بررسی بازار صنعت روی 

روی فلزی است به رنگ سفید متمایل به آبی که بر اثر رطوبت هوا تیره رنگ میشود و درحین احتراق رنگ سبز براقی تولید می‌کند.روی بعد از آهن،آلومینیوم و مس چهارمین فلز مورد استفاده در دنیا می‌باشد.تا به امروزه بیش از ۶۰ نوع کانی روی در طبیعت دیده شده است.با این وجود تعداد کانی‌هایی که جهت استحصال روی استخراج می‌شود بسیار محدود است. سولفید روی که با نام اسفالریت شناخته می‌شود،مهم‌ترین کانسنگ روی را تشکیل می‌دهد.از دیگر کانی‌های واجد روی ودارای ارزش اقتصادی میتوان به اسمیت زونیت،همی مورفیت و زنسیت اشاره کرد. به لحاظ معدن‌کاری، ۸۰% معادن روی، زیر زمینی بوده و ۸% آن‌ها نیز رو باز هستند. مابقی نیز ترکیبی از هر دومی‌باشد.در فرآیند استحصال فلز روی از کانسنگ،از آنجا که سنگ‌های استخراج شده جهت ذوب معمولا فاقد غنای لازم هستند.عملیات تغلیط صورت می‌پذیرد.سنگ‌های واجد روی عموما حاوی ۳تا۱۰ درصد فلز بوده و برای تغلیظ ابتدا آن‌ها را خرد و سپس آسیاب میکنند‌تا امکان جداسازی فلز میسر گردد.

فرآیند تولید روی

همانند فلز مس، استخراج روی از سنگ معدن نیز به دو روش پیرو متالورژی (متالورژی خشک) و هیدرومتالورژی(متالورژی تر) انجام میپذیرد. برخلاف مس، حدود۸۵-۹۰ درصد روی تولیدی در جهان به روش هیدرومتالورژی است. اولین مرحله پس از استخراج سنگ معدن روی،تغلیظ است.برای انجام فرآیند تغلیظ، خاک معدنی خردایش شده وسپس جداسازی سایر فلزات انجام میشود.فـرآیند تغلـیظ اغلـب در محـل معدن انجام می‌شود تا هزینه های حمل و نقل به حداقل برسد. بیش از ۹۵% از روی تولیدشده جهان از سولفید روی تولید می‌شود، کنسانتره روی حاوی۵۵% روی بوده و معمولا %۳۰-۲۵ گوگرد و مقــادیر مختلـفی از سایر فلزات مانند آهـن، سـرب و نقره دارد.قـبل از آنکه فلز روی به وسیله تکنیک‌های‌ هیدرومتالوژی و پیرو متالوژی استحصال شود،گوگرد موجود در آن باید جداسازی شود.این‌کار از طریق تشویه و یا از طریق زینترینگ انجام می‌شود.در این کار کنسانتره روی تا دمای بالا حرارت داده میشود و سولفور روی به اکسید روی اکتیو تبدیل می‌شود.

براساس آمار و موسسه زمین شناسی آمریکا درسال۲۰۲۱، میزان ذخایر روی در جهان برابر با ۲۵۰ میلیون تن بوده است.استرالیا و چین بیشترین ذخایر این فلز را دارند. استرالیا۶۹ میلیون تن ذخیره روی دارد.اما بیشترین استخراج سرب و روی در جهان با۴.۲ میلیون تن روی و ۲ میلیون تن سرب متعلق به چین است.

در نمودار زیر میزان ذخایر روی در جهان ارائه شده است:

در نمودار زیر میزان ذخایر روی جهان به تفکیک کشور آمده است:

در نمودار زیر مقدار استخراج فلز روی محتوی درجهان آمده است:

در نمودار زیر مقدار تولید فلز روی در جهان ارائه شده است:

در نمودار زیر مقدار مصرف فلز روی در جهان آمده است:

در نمودار زیر بزرگترین واردکنندگان روی آمده است:

در نمودار زیر بزرگترین صادرکنندگان روی آمده است:

در سال ۲۰۲۰، حجم استخراج فلز روی بالغ بر ۱۲/۲ میلیون تن و حجم تولید و مصرف آن به ترتیب ۱۳/۷ و ۱۳/۲ میلیون تن ثبت شده است. در نمودار زیر، ارقام مربوط به میزان استخراج، تولید و مصرف فلز روی در سال‌های اخیر نشان داده شده‌ است.

در دنیا، بیش‌ترین سهم از تولید فلز روی متعلق به چین است که حدود یک‌سوم از تولید جهانی را در اختیار دارد و پس از آن، پرو و استرالیا قرار می‌گیرند. در نمودار زیر، میزان تولید روی در ۱۰ کشور برتر تولیدکننده نشان داده شده است.

عوامل مؤثر بر قیمت روی را می‌توان به پنج دسته تقسیم کرد: ۱) قیمت مواد اولیه، ۲) سطح موجودی انبار، ۳) چشم‌انداز عرضه جهانی، ۴) چشم‌انداز تقاضای جهانی و ۵) چشم‌انداز اقتصاد جهانی. پیش‌بینی توازن عرضه و تقاضای روی در نمودار زیر نشان داده شده است.

در نمودار زیر، یکی از عوامل اثرگذار بر قیمت روی، یعنی میزان رشد اقتصاد جهانی نشان داده شده است. این رشد در سال ۲۰۲۰ به‌واسطه‌ی همه‌گیری کرونا، پس از مدت‌ها منفی شد و پیش‌بینی می‌شود در انتهای سال ۲۰۲۲، شاهد رشد مثبت ۴ درصدی در اقتصاد جهانی باشیم.

سطح موجودی انبارها یکی دیگر از عوامل اثرگذار بر قیمت روی می‌باشد. در نمودار زیر، رابطه‌ی بین سطح موجودی انبار و قیمت روی نشان داده شده است.

از میزان محصول تولیدی کشور، به‌اندازه نیاز داخلی مصرف و مابقی صادر می‌شود. قیمت‌گذاری محصولات داخلی بر مبنای نرخ جهانی روی در بورس فلزات لندن (LME) بوده و در بورس کالای ایران انجام می‌شود. قیمت صادراتی نیز بر اساس نرخ‌های LME و با در نظر گرفتن تخفیفات تعیین می‌شود. در نمودار زیر، مقدار صادرات شمش روی در سال‌های اخیر نشان داده شده است.

در نمودار زیر مقدار استخراج فلز روی محتوی در ایران آورده شده است:

در نمودار زیر مقدار تولید شمش (اسلب)روی در ایران آورده شده است:

در نمودار زیر حجم صادرات سرب و روی و محصولات سرب و روی ایران آورده شده است:

همچنین در نمودار زیر حجم واردات سرب و روی و محصولات سرب و روی ایران آورده شده است:

پیشنهاد مطالعه: طرح تولید شمش روی

جمع بندی صنعت روی

سطح تولید این صنعت روند نسبتاً باثباتی دارد، اگرچه طی دو سال اخیر به‌دلیل مشکلات مربوط به تأمین خاک، شاهد افتی ناچیز در میزان تولید این شرکت‌ها بوده‌ایم. بر همین اساس، پیش‌بینی میزان تولید شرکت‌های این صنعت با توجه به عملکرد سال ۱۳۹۹ و گزارش‌های ماهانه اخیراً منتشرشده آنها انجام شده است. شرکت‌های تولیدکننده سرب و روی میزان فروش‌ مشخصی ندارند و با توجه به نرخ ارز و قیمت‌های جهانی، در زمان‌های مناسب شروع به فروش می‌کنند. با توجه به این موضوع، میزان فروش شرکت‌ها در سال جاری معادل با تعداد تولیدات سال جاری لحاظ شده است. در صورت فروش موجودی‌ انبارها که تقریباً برابر با میزان تولید سالانه هر شرکت است، سودآوری سال جاری می‌تواند به‌شدت تحت تأثیر قرار گیرد.


درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: