طرح تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

ژلاتین یک محصوی پروتئینی است که از منابع مختلف از کلازنها و مواد پروتئینی دامی نظیر استخوان و بافت های هم بند دامها،پوست خوک،گوشت ماهیان غیرخوراکی،پوست ماهی و سایر منابع پروتئینی قابل تهیه می باشدولی از آنجا که منابعی مانند گوشت ماهی و دام به صورت مستقیم مورد مصرف خوراکی دارد و گران قیمت می باشد معمولا زلاتین را از ضایعات پوست و گوشت و استخوان و یا منابع غیرخوراکی تهیه می نمایند که اغلب به صورت پودر و گرانول تولید می گردد.مهم ترین مصارف زلاتین در صنایع غذایی ، دارویی و شیمیایی است.این ماده پروتئینی اهمیت خاصی در صنایع غذایی،دارویی، صنعتی و پزشکی دارد.به ویژه در صنایع غذایی در تهیه مارمالادها و ژله ها و شیرینی جات و بستنی ها کاربرد داشته و به آسانی در بدن جذب شده و حتی به هضم سایر مواد اولیه از طریق تشکیل امولسیون کمک می نماید.

کاربرد های ژلاتین در مواد غذایی

در ساختکپسول‌ها از ژلاتین استفاده شده و همچنین وژلاتین به دلیل دارا بودن ویژگی‌های ایجاد ژل و قوام‌دهندگی، به‌طور گسترده‌ای در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ژله‌‌ها، مارمالادها، آبنبات‌ها، پاستیلها، بستنیها و برخی شیرینی‌ها از جمله فراورده‌هایی هستند که در ساخت آن‌ها از ژلاتین استفاده می‌شود. به‌منظور بالابردن کیفیت خوراکی‌های حاوی ژلاتین، لازم است که این ماده به روش درست از استخوان استخراج شود که یکی از بهترین روش‌ها، روش آنزیمی است.

کاربردهای ژلاتین در صنعت

– شبیه سازی ساختار ماهیچه با بلوک‌های ژلاتینی
– ساخت کلاه شنا
– ساخت مهر
– ساخت گلوله‌های پینتبال

کاربرد های ژلاتین در دارو سازی

از ژلاتین برای تهیه کپسول های ژلاتینی نرم و سخت بعنوان روکش و بایندر بعنوان حامل شیاف ها بصورت فیلم ژلاتین قابل جذب ، ژلاتین اسفنجی قابل جذب ، پودر ژلاتین قابل جذب در قطره چشمی ژلاتین و همچنین بعنوان کمک پروتئین غذایی در سوء تغذیه ها استفاده می گردد.دلیل استفاده از ژلاتین در صنایع دارویی این است که ژلاتین یکی از خالص ترین و کامل ترین پروتئین های موجود می باشد. همچنین خیلی سریع جذب بدن می گردد.
اکثر آمینو اسیدهای مورد نیاز سلول های بدن در ژلاتین موجود است . و تنها آمینو اسیدهای حاوی سولفور در ژلاتین وجود ندارند . در کل در ژلاتین ۱۸ نوع آمینو اسید وجود دارد . یعنی از ۱۰ آمینو اسید مورد نیاز بدن ۹ عدد آن در ژلاتین موجود است.

کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.

کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.

فرآیند تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

روش تولید ژلاتین به سه روش اسیدی و قلیایی و آنزیمی تقسیم می گردد . روش آنزیمی جهت سرعت دادن به فرایند تولید ژلاتین استفاده می شود. البته نوعی ژلاتین از سریشم ماهی تهیه می گردد که از نظر تکنولوژی تولید کمی متفاوت با ژلاتین معمولی می باشد.
بطور کلی ژلاتین از هر روشی که تولید گردد در آن سه عمل خالص سازی ، تغلیظ ، و خشک کردن انجام می گیرد .
در مورد تولید ژلاتین از پوست خوک از فرایند اسیدی استفاده می گردد و با توجه به اینکه این زلاتین در کشورهای اسلامی کاربردی ندارد در مورد این فرایند توضیح زیادی داده نمی شود .
درموردتولید ژلاتین از استخوان گاو و گوسفند از فراین قلیایی استفاده می گردد.که خلاصه این فرایند به شرح زیر است :

۱- مرحله آماده سازی مواد اولیه :

ماده ای که در واقع ژلاتین می شود، کلاژن است. گه این ماده فقط در غلظت به اندازه کافی بالا در داخل پوست و استخوان موجود است در نتیجه در این مرحله ابتدا مواد اولیه مورد استفاده که معمولاً استخوان و یا ضایعات پوست و بافت های هم بند می باشند در مخازن شست و شوی ژلاتین از چربی ، خون و گوشت عاری می گردد . مواد مزاحم در پروسه تولید نظیر منیرال ها ، چربی ها ، آلبومین ها توسط روش های فیزیکی و شیمیایی جهت خالص سازی کلاژن از مواد اولیه حذف می گردد.

۲- مرحله هضم اسیدی :

مواد پایه در یک محلول خیس می شوند، که باعث می شود ارتباط بین کلاژن و مواد دیگر را با استفاده از یکی از سه روش خیساندن، اسیدی، قلیایی و آنزیمی جدا کند.
روش های اسیدی برای تولید ژلاتین معمولا یک تا دو روز طول می کشد و بهترین نتیجه را می دهد..
روش های قلیایی می تواند هفته ها طول بکشد، اما تقریبا برای هر ماده ای موثر واقع می شود.
در آخر،فرایندهای آنزیمی تا حدودی جدید هستند،اما کار بسیار سریع و خلوص بالا در مکان های مجهز با استفاده از آنها تولید می کند.
قبل از استفاده از استخوان ابتدا برای مدت ۵ تا ۷ روز استخوان را در محلول ( HCl (%6-4) قرار می دهند البته در روش های Continues این زمان کوتاه تر خواهد بود ) تا نمک های معدنی از استخوان جدا شود . استخوانی که در این مرحله به دست می آید استخوان مرده نام دارد این استخوان مرده سپس با آب شستشو داده می شود تا ناخالصی های آن گرفته شود .

۳- مرحله هضم قلیایی و استخراج ژلاتین :

در این مرحل استخوان مرده آماده سازی شده ، برای مدت ۳۵ تا ۷۰ روز در هیدروکسید کلسیم با pH حدود ۱۲ تا ۷/۱۲ قرار می گیرند و در این مدت هر هفته با چک کردن مخلوط اجزای غیر کلاژن برداشته می شود و ژلاتین آن جدا می شود .
مرحله استخراج ژلاتین معمولا در حوضچه ها و مخازن مخصوص خیسانده وانجام می پذیرد . معمولا فرایند استخراج ژلاتین در چند مرحله انجام می پذیرد . در مرحله اول استخراج ژلاتین در دمای حدود ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتیگراد استخراج می شود . ژلاتینی که در مرحله اول استخراج می شود معمولا دارای وزن مولکولی ، ویسکوزیته و قدرت ژل شدن بالاتری نسبت به ژلاتین استخراجی در مراحل بعدی است .همچنین این ژلاتین از نظر ظاهری هم شفاف تر می باشد. این روند با آب سرد آغاز می شود، اما به تدریج گرم می شود تا از حد امکان خارج شود.
در مراحل بعدی استخراج باید دما را بالا برد که این روی خصوصیات ژلاتین اثر می گذارد.
آب قلیایی مواد را سریعتر می کشد، همچنین به ژلاتین آسیب می رساند، به طوری که عموما از آب خنثی یا اسیدی استفاده می شود. همچنین گرما به کلاژن آسیب می رساند، و به طور کلی بیشتر مواد را از بین می برد، بنابراین شستشو در امواج ویو انجام می شود.

۴- مرحله شستشو :

بعد از این مرحله ژلاتین بدست آمده را با آب شستشو داده می شود . سپس ژلاتین بدست آمده از این استخوان مرده را توسط آب داغ استخراج می کنند .

۵- مرحله فیلتراسیون ، دمای سرد و خشک کردن، آسیاب و بسته بندی:

برای بالا بردن خلوص ژلاتین بدست آمده در مرحله قبلی ، ژلاتین مایع از داخل فیلترهای مخصوص عبور داده می شود. سپس با بخار کردن آب اضافه ژلاتین بدست آمده تا حدود ۱۵ تا ۴۵ درصد تغلیظ می شود . ژلاتین تغلیظ شده مجددا فیلتر شده و پس از ۸ تا ۱۲ ثانیه سرد می گردد تا محصول بدست آمده استرلیزه گردد . بعد از این مرحله برای مدت ۱ تا ۳ ساعت با هوای گرم خشک می گردد و در اندازه های استاندارد آسیاب و بسته بندی می گردد . و یا اینکه توسط اکسترودر ژلاتین را اکسترود می کنند و آن را روی نقاله ها می ریزند تا به مرحله خشک کن وارد شود و به صورت اکسترود شده خشک شود.
فرایند خشک کردن بسته به خصوصیات مواد بین ۱ تا ۵ ساعت بطول می انجامد. سطوح مختلف pH و دمای محیط در طی خیساندن تاثیر زیادی بر جامد بودن و مقدار محصول نهایی دارند.

فرایند آنزیمی :

فرایند تولید ژلاتین با روش قلیایی از استخوان معمولا حدود ۵ تا ۲۰ هفته(اغلب از ۸ تا ۱۲ هفته ) بطول می انجامد . به همین دلیل در روشهای جدید از آنزیم جهت تسریع فرایند استفاده می شود .البته این مسئله را باید در نظر داشت که کلاژن ها در برابر اکثر آنزیم ها مقاوم هستند ،اما برخی آنزیم های پروتئینی وجود دارند که از این قاعده مستثنی هستند Pepsin و Pronase از این قبیل آنزیم ها هستند . با استفاده از روش های شیمیایی و استفاده از این آنزیم ها می توان راندمان تولید را افزایش و زمان تولید را کاهش داد .

وضعیت واحد های فعال تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحد های فعال تولید انواع ژلاتین در کشور به تفکیک استان آمده است .

وضعیت واردات و صادرات ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

نمودار واردات و صادرات انواع ژلاتین در کشور به تفکیک سال در شکل زیر آمده است.

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح تولید ژلاتین از ضایعات کشتارگاهی

ظرفیت تولید سالیانه : ۵۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۵۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۴۵۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۲۶۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۵۸ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۱۲.۴ میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۷.۱ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی : ۲۹ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: