طرح کشت و پرورش حنا

حنا، گیاهی درختچه ای و با ارتفاع تا ۷ متری می باشد. برگهای این درختچه، ساده، بیضی، نوک تیز و به طول تا ۳ و به عرض تا ۱ سانتی متر هستند. این برگها به طور متقابل بر روی ساقه قرار میگیرند. گلهای حنا سفید یا مایل به گلی کوچک و به صورت مجتمع خوشه مانند، با ظاهری زیبا بر روی ساقه قرار دارند. درختچهی جوان بدون خار، ولی درختچه های مسن، دارای خار هستند. قسمت مورد استفادهی حنا برگ آن است. حنا، بومی نواحی مدیترانه است.
رختچه ی حنا در مناطق جنوبی ایران از جمله استان کرمان ( نرماشیر – دلگان – جیرفت – ایرانشهر )، اطراف بندرعباس و بوشهر، استان سیستان و بلوچستان ( اطراف چابهار )، استان خوزستان ( اطراف اهواز ) رویش دارد. در تحقیقاتی که در سال ۱۳۶۶ توسط صالحی سورمقی و همکاران در دانشکده داروسازی تهران بر روی حنای نواحی مختلف ایران صورت گرفت، حنای نرماشیر ( استان کرمان ) مرغوب ترین و با کیفیت ترین حنا اعلام شد. حنای مورد استفاده آتا حنا از مناطق نرماشیر، دلگان، جیرفت کرمان می باشد. برداشت حنا، سالی دو بار صورت می گیرد. برداشت نخست در اوایل تیر ماه به نام حنای گرما که دارای برگ ضخیم و به رنگ روشن است و برداشت دوم در اواخر آبان، به نام حنای قوس که به رنگ سبز تیره می باشد.
برگ‌های این درختچه، ساده، بیضی، نوک تیز و به طول تا ۳ و به عرض تا ۱ سانتی متر هستند. این برگ‌ها به طور متقابل بر روی ساقه قرار می‌گیرند.
گل‌های حنا سفید یا مایل به گلی کوچک و به صورت مجتمع خوشه مانند، با ظاهری زیبا بر روی ساقه قرار دارند.
درختچه‌ی جوان بدون خار، ولی درختچه‌های مسن، دارای خار هستند.
قسمت مورد استفاده‌ی حنا برگ آن است.
درختچه‌ی حنا در مناطق جنوبی ایران از جمله اطراف بندرعباس و بوشهر، استان سیستان و بلوچستان (اطراف چابهار)، استان کرمان (کرمان، بم و نرماشیر)، استان خوزستان (اطراف اهواز) و یزد رویش دارد.
حنا به نام علمی است . درختچه Lythraceae از خانواده Lawsonia inermis حنا شاخه های غالباً خاردار و پوشیده از پوست خاکستری مایل به سفید که ۶ متر می رسد و قسمت مورد استفاده حنا برگ آن است – ارتفاع آن حداکثر به ۷ که به حالت کامل یا به صورت گرد در معرض استفاده قرار می گیرد.
برگ حنا سالی دوبار برداشت می شود که بار اول، اوایل تیر ماه به نام حنای گرما که دارای برگ ضخیم به رنگ سبز روشن ثابت است و بار دوم در اواخر آبان به نام حنای قوس که رنگ آن سبز تیره می باشد که گیاهان تیره حنا به اشکال ۲۰ جنس می باشند. – مختلف علفی، درختچه یا درخت و شامل ۵۰۰ گونه در ۳۰ انواع مختلف آنها به تفاوت در نواحی بسیار مرطوب یا در من اطق استوایی و بعضی نیز اختصاصاً در نواحی گرم آمریکا می رویند. سازش بعضی از گیاهان این تیره با محیط زندگی بر پایه ای است که در مناطق گرم به صورت درختچه و در نواحی معتدله به صورت علفی در می آیند. می باشد که از C10H6O ماده رنگی حنا لاوسون نام دارد و دارای فرمول ۳ برگ حنا استخراج می شود و چنانچه حنا را خیس کرده و در مقابل هوا و نور قرار گیرد روی آن قرمز شده و آنچه در برابر هوا و نور نیست سبز رنگ باقی می ماند.

تکثیر حنا

تکثیر حنا بدین نحو که بذر ها را از قبل در محلی می کارند و سپس به زمین اصلی منتقل می کنند، در صورتی که زمین شرایط لازم را داشته باشد م ستقیما در زمین اصلی کاشته می شود و برداشت محصول معمولاً از سال دوم و سوم آغاز می گردد و همچنین کیفیت پودر حنا بر اساس میزان رنگ دهی و پودر شدگی آن ارزیابی می گرددو اختلاط مواد زائد خارجی نظیر شن، ماسه، ساقه، میوه گیاه حنا یا علف های هرز دیگر با برگ حنا باعث کاهش کیفیت محصول می شود.
مطالب بسیاری درباره نخستین خاستگاه درخت حنا گفته شده است . عده ای هند را نخستین خاستگاه حنا می دانند؛ اما برخی دیگر نخستین خاستگاه و رویشگاه حنا را مصر باستان می دانند و بر این باورند که این گیاه در سده ۱۲ میلادی از مصر به هند برده شده است.
حنا بومی کشورهای مدیترانه، آسیای صغیر، شمال و شرق آفریقا ، شمال استرالیا، هند و ماداگاسکارا بوده و در کشورهای زیادی از جمله ایران نیز کشت می شود.
کشت و کاربرد حنا در ایران به گذشته های بسیار دور برمی گردد و این گیاه یکی از فرآوری های مهم کشاورزی بوده که هم در داخل ایران کاربرد بسیاری داشته و نیز بخش فراوانی از آن به خارج صادر می شده است.
مهم ترین مناطق مورد کشت حنا گیاهی بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است که این گیاه بیشتر در ۱۵ درجه شمالی و جنوبی و – مناطق خشک که در عرض های جغرافیایی بین ۲۵ از آفریقا تا اقیانوس آرام قرار دارد می روید.
گیاه حنا بومی کشورهایی نظیر ایران، ترکیه، عربستان، مصر، مراکش، تونس، الجزایر و کنیا بوده که به کشورهای دیگری مانند هند، اسپانیا، پاکستان و نیجریه منتقل شده و در آنجا به صورت یک گیاه غیر بومی کشت شده است .
کشورهایی مانند ایران، هند و عربستان بیشترین تولید حنا را در جهان دارند. کشت حنای ایران در استان های کرمان و سیستان بلوچستان و پاره ای ازمناطق جنوب به ویژه هرمزگان مرسوم بوده که باید گفت مناطق گرم وخشک برای توسعه کشت حنا مناسب است. به طور کلی گونه حنا با توجه به رنگ، به سه دسته تقسیم می شوند: حنای سرخ، سیاه و کم رنگ.
پر طرفدارترین گونه، حنای سرخ بوده و پس از آن حنای سیاه است که از حنای کم رنگ بیشتر برای خنک کردن و ترمیم پوست استفاده می کنند.

خصوصیات اکولوژیکی

صفر فیزیولوژیک گیاه حنا ۱۱ درجه سانتی گراد است. این گیاه در دمای پایین تر از ۵ درجه سانتی گراد از بین می رود. بیشترین عملکرد گیاه حنا در دماهای ۳۵ درجه سانتی گراد حاصل می شود. این نشان می دهد که حنا برای – بین ۴۵ جوانه زنی، رشد و توسعه خود نیاز به دماهای بالا دارد. این گیاه محدوده وسیعی از شرایط آب و هوایی را می تواند تحمل کند و به رطوبت کم هوا و شرایط خشک مقاوم است. بیشترین عملکرد حنا در خاک های شنی مشاهده می شود اما این گی ا ه می تواند خاک های رسی، فقیر و سنگلاخی را می باشد.
بنابراین حنا برای بهترین عملکرد به دماهای بالا نیاز دارد ولی شرایط بهینه ۳۵- دما ۲۵ درجه سانتی گراد است و حنا بیشترین رنگ را در دمای بین ۴۵ درجه سانتی گراد تولید می کند. در مناطقی که دما به زیر ۱۱ درجه سانتی گراد برسد، رشد نمی کند. در هنگام بارندگی رشد سریعی پیدا می کند و شاخه های زیادی تولید می کند ولی در شرایط عادی رشد کندی دارد.

کاشت، داشت و برداشت

نتایج تحقیقات در مورد کاشت، داشت و برداشت حنا که در استان بوشهر انجام شده است، نشان می دهد که: تکثیر جنسی حنا به وسیله بذر با مشکلاتی نظیر دیر سبزکردن و هجوم آفات بذرخوار مانند مورچه و پرندگان مواجه می گردد .
بنابراین تکثیر غیر جنسی به روش قلمه زنی درگلدان و انتقال نهال ریشه دار به زمین اصلی، مطمئن تر و سریع تر به نتیجه می رسد. رشد گیاه حنا در طول ماه های سرد و خنک پاییز و زمستان بسیار کند و با توجه به شرایط برودتی تقریباً متوقف می شود اما همزمان با افزایش تدریجی دما، گیاه رشد خود را از سر می گیرد و در بهار و تابستان تولید گل و بذر می نماید. میانگین عملکرد یا وزن محصول برگ حنا در برداشت مردادماه بیشتر از ۱- ۵/ برداشت آبان ماه بوده و به طورکلی متوسط عملکرد در شرایط اجرای طرح ۱
تن در هکتار برآورد می شود.

 

آفات و بیماری های حنا

حنا گیاهی است که آفات و بیماری های زیادی ندارد؛ اما پوسیدگی سیاه ریشه Xanthomonas و لکه برگی که به دلیل Corticium koleroga که به موجب بوجود می آید و از مهم ترین بیماری های حنا می باشند. lawsoniae

زمان جمع آوری حنا

محصول حنا در دو فصل برداشت می شود، یک بار در بهار که این محصو ل ماده رنگ دهنده کمتری در خود دارد و بیشتر به عنوان گیاه دارو ی ی از آن استفاده می شود، بار دوم برداشت پائیزه محصول حاوی مقدار بیشتری ماده رنگ دهنده بوده و برای اهداف بیشتر آرایشی و تزئینی مورد استفاده قرارمی گیرد.
برگ های گیاه پس از جمع آوری می بایست در یک محل سایه و نسبتاً تاریک خشک شوند، زیرا نور خورشید باعث تخریب آن می شود.

زمان جمع آوری برگ های حنا

برداشت برگ حنا از سال های دوم و سوم شروع می شود و سالی دو بار صورت می گیرد که در واقع در اوایل تیرماه به نام حنای گرما و در اواخر آبان ماه به نام حنای قوس مشهور می باشد.

مواد تشکیل دهنده حنا

برگ های حنا حاوی ماده ای رنگی به نام لاوسون یا هیدروکسی ،(Coumarin ) 0 درصد)، گلیکوزیدهای فنلی متعدد کومارین / ۱ ۲۲ / نفتوکینون ( ۳ گلیکوزید بتاسیتوسترول و ،(Quinoids) کینوئید ،(Xanthone) گزانتون و مشتق گلوکوزیدی آن، چربی، رزین و (Luteolin) فلاونوئیدهایی نظیر لوتئولین تانن می باشد. اما مواد دیگری نیز از برگ های آن نظیر؛ اسید گالیک ، نفتوکینون، لاکسانتون، آکاستین گلیکوزیدی و مقدار کمی آلکالوئید حاصل می شود.
حنا علاوه بر موارد مذکور دارای مانیتول و موسیلاژ است که وجود موسیلاژ باعث می گردد که برگ حنا به سهولت با آب به صورت خمیر در آید ؛ همچنین ۱% اسانس می باشد.

ترکیبات حنا

برگ های حنا دارای تانن، صمغ، پنتوزان، کوئینون، فلاونوئید، اسانس، مواد چرب و مواد رزینی بوده و مهمترین ترکیب شناخته شده حنا لاوسون نام دارد که ماده اصلی رنگی در حنا محسوب می شود.

ویژگی های فارماکولوژیکی لاوسون

– رنگ کردن؛
– دارا بودن اثر ضدباکتری؛
– کند شدن زود گذر ضربان قلب با افزایش دامنه انقباض آن.
حنا علاوه بر مواد مواد مذکور دارای مانیتول و موسیلاژاست. موسیلاژ باعث
می گردد که برگ حنا به سهولت در آب حل شده و به صورت خمیر در آید.

 

ویژگی های فیزیکی حنا

حنا دارای پودر ریز و خشک به رنگ سبز تیره تا روشن با بوی ملایم و خاص حنا و مزه تلخ و گس می باشد. از برگ های تازه گیاه حنا تهیه می شود و باید عاری از مواد زائد خارجی مانند شن، ماسه، ساقه، میوه گیاه حنا و یا علف های هرز باشد.

کد آیسیک کشت و پرورش حنا

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطه شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
کد آیسیک حنا ۲۴۲۳۵۱۵۵۵۹

کد تعرفه گمرکی کشت و پرورش حنا

با جستجو در اطلاعات گمرک تا امروز تعرفه گمرکی اختصاصی به این محصول اختصاص نیافته لذا میزان واردات و صادرات آن نا مشخص میباشد.

اهمیت استراتژیکی کالا در دنیای امروز

در حاضر ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم جهان در ایران قرار دارد که به علت تنوع گیاهی که به این خاطر به وجود آمده یک منبع غنی از انواع گیاهان دارویی و م عطر است که می توانند در صنایع غذایی، داروسازی و آرایشی مورد استفاده قرار گیرند.
حنا از جمله گیاهان دارویی می باشد که در صنایع دارویی و بهداشتی و در صنایع رنگرزی کاربرد دارد. از مهمترین امتیازات کشور این است که از تولیدکنندگان عمده حنا می باشد.

بهترین حنای ایران کجا تولید میشود؟

حنا، بومی نواحی مدیترانه است. در نواحی شرق نزدیک و هندوستان نیز کاشته می‌شود . و از هند و مصر به نقاط دیگر صادر می‌گردد. در ایران نیز در مناطق جنوبی کشور، استان‌های کرمان، هرمزگان و بلوچستان کاشته می‌شود. حنای نرماشیر (استان کرمان) بهترین حنای ایران و حنای کرمان، یزد و بم در درجات بعدی قرار دارند. کشورهای آذربایجان، افغانستان، آلمان، امارات متحده عربی، انگلستان، ایتالیا، عراق و چند کشور دیگر مقصد صادرات حنا از ایران هستند.

بررسی وضعیت ایران در بازارهای جهانی

طبق برآوردهای صورت گرفته در سال های اخیر، ارزش بازارهای جهانی داروهای گیاهی که شامل گیاهان دارویی و فرآورده های آن هاست، همواره با رشد چشمگیری رو به افزایش بوده است. بخش اعظم بازار گیاهان دار ویی دنیا، به تولید و عرضه متابولیت های ثانویه مشتق از این گیاهان مربوط می شود . متابولیت های ثانویه معمولاً از ارزش افزوده بالایی برخوردار هستند.

وضعیت واحد های فعال کشت و پرورش حنا

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای تشت و پرورش حنا در کشور به تفکیک استان آمده است .

 

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح کشت و پرورش حنا

ظرفیت تولید سالیانه : ۲۰ تن
نرخ برابری دلار : ۱۶۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۵ هکتار
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز :۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۷۵ میلیون تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : —- میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۴۵ درصد

 

نکته مهم

این طرح صرفا به عنوان یک ایده سرمایه گذاری مطرح می شود. جداول و نمودارها تقریبی است.

امکان سرمایه گذاری با ظرفیتهای مختلف و به تبع آن سطح سرمایه گذاری کمتر و بیشتر از میزان اعلام شده نیز وجود دارد.

درصورت نیاز به تدوین طرح توجیهی می توانید با شرکت تماس حاصل فرمایید یا فرم اولیه سفارش طرح را تکمیل نمائید.