چگونه یک بیزینس پلن بسازیم؟

اگر شما متوجه شدید که ماهیت یک بیزینس پلن چیست و چرا شما در کسب و کار خود به آن نیاز دارید و زمان زیادی را صرف انجام واجبات کسب و کارتان کرده‌اید و اطلاعات لازم خود را جمع‌آوری کرده‌اید، وقت آن رسیده است که آستین خود را بالا بزنید و همه‌چیز را روی کاغذ بیاورید تا بتوانید نمونه یک بیزینس پلن را بنویسید.
به یاد داشته باشید، طرح کسب و کار شما یک ابزار برای کمک به شما در ایجاد یک کسب و کار بهتر است، نه‌فقط تکالیف تکمیلی. یک بیزینس‌پلن خوب همانند یک استاد خوب است که شما باید به‌طور منظم به او جواب بدهید و عملیات خود را به‌روزرسانی کنید، زیرا شما مفاهیم زیادی را درباره مشتری‌های خود، روش‌های فروش و بازاریابی و آنچه در مورد پیش‌بینی بودجه شما درست و یا غلط است را یاد می‌گیرید.
این طرح شما را به اهداف موردنظرتان می‌رساند و شما باید از این خاصیت برای پیشرفت کار خود استفاده کنید و دوره‌های خود را به همان ترتیب تنظیم کنید.

در ابتدا چند نکته کلیدی وجود دارد که باید در خاطر داشته باشید که به شما در نوشتن یک بیزینس‌پلن مؤثر کمک می‌کند.
• مخاطبان خود را بشناسید. هنگامی که می‌دانید چه کسی برنامه شما را می‌خواند – حتی اگر شما فقط آن را برای خودتان می‌نویسید، تا ایده‌های خود را روشن کنید – می‌توانید زبان و سطح جزئیات را برای آن‌ها تنظیم کنید. این همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا اطمینان حاصل کنید که مناسب‌ترین اطلاعات را درج کرده‌اید و می‌دانید چه موقع بخش‌هایی را حذف کنید که تاثیرگذار نیستند.
• یک هدف مشخص داشته باشید. اگر هدف شما تأمین بودجه برای کسب و کارتان باشد، باید تلاش بیشتری کنید و یک برنامه کامل‌تر ارائه دهید.
• در تحقیق سرمایه‌گذاری کنید. بخش‌هایی از برنامه کسب و کارتان در ابتدا توسط ایده‌ها و دیدگاه شما مطرح می‌شوند، اما برخی از مهم‌ترین اطلاعات مورد نیازتان را باید با تحقیقات از منابع مستقل بدست آورید. باید درک کنید که به چه کسی می‌فروشید و یا اینکه چه کسی محصولات یا خدمات مشابه را به فروش می‌رساند و … وقت بگذارید.
• کوتاه و مفید بنویسید. مهم نیست که برای چه کسانی می‌نویسید، برنامه کاری شما باید کوتاه و مفید باشد – به طور کلی، نباید بیش از ۱۵ تا ۲۰ صفحه باشد. اگر اسناد اضافی دارید و فکر می‌کنید ممکن است برای مخاطبان و اهداف شما ارزشمند باشد، آن‌ها را به عنوان ضمائم در نظر بگیرید.
• لحن، سبک و تن صدا را ثابت نگه دارید. این مورد را به خوبی رعایت کنید و با تهیه یک برنامه شخصی یا نوشتن زمان برای ویرایش، طرح را قبل از توزیع، مدیریت کنید.
 

چگونگی ایجاد یک طرح کلی بیزینس پلن آماده

یک بیزینس‌پلن خوب، دستورالعمل‌های پذیرفته‌شده‌ای را برای هر فرم و محتوای آن دنبال می‌کند. نمونه یک بیزینس پلن آماده شامل سه قسمت اصلی می‌باشد:

• اولین بخش مفهوم کسب و کار است، جایی که شما در مورد صنعت، ساختار کسب و کار خود، محصول و یا خدمات خود صحبت می‌کنید و چگونگی موفقیت کسب و کارتان را شرح می‌دهید.
• دومین بخش بازار است، که در آن مشتریان بالقوه را توصیف و تحلیل می‌کنید: چه کسی هستند و کجا هستند، چه چیزی باعث می‌شود آن‌ها از شما خرید کنند و غیره. در اینجا، شما نیز رقابت را توصیف می‌کنید و شرح می‌دهید که قصد دارید چه موقعیتی داشته باشید.
• درنهایت بخش مالی، حاوی گزارشی در مورد درآمد و جریانات نقدی، صورت وضعیت مالی (ترازنامه) و مقادیر مالی و همچنین تجزیه‌وتحلیل نقاط ضعف می‌باشد. در این بخش شما می‌توانید از یک حسابدار و یا یک نرم‌افزار خوب استفاده کنید.

با تجزیه کردن این سه بخش اصلی خواهیم دید که یک بیزینس پلن آماده شامل هفت جزء کلیدی است.

۱ خلاصه‌نویسی اجرایی
۲ شرح کسب و کار
۳ استراتژی‌های بازار
۴ تجزیه‌وتحلیل رقابتی
۵ طراحی و توسعه طرح
۶ عملیات و مدیریت طرح
۷ عوامل مالی

علاوه بر این بخش‌ها، یک صفحه تجاری باید صفحه عنوان و فهرست محتوا هم داشته باشد.
موارد زیر شامل جزئیاتی از موارد ضروری می‌باشد که در بزنس پلان لازم است: مواردی که به آن‌ها نیاز داشته باشید و یا مواردی که هیچ احتیاجی به آن‌ها ندارید، همگی شامل منابع اصلی می‌باشند که در صورت نیاز به کمک، می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید. با در نظر گرفتن این موارد، در مسیر درستی قرار خواهید گرفت.

خلاصه‌نویسی اجرایی

این مورد یک مرور کلی از کسب و کار شما و برنامه‌های شما است. این برنامه در همان ابتدای کار شما وجود دارد و به‌صورت ایده‌آل شامل یک یا دو صفحه است. مسلماً، این محدودیت فضایی می‌تواند فشار در کلیه اطلاعات برجسته را کمی تنش زا کند – اما غیرممکن نیست.
هدف خلاصه‌نویسی اجرایی این است که همه چیزهایی را که می‌خواهید تقطیر کرده و به سرمایه‌گذاران بالقوه یک نمای کلی در سطح بالای کسب و کارتان ارائه می‌دهد تا آن‌ها را ترغیب به مطالعه بیشتر کند. باز هم، این یک خلاصه است، بنابراین نکات کلیدی که در هنگام نوشتن برنامه خود کشف کرده‌اید را برجسته کنید. اغلب مواقع، آنچه برای صاحب کسب و کار مهم است، در صفحات آخر پنهان شده است. در متن خلاصه‌شده خود همه‌چیز را به‌طور واضح بیان کنید.

خلاصه اجرایی برنامه کاری شما باید شامل موارد زیر باشد:

• مفهوم کسب و کار. کسب و کارتان چه می‌کند؟
• اهداف و چشم‌انداز کسب و کار. کسب و کارتان می‌خواهد چه کاری انجام دهد؟
• توضیحات و تمایز محصول. چه چیزی می‌فروشید و چرا فرق می‌کند؟
• بازار هدف. به چه کسی می‌فروشید؟
• برنامه بازاریابی. چگونه می‌خواهید برای دستیابی به مشتریان خود برنامه‌ریزی کنید؟
• وضعیت مالی فعلی. در حال حاضر چه درآمدی کسب می‌کنید؟
• وضعیت مالی پیش بینی شده. پیش‌بینی درآمد شما چیست؟
• تیم. چه کسانی درگیر کسب و کارتان هستند؟

شرح کسب و کار

این بخش از بیزینس‌پلن شما باید به دو سؤال اساسی پاسخ دهد: شما کی هستید و قصد دارید چه کاری انجام دهید؟ پاسخ دادن به این سؤالات، مقدمه‌ای را در مورد اینکه چرا در این شغل هستید، چرا با رقبا متفاوت هستید، چه چیزی پیش‌رو دارید و چرا دلیل مناسبی برای سرمایه‌گذاری دارید، ارائه می‌دهید.
در این بخش می‌توانید، درباره‌ چشم‌اندازهای کنونی و همچنین امکانات آینده صحبت کنید. شما همچنین باید اطلاعات کاملی در مورد بازارهای مختلف صنعت ارائه دهید، ازجمله محصولات و یا پیشرفت‌های جدیدی که سود و زیان شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

قبل از اینکه شروع به نوشتن طرح بزنس پلان کنید:

• برنامه شما چه بازه زمانی را در بر می‌گیرد؟
• چه وقتی باید آن را بنویسید؟
• چه کسی نیاز به یک بیزینس‌پلن دارد؟
• چرا باید یک بیزینس‌پلن بنویسید؟
• اهداف خود را تعیین کنید (چه کوتاه مدت و چه بلند مدت)
• نیازهای مالی خود را در نظر بگیرید
• برنامه‌ریزی کنید که قرار است با این طرح چه‌کارهایی انجام دهید
• بازاریابی را فراموش نکنید

هنگام نوشتن بیزینس پلن:

• چگونه باید یک بیزینس پلن نوشت؟
• موارد اولیه و موردنیاز طرح بازاریابی
• به‌روزرسانی بیزینس‌پلن شما
• بهبود بیزینس‌پلن

ابزار بیزینس پلن:

• نرم‌افزار بیزینس‌پلن
• کتاب‌ها و راهنماهایی برای طریقه استفاده
• الگوهای بیزینس پلن
• نمونه‌های بیزینس‌پلن

استراتژی‌های بازار

مشتری ایده‌آل شما چه کسی است؟ چه تعداد از آن‌ها وجود دارند؟ در اینجا مهم است که این نکته‌ها مشخص باشند.
استراتژی‌های بازار نتیجه یک تحلیل دقیق بازار است. تجزیه‌وتحلیل بازار باعث می‌شود کارآفرین با تمام جنبه‌های بازار آشنا شده تا بتواند بازار مورد هدف خود را تعریف کند و شرکت هم بتواند به‌منظور جمع‌آوری سهم خود از بازار، عملیات فروش را انجام دهد.
اگر شما یک شرکت کفش‌فروشی دارید، فقط به خاطر اینکه همه‌ مردم پا دارند، دلیل نمی‌شود که همه‌ مردم مشتری شما باشند.
به‌احتمال‌زیاد افرادی مشتری شما هستند که از قشر دوندگان و یا کسانی هستند که به تیپ خود رسیدگی زیادی می‌کنند. این هدف‌گیری‌ها باعث می‌شود که شما در یک مسیر درست تلاش‌های بازاریابی و فروش خود را انجام دهید.
بهتر است بازار مناسبی را برای محصولات خود انتخاب کنید. اگر بازار اشتباهی را انتخاب کرده‌اید و یا بازار مناسبی را در زمان اشتباه انتخاب کردید، ممکن است تجارت شما شکست بخورد.

تجزیه و تحلیل رقابتی

هدف از تجزیه‌وتحلیل رقابتی و تعیین نقاط ضعف و قوت رقبا در بازار، استراتژی‌هایی است که به شما یک مزیت شخصی را ارائه می‌دهد، همچنین می‌تواند موانعی که توسط رقبا جلوی شما قرار می‌گیرد را کنار بگذارد. امروز بازار مورد هدف شما چگونه مشکلات دیگران را حل می‌کند؟ آیا چیزی به نام جایگزین در بازار وجود دارد؟
هر کسب و کار دارای نوع خاصی از رقابت است و اهمیت بسیاری دارد که یک خلاصه‌نویسی درستی را ارائه دهد. ارائه خلاصه‌ای از تیم شما و یک توضیح کوتاه در مورد اینکه چرا شما و تیم شما برای مشتریان مناسب هستید، برای رسیدن شما به ایده و هدفتان بسیار مفید است.
سرمایه‌گذاران در این تیم‌ها میزان بسیار زیادی از توجه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند، این میزان حتی از یک ایده خوب هم بیشتر است، چون حتی یک ایده عالی نیاز به اجرا شدن دارد تا به واقعیت تبدیل شود.

طراحی و توسعه طرح

هدف از طراحی و توسعه طرح، توصیف طراحی محصول و ارائه آن به سرمایه‌گذاران، طراحی آن در زمینه تولید، بازاریابی و ایجاد بودجه‌ای است که این شرکت را قادر می‌سازد تا به اهداف خود برسند.

عملیات و مدیریت طرح

عملیات و مدیریت طرح به‌منظور توصیف نحوه عملکرد کسب و کاری است که به‌صورت دائمی طراحی شده است. طرح عملیاتی تدارکات سازمان را برجسته خواهد کرد، تدارکاتی ازجمله مسئولیت‌های مختلف تیم مدیریت، وظایف مربوط به هر بخش در شرکت و هزینه‌های مربوط به عملیات کسب و کار.

تمام قسمت‌های عملیات برنامه‌ریزی شده شامل موارد زیر می‌باشد:

• تهیه‌کنندگان. مواد اولیه مورد نیاز برای تولید را از کجا تهیه می‌کنید یا محصولات شما در کجا تولید می‌شود؟
• تولید. آیا محصولات خود را تولید، عمده‌فروشی یا خرده‌فروشی خواهید کرد؟ چه مدت طول می‌کشد تا محصولات شما تولید شود و آن‌ها را به سمت شما ارسال کند؟ چگونه یک فصل شلوغ یا یک پیک غیرمنتظره در تقاضا را اداره خواهید کرد؟
• امکانات. شما و اعضای تیم کجا کار خواهید کرد؟ آیا قصد دارید فضای خرده‌فروشی فیزیکی داشته باشید؟ اگر بله، کجا؟
• تجهیزات. برای راه‌اندازی به چه ابزار و فناوری نیاز دارید؟ این شامل همه چیز از رایانه گرفته تا لامپ است.
• حمل و نقل و اجرا. آیا شما خودتان تمام وظایف حمل ونقل را بر عهده خواهید داشت یا از یک شریک برای انجام آن کمک خواهید گرفت؟
• فهرست موجودی. چقدر محصول را نگه دارید و در کجا ذخیره می‌شود؟ در صورت لزوم چگونه آن را به شرکا ارسال خواهید کرد و چگونه می‌توانید موجودی ورودی و خروجی را پیگیری کنید؟
این بخش باید نشان دهد که درک کاملی از زنجیره تأمین خود داشته‌اید و برنامه‌های احتمالی قوی برای پوشش مشکلات احتمالی در دست دارید.

عوامل مالی

داده‌های مالی همیشه در انتهای بزنس پلان قرار دارند، اما این بدان معنا نیست که مهم‌تر از مطالب پیشین مانند مفهوم کسب و کار و تیم مدیریت است. جنبه‌های کلیدی طرح مالی خود را برجسته کنید، به‌طور ایده‌آل یک نمودار بسازید که هزینه‌ها و سودآوری‌های شما را نشان می‌دهد. اگر مدل کسب و کار شما (به‌طور مثال مدلی مانند «چگونه پول دربیاورید») نیاز به توضیح بیشتری دارد، پس این مدل چیزی است که می‌توانید روی آن سرمایه‌گذاری کنید.

بیزینس پلن و عوامل مالی

سطح جزئیات مورد نیاز در برنامه مالی شما به مخاطبان و اهداف شما بستگی دارد، اما به طور معمول سه دیدگاه اصلی در مورد مالی وجود دارد: صورت سود و زیان، ترازنامه و جریان وجه نقدی.

• صورت سود و زیان

صورت سود و زیان شما به گونه‌ای باید طراحی شود که در یک بازه زمانی معین، به منابع، هزینه‌ها و درآمد شما اشاره کند. با استفاده از آن دو قطعه اطلاعات، می‌توان سود یا ضرر کسب و کارتان را در طی آن زمان محاسبه کرد. اگر هنوز شغل خود را راه‌اندازی نکرده‌اید، می‌توانید پیش‌بینی همان اطلاعات را جمع کنید.

• صورت وضعیت مالی (ترازنامه)

ترازنامه شما نگاهی به میزان ارزش سهام شما در تجارت دارد. از یک طرف، شما کلیه دارایی‌های تجاری خود (آنچه را متعلق به شماست) و از طرف دیگر تمام بدهی‌های خود (تمام تعهدات) را لیست می‌کنید. این یک تصویر فوری از حقوق صاحبان سهام تجاری شما را ارائه می‌دهد، که به صورت زیر محاسبه می‌شود:
بدهی – دارایی = حقوق صاحبان سهام

• جریان وجه نقدی

صورت جریان نقدی شما با صورت درآمد شما مشابه است و یک تفاوت مهم دارد: هنگام جمع‌آوری درآمدها و زمان پرداخت هزینه‌ها، این حساب را در نظر می‌گیرد.
وقتی جریان ورودی وجه نقد بیشتر از جریان خروجی وجه نقد شما است، جریان وجه نقد شما مثبت است. وقتی سناریوی مخالف، جریان وجه شما منفی است. در حالت ایده‌آل، صورت جریان نقدی به شما کمک می‌کند تا ببینید پول کم است یا مازاد است.
به ویژه می‌توان پیش‌بینی صورت جریان نقدی خود را برای شناسایی شکاف‌ها یا جریان نقدی منفی و تنظیم عملکردها در صورت لزوم مفید دانست.

ضمیمه

برای بیزنس پلان، ضمیمه به هیچ وجه یک فصل موردنیاز نیست، اما مکان مفیدی برای چسباندن اطلاعات مهم است که احساس می‌شود بیش از حد طولانی یا بیش از حد غیرضروری هستند. اگر حق ثبت اختراع یا تصویرهای مربوط به محصول خود را دارید، این قسمت بیزینس پلن آماده بهترین مکان برای درج اطلاعات است. در ضمیمه معمولاً موارد زیر درج می‌شوند:

• رزومه‌های مدیران
• توضیحات اضافی از محصولات و خدمات
• موافقت‌نامه‌های حقوقی
• نمودارهای سازمانی
• نمونه‌هایی از وثیقه بازاریابی و تبلیغات
• عکس از امکانات، محصولات و غیره
• تهیه نسخه پشتیبان از تحقیقات بازار یا تجزیه و تحلیل رقابتی
• اسناد یا پیش‌بینی‌های مالی اضافی

نقطه عطف و انقباض

آخرین عنصر کلیدی که سرمایه‌گذاران می‌خواهند در خلاصه‌نویسی‌های اجرایی ببینند، پیشرفتی است که تاکنون شما به آن دست‌یافته‌اید و همچنین نقاط عطفی است که قصد دارید در آینده به آن برسید. اگر بتوانید نشان دهید که مشتریان بالقوه شما علاقه‌مند به برقراری ارتباط با شما یا خرید محصول و یا خدمات شما هستند، این امر برای برجسته کردن آن بسیار عالی است.
اگر شما نمونه یک بیزینس پلن داخلی دارید که صرفاً یک راهنمای راهبردی برای شرکت شماست، می‌توانید به میزان قابل‌توجهی خلاصه‌نویسی‌های اجرایی خود را مختصر و کوتاه کنید.
در این صورت شما می‌توانید جزئیات مربوط به تیم مدیریت، الزامات بودجه و نقطه عطف را جمع‌آوری کرده و یک خلاصه‌نویسی کلی در مورد تمام آن‌ها بنویسید و از یک استراتژی مفید برای انجام این کار استفاده کنید تا اطمینان حاصل شود که تمام اعضای تیم در این خلاصه‌نویسی گنجانده شده‌اند.