انواع مختلف طرح توجیهی فنی اقتصادی

ساختار، محتوا و عمق یک طرح اقتصادی بستگی به عوامل بسیاری از جمله موارد زیر دارد:
• هدف اصلی طرح توجیهی
• مرحله ای که کسب و کار در آن به سر می برد (شروع، شرکت موجود یا مرحله توزیع سهام)
• نوع کسب و کار یا صنعت
• وضعیت تامین مالی
• اندازه شرکت و سایر عوامل

بحث مختصر زیر، مواردی از عوامل مرتبط را ارائه می دهد:
• نوع کسب و کار یا صنعت: اگر مشغول تجارت هستید، طرح شما نباید به موضوعاتی مانند فرآیند تولید کارخانه ای یا سرمایه گذاری در زمینه ماشین آلات بپردازد.باید بیشترین تاکید را بر به دست آوردن وجوهی برای تامین مالی گسترش تدارکات و شبکه فروش و تامین مالی اولیه کالاهایی که با آنها تجارت می کنید، داشته باشید. ترکیب محصولات و خدماتی که باید ارائه شود می تواند بر محتوای یک طرح تجاری اثر بگذارد. موضوعات مرتبط با موجودی کالا، انبار و غیره همچنان که ترکیب محصول/ خدمات به سمت یک کسب و کار صرفاً خدماتی پیش می رود، از اهمیت کمتری برخوردار خواهد شد. به هر حال، طرح شما باید موضوعات مشخصی مانند توسعه نیروی انسانی و بازاریابی را تحت پوشش قرار دهد.

• بنگاه انفرادی:
برای یک کسب و کار کوچک، اندازه، پیچیدگی و تلاشی که صرف تهیه طرح توجیهی می شود، باید با محدودیت هایی همراه باشد. در این حالت در طرح بیشترین تاکید باید بر خودتان باشد. احتمالاً اطلاعات مالی فردی برای بیان این که بخشی از وجوه خود را به عنوان سرمایه گذاری در کسب و کار اختصاص خواهید داد، ضروری باشد. همچنین باید جزئیات لازم مربوط به هرگونه دارایی غیرمالی که قصد دارید در کسب و کار خود به کار برید، ذکر شود.

شرکت فراملی:
طرح توجیهی اقتصادی یک شرکت فراملی با حجم فروش سالیانه ای معادل چندین بیلیون دلار قاعدتاً مسائلی را که یک شرکت متوسط با درآمد سالیانه ای معادل چند میلیون دلار با آن مواجه است مورد تاکید قرار نمی دهد.
مسائلی که در طرح اقتصادی شرکت های فراملی گنجانده می شوند عبارتند از:
• راهبردهای ارتقای تصویری جهانی از شرکت؛
• گسترش از طریق تملک سایر شرکت ها یا از طریق ادغام
• تجزیه و تحلیل تحولات اقتصادی کلان و سیاست های بین المللی که احتمال می رود بر روی کسب و کار آن شرکت ها تاثیر داشته باشد؛
• پیش بینی روندها و تحولات درازمدت در رفتارهای اجتماعی، جمعیت و مصرف کنندگان؛
• توسعه محصول در درازمدت (۵ تا ۱۰ سال یا بیشتر)؛
• روابط دولت ها و سیاست های مذاکراتی
• موضوعاتی که از اهمیت کمتری نسبت به موارد فوق برخوردارند عبارتند از:
• فنون تولید(چنین شرکت هایی انواع مختلفی از محصولات را تولید می کنند)
• تاکتیک های فروش (این تاکتیک ها می توانند برحسب قاره ها و کشورهای مختلف تغییر کنند)
• سیاست سازمان نسبت به کارکنان (احتمالاً به استثنای مدیریت عالی در کشورهای مختلف و غیره)
• طرح اقتصادی در یک واحد از شرکت بزرگ: طرح اقتصادی یک بخش (واحد) از یک شرکت بزرگ نسبت به طرح اقتصادی یک شرکت مستقل تفاوت چندانی ندارد. ولی این طرح علاوه بر موضوعات معین مشترک در تمامی طرح های اقتصادی (تولید، فروش، منابع و غیره) باید تمام موضوعات مربوط به هم افزایی و همکاری با سایر واحدهای شرکت را نیز تحت پوشش قرار دهد.

• آغاز یک کسب و کار:
اگر هنگام شروع به دلیل نداشتن تجربه قبلی با مشکل خاصی مواجه شدید، مهم نیست. در عوض باید بر توانایی خود تاکید نمایید و وانمود کنید که مانند یک فرد موفق عمل می کنید. مهم نیست که از طرح خود در تلاش برای به دست آوردن منابع مالی یا متقاعد کردن افرادی برای کارکردن با خود استفاده می کنید. شما باید افرادی که طرح شما را می خوانند متقاعد کنید که طرح تجاری شما یک موفقیت در پی خواهد داشت. طرح شما باید شامل اطلاعات شخصی تمامی افرادی باشد که در سرمایه گذاری اولیه کسب و کار شما دخیل هستند (مشخصاتی مانند شغل قبلی، تجربه، دستاوردهای تجاری و غیره)
علاوه بر این، لازم است صورت حساب سود و زیان و گردش نقدی خود را نیز ارایه کنید. این اسناد نتایج مورد انتظار از فعالیت های شما را به صورت ارقام و اعداد علام می دارند. همچنین اطمینان حاصل کنید که تمام هزینه هایی که قبل از افتتاح کسب و کار خود متقبل می شوید نیز در طرح گنجانده شود. در حالی که ممکن است مجبور شوید مجموعه ای از هزینه های منحصر به کسب و کارتان را در طرح بگنجانده باید به برخی از هزینه های عمومی مورد نیاز برای شروع به کار نیز توجه شود؛ از جمله:
– دستمزدهای مربوط به شغل های حرفه ای مانند مشاورحقوقی و حسابدارها
– هزینه های قانونی (مانند کسب مجوزهای لازم، ثبت شرکت و غیره)
– ودیعه برای اجاره مکان
– مطالعات مربوط به بازار
• گسترش کسب و کار:
اگر هدف اصلی طرح توجیهی شما افزایش منابع مالی برای گسترش کسب و کارتان است، باید دو موضوع زیر به درستی در طرح گنجانده شود:
– بازار برای بخش موردنظر از کسب و کار شما ظرفیت رشد پذیرش را داشته باشد،
– واحد تجاری شما براساس پیشینه و قدرت رقابت آن، برای به دست آوردن سهمی اساسی از این بازار به خوبی موقعیت یابی شده باشد.
• تداوم قانونی کسب و کار(اخذ مجوز):
همچنین طرح هایی وجود دارد که در آن ها رشد بالا یا سرمایه گذاری های کلان موردنظر نیست و در نتیجه سر و کاری با موضوع افزایش سرمایه نخواهد داشت. در چنین مواردی طرح اقتصادی برای اطلاع رسانی یا کسب تایید از نهادهای تصمیم گیرنده و سرمایه گذاران فعلی و یا تیم مدیران که طرح را به منظور دستیابی به تفاهمی مشترک از اهداف خود و تعیین اولویت ها و فعالیت های آتی می نویسند، است. بدیهی است در چنین طرح هایی تاکید کمتری بر اثبات پتانسیل بازار برای رشد می شود. بسیاری از شرکت ها هر ساله این نوع طرح را تهیه می کنند.

• مرحله تامین مالی:
چنانچه قبلاً گفته شد، یکی از اهداف اولیه تهیه طرح توجیهی، اطلاع رسانی به وام دهندگان و سرمایه گذاران است. اگر قصد به دست آوردن منابع مالی جدیدی ندارید و صرفاً می خواهید به تامین مالی کنندگان خود اطلاع رسانی کنید، نیازی نیست که بر سابقه کسب و کار خود (که قبلاً در این زمینه اطلاع رسانی شده) تاکید نمایید، بلکه بیشترین تاکید باید بر پیشرفت های جدید کسب و کار باشد. ولی اگر قصد مراجعه به وام دهندگان یا سرمایه گذاران جدیدی (به اصطلاح دست دوم و سوم و یا بازار سهام) دارید، طرح باید توضیحات مفصل تری راجع به سابقه کسب و کار شما (از جمله بازار محصولات) در برگیرد.

• پروژه ای خاص:
احتمالاً طرح شما نه برای کل کسب و کار بلکه برای یک پروژه سرمایه گذاری مانند موارد زیر خواهد بود:
– افتتاح یک شعبه در یکی از کشورها
– شروع یک واحد تجاری جدید برای مجموعه ای از محصولات یا خدمات جدید برای چنین طرح هایی تنها کافی است اطلاعات عمومی را در مورد کل گروه خود ارایه نمایید. طرح شما باید بر کسب و کار جدید ویژه متمرکز باشد. ولی وام دهندگان و سرمایه گذاران علاقه مند خواهند بود که تصویر گسترده تری از سایر روش های تامین مالی شرکت شما برای ارزیابی ریسک های مالی داشته باشند. اگر شرکت شما مشکلات مالی داشته باشد قاعدتاً این مسائل نیز باید در طرح منعکس شود.