طرح پرورش طالبی گلخانه ای

طالبی گیاھی یک ساله از تیره کدوئیان که از نام یک دھکده در ایتالیا به نام Cantaloupe گرفته شده که در این محل طالبی برای اولین بار در سال ۱۷۰۰ میلادی کاشت شده است. طالبی یکی از محصولات با ارزش در اکثر کشورھای جھان می باشد. تا به حال گونه وحشی خربزه و طالبی را پیدا نکرده اند و عقیده کلی بر این است که منبع اولیه خربزه و طالبی آسیا است و چون شاھدی دال بر کاشت آن در زمان ھای قدیم موجود نیست، احتمالا در زمان ھای قدیم کاشت نمی شده است. نظریه دانشمندان طبقه بندی گیاھی بر این است که گونه ھای مختلف در آسیا و آفریقا به طور مجزا پدیدار گشتند. نظر ھوکر بر این است که گونه و رقم ھای اھلی طالبی و خربزه از یک رقم وحشی به نام Curcumas trigonus که در ایران نیز موجود است، به وجود آمده است. این گونه در ایران و ھندوستان و از آنجا به مالایا تا نواحی شمال استرالیا می روید. حال در چه لحظه ای از تاریخ طالبی و خربزه معمولی پدیدار گشته مشخص نیست. دکاندول معتقد بود که مرکز اولیه طالبی و خربزه آفریقاست. زیرا که چندین شکل مختلف این گونه ھا در آفریقا مشاھده شده است و به عنوان گونه مجزا تشخیص داده شده اند. نادین عقیده دکاندول را تأیید کرد که این رقم ھای وحشی والدین اولیه رقم ھای اھلی کنونی ھستند، زیرا اینھا درکشورھایی دیده شده اند که فاصله بین آنھا بسیار زیاد است، مانند نواحی جنوب آسیا و مناطق حاره. در حقیقت اختلاف آب و ھوا و دما باعث به وجود آمدن این رقم ھا گشته است. مطالعه تحقیقات موجود نشان می دھد مراکز ثانوی طالبی و خربزه در ھندوستان، ایران، جنوب روسیه و چین بوده است. برای نخستین بار اسم طالبی در اروپا در سال ۱۳۸۸ میلادی به وسیله وایکلیف برده شده که از آن به عنوان میوه خوراکی یاد شده است. در حال حاضر کالیفرنیا تولید کننده شماره یک طالبی می باشد. بیشترین صادرات آمریکای مرکزی بخصوص کاستاریکا، گواتمالا و ھندوراس می باشد. میوه آن گرد به رنگ ھای زرد، سبز، مشبک، اغلب دارای خطوط عمودی ھستند درصد قند کمتر از خربزه می باشد. واریته ھای سبز رنگ شیرین تر ھستند.

بستر سازى

خانواده کدوئیان به خاک های حاصلخیز دارای زهکش مواد الی بالا و ظرفیت نگه دارى متوسط احتیاج دارند. بنابراین برای اماده سازی زمین باید از کود های حیوانی کاملا پوسیده استفاده شود که مقدارآن در خاک های خیلی سبک و خیلی سنگین ده تن در هر هزار متر و در خاکهای با بافت متوسط پنج تن در هزار متر میباشد. همزمان با مصرف کود حیوانی میتوان از کود های پایه سولفات پتاسیم ( سنگى ) سوپر فسفات تریپل ( کود سیاه ) و فسفات دى آمونیوم به نسبت ۵۰ – ۲۵ – ۱۰۰ استفاده کرد. قبل از پخش کود ها از شخم خوردن عمیق زمین مطمئن شوید و پس از پشته بندى کود هارا روى پشته پخش کرده و با کولتیواتور و یا بیل تا عمق ۳۰ سانتی متری با خاک مخلوط کنید .

کاشت

پس از بستر سازى و تسطیح،کاشت به صورت مستقیم انجام می شود بدین صورت که بذر ها را روی ردیف هایی با فاصله ۸۰ الی ۱۰۰ سانت ازهم با فاصله ۴۰ سانتی بوته ها از هم میکارند.کاشت بذر در زمین کاملا خشک و بدون خیساندن بذر در عمق یک سانتی متری خاک صورت میگیرد.فاصله بذر تا نازل آب حدود ده سانتی متر باشد و پس از کاشت آبیاری سنگین صورت گیرد. دومین آبیاری به محض سبز شدن ۸۰ درصد بذور جهت تسهیل جوانه زنی انجام می گیرد.

نکته : کاشتن ده درصد بذر اضافه به صورت نشا در لیوان یا سینی نشا جهت واکاری ضروری هست.
نکته : درمواقعی که زمان برای ما مهم هست میتونیم همزمان با آماده سازی زمین نشاءکاری کنیم البته هزینه هایی در بر داره اما ده روز جلو می افتیم.
نکته : همراه با آبیاری اول و دوم میتونیم جهت ضد عفونی خاک سم تزریق کنیم آبیاری اول سم دورسبان با مقدار ۰٫۵ تا ۱ لیتر در هزارمتر و آبیاری دوم سم اکسی کلرور مس بعلاوه بنومیل هرکدوم ۰٫۵ در هزار متر گلخانه. پس از آبیاری دوم و واکاری گیاهان سبز نشده گیاه رو وارد تنش آبی خفیف میکنیم این تنش باید تا زمان ۵ یا ۶ برگى شدن گیاه ادامه بدیم و تو اون زمان همراه با آبیاری سوم ار کود هایNPK فسفر بالا جهت ریشه زایی بهتر استفاده میکنیم و پس از اون آب نمیدیم به گیاه تا وارد تنش اصلی بشه، پایان این تنش همزمان با ۵۰ سانتی شدن بوته ها و تشکیل تقریبا برگ دوازدهم گیاه هست.

هرس بوته تا قبل از گلدهى

هرس بوته در طالبی بدین صورته که اول برگهاى لپه اى رو جدا میکنیم و بعدش تا برگ ششم گیاه، جوانه جانبی و گل هاى روى بوته رو حذف میکنیم تا بوته قوی تری داشته باشیم. بهتره این هرس در دو مرحله انجام بشه تا بوته وارد شوک نشه و بعد از هر هرس، به بوته محلول یک در هزار اسید امینه مه پاشى بشه تا مقاومت گیاه بالا بره.

بستن بوته

همزمان با هرس اولیه بستن بوته هم شروع میشه و تا زمان پایان تنش آبی و شروع میوه دهی بوته ها با نخ های محکم ترجیحا نخ بیلر ( بسته بند یونجه ) به سیم های مهار بسته شوند.

نحوه هرس

در زمان هرس بستگى به اینکه چه رقمى کاشته ایم و چه نوع میوه ای میخواهیم متفاوت خواهد بود. در ارقام ریز میوه همزمان بر روی شاخه های فرعی اجازه تشکیل یک میوه روی هر شاخه را میدهیم و پس از تشکیل هر میوه شاخه را از دو برگ بعد از میوه سربرداری میکنیم.

نکته: سربرداری بعد از تشکیل میوه در تمام ارقام یکسان است و از تکرار آن پرهیز میکنم .
در متوسط میوه ها پس از تشکیل چهار میوه از چهار شاخه فرعى اول و سربرداری اجازه تشکیل میوه بر روی شاخه های فرعی بعد داده نمی شود و پس از حجم گرفتن این چهار میوه به اندازه نیم کیلو به تشکیل ۴ میوه دیگر اقدام میکنیم. در درشت میوه ها فقط به دو میوه اجازه رشد میدهیم و پس از وزن گرفتن حدود یک کیلو به تشکیل دو میوه بعد اقدام میکنیم و پس از وزن گرفتن میوه های سری دوم میوه های سری آخر تشکیل میگردد. بنابر این در ریز میوه ها حدود ۱۲ تا ۱۶ میوه، متوسط میوه ها ۷ تا ۸ میوه و درشت میوه ها ۴ تا ۶ میوه خواهیم داشت.

نحوه کودهی

در مرحله شروع گلدهى تزریق کود NPK کامل و داراى ریز مغذی تاثیر بسزایی در ایجاد بوته قوی خواهد داشت و پس از آن در ارقام ریز میوه چون دوره کشت کوتاه و همزمان میوه رسیده، میوه درشت و میوه ریز روی بوته هست پایه کود دهی بر اساس کود ۳۶ – ۱۲ – ۱۲ میباشد یعنی از تشکیل میوه به اندازه توپ پینگ پنگ تا اولین برداشت هر پانزده روز تزریق ده کیلو از این کود برای هر هزارمتر گلخانه ضرورى است. پس از برداشت اول و فاصله ده روزه از آخرین تزریق ۳۶ – ۱۲ – ۱۲ اقدام به تزریق سلو پتاس میکنیم، حدود ۱۰ کیلو در هزارمتر تا آخر کشت جوابگو می باشد. در میوه های متوسط کود پایه بدین صورت است که پس از مصرف ۱۰ کیلو ۳۶ – ۱۲ – ۱۲ پانزده روز بعد مقدار ۱۰ کیلو نیترات کلسیم مصرف میکنیم، ده تا پانزده روز وقفه میدهیم سپس سلو پتاس به مقدار ۱۰ کیلو مصرف گردد، تا برداشت اولین میوه یک بار و پس از آن یک بار دیگر این برنامه تکرار شود. در درشت میوه ها مصرف کودها بعلت دوره رشد طولانى بصورت سرک بوده و با رعایت اصول اختلاط مواد شیمیایی و فاصله مصرف عناصر ریز مغذی و پر مصرف به بوته رسانده می شود. بدیهی است این نحوه مصرف فقط پایه کوددهی می باشد و جزییات کوددهی بر اساس نوع خاک وفصل کشت و رقم متفاوت هست و بر اساس آزمایش خاک و برگ و تجربه میتوان اقدام نمود.

نحوه آبیاری

پس از رفع تنش و تزریقNPK کامل گیاه وارد مرحله تشکیل میوه میگردد، در تمام ارقام طالبی از تشکیل میوه تا برداشت باید آبیاری منظم و با دور آبیاری ۴ تا ۹ روز بستگى به نوع خاک و فصل کاشت انجام گیرد، درصورت انجام آبیاری نامنظم اختلالات فیزیکی برروی میوه ایجاد میگردد مثال میوه های ریز تشکیل میگردد ویا میوه ترک میخورد، فقط قبل از برداشت میوه برای تجمع قند در میوه میتوان یک الی دو روز دور آبیاری را بیشتر کرد.

برداشت و عملکرد طالبی در گلخانه

در موقع رنگ گیری کامل دور آبیاری را قبل از برداشت میوه طالبی یک الی دو روز افزایش میدهیم تا قند میوه به حد قابل قبول ۱۰ Tss. برسد و سپس به برداشت به صورت همراه با تکه اى از شاخه فرعى اقدام میکنیم. یعنی با حدود ۵ سانت از چوب ( دم برگ ) برداشت شود. میانگین عملکرد طالبی در گلخانه ۵۰ تن در هکتار میباشد، میتوان ۲ دوره در گلخانه طالبی پرورش و تولید کرد.

بیماری های طالبی

سطحی (پودری سفیدک جالیز )
اولین علائم بیماری به صورت لکه ھای کوچک سفید آرد آلود روی برگھا و ساقه ھا می باشد که بتدریج سطح آنھا را گرد سفید رنگی فرا می گیرد و بزودی بیماری توسعه یافته، ظرف مدت کوتاھی پوشش قارچی، ھر دو سطح برگ را فرا می گیرد. نشانه ھای اولیه بیماری، در واقع موقعی ظاھر می شود که اولین گلھا باز شده و بوته ھنوز ساقه خزنده خود را ایجاد نکرده است. برگھای مبتلا سفید، خشک و شکننده شده و مخصوصاً در مورد برگ طالبی لکه ھا بزودی قھوه ای رنگ می گردند. در بوته ھای مبتلا میوه ھا زودتر از موعد مقرر رسیده، شبکه پوست آنھا خوب تشکیل نشده، بافت آنھا نرم می گردد. علاوه بر این ، گوشت میوه ، بی مزه و مواد جامد محصول در آنھا به طور قابل ملاحظه ای کم می گردد. انتخاب بذر ارقام مقاوم، کاشت در مناطقی که ھوا جریان داشته باشد، کاھش رطوبت وخشک شدن زمین در فاصله دو آبیاری از روشھای کنترل آن می باشند. لکه ھای بیماری در ھمه قسمتھای ھوائی ظاھر می شود. در برگ ھا اولین علائم به صورت نقطه ھای روشن آب یا سبز کم رنگ ظاھر می شود. این نقاط ً معمولا به مقدار زیاد در بین رگبرگھا مشاھده می گردد. لکه ھای طویل روی ساقه و دمبرگھا ممکن است ظاھر شوند. بتدریج رنگ لکه ھا به خاکستری متمایل به سفید تبدیل شده ، زاویه دار می گردند. لکه ھای میوه ھمزمان با بزرگ شدن میوه تیره می شوند. بافت مضمحل می گردد تا اینکه حفره ھای قابل ملاحظه ای در میوه پدید آورد. در شرایط مرطوب یک لکه مخملی سبز تیره از رشد قارچ در این گودال ھا ظاھر می شود. رشد شدید بیماری با شرایط خنک و مرطوب ھمراه می باشد که ممکن است در اوقات ویژه در طی فصل یا در مزارعی که زھکشی ھوا و خاک ضعیف است شایع باشد. برای کنترل در صورت امکان خانواده کدوئیان باید در مزارعی که دما نسبتاً بالا باشد پرورش یابند زھکشی خاک و گردش ھوا در لابلای بوته ھا بعلت خشک شدن سریع سطح برگ از شدت بیماری می کاھد. آنتراکنوز : این پاتوژن عامل آنتراکنوز خانواده کدوئیان می باشد و بویژه به خیار، ھندوانه و طالبی حمله می کند. میزبان در تمامی مراحل رشد مورد حمله قرار گیرد گاھی اوقات صدمات زود ھنگام بوده و سبب از بین رفتن برگھای لپه ای و پیدایش لکه ھای نکروتیک روی ساقه چه و در پایان عامل مرگ گیاه می باشد. اغلب آلودگی حاصل از این بیماری به صورت خطرناک در مرحله گلدھی و میوه می باشد که سبب از بین رفتن برگھا – ساقه ھا و میوه ھا خواھد بود. علائم روی برگھا به صورت لکه ھای کروی در آغاز سبز رنگ پریده با ظاھر روغنی که با مرور زمان از قسمت مرکزی به رنگ قرمز و بعد قھوه ای در آمده و به طوری که سطح آن از قارچ پوشیده می شود. بافتھای برگ الوده خشکیده و شکننده می شوند و در صورت افزایش لکه ھا سبب خشک شدن تمامی برگ می شود. در ساقه ھا پیدایش صدمات شبیه برگ خواھد بود لکه ھای ساقه اغلب به صورت کمربندی ظاھر شده و بدین طریق سبب مرگ قسمت فوقانی خواھد بود. با بھره گیری از بذر سالم یا بذر ضد عفونی شده و سم پاشی گیاه با سموم حاوی مس و سموم فاقد مس مانند زینب و فریام می توان آن را کنترل کرد. برای پیشگیری ضدعفونی بذر، استفاده از ارقام مقاوم و آیش زمین راه ھای مناسب ھستند.

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح گلخانه تولید طالبی

ظرفیت تولید سالیانه : ۳۰ تن
نرخ برابری دلار : ۱۶۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۴۰۰۰ مترمربع
زیربنای گلخانه : ۳۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۸۰۰ میلیون تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۴۰۰ میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۲۹ درصد

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]