تولید گیاه دارویی موسیر

نام فارسی: موسیر
نام انگلیسی: Shallot Persian
علمی نام : hirtifolium Boiss
نام مترادف: stipitatum Allium
موسیر با نام علمی Boiss hirtifolium Allium یک گونه آسیایی است که منشاء آن مرکز و جنوب غربی آسیامیباشد. این گیاه که با نام موسیر ایرانی شناخته میشود با شالوت معمولی متفاوت بوده و دارای تنوع ژنتیکی بسیار زیاد، یکی از مهمترین گونههای دارویی و صنعتی جنس آلیوم در ایران می باشد که به صورت خودرو و طبیعی در مناطق مرتفع با اقلیم خیلی سرد تا نیمه سرد رشد میکند. موسیر بومی ایران است و به عنوان یک گیاه وحشی در کوههای زاگرس در غرب، جنوب و مناطق مرکزی ایران رشد میکند. این محصول به عنوان یک ادویه در صنایع غذایی یا دارو در طب سنتی ایران مورد استفاده قرار میگیرد. ترکیبات سولفوره، آلیل پروپیل و متیل سولفانیل از مهمترین ترکیبات اسانس این گیاه هستند. طبیعت گرم و خشک ، دافع سنگ کلیه و مثانه ، کاهش درد مفاصل ، ضد انگل ، کاهش فشار خون. این گیاه میتواند با بیماریهای دیابت، آرتریت، سرماخوردگی و آنفلوآنزا، استرس، تب، سرفه، سردرد، هموروئید، آسم، آرترئوسکلروزیس و سرطان مقابله کند. دامنه رشته کوههای زاگرس در استانهای لرستان، کردستان، ایالم، چهارمحال و بختیاری، غرب استان اصفهان و چند استان دیگر، پتانسیل رشد و توسعه کشت و زراعی سازی این گیاه با ارزش را دارند. در بررسی امکانپذیری حاضر، با درنظر گرفتن عوامل اقلیمی، اقتصادی و اجتماعی، تالش دارد با رویکرد توسعه زنجیره ارزش و با هدف حداکثرسازی ارزش افزوده، نسبت به ارائه سیاستهای توسعهای سیستم ارزش صنعت موسیر اقدام نماید.

توصیف گیاهشناسی و فنولوژی موسیر

گیاهی پایا، با فرم رویشی ژئوفیت، دارای پیازتخم مرغی، باپوشش خاکستری از رشتههای الیاف جدا ازهم ودرحال تخریب ساقه، یکی از مهمترین گونههای دارویی و صنعتی جنس آلیوم در ایران است که به صورت خودرو و طبیعی در مناطق مرتفع با اقلیم خیلی سرد تا نیمه سرد رشد میکند. این گیاه دارای برگهای سبز خطی و نیزهای نوک تیز با طول ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر میباشد. گل صورتی کم رنگ یا صورتی متمایل به بنفش مجتمع درچترهای پرگل محدب، چمچه یا اسپات دارای کفههای متعدد، کوتاهتر از چتر، دمگل ۶ بار بلندتر ازگل، گلپوش دارای تقسیمات خطی نرم و سست، تا شده و میله پرچمها کوتاهتر از گلپوش. موسیر دوره رشد۴ نسبتاً کوتاهی دارد. رشد ساقه اصلی گیاه در اواخر مهرماه در زمین آغاز میشود و در اویل بهار برگهای گیاه ظاهر میگردد ، گیاه از پیاز برای رشد اولیه استفاده کرده و همزمان با رشد خود و استفاده از ذخایر پیاز قبلی، پیاز جدیدی بوجود می آورد که معموالً درشت تر از پیاز قبلی است و همچنین تعدادی پیازچه در اطراف پیاز اصلی تولید میکند. اغلب گیاهان در اردیبهشت ماه ساقه گلدهنده ایجاد میکنند که بذور آن در اواخر خرداد ماه همزمان با پایان دوره رشد گیاه و زرد شدن برگها شروع به رسیدن می کند پس از خشک شدن کامل برگها و ریزش بذور که مصادف با شروع مرداد ماه است، پیازهای موسیر کامالً رسیده و قابل برداشت هستند.

جغرافیای پراکنش گیاه موسیر

گستره پراکنش طبیعی این گیاه با توجه به این که بومی کشور ایران است، در دامنههای زاگرس و بطور غالب در ۱۱ استان کشور است.در تحقیقی از بین ۱۱ ژنوتیپ موسیر ایرانی که شامل آشتیان، اراک، کوهرنگ، کوهمره سرخی، نهاوند، هرسین، یاسوج، بروجرد، دشت ارژن، دشمن زیاری، دیواندره، خمین، خوانسار، سپیدان، سیاخ دارنگون، صحنه، کنگاور میباشند، ژنوتیپ خوانسار دارای بیشترین قطر متوسط سوخ و بیشترین عملکرد بود.

زیستگاه (نیازهای اکولوژیک) گیاه موسیر

ارتفاع: در ارتفاعات باالی ۱۳۲۲ متر و بیشتر در شیبهای جنوبی.
نیاز آبی: با بارندگی بیش از ۰۵۲ میلیمتر به راحتی قابل کشت دیم است.
دما: دمای متوسط سالیانه ۱۲ تا ۱۰ درجه. (با افزایش دما، طول دوره رشد کوتاه شده و از قطر سوخ کاسته میشود. موسیر در خاک هایی با بافت سبک شنی تا متوسط و غنی از عناصر غذایی، بهترین محصول را میدهد. )به دلیل نیاز فراوان این گیاه به مواد غذایی ، باید ۱ سال قبل از کشت، در پاییز ۰۲ تا ۵۲ تن کود دامی در هکتار به وسیله شخم به خاک اضافه شود). بر اساس تحقیقات۰۶۲ کیلوگرم کود اوره در هکتار، میتواند باعث افزایش عملکرد سوخ شود.

تاریخ، فواصل و روشهای کاشت گیاه موسیر

اندام تکثیری: بذر یا پیازچه دختری
بذر مورد نیاز: ۲۰ کیلو گرم در هکتار
متوسط پیازچه مورد نیاز: ۴۰۰۰ کیلوگرم در هکتار
زمان کاشت موسیر اوایل مهر تا اواخر آبانماه میباشد. به طور معمول پس از ۲-۳سال از کاشت پیاز و ۵-۷ سال از کاشت بذر قابلیت برداشت دارد ولی میتوان با مدیریت مزرعه این مدت را کاهش داد. نکته ۱ :بذر کاری هر چند هزینه اولیه کمتری دارد ولی به علت مشکالتی مانند استراتیفیکاسیون (سرما دهی)، ریز بودن، عدم جوانه زنی یکنواخت، کند بودن رشد بذور و طوالنی شدن دوره رویش (۵ –۷ سال)، کمتر قابل توصیه است و تکثیر از طریق کشت پیاز توصیه میشود.نکته۲ :بر اساس مطالعات میدانی پیازچه ها به اندازههای، ناخنی، نخودی، فندقی و گردویی، قابل کشت هستند. پیازچههای گردویی به وزن ۲۰ تا ۲۵ گرم میتوانند در سال اول با عملکرد خوب، قابل برداشت باشند ولی پیازچههای کوچکتر نیاز به زمان و مراقبت بیشتری دارند. عمق کاشت از سطح خاک تا ۱۵ سانتیمتر( با افزایش عمق کاشت تا ۱۵ سانتیمتر، نه تنها امکان استفاده بیشتر از رطوبت خاک فراهم میشود، بلکه رنگ پیازها نیز سفیدتر و مرغوبتر میگردد) فواصل ردیف۲۰ و فاصله پیازها روی ردیف ۱۰ سانتیمتر میباشد. کاشت مکانیزه موسیر با غدهکار سیب زمینی و زعفرانکار، قابل اجرا است.

زمان، نوع برداشت و عملکرد

زمان برداشت موسیر تابستان و زمانی است که برگ ها خشک شده باشند و گیاه به طور کامل به خواب رفته باشد ولی میتوان تا پائیز نیز برداشت را به تعویق انداخت. چنانچه هدف خشک کردن باشد، در اواخر فصل ۸ برداشت انجام میگیرد تا چگالی و وزن خشک پیازها بیشتر شود. روش برداشت میتواند با شخم زمین و برداشت دستی پیازها یا برداشت با دستگاه مکانیزه کالیبره شده باشد. نکته کلیدی دربرداشت، برگرداندن پیازهای ریز (پیازچه ها) به داخل خاک و شخم مجدد زمین است بطوری که همراه با برداشت، کاشت نیز انجام شود. عملکرد دیم موسیر ۵۰۰کیلو گرم در هکتار پیاز با قطر بیش از ۲ سانتیمتر میباشد. (پیازهای ریزتر به زمین برمیگردند). عملکرد آبی موسیر بین ۳ تا ۰۰ تن (تیران و کرون)، بسته به میزان پیازچه کشت شده، گزارش شده است. به طور متوسط، عملکرد موسیر بین ۲ تا ۲.۵ برابر پیاز کاشته شده در هر سال است. نکته اینکه با توجه به طولانی بودن دوره رشد موسیر، امکان کشت مخلوط آن با بعضی محصوالت دیگر مانند زیره، گندم و حتی یونجه نیز وجود دارد که مطالعاتی در این زمینه انجام گرفته است.

جمع کل هزینه های تولید یک هکتار گیاه موسیر با دوره بازگشت ۲۰ ماهه
کاشت ۱.۳۰۵.۸۰۰.۰۰۰ ریال
داشت ۴۹.۴۰۰.۰۰۰ ریال
برداشت ۵۶.۴۰۰.۰۰۰ ریال
جمع ۱.۴۱۱.۶۰۰.۰۰۰ ریال

معرفی کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید گیاه موسیر

کد آیسیک موسیر خشک (اسلایس، پودر و گرانول)۱۵۱۳۵۱۲۴۹۵

معرفی کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید گیاه موسیر

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی موسیر خشک (اسلایس، پودر و گرانول) : ۰۷۰۳۱۰۰۰

وضعیت واردات و صادرات گیاه موسیر

بر اساس آمار گمرک کشور در سال ۱۰۳۶ از نظر وزنی ۱۰۱۳۵۰ تن پیاز خوراکی و موسیر از کشور صادر گردیده که به دلیل عدم کد تعرفه گمرکی مجزا، قابل تفکیک نمیباشند.
در نمودار زیر وضعیت واردات و صادرات پیاز و موسیر در کشور به تفکیک سال آمده است .

خلاصه بررسی اقتصادی طرح تولید گیاه موسیر

ظرفیت تولید سالیانه : ۵۰ تن
نرخ برابری دلار : ۱۴۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۵۰۰۰۰ مترمربع
زیربنای ساختمان ها : ۵۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۶۰۰ میلیون تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۲۵ میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۴۵ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: