فهرست کالاهای دانش بنیان ویرایش ۱۴۰۰

یکی از معیارهایی که در فرایند ارزیابی و شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان موردتوجه قرار می‌گیرد، بررسی دانش‌بنیان بودن کالاها و خدمات ارائه‌شده توسط آن شرکت‌ها است. برای این منظور از سال ۱۳۹۱ که فرایند اجرای قانون با جدیت دنبال شد، فهرستی از مصادیق کالاها و خدمات دانش‌بنیان تهیه و مبنای عمل قرار گرفت.
برای تهیه این فهرست، منابع مختلفی موردتوجه و بررسی قرار گرفتند. یکی از این منابع، تجربیات و دسته‌بندی‌ها و فهرست‌های مشابه خارجی بود که در طول سال‌های مختلف و توسط صاحب‌نظران، کشورها یا سازمان‌های بین‌المللی تهیه و ارائه‌شده بود. از آن جمله می‌توان به دسته‌بندی‌‌های برخی مراکز انتقال فناوری در دنیا مانند Yet2، APCIT و RTTN ، چارچوب پیشنهادی سازمان جهانی مالکیت فکری ، و برخی دیگر از مطالعات بین‌المللی ازجمله تحقیقات سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه و دسته‌بندی آمار سازمان ملل اشاره نمود. فهرست کالاهای مشمول تحریم‌های اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل نیز از اسناد مهمی بود که در همین زمینه موردتوجه قرار گرفته است .
در ادامه این فرایند، فناوری‌ها، صنایع و کالاهای معرفی‌شده در اسناد ملی مرتبط نظیر موارد زیر نیز بررسی شد:
– اولویت‌های فناوری «نقشه جامع علمی کشور»
– فهرست صنایع نوین برای استقرار در شعاع تهران (جهت اجرای مصوبه هیئت‌وزیران مورخ ۱۸/۵/۸۸)
– «سیاست‌ها و اولویت‌های پژوهش و فناوری کشور» تهیه‌شده توسط دبیرخانه شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری – سال ۱۳۹۱
– «طرح آمایش صنعتی و معدنی»، بخش فناوری‌های پیشرفته، تهیه‌شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت
– دسته‌بندی سازمان گسترش و نوسازی صنایع در خصوص صنایع پیشرفته
علاوه بر دسته‌بندی‌های فوق‌الذکر، برخی تجربیات داخلی مرتبط، به‌ویژه تجربیات مربوط به حمایت‌های قبلی از شرکت‌های دانش‌بنیان و طرح‌های برگزیده کشور در جشنواره‌های ملی نیز موردبررسی قرار گرفت.
اما به‌منظور تهیه فهرست مناسبی که علاوه بر لحاظ نمودن تحولات اخیر فناوری در سطح جهانی و سایر اسناد و تجربیات ملی، تناسب لازم با آخرین اقتضائات بومی و ملی را نیز داشته باشد، شبکه گسترده‌ای از صاحب‌نظران تشکیل و نظرات ایشان اخذ شد.
ترکیب صاحب‌نظران مورد مشاوره به‌گونه‌ای انتخاب شد که حتی‌المقدور در هر یک از حوزه‌های فناوری یا صنعتی، متخصصانی از ۱) دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، ۲) صنایع و تشکل‌های بخش خصوصی، و ۳) دستگاه‌های دولتی متولی و مرتبط با آن حوزه، حضور داشته باشند. در این مرحله، ویژگی‌ها و معیارهای زیر (که طی جلسات کارشناسی استخراج شد) برای گزینش کالاهای دانش‌بنیان موردتوجه قرار گرفت:
-نیاز به فعالیت‌های تحقیق و توسعه متمرکز و برنامه‌ریزی‌شده توسط گروه‌های متخصص
-اهمیت راهبردی و حیاتی برای کشور
-وابستگی به خارج در کنار دشواری‌های ناشی از تحریم و ارزبری بالا
-نوآوری در سطح ملی و شکل نگرفتن بازار عرضه (و بعضاً تقاضا) در کشور در آن محصول
-دارای ارزش‌افزوده بالا
کسب نظرات از افراد در هر یک از حوزه‌ها، به‌صورت مکرر و طی فرایندهای رفت و برگشتی انجام پذیرفت و در هر مرحله نظرات هر یک از صاحب‌نظران، توسط سایر مشاوران آن حوزه بازنگری و تکمیل و نهایتاً به جمع‌بندی نهایی رسید. جمع‌بندی نهایی در دو مرحله به اطلاع کلیه دستگاه‌های حاکمیتی مرتبط با صنعت و بخش‌های تولیدی کشور و تعدادی از صاحب‌نظران حوزه‌های سیاست‌گذاری و فناوری نیز رسیده و نظرات ایشان نیز اخذ شد. به‌این‌ترتیب فهرست اولیه، متناسب با آخرین تحولات و راهبردهای صنعتی و فناوری کشور، مورد بازنگری جدی و عمیق قرار گرفت.
درمجموع و به‌منظور تهیه فهرست محصولات دانش‌بنیان، بیش از ۱۵۰ تن از صاحب‌نظران و متخصصان فعال در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی، ستادهای فناوری‌های راهبردی، انجمن‌ها و اتحادیه‌های صنفی، پژوهشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، دانشگاه‌ها و شرکت‌های برتر فعال در بخش خصوصی مورد مشورت قرار گرفته و نهایتاً کالاهای دانش‌بنیان موردنیاز کشور ذیل ۱۱ حوزه اصلی، معرفی شدند. این حوزه‌ها بر اساس دو رویکرد زیر مشخص شده است:
۱- حوزه‌هایی که وجود کالاهای دانش‌بنیان و با فناوری برتر در آن‌ها وجه غالب را دارد و متوسط فعالیت‌های تحقیق و توسعه در آن‌ها بیشتر از سایر حوزه‌های فناوری و صنعتی است. نظیر حوزه‌های فناوری زیستی، فناوری نانو، فوتونیک و اپتیک، فناوری اطلاعات و ارتباطات، انرژی‌های تجدید پذیر، دارو، الکترونیک، مواد پیشرفته، ساخت و تولید پیشرفته، و هوافضا.
۲- سایر حوزه‌ها و بخش‌هایی که وجود کالاهای دانش‌بنیان در آن‌ها غلبه ندارد اما رسوخ فناوری‌های برتر و ظهور محصولات دانش‌بنیان در آن‌ها مشاهده می‌شود. نظیر نفت و گاز، عمران و حمل‌ونقل، برق، معدن، کشاورزی، آب‌وهوا و ….
ویرایش دوم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان
با توجه به اینکه ویرایش اول فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان در نیمه دوم سال ۱۳۹۱ تدوین شده بود، و با عنایت به ماهیت متغیر فناوری و تحولات زیاد در نیازها و اقتضائات کشور، لازم بود که نسخه اول این فهرست مورد تجدیدنظر و تکمیل و اصلاح قرار بگیرد. در این مدت بازخوردهای متعددی نیز از سوی ذینفعان مختلف قانون ازجمله شرکت‌ها و متقاضیان، اعضای هیئت‌علمی، دستگاه‌های مختلف کشور و… به دبیرخانه «کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا» ارائه شده بود که ضرورت این بازنگری را بیش‌ازپیش نمایان می‌کرد.
از سوی دیگر رجوع به این فهرست از سوی نهادهای مختلف و برای ارائه جهت‌دهی‌ها و حمایت‌های گوناگون، به‌تدریج بر اهمیت آن افزوده و آن را به یک سند ملی تبدیل کرده و دبیرخانه کارگروه را برای اصلاح و تکامل آن، مصمم‌تر نمود. لذا تهیه ویرایش دوم این فهرست در دستور کار دبیرخانه کارگروه قرار گرفت. در این راستا تجربیات تدوین ویرایش اول و شبکه گسترده صاحب‌نظران مرتبط، بار دیگر به خدمت ویرایش دوم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان درآمد.
همچنین تقاضاهایی که در طول بیش از یک سال و نیم از سوی تعداد بیش از ۲۵۰۰ شرکت متقاضی که در این مدت ارزیابی گردیده و نظرات آن‌ها برای اصلاح و تکمیل فهرست ارائه شده بود، به‌عنوان یکی دیگر از منابع ورودی‌های این فرایند موردتوجه قرار گرفت.
لازم به ذکر است با توجه به وجود اسناد بالادستی ازجمله «شیوه‌نامه معیارهای کالا / خدمات دانش‌بنیان» در فرایند بررسی موارد پیشنهادی و تکمیل فهرست به ملاحظات اسناد مزبور توجه ویژه گردید تا بدین طریق جامعیت این سند تا حد ممکن تأمین گردد.
در این مرحله، فهرست کالاها و خدمات مربوط به ۷ گروه فناوری و صنعتی که بیشترین میزان تقاضا را در میان شرکت‌های متقاضی به خود اختصاص داده بودند، مورد بازنگری و تکمیل قرار گرفت. این دسته‌ها عبارت‌اند از:
● زیست‌فناوری
● تجهیزات پیشرفته ساخت و تولید آزمایشگاهی
● نفت و گاز و پتروشیمی
● فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانه‌ای
● برق و الکترونیک و سخت‌افزارهای رایانه‌ای
● مواد پیشرفته
● داروهای پیشرفته و مهندسی پزشکی
فرآیند گام‌به‌گام ویرایش فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان را اجمالاً می‌توان به شرح زیر توصیف نمود:
۱)تعیین موضوع موردبحث در هر دسته اصلی فناوری در فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان
۲)ایجاد کارگروه‌های مربوطه از متخصصان و صاحب‌نظران صنعتی و دانشگاهی مرتبط و برقراری تعامل لازم با اعضاء.
۳)برگزاری جلسه اولیه معارفه اعضاء گروه؛ تشریح موضوع و تبیین دستورالعمل‌های مربوط به کالاهای دانش‌بنیان در کارگروه‌های تخصصی به‌عنوان محور کار
۴)معرفی و ارتباط با سایر متخصصین و صاحب‌نظران مجرب در موضوعات فنی هر کارگروه توسط اعضا
۵)تعیین سردبیران فنی برای هر گروه تخصصی به‌منظور جهت‌دهی و جمع‌بندی مباحث
۶)تهیه مطالب و پیشنهادهای اولیه برای طرح در هر کارگروه تخصصی و نیز تهیه پیش‌نویس‌های موردبحث در هر جلسه توسط سردبیران فنی و ارائه به اعضا
۷)برگزاری جلسات کارگروه‌های تخصصی
۸)پیگیری مشاوره‌های خارج از جلسه و انجام مطالعات و تحقیقات مرتبط به‌صورت فشرده
۹)تعیین دسته‌های اصلی و زیر دسته‌های مربوطه و مرتب‌سازی چیدمان کالاها و خدمات تأییدشده در کارگروه‌های تخصصی در فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان
۱۰)جمع‌بندی نهایی
در این مرحله و در طول انجام فرایند ویرایش فهرست، حدود ۲۵ جلسه بحث و تبادل‌نظر تخصصی در کارگروه‌های مختلف برگزار شد و در آن از نظرات ۳۶ مشاور و متخصص فنی و صاحب‌نظر به‌صورت حضوری، و ۱۸ مشاور و متخصص فنی به‌صورت مجازی یا شفاهی بهره گرفته شد.
درمجموع و در طول انجام ویرایش دوم، بیش از ۱۰۰۰ نفر- ساعت کار کارشناسی برای اصلاح و ویرایش مفاد فهرست انجام شد که بیانگر حجم بالای تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه است.
تلاش‌های صورت گرفته در این مرحله، به‌طورکلی پیامدهای زیر را در راستای اصلاح و تکمیل فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان در پی داشت:
● ورود محصولات جدید به فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان
● حذف برخی محصولات قبلی
● اصلاح برخی عناوین محصولات
● بیان تفصیلی و دقیق‌تر زیر دسته‌های فناوری و محصولات
●تنظیم ارتباطات داخلی فهرست (با توجه به پیوستگی برخی حوزه‌های فناوری و صنعتی با یکدیگر)
ویرایش سوم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان
با توجه به محدودیت‌هایی که برای بازبینی تمامی حوزه‌های فناوری در ویرایش دوم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان کشور وجود داشت و نیز ‌ضرورت ویرایش و به‌روزرسانی این سند ملی متناسب با رشد سریع کشور در عرصه‌های فناوری، تدوین و ویرایش آن در ۷ حوزه فناوری دیگر در دست اقدام قرار گرفت.
تلاش در این بازنگری معطوف به حوزه¬های فناوری :
• صنایع غذایی
• فناوری‌های آب، خاک و هوا
• فناوری‌های دریایی
• فناوری‌های کشاورزی
• فناوری‌های دام‌پروری
• گیاهان دارویی و طب سنتی
• فناوری‌های نرم و هویت‌ساز و فرهنگی
• فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانه‌ای
بود که درمجموع طی ۲۳۰۰ نفر- ساعت کار کارشناسی در ۵۷ جلسه تخصصی با حضور اساتید و خبرگان دانشگاه و صنعت و هنر ، منجر به ویرایش دسته‌های اصلی صنایع غذایی، فناوری‌های آب خاک و هوا، فناوری‌های دریایی، فناوری‌های کشاورزی، گیاهان دارویی – تدوین و افزوده شدن فناوری‌های دام‌پروری به این دسته فناوری- و همچنین تدوین دسته اصلی فناوری‌های نرم و هویت‌ساز و فرهنگی گردید.
در این میان دسته اصلی فناوری “اطلاعات و ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانه‌ای” نیز فراخور نیاز در گروه های کاری مجزا مورد بررسی و بازنگری قرار گرفت.
آن چیزی که در بازنگری‏های قبلی فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان کشور رخ نمود و حائز توجه و اهمیت ویژه ای واقع گردید، حجم گسترده نوآوری در شرکت‌های دانش‌بنیان کشور بود که لزوم توجه و برنامه‌ریزی برای حمایت از محصولات و خدمات یکایک این شرکت‌ها به‌عنوان هسته تحول صنعتی کشور را می طلبید ، تا آنجایی که این مهم موجب شد امکانی جدید در سامانه تعاملی با شرکت‌های دانش‌بنیان (daneshbonyan.isti.ir) برای تسریع و تسهیل ارزیابی کالاها و خدمات پیشنهادی این شرکت‌ها ایجاد گردیده تا این امر علاوه بر تسهیل پاسخگویی به تقاضای شرکت‌های دانش‌بنیان موجب تسریع و تسهیل بروز رسانی این سند به‌عنوان یکی از بسترهای بانک‌های داده و تصمیم‌یار مدیران فناوری و صنایع پیشرفته در کشور باشد.
در این ویرایش از فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان کشور بیش از ۲۰۰ دسته و کالا/خدمت دانش‌بنیان به این سند افزوده شد و ۱۰۰ مورد از کالاها و خدمات مورد ویرایش و اصلاح‌ قرار گرفت.
همچنین نظر به اهمیت تعریف کالاها و خدمات دانش‌بنیان در شناسایی این کالاها و خدمات در صنایع کشور، هم‌زمان با فرآیند ویرایش سوم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان کشور، تعاریف این کالاها و خدمات توسط تیم های فنی خبره دانشگاهی و صنعتی کشور مورد بازنگری جدی قرار گرفت و در فصل دوم آیین‌نامه ارزیابی و تشخیص شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان به شرح زیر به تصویب رسید:
شرایط کالاها و خدمات دانش‌بنیان مورد تأیید:
سطح فناوری: دانش فنی طراحی و تولید نمونه‌ی آزمایشگاهی یا صنعتی محصول به دلیل پیچیدگی فنی:
۱- به‌سختی قابل کپی‌برداری بوده و کسب آن از موانع اصلی ورود شرکت‌های دیگر به بازار باشد.
۲- نیازمند تحقیق و توسعه قابل‌توجه توسط تیم فنی خبره برای کسب آن باشد.
۳- منجر به ایجاد بخش عمده ارزش‌افزوده محصول، شده باشد.
تبصره- خدمات جانبی « نصب، تعمیر و نگهداری تخصصی» مرتبط با کالاها و خدماتی که توسط شرکت متقاضی ساخته شده و حائز معیارهای بند ۱-۱ باشند؛ همچنین خدمات «دانش ‌فنی، فناوری و طراحی» بر روی کالاها و خدمات حائز معیارهای بند ۱-۱، به‌عنوان خدمات دارای معیار این بند، پذیرفته می¬شوند.
ویرایش چهارم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان
دبیرخانه “کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا” در طول اجرای قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان همواره به دنبال بررسی نتایج این قانون و به تبع آن اعمال بازخوردها در فرایند اجرا و در صورت نیاز پیشنهاد و پیگیری تغییرات و اصلاحات در فرایندها و سیاست‌های کارگروه می‌باشد.
یکی از موضوعاتی که پس از چند سال اجرای قانون و ارزیابی و حمایت از شرکت‌های متقاضی اهمیت آن دوچندان گردیده، “فهرست کالا و خدمات دانش‌بنیان” به‌عنوان بستری برای تشکیل یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های اطلاعاتی از محصولات پیشرفته کشور می‌باشد. لذا دبیرخانه کارگروه لازم دانسته تا هرسال، این فهرست را بر اساس فضای واقعی فناوری و تولید به‌روزرسانی نموده و متناسب با نیاز شرکت‌های متقاضی و نیز متولیان برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری حوزه‌های مختلف فناوری این سند ملی را با کمک متخصصان و خبرگان مربوط بازبینی نماید.
در ویرایش چهارم فهرست، تلاش‌ها در این بازنگری از فهرست، معطوف به ۷ حوزه اصلی از فناوری و محصولات بوده که شامل موارد ذیل می‌باشد:
• فناوری زیستی
• مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری‌های شیمیایی
• سخت‌افزارهای برق و الکترونیک، لیزر و فوتونیک
• ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته
• داروهای پیشرفته
• وسایل، ملزومات و تجهیزات پزشکی
• صنایع نرم و هویت‌ساز و فرهنگی
این نکته قابل‌ذکر می‌باشد که در این ویرایش از فهرست، با توجه به تأمین زیرساخت‌ها و نهادهای فنی اختصاصی جهت نظارت جامع بر ارزیابی شرکت‌های متقاضی و تجارب چندساله دبیرخانه در این خصوص از یک‌سو و دسته‌بندی هم‌زمان با دو رویکرد «حوزه کاربرد» و «حوزه فناوری» در ویرایش‌های پیشین از سوی دیگر سعی گردید تا در حد امکان ساختار کلی دسته‌بندی فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان بر مبنای «حوزه فناوری» بازطراحی گردیده و این امر سبب شد که تعداد دسته‌های اصلی فهرست نسبت به ویرایش قبلی به ۹ مورد کاهش یابد.
همچنین در حوزه «ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته» ، تلاش گردید تا ساختار نظام‏مندی متناسب با محصولات موجود ایجادشده و لذا تغییرات اساسی این حوزه عبارت‌اند از:
• انتقال تجهیزات صنعت نفت و گاز
• انتقال بخش‌های مکانیکی و الکترونیکی حوزه هوافضا
• ایجاد تجهیزات و ماشین‌آلات دوار
• انتقال تجهیزات بخش انرژی‌های نو
• انتقال تجهیزات پیشرفته انرژی هسته‌ای
شایان ذکر است در بازنگری کنونی فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان، فناوری‌های مرتبط با “هوافضا” در سایر دسته‌های فناوری جانمایی شد که بخش عمده آن در دو دسته فناوری “سخت‌افزارهای برق و الکترونیک، لیزر و فوتونیک” و “ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته” قابل مشاهده است.
همچنین پس از بررسی جامع کل فهرست و برگزاری جلسات متعدد تخصصی با کارشناسان امر در حوزه‌های مختلف مواد پیشرفته و صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، محصولات مربوط به حوزه “مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فناوری‌های شیمیایی ” در یک دسته تجمیع شدند که شامل مواد سرامیکی و فلزی، مواد پلیمری و محصولات شیمیایی و مواد مبتنی بر فناوری نانو است. لازم به ذکر است با توجه به اهمیت بالا و موقعیت استراتژیک صنعت نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی و صنایع تکمیلی، ایجاد بسته‌های دانش‌ فنی مرتبط نیز در این حوزه دیده شدند.
در اینجا لازم است از کلیه صاحب‌نظران و همکارانی که با تلاش‌ها و دیدگاه‌های خود، ما را در تدوین و تکمیل این فهرست یاری داده‌اند سپاسگزاری نماییم. امید است با یاری خداوند متعال و استفاده از دیدگاه‌های ارزشمند دانشمندان و فناوران کشور، تلاش‌های صورت گرفته در فرایند ارزیابی و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، منجر به ارتقاء توانمندی‌های داخلی و تحقق اهداف اقتصاد دانش‌بنیان در کشور شود.

ویرایش پنجم فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان

در ویرایش حاضر از فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان، سعی گردید تا در جهت تکمیل تلاش‌های قبلی مبنی بر تدوین و بازطراحی فهرست بر اساس «حوزه فناوری» محصولات، بخش‌های باقیمانده از محصولات که با رویکرد «حوزه کاربرد» تنظیم شده بودند اصلاح گردد. همان‌طور که در ماده یک “آئین‌نامه ارزیابی شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان” تصریح شده است، رویکرد اصلی در تشخیص و سطح‌بندی محصولات دانش‌بنیان، میزان پیچیدگی دانش فنی جهت طراحی و ساخت محصول بوده و معیارهای تفصیلی ارزیابی نیز طی فرایندهای مداوم ارزیابی محصولات، بر این اساس مشخص و مدون گردیده است. لذا در نسخه حاضر از ویرایش فهرست کالاها و خدمات دانش‌بنیان سعی گردید تا بر اساس معیارهای تفصیلی ارزیابی و نیز سطح‌بندی کالاها و خدمات دانش‌بنیان، ساختار و مصادیق کالاها و خدمات فهرست در حوزه‌های فناوری مختلف بازآرایی گردد. در این راستا عمده تغییرات فهرست مربوط به موارد ذیل می‌باشد:
۱.ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته: این دسته از محصولات فهرست اغلب محصولاتی هستند که دارای چند فناوری کلیدی (به‌طور عمده مکانیک، الکترونیک، نرم‌افزار، مواد) بوده و عمده محصولات پیشرفته سایر حوزه‌ها در این بخش قابل جایابی هستند.
۲.داروهای پیشرفته: پس از تدوین معیارهای تفصیلی ارزیابی و سطح‌بندی محصولات حوزه درمان و تشخیص که به تایید متخصصان مختلف این حوزه رسید، ساختار فهرست این محصولات نیز بر همان اساس بازبینی و با عنوان ” دارو و فرآورده‌های پیشرفته حوزه تشخیص و درمان(سنتتیک ،گیاهی-طبیعی سلولی و مهندسی بافت و بیوتکنولوژی)” جایگزین گردید.
۳.محصولات پیشرفته سایر حوزه‌ها: تغییرات عمده و اصلی ویرایش جدید فهرست، در این بخش اتفاق افتاده و درواقع با مشخص شدن فناوری‌های کلیدی محصولات این بخش، تصمیم بر آن شد تا این محصولات در حوزه‌های اصلی فناوری جایابی و در کنار محصولات مشابه و نزدیک (ازلحاظ تکنولوژی) قرار گیرند. لذا در ویرایش جدید فهرست، این بخش حذف و محصولات آن در حوزه‌های اصلی فناوری جایابی و ادغام گردید.
در اینجا لازم است از کلیه صاحب‌نظران و همکارانی که با تلاش‌ها و دیدگاه‌های خود، ما را در تدوین و تکمیل این فهرست یاری داده‌اند سپاسگزاری نماییم. امید است با یاری خداوند متعال و استفاده از دیدگاه‌های ارزشمند دانشمندان و فناوران کشور، تلاش‌های صورت گرفته در فرایند ارزیابی و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان، منجر به ارتقاء توانمندی‌های داخلی و تحقق اهداف اقتصاد دانش‌بنیان در کشور شود.

لینک جستجو کالا و خدمات دانش بنیان

  ویرایش هشتم فهرست کالاهای دانش بنیان.docx

  ویرایش هشتم فهرست کالاهای دانش بنیان.pdf

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: