طرح احداث پایانه صادراتی مواد معدنی

در سال‌های اﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﻲ در ﻣﻴﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎ، رفع موانع و تسهیل مقررات صادراتی و توسعه پایانه‌های صادراتی در صدر تغییرات مورد نیاز قرار گرفته است. ﻣﻮاﻧﻊ صادراتی در پایانه های خروجی ایران موجب تحمیل ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎی اﺿﺎﻓﻲ و ﻏﻴﺮ ﺿﺮوری بر تجار می شود. ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﻲ ﺧﺎرﺟﻲ و ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ از ﻣﺮاﻛﺰ ﻟﺠﺴـﺘﻴﻚ مانند ﻣﻨـﺎﻃﻖ آزاد، ﺑﻨﺎدر ﺧﺸﻚ، ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎی ﺻﺎدراﺗﻲ و بنادر دریایی انجام می‌گیرد. یکی از مهمترین زیرساخت های تخصصی برای صادرات، پایانه‌های صادراتی است که با کاهش هزینه های پنهان فرآیند صادرات و ایجاد تمرکز بین خدمات مرتبط با صادرات نظیر حمل‌ونقل، گمرک، بیمه و استاندارد با هدف ایجاد مزیت رقابتی برای تولیدات داخلی ایجاد میگردند. پایانه های صادراتی مکان های مشخصی برای نهائی نمودن و تسهیل در امر صادرات و کاهش هزینه های پنهان فرآیند صادرات می باشند. هدف اصلی از ایجاد پایانههای صادراتی ایجاد هماهنگی و ارتباط تنگاتنگ بین نظام های تولید، توزیع و صادرات می باشد. پایانه صادراتی دخالتی در تولید نداشته و صرفاً با نظارت بر انجام تولید صادراتی و ایجاد مکانیسم بازار رسانی مناسب توسعه صادرات کشور را در پی خواهد داشت. پایانه های صادراتی با توجه به عملکرد پایانه و کالاهای صادراتی مورد پوشش و خدمات قابل ارائه به صادرکنندگان به دو دسته کلی تقسیم بندی می شوند:
– پایانه صادراتی عام
– پایانه صادراتی تخصصی
پایانه های صادراتی تخصصی خدمات مورد نیاز جهت صادرات یک کالای خاص و یا یک گروه کالائی را ارائه می نماید در حالی که پایانه هالی صادراتی عام کلیه کالاهای صادراتی یک کشور را مورد پوشش قرار خواهد داد. پایانه های صادراتی گل و گیاه، محصولات کشاورزی، مصالح ساختمانی و فرآورده های نفتی از جمله پایانه های در حال احداث در کشور می باشند.
در شرایطی که صادرات مواد معدنی در شرایط کنونی تحریم‌ها، تبدیل به یکی از منابع اصلی ارزآوری کشور شده، بیش از هر چیز وجود یک پایانه اختصاصی تمام مکانیزه برای ایجاد مزیت‌های رقابتی در صادرات و واردات مواد معدنی و محصولات فولادی برای این منظور اهمیت یافته است. در همین راستا مجموعه‌ای از شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه‌ معدن و سرمایه‌ گذاری تصمیم به ایجاد حرکتی جدی در حوزه حمل‌ونقل ترکیبی در قالب شرکت مدیریت بین‌‌المللی همراه (جاده، ریل و دریا) گرفتند تا بخشی از نیازهای صادراتی معدنی کشور را در شرایط کنونی مرتفع کند.
تنوع مواد معدنی، هرمزگان را جزو مناطق شاخص معدنی درسطح کشور مطرح کرده و این استان به واسطه داشتن معادن غنی فلزی وغیرفلزی از ظرفیت‌های بسیاری برای سرمایه گذاری در این بخش برخوردار بوده که محقق شدن این موضوع می‌تواند فرصت‌های خوبی در بخش‌های تولیدی وتوسعه اشتغال ایجاد کند.
ذخایر معدنی هم اکنون در سراسر استان هرمزگان از شرق تا غرب گسترده شده که در صورت برنامه ریزی و سرمایه گذاری بهینه از این ثروت، در واقع می‌توان چرخ محرکه اقتصاد کشور نیز به حرکت درآورد.
در هرمزگان می‌توان برای ۲۱ نوع ماده معدنی از جمله سنگ گچ، سنگ آهن، سنگ نمک، سنگ کرومیت، دولومیت، سنگ آهک، خاک سرخ و سنگ لاشه اکتشاف انجام داد که مواد استخراج شده از این معادن در صنعت ساختمان، صنایع فولاد، تولید گچ، شن و ماسه، صنایع سیمان و تهیه آجر کاربرد دارد.
این موادمعدنی همچنین علاوه برمصرف داخلی و کمک به واحد‌های تولیدی؛ به کشور‌های حاشیه خلیج فارس و چین صادر می‌شود؛ همچنین در راستای صادرات غیرنفتی نیز با صادرات نفت و حتی بالاتر دراین شرایط سخت تحریمی برابری می‌کند که نیازمند حمایت و برنامه ریزی دراین زمینه است.
البته این موادمعدنی بیشتر روباز بوده که به صورت عمده و خام فروشی درقالب صادرات از استان هرمزگان خارج می‌شود و کمتر فرآوری و ارزش افزوده‌ای بر روی آن‌ها صورت می‌گیرد.
مواد معدنی استان بوشهر علاوه بر تامین نیازهای داخلی، به کشورهای حوزه خلیج‌فارس و فرامنطقه‌ای از قبیل هندوستان و بنگلادش نیز صادر می‌شود.

ویژگی ها و امکانات پایانه های صادراتی

پایانه صادراتی عامل تحرک، توسعه و تضمین بازار برای ایجاد و توسعه صنایع قابل صادرات در استان های کشور می باشد. در این برهه از زمان که به دلیل مشکلات ناشی از تحریم و کاهش بودجه و اعتبارات در کشور وضعیت تولید در عرصه های مختلف صنعت، معدن و کشاورزی با نقصان مواجه و در واحدهای تولیدی ظرفیت های راکد یاخالی موجود است؛ ایجاد پایانه صادراتی می تواند با توسعه بازار خارجی و استفاده از ظرفیت های پیش بینی شده در واحدهای تجاری صادراتی در آن نقش اساسی را در به ظرفیت رسانی واحدهای تولیدی و توسعه واحدهای موجود و ایجاد واحدهای جدید ایفا نماید.
پایانه صادراتی با دارا بودن زیرساخت های تخصصی ارایه خدمات صادراتی نظیر حمل و نقل، گمرک، بیمه و استاندارد موجب کاهش هزینه های پنهان و فرآیند صادرات بوده و قادر است خدمات عمومی به شرح ذیل را ارایه نماید.
تامین امکانات مناسب جهت استقرار دفاتر سازمان های مرتبط دولتی و تشکل های مرتبط از قبیل: گمرک، بانک، استاندارد، قرنطینه، شرکت های حمل و نقل، اتاق بازرگانی، شرکت های بیمه و شرکت های بازرسی کننده
تامین زیرساخت تجارت بین المللی با استقرار دفتر صادرکنندگان داخلی و خریداران خارجی
تامین زیرساخت ها وتجهیزات تخلیه، بارگیری و حمل و نقل و خدمات مورد نیاز صادرات کالا
ارائه خدمات رفاهی و بهداشتی، اداری و مالی
وجود سالن های برگزاری گردهمایی و نمایشگاه جهت نمایش، تبلیغ و عرضه محصولات
وجود امکانات جهت بسته بندی کالاهای صادراتی
وجود امکانات نگهداری کالاهای فاسد شدنی
تامین امکانات واردات و ترخیص کالا جهت تامین نیاز تولیدکنندگان و کارخانه های داخلی به مواد اولیه و ماشین آلات

مزایای ایجاد خدمات پایانه های صادراتی

امکان دسترسی یکسان تولیدکنندگان به خدمات با هزینه مناسب، کنترل و حفظ کیفیت مطلوب در محصولات جهت رعایت استانداردهای بازارهای صادراتی
بهره گیری از خدمات مشاوره تحقیق در بازار به منظور حضور موثرتر در بازارهای جهانی
کارآمدی زیرساخت های لجستیکی پشتیبانی کننده برای پایانه های صادراتی

ویژگی های محل استقرار پایانه های صادراتی

پایانه های صادراتی عام به طور ویژه پتانسیل تبدیل شدن به هاب های لجستیکی با رویکرد صادرات، واردات، ترانزیت و ترانشیپ در استان های مرزی و با رویکرد تامین و توزیع کالا در سطح ملی برای سایر استان ها را دارا هستند. با این رویکرد و توجه به نقش اساسی عوامل فیزیکی در کارایی پایانه های صادراتی و مفاد بند ۱-۴ -ذیل ماده ۴ دستورالعمل حمایت از ایجاد و توسعه پایانه های صادراتی در کشور که “مکان یابی صحیح و استقرار در نقاط جغرافیایی مناسب از نظر دسترسی به زیرساخت های حمل و نقل (نظیر جاده های ترانزیتی، فرودگاه، بندر و خطوط راه آهن و نزدیکی با مراکز اصلی تولید کالاهای صادرات محور، همسویی با عوامل فیزیکی تاثیرگذار) از عوامل اصلی موثر در مکان یابی پایانه های صادراتی هستند.

اهمیت استراتژیک پایانه صادراتی در کشور

طبق تعریف سازمان توسعه تجارت ایران، پایانه های صادراتی با متمرکز نمودن خدمات صادراتی (نظیر حمل و نقل، گمرک، بیمه، استاندارد و غیره)، کاهش هزینه های پنهان فرآیند صادرات و با هدف ایجاد مزیت رقابتی برای تولیدات داخلی ایجاد می گردند.
با توجه به اینکه برخی از گروه های کالایی نیازمندی های خاصی در خصوص تجهیزات و خدمات صادراتی را دارا هستند؛ ایجاد پایانه های تخصصی و پایانه های عام هر دو در دستور کار دولت قرار گرفته اند. کالاهای گروه پتروشیمی، کشاورزی، فات، سیمان، انواع کانی های غیرفی و البته منسوجات در زمره اقلام عمده صادرات غیرنفتی کشور قرار دارند.
ایجاد پایانه های عام به طور کلی و پایانه های تخصصی برای محصولاتی چون گل و گیاه، محصولات ساختمانی، محصولات کشاورزی و سنگ های تزئینی از جمله اقداماتی است که در راستای بهره گیری هر چه بیشتر از مزیت های صادراتی با همکاری بخش خصوصی در این زمینه صورت گرفته است. ایجاد این پایانه های صادراتی در کشور قطعاً گام مثبتی در تسهیل صادرات غیرنفتی می باشد.

مراحل تمدید مجوز

– صدور موافقت نامه اولیه (شش ماهه)
– صدور مجوز تاسیس موقت پایانه صادراتی که در دوره های یکساله قابل تمدید می باشد
– صدور پروانه بهره برداری ۳ ساله پس از اتمام عملیات اجرایی و آغاز بهره برداری از طرح
مجری پایانه صادراتی موظف به ارائه کلیه خدمات مندرج در فهرست (بندهای ذیل ماده۱) می باشد و تعرفه های دریافتی از صادرکنندگان توسط مدیریت پایانه های صادراتی، بانظارت سازمان توسعه تجارت ایران تعیین می گردد.

پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح احداث پایانه صادراتی مواد معدنی

ظرفیت تولید سالیانه : ۱۵۰۰۰۰۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۳۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۶۰۰۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۱۸۰۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۳۲۴ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۶۸۰ میلیارد تومان(بدون احتساب هزینه زمین)
تجهیزات و ماشین آلات : ۲۰۰ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۲۵ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: