنند که از رشد باکتری و قارچ‌ها جلوگیری می‌کنند. استفاده از این کاشی‌ها برای مصارفی مانند بیمارستان‌ها که بهداشت و نظافت اهمیت بسیاری دارند مناسب‌تر هستند.

کد آیسیک مرتبط با طرح تولید لعاب کاشی

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت ها و زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
با توجه به بررسی های انجام شده کد آیسیک طرح تولید لعاب کاشی به شرح جدول ذیل می باشد.

Product Name

کد تعرفه گمرکی مرتبط با طرح تولید لعاب کاشی

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.

Product Name

وضعیت واحد های فعال طرح تولید لعاب کاشی

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای فعال طرح تولید لعاب کاشی در کشور به تفکیک استان آمده است .

وضعیت واحد های فعال طرح تولید لعاب کاشی

در جدول زیر تعداد و ظرفیت واحدهای فعال طرح تولید لعاب کاشی در کشور به تفکیک استان آمده است .

پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح تولید لعاب کاشی

ظرفیت : ۵۳۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۸۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۸۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۲۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱۶ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۲۴ میلیارد تومان (بدون احتساب هزینه زمین)
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۱۲ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۲۹.۵ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: