
طرح تولید شاتون(دسته پیستون)
- 2 آبان 1401
- ۰
- بازدیدها: 1,217
- دسته بندی:
طرح تولید شاتون ( دسته پیستون )
گاهی برخی قطعات در خودرو چندان شناخته شده نیستند و اسم آنها را به ندرت میشنویم. اما این ناشناخته بودن دلیل بر اهمیت کم آنها نیست. بلکه ممکن است نقش بسیار پر رنگی را در خودرو ایفا کنند و
ناشناخته بودن و ناآشنا بودنشان برای راننده و مالکان خودرو تنها باعث میشود موارد لازم جهت حفظ آنها از آسیبهای احتمالی را رعایت نکرده و از عوامل تخریب و استهلاکشان پیشگیری نکنند.
یکی از این قطعات شاتون است که با وجود کوچک بودن، نقش مهمی در موتور خودرو ایفا میکند و خرابی آن میتواند مشکلات فراوانی را ایجاد کند.
شاتون چیست و چه وظیفهای دارد؟
شاتون یکی از اجزای موتور خودرو است که ارتباط میللنگ و پیستون را برقرار میکند. شاتون ضمن برقراری این ارتباط حرکت عمودی (رفت و برگشتی) پیستون را به حرکت چرخشی یا دورانی تبدیل میکند.
همچنین انرژی لازم برای حرکت پیستون به سمت بالا را جهت ایجاد تراکم بین مخلوط سوخت و هوا در محفظه احتراق، به آن منتقل میکند. شاتون نیروی لازم به منظور حرکت دادن پیستون را از میللنگ دریافت میکند.
بنابراین شاتون وظیفه انتقال نیرو بین میللنگ و پیستون و بالعکس را بر عهده دارد. علاوه بر اینکه این نیرو را ضمن انتقال به حالت چرخشی یا عمودی تبدیل میکند. شاتون عمل تبدیل نیروی چرخشی به عمودی و بالعکس را به کمک یاتاقان انجام میدهد.
شاتون از چه جنسی ساخته میشود؟
شاتون باید مقاوم و سبک باشد بنابراین معمولا آن را از فولاد میسازند تا مقاومت لازم را در برابر حرارت موجود در موتور و ضربات ناشی از حرکتهای حین کار را داشته باشد. در واقع ضربات ناشی از احتراق و انتقال نیروی آن به میللنگ از عوامل اصلی شکستن شاتون است. بنابراین شاتون باید استحکام لازم برای مقاومت در برابر این ضربات را داشته باشد و در عین حال حرارت بالای موجود در فضای سیلندر را تحمل کند.
شاتون باید به گونهای باشد که علاوه بر نشکستن و ترک برنداشتن تحت فشارهای پیستون دچار هیچ گونه خمیدگی نیز نشود. گاهی شاتون را از جنس آلومینیوم میسازند
اما با این وجود شاتونهای فولادی همچنان به انواع جدید ارجعیت دارند. شاتون با روش ریختهگری فورجینگ ساخته میشود تا مقاومت و استحکام آن تا حد امکان بالا رود.
ساختار و اجزای شاتون
شاتون میلهای است که دو سر بزرگ و کوچک در دو طرف دارد. با وجود سخت و مقاوم بودن تا حد امکان سبک ساخته میشود. استحکام آن منجر به مقاومتش در برابر فشارهای پیستون و کششهای آن هنگام رفت و برگشت میشود.
قسمتهای مختلف این قطعه کوچک، سبک و مستحکم به این قرار است:
سر کوچک ( یاتاقان کوچک )
بدنه یا ساق
سر بزرگ ( یاتاقان بزرگ )
شاتون زدن چیست؟
شاتون زدن را میتوان یکی از عوامل گیریپاژ کردن موتور خودرو دانست که البته بدترین آنها نیز است. شاتون زدن زمانی اتفاق میافتد که حجم روغن موجود در کارتل به کمتر حد مورد نیاز برسد یا روغن خاصیت روانکاری خود را به دلایل مختلف از دست داده باشد. در این حالت پیستون خشک کار کرده و حرارت آن بیش از حد بالا میرود. این حرارت بالا موجب انبساط بیشتر قطعات پیستون شده و در نتیجه گژن پین درون شاتون قفل میشود.
فشار وارده از سوی پیستون که به سمت پایین حرکت میکند همزمان با قفل کردن شاتون منجر به خم شدن یا شکستن آن میشود. اگر شاتون کاملا قفل شده باشد فشار آن را شکسته و به دیواره سیلندر ضربه وارد میکند.
این ضربه منجر به ترک خوردن دیواره سیلندر میشود. در این صورت شاتون، میل لنگ، سیلندر و یاتاقانها همه آسیب دیده و باید تعمیر و یا تعویض شوند. البته این حالت زمانی اتفاق میافتد که خودرو در سرعت بالا باشد و موتور با دور بالا در حال کار.
اگر سرعت و دور موتور پایین باشد احتمال باز شدن قفل شاتون و ادامه کارش وجود دارد، هرچند سخت. در این حالت فشار ناشی از پیستون شاتون را خم کرده و شاتون خم شده حین حرکت با دیواره سیلندر برخورد کرده و صدای شدیدی همزمان با کار کردن موتور به گوش میرسد. در حالت اول خودرو کاملا از حرکت میایستد و موتور قادر به ادامه کار نیست اما در حالت دوم توان و دور موتور افت شدیدی خواهند داشت و خودرو به سختی به حرکت خود ادامه خواهد داد. احتمالا دیگر متوجه شده باشید شاتون زدن چیست و چه مشکلاتی را می تواند برای خودروی شما به وجود بیاورد.
علائم خرابی شاتون
صداهای غیر معمول موتور: در حین حرکت، بخصوص در دورهای بالای موتور، صداهایی غیر عادی از موتور شنیده میشود. این صداها در شروع حرکت یا زمان توقف که خودرو دور بالایی ندارد کمتر شنیده میشود و با صداهای معمول در این مواقع متفاوت است.
صدای تقتق از قطعات زیر کاپوت: این صدا ممکن است در اثر خشک کار کردن شاتون ایجاد شود و گیر کردن آن به انگشتی پیستون یا میله میللنگ. صدای تقتق ناشی از ایجاد اصطکاک است و ضعیفتر از صدای قبلی شنیده میشود.
پرت شدن قطعات به بیرون: اگر حین تصادف یا برخورد خودرو به جایی با شتاب بالا، پرت شدن قطعهای از زیر کاپوت به بیرون دیده شود قطعا از خرابی شاتون و شکستن آن نشات میگیرد.
روغنریزی: بیرون ریختن روغن موتور میتواند از مشکلات شاتون باشد. اگر در صورت بروز این مشکل عوامل دیگر بررسی و موردی یافت نشد بررسی شاتون نیز پیشنهاد میشود.
نکته نهایی اینکه در صورت شنیدن هرگونه صدای غیرعادی از درون موتور، هنگام حرکت، که مشکوک به صدای ناشی از شاتون بود فورا خودرو را خاموش کرده و از ادامه حرکت خودداری کنید
چرا که ادامه حرکت میتواند صدمات جبرانناپذیری به خودرو و موتور آن وارد کند.
پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح تولید شاتون
ظرفیت : ۴۵۰۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۳۲۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۲۰۰۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱۲۰۰ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۱۴۰ میلیارد تومان (بدون احتساب هزینه زمین)
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۱۱۵ میلیارد تومان