طرح احداث نخلستان

خرما (Dates) میوه درخت نخل (Palm) است که در آب و هوای گرمسیری رشد می‌کند. فواید تغذیه‌ای خرما بسیار زیاد هستند. تنها یک وعده ۱۰۰ گرمی از آن می‌تواند حدود ۲۰ درصد از نیاز روزانه انسان به پتاسیم را به همراه ۷ گرم فیبر، ۲ گرم پروتئین، و چندین نوع از آنتی اکسیدان ها تامین کند. همچنین، خرما منبع خوبی برای مس، منگنز، ویتامین B۶، منیزیوم و آهن نیز محسوب می‌شود.
به میوهٔ کال (نرسیده) خرما ابتدا «پَهَک» می‌گویند (در بوشهر) و پس از رنگ گرفتن به زرد یا قرمز، «خارَک» یا «خرک» یا کنگ (و در زبان عربی، «حبابوک») گفته می‌شود. البته در بعضی نقاط به همان پهک خارک می‌گویند. رطب مرحله قبل از رسیدگی کامل خرماست که رطوبت بیشتر و قند کمتری نسبت به خرمای کاملاً رسیده دارد.
میوه خرما بسیار مغذی است و از اولین میوه‌هایی است که مورد استفاده انسان قرار گرفته است و باید آن‌را یکی از قدیمی‌ترین میوه‌های تولید شده توسط انسان بدانیم. خرمای تازه می‌تواند به رنگ قرمز روشن یا زرد روشن یا چیزی بین این دو باشد، اما خرمای خشک شده به طور معمول قهوه‌ای رنگ است. تنوع خرما نیز شگفت‌انگیز بوده و بیش از ۳ هزار نوع از این میوه در سراسر جهان یافت می‌شود.
خرما دارای ۲۵ درصد ساکارز، ۵۰ درصد گلوکز، و مواد آلبومینوئیدی، پکتین و آب می‌باشد. خرمای تازه فواید مختلفی برای سلامتی دارد. آنها منبع خوبی از ویتامین ها و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، فسفر، سدیم، پتاسیم، منیزیم و روی هستند. آنها همچنین فیبر را به رژیم غذایی اضافه می کنند و نشان داده شده است که به جلوگیری از سرطان شکم کمک می کنند.

تاریخچه کاشت خرما

درخت خرما در نواحی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، از جمله ایران پرورش می‌یابد. با اینکه خاستگاه آن را بین‌النهرین، عربستان و شمال آفریقا ذکر می‌کنند ولی بررسی‌های علمی، آن را به گونه‌ای به نام علمی P.H. Sivestris که در هندوستان می‌روید نسبت می‌دهند. باستان شناسان احداث نخلستان‌ها را به پنج هزار سال پیش نسبت داده‌اند زیرا نامی از آن بر لوحه‌های گلی ۵۰ سده پیش یافته‌اند.
در ایران نخل و خرما از دوران باستان و پیش از هخامنشی کشت می‌شده. در ادبیات ساسانی از جمله در کتاب بندهشن از نخل یاد شده‌است. منابع چینی از ایران (در زبان ایشان بوسی، تلفظ چینی پارسی) به عنوان سرزمین نخل خرما که در نزدشان به نام عناب پارسی و عناب هزارساله مشهور بوده، یاد کرده‌اند. در پایان سده نهم میلادی، نخل خرما را از ایران به چین برده و در آنجا کشت کرده‌اند. در میان کشورهای اروپایی اسپانیا پیشینه بیشتری در کشت خرما دارد.

محصولات طرح

از برگ و شاخه درخت خرما سبد و زیرانداز و از هسته آن نان تهیه می‌کنند. مردم صحرا هسته درخت خرما را آرد کرده و از آن نان می‌پزند یا هسته را بو داده و آن را همانند قهوه استفاده می‌کنند زیرا دم کرده آن بسیار مطبوع است یا حتی آن را در آب برای چند روز خیس کرده و به‌عنوان غذای مقوی به شترهای خود می‌دهند.

کد آیسیک مرتبط با احداث نخلستان

کد آیسیک (ISIC) کوتاه شده عبارت International Standard Industrial Classification است که شرکت‌ها و زنجیره‌های تامین برای مشخص کردن هویت کالا، قطعات، مدارک و اموال سالیان متوالی است از این کد استفاده می‌کنند. باتوجه به بررسی‌های انجام شده کد آیسیک تولید پیچ و مهره به شرح جدول ذیل می باشد.

کد تعرفه گمرکی مرتبط با احداث نخلستان

کد تعرفه گمرکی که تحت عنوان HS CODE نیز شناخته می شود عددی ۸ تا ۱۰ رقمی است که از چپ به راست هر دو رقم آن اطلاعات و جزئیات متفاوتی از کالا را ارائه می دهد. با مراجعه به کتاب مقررات واردات و صادرات و جست و جوی هر دو رقم از کد تعرفه گمرکی هر کالا اطلاعاتی از قبیل ممنوع یا مجاز بودن واردات و صادرات کالا، عوارض، حقوق گمرکی و مالیات کالا و اطلاعاتی از این قبیل به دست می آید. باتوجه به بررسی های انجام شده تاکنون کد تعرفه گمرکی تولید کاغذ سولفیت به شرح جدول زیر می باشد:

خرما در ایران

سرانه مصرف خرما در ایران ۷ کیلوگرم است که میانگینی از مصرف سرانه ۲۵ کیلوگرمی استان‌های جنوبی و ۱ کیلوگرمی سایر استان‌ها می‌باشد. سرانه مصرف خرمای ایران ۴ کیلوگرم است. این در حالی است که سرانه مصرف خرما در عربستان ۱۳ کیلوگرم و در مصر ۱۶ کیلوگرم است.
در ایران به‌طور سالانه، ۱ میلیون تن خرما تولید می‌شود که عمده مصرف داخلی آن در ماه رمضان صورت می‌گیرد. از لحاظ میزان تولید خرما منطقه جنوب استان کرمان با تولید ۱۸۱ هزار و ۸۰۰ تن خرما بیشترین میزان تولید در کشور را داراست. سایر مناطق استان کرمان هم تولیدی در حد ۱۱۷ هزار و ۶۰۰ تن را دارا هستند بعد از استان کرمان استان سیستان و بلوچستان با تولید ۱۷۸ هزار و ۱۹۹ تن رده دوم تولید خرمای کشور را در اختیار دارد، سپس به ترتیب استان خوزستان با ۱۴۴ هزار تن، استان بوشهر با ۱۴۲ هزار تن، استان فارس با ۱۳۸ هزار تن، استان هرمزگان با ۱۲۵ هزار تن، با هفت هزار و پانصد تن و… در رده‌های بعدی تولید خرمای کشور قرار دارد.

اطلاعات FAO از خرما

براساس آمارهای سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) تولید خرما در مساحتی به وسعت بیش از ۱.۰۹ میلیون متر مکعب در جهان انجام می شود و سالانه بیش از ۸.۵ میلیون تُن از این محصول کشاورزی تولید می‌شود و تقریبا ۵ هزار نوع نخل خرما در سطح جهان وجود دارد.
۵۸.۸ درصد کشت خرما در آسیا و ۴۳.۴ درصد آن در افریقا است، در این میان، کشورهای عربی ۷۷ درصد تولید جهانی خرما یعنی سالانه ۶.۶ میلیون تُن تولید این محصول را به خود اختصاص داده‌اند.

کشورهای پیشتاز در تولید خرما

مصر در تولید و کشت خرما، به عنوان کشور پیشرو در جهان شناخته شده است. هر ساله، این کشور حدود یک میلیون و ۸۴۰ هزار و ۵۲۹ تن خرما تولید می کند. این میزان کمی بیش از ۱۷ درصد از تولید جهانی خرما و تنها ۳ درصد، از صادرات جهان است. مصر از سال ۱۹۹۳ تاکنون بیش از ۱۰۰ درصد کشت خرما را افزایش داده و در حال حاضر حدود ۱۵ میلیون و ۵۸۲ هزار درخت نخل دارد به طوری که به تنهایی بیش از نیمی ۵۳ درصد، از خرمای مراکش را تامین می‌کند و پس از آن اندونزی (۲۴درصد) و مالزی (۱۵درصد) قرار دارند.
در عین حال ارزش کل صادرات حدود ۴۱.۸ میلیون دلار است. اما نکته جالب توجه اینجاست که از ۱،۸ میلیون تُن خرما تنها ۳درصد آن صادر می‌شود، لذا مصر در رتبه ۱۲‌ اُم صادرکنندگان خرما قرار دارد که این محصول را به ۶۳ کشور از جمله اندونزی، مراکش، مالزی، بنگلادش و تایلند صادر می کند. (مصر اگرچه تولیدکننده بزرگی است اما با توجه به مصرف داخلی بالایش در لیست صادرکنندگان جز برترین‌ها نیست)

ایران سومین تولیدکننده بزرگ خرما

دومین تولیدکننده بزرگ خرما، عربستان سالانه حدود یک میلیون تُن خرما تولید می‌کند که دارای ۷۵ نوع متفاوت است، لذا این کشور پس از مصر جایگاه دوم بیشترین تولیدکننده جهانی خرما را به خود اختصاص داده و ۱۷درصد تولید جهانی این محصول را در اختیار دارد. میزان مصرف خرمای هر شهروند سعودی در سال ۲۶ کیلوگرم برآورد می شود. این کشور شرایط مناسب برای رشد و کشت خرما را دارد. این کشور حدود ۸.۸ درصد از خرمای جهان را که حدود ۹۴.۳ میلیون دلار ارزش دارد، صادر می کند. به طوری که وارد کنندگان خرمای اصلی این کشور اردن (۱۹٪)، یمن (۱۷٪) و کویت (۱۵٪) هستند.
پس از مصر و عربستان، ایران با تولید ۱،۲ میلیون تن قرار دارد، اما با وجود میزان بالای تولید، تقریبا ۹.۷ درصد کل صادرات جهان را تشکیل می‌دهد و صادرات خرمای ایران عمدتا به کشورهای آسیایی صورت می‌گیرد. به طوری که بزرگترین وارد کنندگان هند (۱۶ درصد) و مالزی (۱۱ درصد) هستند و به دنبال آن روسیه با وارد کردن ۹.۹ درصد خرمای ایران در این فهرست جای دارد. در سال ۱۳۹۹ خرمای ایران به بیش از ۸۵ کشور دنیا صادر شد.
بر اساس داده‌های رسمی، عراق در سال گذشته چیزی در حدود ۷۳۵ هزار تُن از ۱۷ میلیون نخل، تولید خرما داشته است و رتبه چهارم تولید خرما را در سطح جهان به خود اختصاص داده است. میانگین صادرات خرمای عراق در سال گذشته به ۶۰۰ هزار تُن رسید که بیشتر به کشورهای ترکیه، هند، مصر، سوریه، اردن، امارات، چین، بنگلادش، چین و برخی بازارهای اروپایی و امریکایی انجام می شود.

میزان تولید خرما در ده تولیدکننده برتر آن

پس از میزان تولید خرما در جهان نکته ی قابل ذکر دیگر سرانه مصرف هر کشور در این محصول است. با بررسی های انجام شده می توان گفت کشورهای عربی معمولا در صدر این رتبه بندی جهانی قرار می گیرند به طوری که کشور عمان براساس آخرین داده ها که به سال ۲۰۲۱ برمی گردد سرانه مصرف ۵.۵۲ کیلو گرمی را از آن خود کرده است این در حالی است که سرانه مصرف در ایران ۸.۱۰ کیلوگرم محاسبه شده است.

صادرات خرما از ایران

در دهه ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۷ صادرات انواع خرما ایران روند صعودی داشته ، به نحوی که از ۱۲۲ هزار تن صادرات خرما در سال ۱۳۹۰ به ۳۰۵ هزار تن در سال ۱۳۹۷ رسید.اما در سال ۱۳۹۸ با افت ۷۰ هزار تنی در صادرات این محصول مواجه شدیم، ولی در سال ۱۳۹۹ به رکورد صادرات ۳۳۹ هزار تنی که بیشترین صادرات خرما در این دهه بود دست یافتیم. متوسط قیمت صادراتی انواع خرما در سال ۱۳۹۹ حدود ۸۸۰ دلار به ازای هر تن بوده است.
خرما تنها کالایی است که در سال ۱۳۹۹ به ۸۵ کشور جهان صادر شده است. با توجه به شرایط اقتصادی آن سال و کرونا و محدودیتهای صادراتی، این عدد می‌تواند نشان دهنده پتانسیل بالای خرما باشد. پاکستان (۷۲،۲ هزارتن)،هندوستان( ۶۰،۸ هزارتن)،افغانستان(۳۳،۲ هزارتن)، ترکیه (۲۹،۷ هزار تن)وامارات متحده عربی(۱۵،۳ هزار تن) پنج کشور اول صادرات خرما ایران بوده اند.

فرصت‌ها و نقاط قوت در صادرات خرمای ایران به جهان

۱- داشتن رتبه سوم میزان تولید خرما در جهان.
۲- وجود بیشترین تنوع خرمای جهان در ایران.
۳- دارا بودن قابلیت ایجاد امنیت غذایی، اشتغال زایی، حفظ محیط زیست و توسعه پایدار کشاورزی به‌عنوان یک محصول استراتژیک.
۴- در اختیار داشتن شرایط اقلیمی مناسب برای تولید خرمای تجاری و ایجاد زنجیره ارزش در صنعت خرما.
۵- دسترسی به آب‌های آزاد از طریق خلیج فارس و دریای عمان برای صادرات به کشورهای هدف.
۶- ارگانیک بودن محصول خرما ایران و بازار پسندی آن.
۷-بهبود تراز تجاری علی الخصوص در بخش کشاورزی.

تهدیدات و چالش‌ها در صادرات خرمای ایران به جهان

۱-کم آبی و خشکسالی در کشور.
۲-عدم آشنایی کافی بهره‌برداران با روش‌های اصولی جمع‌آوری، بسته‌بندی، حمل و نقل و نگهداری محصول.
۳-نخلستان‌های پیر !
۴- فرهنگ سنتی نخلداری.
۵-عدم رشد نرخ تولید با محاسبات اقتصاد کشاورزی.
۶-فروش فله و عدم ایجاد ارزش افزوده در کشور و نبود برند ملی.
۷-کمبود ویا نبود تسهیلات بانکی برای سرمایه گذاری ثابت و سرمایه در گردش و بالا بودن نرخ تسهیلات اعتباری بانک‌ها.
۸-نبود دیپلماسی مناسب اقتصادی خرما متناسب با بازارهای هدف.

نقاط ضعف ایران در صادرات خرما

۱-وجود تعهد ارزی و پیمان سپاری.
۲- عدم سرمایه گذاری کافی در جهت استفاده از روش های مدرن وبسته بندی.
۳- قسمت عمده خرما در ایران در صنایع تبدیلی از قبیل شیره خرما ، نوشابه سازی و… مصرف میشود،اما سرمایه گذاری مناسب در این صنایع صورت نگرفته است.
۴- کمبود امکانات لجستیکی، حمل ونقل، نگهداری و خدمات متناسب با انواع خرمای صادراتی.
۵- قیمت پایین صادراتی خرما در مقایسه با سایر رقبا با توجه به کیفیت و تنوع آن.
۶- افزایش هزینه‌های حمل و نقل داخلی و خارجی خصوصاً کانتینرهای سردخانه‌دار.
۷- کمبود کانتینرهای سردخانه دار در کشور.
۸- شناخت صحیحی از بازارهای مصرف و سلایف مصرف‌کننده وجود ندارد.
۹- نبود ساز و کار تبلیغاتی مناسب در بازارهای هدف و بالا بودن هزینه شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی معتبر.
۱۰- عدم اطلاع‌رسانی در معرفی خرمای ایرانی، ارزش تغذیه‌ای و خواص آن.
۱۱- کمبود مصرف سرانه خرما درکشور.

بررسی شرایط ورود به بازار

تجارت خارجی ایران در حدود سه سال و نیم گذشته بیش از هر عاملی تحت تاثیر تحریمهای اقتصادی آمریکا قرار داشته است. این تحریم ها از سویی باعث شد توجه مقامات اقتصادی و تصمیم گیران در سطح کلان بیش از گذشته به صادرات غیر نفتی جلب شود که در بلندمدت برای اقتصاد ایران نتایجی مثبت بر جای خواهد گذاشت ولی از سوی دیگر با توجه به محدودیت های بین المللی توسعه صادرات و حضور در بازارهای هدف با دشواری هایی جدی دست به گریبان بوده است.هرچند تصمیم گیری برای تداوم مذاکرات برای احیای برجام در سطح کلان سیاسی گرفته خواهد شد اما رییس جدید سازمان توسعه تجارت باید سازمان خود را تحت تاثیر این تصمیم اداره کند. در صورت تداوم تحریمها، گسترش تجارت ایران با کشورهای اروپایی و مقاصد دورتر در آفریقا، آمریکا یا شرق آسیا همچنان محدود خواهد ماند و همین موضوع دستیابی به هدف گذاری های کلان صادرات غیرنفتی کشور را با دشواری مواجه می کند . جدای از تحریم ها، بحث عضویت یا عدم عضویت ایران در گروه مالی اف ا ی تی اف نیز همچنان محل جدال است. قرار گرفتن نام ایران در فهرست سیاه این گروه باعث شده تبادلات مالی و بانکی کشور با دشواری های فراوانی روبه رو شود و همین موضوع در مسیر بازگشت ارز حاصل از صادرات به ایران محدودیت هایی را به وجود آورده است. سرنوشت این دو عامل سیاسی احتمالا بر کارنامه نهایی عملکرد رییس جدید سازمان توسعه تجارت سایه خواهد انداخت.
ارتباط با صادرکنندگان بخش خصوصی دیگر چالشی است که پیش روی تجارت ایران در ابتدای دولت سیزدهم قرار دارد. هرچند دعوا بر سر نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور، بیشتر میان اتاق بازرگانی و بانک مرکزی جریان داشته اما سازمان توسعه تجارت به عنوان متولی اصلی این حوزه راهی دشوار برای حفظ رضایت بخش خصوصی، همزمان با تامین نیازهای دولت داشته و با توجه به نامشخص بودن سرنوشت تحریم ها، احتمالا این روال در ماه های پیش رو نیز به قوت خود باقی خواهد ماند. چالش بعدی که باز هم ریشه در چالش های بین المللی اقتصاد ایران دارد، محدودیت فهرست شرکای اصلی تجاری کشور است. براوردها نشان میدهد که بیش از ۷۰ درصد از کل صادرات ایران تنها در میان پنج مقصد صادراتی توزیع می شود و در حوزه واردات نیز بخش مهمی از نیاز کشور تنها از چند کشور تامین می شود.اما در حوزه صادرات اصلی ترین مقصد صادراتی ایران همچنان چین بوده است و پس از آن عراق، امارات متحده عربی ، ترکیه و افغانستان قرار دارند. در میان صادرکنندگان کالا به ایران نیز امارات متحده عربی، چین و ترکیه سهم اصلی را دارند و کشورهای اروپایی مانند آلمان و سوییس با فاصله زیادی از آنها در رتبه های بعدی ایستاده اند کارشناسان بازارهای صادراتی معتقدند محدود شدن بازار صادرات کشور به چند کشور، در کنار از دست دادن فرصت حضور در سایر بازارها، ریسک کاهش ناگهانی صادرات تحت تاثیر بر هم خوردن روابط با یکی از کشورهای مقصد را نیز افزایش می دهد و از این رو یکی از راهبردهای اصلی سازمان توسعه تجارت باید تلاش برای افزایش تعداد این مقاصد باشد.در کنار تمام این مسائل که در کوتاه مدت به وجود آمده و البته باید پاسخی در زمانی کوتاه نیز دریافت کند، بحث تجارت آزاد ایران، افزایش همکاری با اتحادیه های اقتصادی، کاهش قوانین گمرکی، اعزام رایزن اقتصادی به کشورهای مختلف، افزایش همکاری با وزارت خارجه برای استفاده از ظرفیت اقتصادی سفارتخانه ها و گسترش تنوع در سبد صادراتی ایران نیز بخش دیگری از داداه هایی است که رییس جدید سازمان توسعه تجارت باید برای آنها راه حلی جدید پیدا کند، راه حلهایی که در صورت اجرایی شدن می تواند مبنای تحولی جدید در تجارت ایران باشد و در غیر این صورت بسیاری از چالش هایی که در سال های گذشته به وجود آمده بودند، به جای خود باقی خواهند ماند.

جمع بندی

با توجه به مطالعات انجام شده و بهره گیری از داده های مرکز تجارت بین المللی (ITC)، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) و مطالعه موردی خرما در بازارهای داخلی و خارجی می توان تجارت خرما را در جهان یک تجارت رو به رشد متصور شد. چراکه بر اساس پیش بینی های انجام شده توسط مرکز تجارت بین الملل بازار خرما تا سال ۲۰۲۶ رشد ۶.۴ درصدی را خواهد دید که دلیل این امر را می توان افزایش آگاهی در مورد فواید محصولات سالم و افزایش تقاضا برای خرما از سوی صنایع تبدیلی جهان دانست. بر اساس پیش بینی ها در ۵ سال آینده رشد این بازار در آسیا در مقایسه با دیگر مناطق جهان قابل توجه خواهد بود چرا که علاوه بر استفاده کارخانه جات صنایع تبدیلی از این محصول برخی مردم این کشورها نیز آن را به عنوان یک غذای اصلی در نظر می گیرند از طرفی این نکته نیز قابل ذکر است که با توجه به دین اکثریت مردم آفریقا و خاورمیانه و اعتقاد آن ها به ماه رمضان مصرف خرما در این کشورها در این ماه به طور قابل توجهی بالا می رودکه همین امر نیز موجب افزایش مصرف خرما در این مناطق شده است. در ایران خرما به طور فراوان و البته در استان های جنوبی کشور از جمله خوزستان، بوشهر، فارس ، کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان تولید می شود. این تولیدات در مصارف خانگی، صنایع تبدیلی و حوزه ی صادرات استفاده می شوند. به طوری که اگر بخواهیم در مورد مصرف این محصول در کشور صحبت کنیم باید گفت ایرانیان به طور متوسط سالانه ۷ کیلوگرم خرما مصرف می کنند در حالی که سرانه مصرف خرما در استان های جنوبی ۲۵ کیلوگرم است این در حالی است که برای اتحادی اروپا مقدار ۱۲۰ گرم به ثبت رسیده است و هرچه به استان های شمالی کشور نزدیک می شویم با کاهش مصرف خرما مواجه خواهیم بود. با توجه به اینکه در ماه های اخیر قیمت داخلی خرما رشد صعودی را از خود نشان داده است اما اگر به سود آوری بیشتر در این حوزه بیاندیشیم می بایست به صادرات این محصولات مرغوب چشم دوخت. با بررسی تجارت خرما در جهان می توان دریافت کشورهایی از این بازار سود بیشتری می برند که علاوه بر تولید به عوامل بازاریابی از جمله بسته بندی، برندینگ و استاندارد سازی آن توجه ویژه ای داشته اند . با وجود اینکه در سال های گذشته اقدامات خوبی در این حوزه شکل گرفته است اما هنوز ایران به عنوان یکی از برترین تولیدکنندگان این حوزه نتوانسته است جایگاه حقیقی خود را به دست آورد چرا که با نگاهی به حجم صادرات خرمای ایران می توان دریافت با وجود اینکه در سال ۲۰۲۰ ، جایگاه پنجم را در ارزش صادرات خرما کسب کرده ایم اما در میزان حجم صادرات دومین کشور از این حیث بوده ایم. این امر صادرات فله ای این محصولات را نشان می دهد. بنابراین می توان نتیجه گرفت با افزایش حساسیت خریداران جهانی در زمینه سلامت و کیفیت محصولات غذایی اگر سرمایه گذار بتواند سیاست های بازاریابی درستی را در دستورکار خود قرار دهد و از فروش فله ای محصول دوری کند می تواند با توجه به مرغوبیت خرمای ایرانی، در بازارهای بین المللی مشتریان قابل اعتمادی برای محصول تولیدی کشف کند.

هزینه های آماده سازی و کاشت هر هکتار نخلستان

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح احداث نخلستان

نرخ برابری دلار : ۵۰۰۰۰ تومان
مساحت سطح کشت نخلستان : ۱۰۰ هکتار
تعداد نهال در هکتار :۱۵۶ نفر
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱۰ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت :۲۴۰ هزار دلار
نرخ بازده داخلی : ۳۲ درصد (توضیح اینکه نخلستان پس از ۶ سال از مرحله کشت به تولید می رسد)

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید