طرح فرآوری سنگ فلوریت

فلوریت به فرانسوی (Fluorite) با فرمول شیمیایی CaF2 از مجموعه کانی هاست این کانی یکی از عناصر کمیاب و نادری است که در سنگ های پوسته زمین یافت می شود به فلوریت که (فلورسپار) نیز گویند یک ترکیب معدنی است. سنگ فلوریت نوعی فلوراید کلسیم است. این سنگ از خانواده کانی های هالید است و بخشی از سیستم بلور مکعب است. فلوریت یک سنگ بسیار شفاف است و این سنگ به رنگ های بنفش، سبز، زرد، سیاه، سفید، صورتی و سایه های رنگ های دیگر در این سنگ وجود دارد. این سنگ یک نور فلورسنت دارد که رنگ های مختلف را در زوایای مختلف نشان می دهد. معنای کلی فلوریت، اعتماد به نفس و عشق به خود می باشد.
نام این ماده، از واژه ی لاتین fluere به معنای “جریان یافته” (to flow)، گرفته شده است. علت این نامگذاری، این است که این ماده به سهولت ذوب می شود و جریان می یابد. در حقیقت، نام عنصر فلوئور، به دلیل همین مسئله، قرار داده شده است. فلوریت در ترکیب های مختلف یافت می شود اما در حالت آزاد مشاهده نمی شود. علت این مسئله، فعالیت شیمیایی بالای این ماده می باشد. فلوریت یک ماده ی معدنی متداول در ذخایر با منشأ هیدروترمال می باشد. این نوع از منابع در گرانیت ها و سایر سنگ های آتشفشانی یافت می شود . فلوریت (Fluorite) کانی رایجی است که اکثرا به شکل رگه در کانسار های کوچک و بزرگ و در مجاورت سنگ آهک و دولومیت یافت می شوند. رگه ها شامل سولفید قلع، روی، نقره، سرب و … می باشند. در مراحل آخر تبلور ماگمایی، فلوریت ته نشین می شود وکانی هایی چون کلسیت، کوارتز ها، باریت، گالن و اسفالریت ها همراه فلوریت حمل و ته نشین می شوند.(طرح فرآوری سنگ فلوریت)
در واقع فلوریت ها، یک جزء اصلی از ذخایر آبشار گرم می باشد. این ماده برخی اوقات در سنگ خارای زبر نیز یافت می شود.
بیشتر این کانسارها در استان های خراسان، مازندران، اصفهان، کردستان، مرکزی، یزد، سمنان و کرمان قرار دارند. از جمله این کانسارها می توان به ذخایر معدنی فلوئوریت کمرمهدی در جنوب غربی طبس، پیناوند در شمال شرقی اصفهان، بُزیجان در غرب محلات، و کمربند فلوریت سوادکوه در جنوب قائم شهر و کانسار فلوریت- باریت آتشکوه در جنوب دلیجان اشاره کرد.
فلوریت بنفش مکعبیفلوریت در ایران بیشتر به صورت کانی همراه با کانسارهای فلزی چون سرب و روی و همچنین در توده های آذرین پگماتیتی به صورت رگچه ای و یا به همراه ذخایر باریت و زغال سنگ گزارش شده است. موقعیت برخی از کانسارهای فعال فلوریت ایران در شکل نشان داده شده است. چین (بزرگ ترین)، مکزیک، آرژانتین، استرالیا، برمه، مراکش، ایالات متحده، آلمان، فرانسه، کانادا، انگلستان، نامیبیا، روسیه، سوئیس و اسپانیا از مهم ترین ذخایر فلوئوریت در جهان هستند.
سنگ فلوئورایت سیاه از آلمانفلوریت معمولا مورد بهسازی قرار نمی گیرد. اگرچه برخی فروشنده ها جلای این سنگ را به وسیله بهسازی با روغن بهبود میبخشند. همچنین فلوریت می تواند به روش حرارت دهی بهسازی شود که موجب حذف هیدروکربن های مزاحم می شود. همچنین گاهی این سنگ را تحت پرتوافکنی پرتو گاما قرار می دهند تا به رنگهای مختلف از جمله نئونی دست یابند. به علت سختی پایین فلورایت گاهی آن را در استفاده جواهراتی روکش دار یا اشباع سازی می کنند. فلوریت های مصنوعی و سنتتیک نیز در انواع رنگها وجود دارد.
دستبند سنگ فلوریتاز سنگ فلوریت به ندرت به عنوان نگین سنگ انگشتر استفاده می شود و بیشتر به صورت کلسیونی (به خصوص نوع شفاف آن)، مجسمه، تسبیح، مدال و … استفاده می شود. به علت سختی پایین هنگام استفاده از این سنگ به صورت جواهری باید دقت کنید که مورد سایش قرار نگیرد زیرا به راحتی روی آن خش می افتد. این کانی در صنایع سرامیک، متالوژی و شیمیایی نیز کاربرد دارد.
این کانی که در صنعت با نام تجاری فلوئوراسپار مشهور است امروزه در سه شاخه مهم صنعتی یعنی صنایع متالوژی (به عنوان گداز آور)، صنایع شیمیائی در تهیه (HF و در صنایع سرامیک و شیشه) در تهیه شیشه های اپال به کار می رود. فلوریت یا به صورت یک محصول فرعی در بسیاری از ذخایر سرب و روی و یا به عنوان یک کانی اصلی در ذخایر گرمابی، پگماتیتی و یا ته نشستی مشاهده می شود.(طرح فرآوری سنگ فلوریت)

تاریخچه سنگ فلوریت

فلوریت ها (Fluorite) به دلیل رنگ زیبای خود و همچنین سایر ویژگی های نوری، انسان ها را به خود جذب می کنند. اما اولین استفاده عملی از این ماده، در سال ۱۶۷۰ گزارش شده است. در این سال، شیشه ها با کمک یک ماده ی معدنی اچ می شد. بعدها متوجه شدند که ماده ی مورد استفاده در اچ، در واقع ترکیبی از کلسیم است که بعدها، فلوریت نامیده شد. این نامگذازی بوسیله ی Scheele در سال ۱۷۷۱ انجام شد. علت این نامگذاری، قابلیت ذوب آزاد این ماده بود. در سال ۱۸۱۱، Andre Marie Ampere یک اسید مشابه با HCl تهیه کرد که بعدها، آن را فلوریت نامید. از میان سایر ترکیباتی که از این ماده تولید شد، عنصر فلورین را نتوانستند جداسازی کنند. علت این مسئله، فعالیت شیمیایی بالای این ماده می باشد. در سال ۱۸۶۹، George Gore توانست تا این گاز را با استفاده از الکترولیز اسید HF تولید کند اما فلور آزاد یا فلورین عنصری آزاد و هیدروژن سریعاً با هم واکنش داده و انفجار ایجاد شد. یک روش عملی در ایزولاسیون عنصر فلوئور، اولین بار در سال ۱۸۸۶ و در زمانی توسعه یافت که شیمیدان فرانسویNobel Laureate موفق به الکترولیز یک مخلوط از پتاسیم فلورید (KF) و اسید HF در سلول پلاتینی شد.
تا جنگ جهانی دوم، هیچ تولید تجاری از این عنصر، وجود نداشت. در طی جنگ جهانی دوم، فشار برای غنی سازی هسته ای موجب شد تا این محلول وارد چرخه ی صنعتی شود. در سال ۲۰۰۱، تولید جهای این ماده، به ۴٫۳ میلیون تن رسید که نیمی از آن در چین تولید شده است. سایر تولیدکننده های اصلی این ماده، مکزیک، آفریقای جنوبی، مغولستان و روسیه می باشند.
در هند، هیچ تولید به ثبت رسیده ای از این ماده تا سال ۱۹۶۰ مشاهده نشده است. در این زمان، برخی از تولیدکننده های خرده پا، شروع به تولید این ماده کردند.

اسامی دیگر فلوریت

فلورین، فلوئوریت، فلوئوروسپار، فلوروسپار

انواع فلوریت و سنگ های قیمتی مشابه

نام های غیر رسمی مختلفی برای فلوریت (Fluorite) وجود دارد که نشان دهندۀ رنگ و طرحِ بخصوص است و در شرایط و مناطق جغرافیایی بخصوصی یافت می شود.
برخی از معروف ترین و رایج ترین انواع فلوریت شامل موارد زیر می شود:
آنتوزونیت: فلوریتی که دارای شکستگی یا شکاف است و رنگ بخصوصی دارد.
Blue John نوعی فلوریت بنفش رنگ که در دربیشر (Derbyshire) انگلستان یافت می شود.
Chlorophane نوعی فلوریت گرما دیده که می تواند در اثر گرما دیدن، نور سبز آبی را متصاعد کند.
Yttrocerite فلوریتی که دو عنصر سریم و ایتریم جایگزین کلسیم در ساختار شیمیایی می شوند.

کاربرد سنگ فلوریت

بیش از ۹۵% از مصرف این کانی در صنایع تولید الکترود، آلومینیوم و صنایع فولادسازی مورد استفاده قرار می گیرد
این کانی در صنایع شیشه سازی کاربرد دارد
در صنایع سرامیک مورد استفاده قرار می گیرد
در درمان بیماری ها و عوارض مغزی و مشکلات ذهنی استفاده می شود
در سوخت موشک مورد استفاده قرار می گیرد
در تهویه هوا و سرد سازی کاربرد دارد
از فلورین در تهیه خمیر دندان و دهان شویه استفاده می شود
از این کانی در تهیه اسید فلوریدریک‌ استفاده می شود
از سنگ فلوریت درساخت عینک و مینای دندان استفاده می شود
در ساخت تلسکوپ و میکروسکوپ نیز استفاده می شود

گرید های متفاوت سنگ فلوریت

در صنایع سرامیک، شیشه، صنایع متالورژیکی، رنگ سازی و … با غلظت های ۷۰% استفاده می شود.
در کارخانه فولاد، سیمان سفید و … با غلظت های ۷۰ تا ۷۵ % مصرف می شود.
در مینا، لعاب، سرامیک، شیشه، صنایع متالورژیکی و … با غلظت های ۸۰ تا ۸۵ % استفاده می شود.
جهت تولید اسید سولفوریک، پودر برای الیاف شیشه و … با غلظت های ۹۷ % مصرف می شود.

تشخیص فلوریت

فلوریت (Fluorite) ترد و شکننده است. اکثرا با رنگ غیر یکنواخت و واحد خطوط پهن و لکه های رنگی است. بلور های فلوریت ریز و درشت، متراکم، ساقه ای و حتی خوشه ای می باشد. در اثر حرارت خاصیت لومینسنس پیدا می کند. نمونه های تیره تر خاصیت فلورسنس قویتری دارند. گاها رادیو اکتیو هستند، از ترکیب با اسید سولفوریک، اسید هیدروفلوریک تولید می کند. از روی بلور های مکعبی، جلای شیشه ای و رنگ زیبایش قابل تشخیص از سایر کانی ها می باشد. با چاقو خش بر می دارد.
بعلت تنوع زیاد، فلوریت می تواند با بسیاری از سنگ ها مشابه باشد.
اگرچه می تواند براحتی از سنگ هایی با سختی پایین تر متمایز شود.
برخی از ویژگی هایی که موجب تمایز آن می شود شامل کلسیت می شود اما کلسیت کمی نرم تر است و شکل کریستالی متفاوت تری دارد.
کوارتز سخت تر است و فاقد شکافِ فلوریت است درحالیکه آپاتیت کمی سخت تر است و شکل کریستالی متفاوتی دارد.
ویژگی تمایزدهندۀ دیگر، ترمولومینسنس یا حرارت است که ویژگی درخشش در اثر گرمادیدن می باشد.
یکی از گونه های فلوریت (Fluorite) بعنوان ” کلروفان (chlorophane)” شناخته می شود که دارای این ویژگی حرارت می باشد و آنرا بخوبی حتی با نگه داشتن در دست نشان می دهد.

گستردگی جغرافیایی سنگ فلوریت

رسوب فلوریت (Fluorite) در بسیاری از مناطق در دنیا یافت می شود.
برخی از معروف ترین این مکان ها آرژانتین، اتریش، کانادا، چین، انگلستان، فرانسه، آلمان، مکزیک، مراکش، میانمار، نامیبیا، روسیه، سوئیس، و آمریکا می باشد.
تنوع منحصر بفرد فلوریت “chlorophane” در مقادیر کم در دادگستری آملیا، ویرجینیا، فرانکلین، نیو جرسی، معدن Bluebird در آریزونا، پاکستان، کبک کانادا، و روسیه موجود می باشد.
تنوع بنفش- آبی و سفید فلوریت که تحت عنوان ” Blue John ” شناخته می شود در انگلستان موجود است.
این نوع فلوریت (Fluorite) در میزان اندک هر ساله برای مصارف تزئینی و جواهر سازی استخراج می شود.
چین اخیرا به منبع خوبی از فلوریت تبدیل شده است که رنگ مشابهی با فلوریت Blue John دارد.

فلوریت در کجا یافت می شود

فلوریت به عنوان یک ماده معدنی به وفور در سرتاسر جهان یافت می شود و در نزدیک به ۹۰۰۰ منطقه می توان فلوریت را یافت کرد. این سنگ ممکن است دارای رگه های رسوبی باشد به ویژه رگه هایی از مواد معدنی فلز در آن یافت شود. فلوریت ممکن است همراه با مواد معدنی نظیر گلن، اسفالریت، باریت، کوارتز و کلسیت یافت شود.
ذخایر سنگ فلوریت در جهان بالغ بر۲۳۰ تن تخمین زده می شود و مهم ترین ذخایر آن در آفریقای جنوبی (حدود ۴۱ میلیون تن)، مکزیک (۳۲ میلیون تن) و چین (۲۴ میلیون تن) است. یکی از معروف ترین مکان هایی که فلوریت در آنها یافت می شود Castleton در دربی شایر انگلستان است که از آن فلوریت بنفش استخراج می شود و به سنگ آب جان معروف است.
این معدن در طول قرن ۱۹ مورد بهره برداری قرار گرفت و به دلیل فلوریت آبی نادر آن سالانه فقط چند صد کیلوگرم از آن استخراج می شود. البته به تازگی ذخایری در چین نیز کشف شده است که فلوریتی شبیه به انگلستان تولید می کنند.فلوریت جزو سنگ هایی است که خاصیت فلورسانس دارند و این برای اولین بار در سال ۱۸۵۲ توسط گابریل استوکس کشف شده است. فلورسانس شامل افزایش سطح انرژی الکترون ها توسط کوانتوم های نور است و به این صورت است که زمانی که یک ماده معدنی را در معرض نور قرار می دهید این سنگ نور را جذب می کند و پس از مدتی به انتشار نور و انرژی جذب شده ادامه می دهد.

رنگ فلوریت

فلوریت (Fluorite) در رنگ ها و شیدهای مختلف رنگی، وجود دارد به نحوی که برخی افراد، این ماده را به عنوان متنوع ترین ماده ی معدنی از لحاظ رنگ، می نامند. گستره ی رنگ متداول برای فلوریت از رنگ بنفش شروع می شود و به نارنجی متمایل به قرمز می رسد. رنگ در فلوریت، معمولاً حالت نواری دارد و معمولا به دلیل حضور هیدروکربن ها در این ماده ایجاد می شود اما یک مطالعه بر روی رسوبات فلوریت در هند، نشان داد که این رنگ ها، به دلیل کلسیم کلوئیدی است که بوسیله ی بمباران هسته ای، فعال سازی شده اند. رنگ ممکن است به سمت سفید برود اگرفلوریت تا ۱۵۰ درجه ی سانتیگراد، حرارت دهی شود. اما در هنگام سرد کردن، این رنگ دوباره باز می گردد. این مورد یک نمایش رنگین کمانی ایجاد می کند. رنگ های نادرتر عبارتند از صورتی و نارنجی مایل به قرمز. حتی مشکی هم رنگی است که بسیار جذاب می باشد. بیشتر نمونه های فلوریت، دارای رنگ منفرد هستند اما برخی از آنها، دارای رنگ های چندگانه ای هستند که با توجه به شکل کریستال در آنها ایجاد می شود. یک کریستال فلوریت، می تواند نواحی خارجی تمیزی داشته باشد که رنگ بنفش از خود ساطع می کند. البته برخی اوقات، کریستال های بی رنگ اکتاهدرال نیز مشاهده می شود. یک کریستال فلوریت، ممکن است به طور بالقوه، دارای ۴ تا ۵ ناحیه ی رنگ مختلف، داشته باشد.

شفافیت و درخشش فلوریت

فلوریت (Fluorite) درخشش شفاف و زیبایی دارد که فارغ از هرگونه ناسرگی قابل روئیت با چشم غیر مسلح می باشد.
سنگ قیمتی فلوریت اغلب بسیار شفاف است درحالیکه انواع با کیفیت پایین تر آن که استفاده های صنعتی و تجاری دارند نیمه شفاف هستند.

تراش و شکل فلوریت

انواع تراش روی فلوریت (Fluorite) انجام می گیرد. برای پرداخت فلوریت از صفحه چوبی یا موم به همراه پودر آلومین ، اکسید قلع یا اکسید کروم استفاده می شود. تراش فلوریت با دشواری بسیار انجام می شود.
اغلب سنگ های قیمتی فلوریت بصورت سنگ های رنگی تراش داده می شوند.
فلوریت اغلب جلا داده نمی شود و فقط برای اهداف نمایشی و یا توسط مجموعه داران جلا داده می شود.
شکل رایج آن، بیضی، دایره، و گنبدی است اما اشکال فانتزی تر نیز یافت می شوند.
این سنگ ها می توانند بصورت چندرنگی و گنبدی باشد. بسیاری از مجموعه داران این سنگ را بصورت کریستالی خرید و فروش می کنند.
فلوریت نرم و ظریف است و باید با دقت تراش داده شود.

خصوصیات متافیزیکی سنگ فلوریت

یکی از قوی ترین ویژگی های سنگ فلوریت توانایی غیرمعمول آن در مقابله با هرگونه انرژی منفی موجود در اطراف شما است. این سنگ به شما امکان می دهد تمام احساسات خود را باور کنید ، اما به جای غرق شدن در احساسات به شما کمک می کند چشم انداز داشته باشید. این سنگ می تواند یک پاک کننده عالی هاله برای شما باشد و همیشه آماده است که تعادل را در چاکراهای شما ایجاد کند.هر کدام از رنگ های این سنگ بر روی چاکرای خاصی کاربرد دارد، فلوریت آبی برای گلو ، سبز برای قلب ، بنفش برای چشم سوم معنوی و شفاف برای تاج کارایی دارد.

کد آیسیک مرتبط با فرآوری سنگ فلوریت

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
با توجه به بررسی های انجام شده کد آیسیک فرآوری سنگ فلوریت به شرح جدول ذیل می باشد

کد تعرفه گمرکی مرتبط با فرآوری سنگ فلوریت

با جستجو در اطلاعات گمرک تا امروز تعرفه گمرکی اختصاصی به این محصول اختصاص نیافته لذا میزان واردات و صادرات آن نا مشخص میباشد.

ساختار فلوریت

فلوریت (Fluorite) دارنده یک ساختار با کریستال های ماتریس مکعبی می باشد. فلوریت دارای چهار مرحله شکسته هست که به ساخت یک قطعه هشت ضلعی کمک می کند . گاهی عنصر کلسیم به وسیله بعضی از عنصرها کمیاب مانند ایتریوم، سریم، آهن، سدیم و باریم جایگزین می شود که باعث ناخالصی در فلوریت می گردد.

معادن فلوریت درایران

در ایران بیش از ۳۰ کانسار فلوریت (Fluorite) کشف شده است که ۰٫۶ درصد ذخایر فلوریت در دنیا می باشد. ( ۱٫۳۵ میلیون تن ) این کانسار ها در استان هایی همچون خراسان، اصفهان، کرمان، یزد، مازندران، کردستان، مرکزی و سمنان جای دارند. ذخایری از فلوریت در سواد کوه واقع در جنوب قائم شهر، پیناوند در شمال شرق اصفهان، کمرمهدی واقع در جنوب غرب طبس، بزیجان در غرب محلات و کانسار فلوریت_باریت آتشکوه در جنوب دلیجان واقع شده اند. در شمال بلوک طبس، البرز مرکزی و در حاشیه زون ایران مرکزی بیشتر ذخایر فلوریت از نوع گرمابی می باشد.

ذخایر و معادن فلوئوریت در ایران و جهان

سنگ فلوئوریت سبز از نامیبیاتاکنون بیش از ۳۰ کانسار و منطقه پی جویی فلوریت در ایران شناسایی شده که در مجموع دارای ذخیره ۱٫۳۵ میلیون تن، معادل ۰/۶ درصد ذخایر فلوریت دنیاست. در ایران بیشتر ذخایر فلوئوریت از نوع گرمابی (و یا به عقیده برخی ته نشستی – دیاژنتیک) بوده و در شمال بلوک طبس، البرز مرکزی، و یا در حاشیه زون ایران مرکزی قرار گرفته اند.
بیشتر این کانسارها در استان های خراسان، مازندران، اصفهان، کردستان، مرکزی، یزد، سمنان و کرمان قرار دارند. از جمله این کانسارها می توان به ذخایر معدنی فلوئوریت کمرمهدی در جنوب غربی طبس، پیناوند در شمال شرقی اصفهان، بُزیجان در غرب محلات، و کمربند فلوریت سوادکوه در جنوب قائم شهر و کانسار فلوریت- باریت آتشکوه در جنوب دلیجان اشاره کرد.

صادرات سنگ ایران

ایران کشوری بسیار غنی از لحاظ منابع طبیعی است. این منابع خاص و بی‌همتا زبانزد جهانیان هستند و یک مزیت رقابتی فوق‌العاده برای ایران به حساب می‌آیند. معادن گوناگون سنگ نیز یکی از همین منابع طبیعی هستند که در کنار نفت و گیاهان ارزشمندی همچون پسته و زعفران به سایر کشورها صادر می‌شوند و بخشی از درآمدهای غیرنفتی کشور را به خود وابسته کرده‌اند.
معادن زیادی در ایران وجود دارد که تا ۲۵ سال قابلیت بهره بداری دارند و از طرفی میزان مازاد این سنگ ها را می توان به کشورهای هم جوار صادر نمود.
به خاطر این وفور و ایجاد تنوع رنگی بسیار بالا در سنگ‌ها، ایران یکی از قطب‌های صادرات سنگ در خاور میانه است و با وجود مشکلات سیاسی و اقتصادی موجود همچنان درصدی از سهم صادرات انواع سنگ را به کشورهای هم جوار و حتی دورتر در اختیار دارد.

صادرات سنگ از ایران به کدام کشورها انجام می شود؟

ایران تقریبا به بیشتر کشورهای همسایه سنگ صادر می‌کند و حتی با کشورهای هم‌پیمان و دوست نیز مبادله‌ی سنگ دارد. عمان، قطر، ترکیه، هند، روسیه و چین برخی از کشورهایی هستند که مقصد صادرات ایران به شمار می‌آیند. کشورهای اروپایی، آمریکایی و اقیانوسیه همچون ایتالیا، کانادا و استرالیا نیز از ایران سنگ وارد می‌کنند.

حجم صادرات سنگ ایران

کشور عزیز ما دارای تقریبا ۱۰‌هزار معدن فلزهای رنگی، سنگ و خاک‌های صنعتی است که حدود ۱۹۰۰ معدن به سنگ‌های تزئینی اختصاص دارند. ظرفیت کلی معادن ایران ۴۷ میلیارد تن محاسبه شده است که ۴ میلیارد تن از این حجم به تولید انواع سنگ‌ها تعلق دارد.
حجم صادرات انواع سنگ‌ها در ایران در سال جاری چیزی در حدود ۷ میلیون تن است که ۶ میلیون تن آن مربوط به سنگ‌های فرآوری شده و ۱ میلیون تن دیگر به بلوک‌های سنگ خام و کوپ مرتبط است

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: