طرح راه اندازی کارخانه شالیکوبی

برنج از جمله مواد غذایی اصلی در کشور ما می باشد ، که تقریبا تمام مردم از آن در وعده های اصلی غذای خود استفاده می نمایند . متاسفانه به دلیل فرایند شالیکوبی نامناسب در برخی روش های سنتی ، هر ساله مقدار زیادی از شالی ها در طی فرایند تبدیل شدن به برنج سفید ، به ضایعات تبدیل شده و خسارات بسیاری را برای سرمایه گذاران و کشاورزان به وجود می آورند . به همین جهت امروزه با استفاده از روش ها و ماشین آلات مدرن جهت شالیکوبی برنج ، میزان ضایعات تولیدی بسیار کمتر شده است .
شالیکوبی شامل مجموعه فرایندی می باشد ، که در طی آن شلتوک را به برنج سفید تبدیل می نمایند . پس از شالیکوبی برنج ، علاوه بر برنج سفید ، سبوس نیز تولید می شود ، که از آن برای تغذیه دام و طیور استفاده می نمایند . در هنگام شالیکوبی برنج به روش سنتی ، تلفات زیادی تولید می شود . به صورتی که تقریبا ۲۱ درصد از شلتوک ها در فرایند شالیکوبی به برنج خرده تبدیل می شوند و خسارت اقتصادی زیادی را به وجود می آورند .

مراحل تبدیل شلتوک به برنج سفید

برای تبدیل شلتوک به برنج سفید در کارخانه شالیکوبی مراحل و دستگاه ها در مناطق مختلف با توجه به شرایط و سطح فناوری هر منطقه متفوت است. کارخانه برنجکوبی  که برنج دانه را تولید میکند دارای پیشرفته ترین دستگاه های خشک کن شلتوک و تبدیل به برنج سفید می باشد.

خشک کردن

یکی از مراحل در کارخانه شالیکوبی خشک کردن شلتوک می باشد رطوبت تعادل برنج به درجه حرارت و رطوبت نسبی هوا و میزان رسیدگی دانه بستگی دارد شالی برداشت شده از مزرعه دارای رطوبت بالایی میباشد لذا عدم خشک کردن به موقع آن باعث بروز فساد بیولوژکی و افزایش ضایعات طی دوره نگهداری می شود. روشهای مختلفی برای خشک کردن برنج وحود دارد روش های سنتی و خشک کن های مکانیکی
خشک کن ها انواع مختلفی دارد ۱- خشک کن بستر ثابت ۲- خشک کن جریا مداوم

مرحله تمیز کردن

تمیز کردن عبارت است از عمل جدا سازی کاه و کلش و مواد خارجی از شلتوک. وجود مواد خارجی در شلتوک نه تنها باعث کاهش کارایی و بازده ماشین پوست کن و فرسودگی قطعات ماشین می شود بلکه کیفیت تبدیل را تقلیل میدهد

ماشین های پوست کن

برای جدا کردن پوست در کارخانه شالیکوبی بکار میرود و شلتوک پوست کنده که اصطلاحا به آن برنج قهوه ای گفته میشود برای سفید کردن به سفید کن منتقل می گردد. پوست کن ها دارای انواع متفاوتی می باشد ۱- پوست کن های تیغه ای ۲- پوست کن های صفحه ای ۳- پوست کن علتک لاستیکی ۴- پوست کن گریز از مرکز

مرحله جدا سازی پوسته

ماشین های پوست کن مخلوطی از برنج قهوه ای سالم وشکسته ، پوست و مواد اضافی دیگر تولید میکند. پوسته وسایر مواد خارجی در ماشین پوست کن از شلتوک و برنج قهوه ای جدا می شود مجموع برنج قهوه ای و شلتوک پوست نشده وارد ماشین پادیه می شود دو نوع جداکنندخ شلتوک از برنج قهوه ای شاخته شده است جدا کنند ۱- صندوقی ۲- صفحه ای

سفید کردن برنج

در کارخانه شالیکوبی برای جداسازی لایه سبوس از برنج قهوه ای و تولید برنج سفید از ماشین سفید استفاده می شود . این عمل توسط عمل مالش و یا سایش صورت می گیرد. بر این اساس سفید کن در مسیر افقی و یا عمودی صورت می گیرد سفید کن های برنج دارای تواع متفاوتی می باشد ۱- سفید کن سایشی عمودی ۲- سفید کن سایشی افقی ۳- سفید کن اصطکاکی ۴- سفید کن اصطکاکی دمشی ۵- سفید کن تیغه ای

صیقل دادن برنج

ماشین های صیقل دهنده که در انتهای خط تبدیل شلتوک به برنج سفید قرار دارد برای ایجاد شفافیت و درخشندگی در سطح برنج مورد استفاده می گیرد

درجه بندی برنج

برنج پس از سفید شده و پولیش زدن به دستگاه الک برنج منتقل می شود الک ها مورد استفاده در کارخانه شالیکوبی شمال کشور از سیستم های پیشرفته الک دوار که از استوانه با تورفتگی های مختلف متناسب با اندازه های مختلف برنج است استفاده می شود

کد آیسیک مرتبط با صنعت شالیکوبی

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.

تجهیزات مورد نیاز واحد شالیکوبی برنج

• دستگاه الک پاک کننده
• دستگاه سنگ گیر مکنده
• دستگاه پوست کن برنج
• دستگاه جداکننده شلتوک
• دستگاه سفید کننده برنج
• دستگاه دوکوپ
• دستگاه بوجاری برنج
• ریشک زن شالی

عوامل موثر بر ضایعات شالیکوبی

ضایعات بالای برنج در مرحله فراوری برنج، یکی از مهمترین عوامل بالا رفتن قیمت تمام شده این محصول در کشور است. از طرفی، نبود توجه کافی به ارزش اقتصادی محصولات جانبی حاصل ار فراوری برنج، مانند استخراج روغن سبوس برنج و همچنین عدم استفاده از تکنولوژی های جدید در کاهش ضایعات فراوری، از عوامل ایجاد ضایعات می باشد. بر اساس آمار فائو فراورده های جهانی برنج شامل سبوس نرم ۱۰.۵ درصد ، پوسته برنج ۲۲ درصد، برنج شکسته ۱۱.۵ درصد و برنج سالم با ضریب ۶۷.۵ درصد به عنوان آمار جهانی اعلام شده است. در کشور ایران پوسته و سبوس ۳۰ درصد برنج شکسته ۱۶.۶ درصد و برنج سالم ۴۶.۵ درصد با ضریب تبدیل ۶۳.۴ درصد است که نشانگر میزان ضایعات بالا در خط سیستم تبدیل و ناکارایی مناسب خط تبدیل برنج میباشد.
ضایعات بالای برنج مشاهده شده به طوری که نوسازی و بازسازی این بخش می تواند بخش از واردات برنج کشور ار کاهش دهد نکاتی که در اهمیت و ضرورت نوسازی شالکوبی سنتی به صنعتی مطرح می شود عبارتند از: کاهش ضایعات برنج، کاهش مصرف سوخت و انرژی، افزایش بهره وری کارخانه شالیکوبی، بهبود وضعیت اقتصادی کشاورزان ارتقای کیفیت محصول ایجاد اشتعال ، جذب سرمایه گذاری، فراهم نمودن زمینه استفاده یهیه از فراورده های جانبی برنج (سبوس) با هدف افزایش ارزش افزوده بسته بندی محصول، بهداشتی نمودن و امنیت محیط کار در کارخانه ها و ارتقای آموزش کارکنان فنی شاغل در کارگاه های شالیکوبی.
در فرایند تبدیل شلتوک به برنج سفید درصدی از دانه شکسته (خرد) می شوند. مقدار شکست دانه به عوامل متعددی بستگی دارند این عوامل بطور کلی به عوامل قبل و حین تبدیل میشود

عوامل قبل از ورود شالیکوبی

رقم و خصوصیات دانه

ارقام مختلف در مقابل تنش های اعمال شده در شالیکوبی مقاومت متفاوتی دارند این تفاوت هم به مسائل ژنتیکی و هم خصوصیات ظاهری دانه ها بستگی دارد. دانه های گچی در مقایسه با دانه های غیر گچی مقاومت کمتری در مقابل تنش های مکانیکی از خود نشان میدهند و در نتیجه زودتر شکسته میشوند.

اثرات محیطی

دانه برنج در دوره رسیدن، آب و مواد غذایی را تحت شرایط طبیعی محیط رشد خود دریافت می کند در مرحله پایانی رسیدن دانه معمولا آب مزارع را قطع می کنند و شیره داخل دانه شروع به سفت شدن کند در این مرحله دانه نسبت به آنچه از ساقه و ریشه دریافت میکند، رطوبت بیشتری را به هوا انتقال میدهد و به این ترتیب رطوبت دانه به تدریج کاهش می یابد در این مرحله عواملی محیطی باعث ترک در دانه های برنج می شود

خرمکوبی

عملیات خرمنکوبی یکی از مراحل است که میزان بر صدمات مکانیکی وارده بر دانه نقش مهمی دارد. استفاده از خرمنکوب های نامناسب یا تنظیم نبودن ماشین و همچنین انجام خرمکوبی در شرایط نامناسب رطوبتی محصول منجر به افزایش شکست و آسیب های مکانیکی بر دانه میشود در چهار نوع خرمنکوب تیلری، جریان محوری ، تراکتوری و کمباین بیشترین درصد شلتوک شکسته و پوست کنده به کمباین و خرمکوب تراکتوری می باشد

عوامل موثر در ضایعات برنجکوبی

میزان رطوبت شلتوک قبل از خشک کردن به شرایط جوی زمان برداشت و میزان رسیدن دانه بستگی دارد و معمولا از ۱۳ تا ۱۸ درصد متغیر می باشد. برای نگهداری شلتوک در انبار به منظور تبدیل آن در فرصت مناسب میبایست رطوبت محصول کاهش داده شود این عمل با استفاده از خشک کن ها صورت میگرد. عمل خشک کردن دانه تاز مانی به حدود ۱۰ درصد کاهش یابد ادامه پیدا میکند فرایند خشک کردن شلتوک باید آرام و یکنواخت باشد تا کیفیت دانه حفظ شود شلتوک رطوبت سطحی را به آسانی از دست میدهد ولی برای انتقال رطوبت مرکزی به زمان زیادتری نباز دارد.خشکاندن سریع باعث ایجاد فشار درونی دانه می گردد و این خود باعث ایجاد ترک و خرد در مرحله بعدی میشود. یکی از عوامل مهم نوع خشک کن مورد استفاد می باشد. خواص فیزیکی مانند دبی و درجه حرارت هوای گرم بر راندمان خشک کن ها تاثیر دارد.

نحوه صدور مجوز و پروانه راه اندازی کارخانه شالیکوبی

برای مشاهده مراحل اخذ جواز تاسیس و صدور مجوز راه اندازی کارخانه شالیکوبی اینجا کلیک کنید.

پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح راه اندازی کارخانه شالیکوبی

ظرفیت تولید سالیانه : ۲۰۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۶۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۳۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۱۱۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲۸ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۹.۵ میلیارد تومان (بدون احتساب هزینه زمین)
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۳ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۳۳ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: