طرح تولید چای کیسه ای از گیاهان داروئی

محصول مورد بررسی در این طرح توجیهی چای کیسه‌ای با منشاء گیاهان دارویی است. محصول این طرح توجیهی در بازار به نام‌های دیگری مانند چای کیسه‌ای گیاهی یا دمنوش‌های گیاهی نیز خوانده می‌شود
گیاهان دارویی از دیرزمان مورد مصرف بشر بوده است و به علت خواص دارویی و شفابخش آنها همواره مورد توجه بوده‌اند و به‌صورت‌های مختلف اعم از دم‌کرده، پودر شده، ضماد، خیسانده و غیره استفاده شده و هم اکنون نیز استفاده می‌شوند‌. کد آیسیک یافت شده در طرح بسته بندی انواع دم نوش گیاهی و میوه ای ۷۴۹۵۴۱۲۳۹۹ است.

معرفی کاربردهای محصول طرح توجیهی

مورد مصرف و کاربرد اصلی گیاهان دارویی در این طرح توجیهی برای درمان انواع دردها و بیماری‌ها می‌باشد. این گیاهان به اشکال مختلفی مورد مصرف قرار می‌گیرند که در ذیل روش‌های مصرف آنها ذکر می‌گردد‌: دم کرده‌، جوشانده‌، خیسانده‌، جوشانده‌، پودر شده‌، ضماد یا کمپرس‌، محلول شستشو‌.

بررسی سابقه مصرف چای کیسه ای با منشا گیاهان دارویی

بر اساس مطالعات صورت گرفته توسط کارشناسان طرح توجیهی در آمارهای موجود در سالنامه وزارت بازرگانی، واردات و صادراتی برای این محصول ذکر نگردیده است.همچنین اطلاعات مرکز آمار وزارت صنایع و معادن کشور نشان‌دهنده این است که واحد فعالی در این زمینه وجود ندارد، بنابراین نمی‌توان بر اساس آمارها و اطلاعات موجود روند مصرف این محصول را بررسی نمود اما می‌توان بر اساس مزیت‌های ذکر گردیده محصول، در صورت عرضه آن به بازار روند مصرف روزافزونی را برای آن پیش‌بینی نمود‌.

معرفی کدهای آیسک طرح تولید چای کیسه ای گیاهی

طرح تولید انواع دم نوش Infusions 1549312325
طرح تولید دم نوش گیاهی Herbal infusions 1549412326
طرح تولید دم نوش میوه ای Fruit infusions 1549412327
طرح تولید دم نوش مخلوط میوه ای- گیاهی Fruit and herbs mixture infusions 1549412328
طرح بسته بندی انواع دم نوش گیاهی و میوه ای ۷۴۹۵۴۱۲۳۹۹

تحلیل ضرورت اجرای پروژه

همانگونه که ذکر گردید در زمان گذشته، مجموعه گیاهان دارویی مورد مصرف روز، به‌عنوان منبع اصلی مواد شفابخش مورد استفاده قرار می‌گرفت. تا آنکه پس از به بازار آمدن داروهای شیمیایی استفاده از مواد طبیعی مذکور بطور چشمگیری کاهش یافت. ولی در سال‌های اخیر، آشنایی علمی و بنیادی انسان با خواص و آثار مفید مواد دارویی طبیعی، مجدداً موجبات استفاده روزافزون از آنها را فراهم آورده است. به همین دلیل در عموم کشورهای پیشرفته، مراکز تحقیقاتی خاص گیاهان دارویی تأسیس گشته است که هر روزه مواد موثر متعددی را در گیاهان به‌همراه اثرات مطلوب آنها شناسایی و معرفی می‌کنند. بنابراین طرح توجیهی مزبور نیاز و ضرورت اجرای پروژه را اثبات می‌کند.

مواد اولیه، کمکی و مصرفی طرح توجیهی

میزان مواد اولیه مورد نیاز طرح توجیهی واحد تولید چای کیسه ای با منشا گیاهان داروئی سالانه حدود ۶۰۰ تن گیاهان دارویی مانند نعناع، بابونه، گل گاو زبان، رازیانه، شیرین‌بیان، چای سبز، قرقات، ملیس، لاکسان و… است که به‌علت ظرفیت بالا و توان بالقوه کشورمان در بخش کشاورزی و همچنین قابلیت کشورمان که به‌علت تنوع آب و هوایی، گیاهان دارویی متنوعی در نقاط مختلف آن به‌صورت خودرو رشد می‌نمایند و نیز امکانات موجود محل تأمین آن از داخل کشور می‌باشد که با توجه به ارزآوری صنعت فوق و توسعه اقتصاد کشور می‌توان با استفاده از فنون نوین کشاورزی و متدهای اصلاح‌نژادی و ترویج گونه‌های مقاوم و پرمحصول و دارای خواص دارویی مطلوب، انواع گیاهان دارویی قابل کشت را تولید کرده مقدار آنها را افزایش داد‌.

بازار هدف طرح توجیهی

علاوه بر بازار داخلی‌، کشور ما به سبب برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب و بسیار متنوع و وجود ذخایر عظیم و نیروی کار ارزان و موقعیت ترانزیتی عالی از موقعیتی خاص در بخش صادرات غیرنفتی به‌ویژه محصولات غذایی برخوردار است. بر اساس آمار ایران به بیش از ۱۲۴ کشور محصولات صنایع غیر نفتی از جمله محصولات صنایع غذایی صادر کرده است که در بین این مناطق کشور آلمان، آذربایجان، ایتالیا، ترکیه، ترکمنستان، ازبکستان، هند، ژاپن واکراین معادل ۶۲ درصد کالای صادراتی غیر نفتی کشور شامل انواع محصولات فرآوری شده غذایی را به خود جذب کرده‌.

دانش فنی پروژه طرح توجیهی

از نقاط ضعف تکنولوژی‌های مرسوم مورد استفاده در این صنعت می‌توان به بحث کنترل کیفیت محصول در حین فرآوری اشاره کرد که به علت حساسیت گیاهان دارویی به دما باید دما و زمان ماندگاری محصول در خشک کن با دقت و بررسی‌های بسیار تعیین گردد تا دمای بالا و توقف زیاد محصول در خشک کن باعث قهوه‌ای شدن یا سوختن و نیز از بین رفتن مواد موءثره دارویی گیاه نگردد و همچنین باید دقت شود تا ناکافی بودن دما و زمان توقف در خشک‌کن باعث خشک نشدن محصول و در نتیجه فساد زودهنگام آن نگردد. همچنین در فرآیند فرآوری گیاهان دارویی با توجه به منشاء بعضی از انواع آنها که خودرو می‌باشند باید به کنترل کیفیت مواد اولیه و سورتینگ و جداسازی مواد زائد از مواد اولیه توجه کافی داشت تا باعث پایین آمدن کیفیت محصولات نهایی نگردد.

میزان سرمایه گذاری واحد تولید چای کیسه ای با منشا گیاهان داروئی

با بررسی های انجام شده هزینه های راه اندازی طرح به شرح ذیل میباشد بدیهی است اعداد و ارقام تخمینی اند و تا کامل نشدن طرح قابل استناد نمیباشند.
ظرفیت سالیانه تولید : ۵۰ تن
میزان سرمایه گذاری ثابت طرح : ۴۵۰ میلیون تومان
تعداد اشتغال مستقیم : ۱۴ نفر
نرخ بازدهی داخلی طرح (IRR): 29.5
دوره بازگشت سرمایه : ۳.۳ سال
مساحت زمین : ۲۰۰۰ مترمربع
مساحت زیربنا : ۷۵۰ مترمربع

روش تولید طرح توجیهی احداث واحد تولید چای کیسه ای با منشا گیاهان داروئی

گیاهان دارویی به دو روش سنتی و صنعتی فرآوری می‌شوند. در روش سنتی گیاه جمع‌آوری شده خشک گردیده و بسته‌بندی می‌شود. اما در روش صنعتی محصول می‌تواند به اشکال متنوعی عرضه گردد، که یکی از این فرآورده‌ها چای کیسه‌ای گیاهی است. جمع‌آوری گیاهان دارویی باید زمانی انجام گیرد که مطمئن شدیم که مواد موثر گیاه به حداکثر خود رسیده است. در مرحله بعد ضدعفونی کردن گیاهان دارویی انجام می‌شود. از آنجایی که گیاهان دارویی عمدتاً به دمای بالا حساس هستند، لذا ضروری است عملیات خشک کردن آنها در دمای پایین و با استفاده از تهویه انجام گیرد. خشک کردن گیاهان دارویی باید طریقی انجام گیرد که میزان مواد موثر، رنگ و بو و طعم گیاه تغییرنکند. در این مرحله گیاهان دارویی خشک شده برای تولید چای کیسه‌ای گیاهی به مانند چای به‌صورت قطعات ریزی از برگ خشک خرد شوند و بدین منظور به آسیاب برشی فرستاده می‌شوند. گیاه آسیاب شده آماده بسته بندی می‌باشد‌. در این مرحله یک دستگاه تمام اتوماتیک بسته‌بندی چای کیسه‌ای برای بسته‌بندی گیاهان دارویی خشک شده و خردشده مختلف در نظر گرفته شده است.

دیاگرام فرایند تولید طرح توجیهی

محل‌های پیشنهادی اجرای طرح توجیهی

بر اساس مطالعات صورت گرفته طرح توجیهی استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی،گیلان، مازندران، اردبیل، خراسان جنوبی، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، همدان و کردستان‌ به عنوان محل‌های پیشنهادی برای احداث واحد تولید چای کیسه ای با منشا گیاهان داروئی است‌.

نتیجه‌گیری و پیشنهاد طرح توجیهی

با توجه به روند بررسی‌های انجام شده در طرح توجیهی مذکور و دلایل ارائه گردیده، می‌توان گفت که ایجاد واحد تولید چای کیسه‌ای گیاهان دارویی دارای توجیه اقتصادی خواهد بود. با توجه تمامی مزایای ذکر شده و نیز این نکته که این محصول در بازار مشابه چندانی ندارد می‌توان روند صعودی مصرف این محصول را در آیندهای نزدیک در بازارهای داخلی و خارجی به خوبی پیش‌بینی نمود.