طرح کشت و پرورش گیاه چاودار

چاودار با نام علمی secale cereale و با نام انگلیسی Rye جزء غلات بسیار مهم و پر خاصیت به شمار می رود.
چاودار گیاهی است یکساله که بذر های آن به رنگ قهوه ای مایل به زرد و معمولا خاکی رنگ می باشند و استفاده داروئی دارند.
چاودار یکی از مهمترین غلاتی است که کشت می شود و این گیاه در سراسر دنیا رشد می کند. نام علمی آن Secale cerealeاست. از نظر حوزه کشاورزی چاودار شبیه گندم و جو است و کاربرد مشابه دارد. چاودار می تواند خوراک دام باشد و یا در تولید ویسکی و یا تهیه انواع نان کاربرد داشته باشد. اخیرا چاودار در ترکیه و کشاورهای همسایه کشت می شود. چاودار از زمان رومیان و حتی خیلی قبل تر کشت می شده است.
حتی در عصر حاضر هم بخش اعظمی از این گیاه در اروپای شرقی ،در بخش شمالی و مرکزی روسیه کشت می شود. البته در امریکای شمالی،چین و امریکای جنوبی نیز کشت این محصول بچشم می خورد. از لحاظ جایگاه چاودار در مقایسه با سایر غلات جز ۵ غلات برتر مورد استفاده دنیا است .
یکی از نگران کنندن ترین مسائل در خصوص کشت این محصول، حساسیت بالای آن نسبت به قارچ است. بهمین علت خیلی از کشورها ترجیح میدهند محصولی کشت دهند که مقاومت بیشتری دارند. البته خواص جالب چاودار دلیل خوبی برای قرار دادن آن در رژیم غذایی است.
چاودار با (Secale montanum) گیاهی از خانواده گندمیان است. این گیاه دگرگشن بوده و مقاوم‌ترین غله نسبت به سرما است. در فرهنگ لغت دهخدا از این گیاه این‌گونه نام‌برده شده است: «چودار. چودر. ویبگ. گیاهی هرزه که در غله‌زار روید و دانه آن چون گندمی لاغر و کشیده است.» و در لغت‌نامه معین به این صورت تعریف شده است: «گیاهی از نوع غلات که ارتفاعش تا دو متر هم می‌رسد.»
در بعضی مقالات مختلف چاودار را همان گندم سیاه معرفی کرده‌اند. ازآنجایی‌که گندم سیاه بدون گلوتن است بنابراین از چاودار در رژیم‌های بدون گلوتن استفاده می‌کردند اما اخیراً تحقیقات نشان داده است که چاودار دارای گلوتن است اما مقدار آن نسبت به گندم و جو به‌مراتب کمتر است.

گیاه شناسی چاودار

چاودار گیاهی از تیره غلات (گندمیان) است. چاودار از نظر شکل مابینگندم و یولافاست و رنگ کدر خاک‌آلود دارد. این گیاه مقاومترینغله به سرماست و با شرایط آب و هوایی نامساعد و خاک‌های فقیر غیرحاصلخیز و شنی سازگاری بسیاری نشان می‌دهد. دانه چاودار فاقد پوسته می‌باشد و ترکیب عناصر معدنی آن هم مانند سایر غلات است، البته با این تفاوت که چربی کمتری دارد. به طور کلی چاودار در دنیا از نظر اهمیت، جزو غلات درجه دو محسوب می‌شود.

تاریخچه چاودار

– چاودار یا گندم سیاه (Secale ) با نام علمی Secale Montanum گیاهی از خانواده گندمیان (Poaceae ) است. مهمترین غله نسبت به سرما است خوشه های دراز و برگهای پهن دارد. بیشتر در زمین های خشک و آهکی می روید دانه هایش برای تهیه آرد و نان به کار می رود. مناطق کشت عمده این گیاه شوروی ، اروپا بویژه لهستان و کشورهای اسکاندیناوی می باشد. چاودار از غلات مغذی و متعلق به خانواده گندم و جو است. محققان معتقدند که چاودار بومی کشورهای آسیای مرکزی ، سوریه و ایران است.

اهمیت گیاه چاودار

چاودار یکی از غلاتی است که خصوصاً در اروپا به مقدار زیاد در تهیه نان مورد استفاده قرار می گیرد، اما در چند دهه‏ی اخیر سطح زیر کشت آن در دنیا کاهش پیدا کرده است. کاهش سطح زیر کشت آن به خاطر تولید محصول کمتر نسبت به گندم است و از طرف دیگر تقاضای مصرف کنندگان جهت داشتن نان سفیدتر، از اهمیت خاصی برخوردار است. در سالهای اخیر که کیفیت نان مورد اهمیت قرار گرفته است، باردیگر اهمیت غذایی چاودار جای خود را در مصرف نان باز کرده است. همانطور که از جدول برمی آید ترکیبات اسیدهای آمینه چاودار نسبت به گندم تفاوت چندانی نشان نمی دهند، نان جاودار خوشمزه بوده وهمچنین، تازه بودن خود را نسبت به نان گندم تا چند روز حفظ می کند.
چاودار در تغذیه دام ها به صورت علوفه سبز، خشک و یا سیلو مورد استفاده قرار می گیرد. در بعضی مواقع، مخلوط با ماشک گل خوشه ای کشت می گردد. علوفه چاودار دارای قابلیت مصرف و هضم بسیار بالایی است، ولی از نظر پروتئین فقیر می باشد. دانه های چاودار نیز می توانند در تغذیه دام مورد استفاه قرار گیرند. مقدار لیزین و تریپتوفان در دانه های آن بیش از گندم می باشد. در مقایسه با دانه های یولاف و ذرت، دانه های چاودار از نظر چربی خیلی فقیر می باشند. از چاودار می توان الکل، نشاسته، دکسترین، گلوگز… تولید کرد. سطح زیرکشت آن در سال ۱۹۹۰ در دنیا ۵/۱۶ میلیون هکتار بوده است که ۵/۱ میلیون هکتار نسبت به سالهای۸۰-۱۹۷۹، ۱۲ میلیون هکتار نسبت به سالهای ۶۵-۱۹۶۱ و ۲۲میلیون هکتار نسبت به سالهای ۵۲-۱۹۴۸ کاهش داشته است. بیشترین سطح زیر کشت آن در کشورهای مستقل مشترک المنافع می باشد(۲/۱۰میلیون هکتار)، کره (۶۵۰هزار هکتار)، کانادا (۵۱۴ هزار هکتار چک و اسلواکی (۱۷۰ هزار هکتار)، ایالات متحده امریکا و ترکیه هر یک با ۱۵۰ هزار هکتار در مکانهای بعدی قرار گرفته اند.
به طوری که ملاحظه می شود سطح زیر کشت آن از سال ۱۹۴۸ تا به امروز از ۳۷ میلیون هکتار به حدود ۱۷ میلیون هکتار کاهش یافته است. متوسط عملکرد جهانی چاودار در یک هکتار ۲۴۴۰ کیلوگرم می باشد. علت کاهش کاهش سطح زیرکشت چاودار بدین خاطر می باد که اولاً این گیاه ویژه نواحی سرد و اراضی فقیر یا مناطقی که دارای خاک های شنی است، می باشد و ثانیاً میزان تولید آن در واحد سطح پایین بوده و در ضمن اصلاح گونه ها در آن کمتر صورت گرفته است.

چاودار کلکسیون املاح

این گیاه حاوی سدیم ، پتاسیم ، منگنز ، کلسیم ، منیزیم ، آهن ، روی ، مس ، کرم ، فسفر ، بور ، ید و ویتامین های گروه B و اسید آمینه است. این عناصر روندها ضمه را طولانی تر می کنند و تاثیر ضد سرطانی دارند.

خواص چاودار

– منبع خوب فیبر رژیمی ، فسفر ، منیزیم و ویتامین B1 است.
– دانه این گیاه انرژی زا ، رونده ، مسکن و آرام بخش است.
– مصرف این گیاه برای برطرف کردن گرگرفتگی به کار برده می شود.
– چاودار التهاب کولون را تسکین می دهد.
– برای رفع کرمهای روده ای ، چاودار را بجوشانید و مانند چای مصرف کنید.
– برای درمان یبوست ، ناراحتی قلبی و بیماریهای داخلی دیگر از جوانه این گیاه استفاده می شود.
– جوانه های سبز که چند سانتی متر رشد کرده اند را بریده ، خوب بشویید و له کنید و با کمی عسل شیرین کنید و روزی ۲ تا ۴ قاشق چای خوری ۳ روز در هفته مصرف شود.
– چاودار برای بیماران قلبی مفید است Plant Liqnans ترکیب شیمیایی موجود در این گیاه در جلوگیری از بیماری قلبی مفید است.
– مصرف این گیاه حداقل ۶ بار در هفته برای زنان یائسه که میزان بالای کلسترول ، فشار خون و علائم دیگر بیماری قلبی دارند مفید است.
– چاودار در کندکردن روند آترواسکروزیس نقش مهمی دارد.
– تحقیقات نشان می دهد ، مصرف غلات سبوس دار و ماهی از برونشیت و آسم در کــودکی جلوگیری می کند.
– غلات سبوس دار و سرشار از فیبر مانند چاودار در مقابله با سرطان سینه پس از یائسگی بسیار موثر است.
– فیبر غذایی موجود در آن با جسبیدن به سموم به دفع آنها کمک می کند.
– فیبرها با چسبیدن به سموم موجود در روده در از بین بردن و محافظت از سلولهای روده از آسیب پذیری آنها محافظت می کند و در نتیجه از سرطان روده جلوگیری می کند.
– میزان بالای فیبر موجود در این گیاه از افزایش میزان قند خون در بیماران مبتلا به دیابت جلوگیری و در نتیجه در کنترل میزان خون کمک می کند.
– مصرف چاودار مانع ایجاد سنگ صفرا است.
– این غلات در کاهش وزن موثر و بهترین درمان چاقی مفرط است.

کد آیسیک مرتبط با صنعت کشت و پرورش گیاه چاودار

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
کد آیسیک کشت و پرورش گیاه چاودار ۰۱۱۱۴۱۲۳۰۲

کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت کشت و پرورش گیاه چاودار

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی کشت و پرورش گیاه چاودار ۱۰۰۲۰۰۰۰ میباشد.

طبقه بندی و ویژگیهای گیاه شناسی

چاودار گیاهی از تیره غلات و جنس Secale و با تعداد کروموزم مختلف ۲n=14 و ۲n=28 می باشد. این جنس دارای چند گونه است. مهمترین گونه آن که در نقاط مختلف دنیا کشت می گردد، چاودار زراعتی Secale cereal می باشد( شکل ۱-۴). چاودار دارای ۱۳ رقم می باشد که تشخیص آنها از هم بر حسب شکنندگی محور سنبله، پوشینکها، رنگ سنبله، پرزدار یا صاف بودن سطح خارجی پالئا صورت می گیرد.واویلوف عقیده دارد که چاودار دارای دو مبداء اولیه است؛ یکی افغانستان و شرق ایران، ودیگری ارمنستان، روسیه و آسیای صغیر. مدت استراحت بذر بعد از برداشت برای جوانه زدن ۳۵-۳۰ روز می باشد. دانه های چاودار از نقطه نظرمورفولوژیکی مثل دانه های گندم جوانه می زنند و تولید چهار عدد ریشه جنینی می کنند. سیستم ریشه ای چاودار مشابه گندم افشان است. ریشه های جاودار توسعه بسیار زیاد در خاک می کند و قدرت بالایی در جذب عناصر از خاکهای فقیر دارند. ریشه های چاودار عمیق تر از گندم هستند، تا عمق ۲۰۰ سانتیمتری خاک نفوذ می کنند و انشعابات بیشتری دارند
بیشترین مقدار ریشه ها (۶۰%-۵۰%) در لایه های سطحی خاک دیده می شود.(۳۰-۰ سانتی متری). سیستم ریشه ای چاودار قوی تر از گندم و گستردگی و توسعه بسیار بیشتری دارد که مقدار آنها بیش از گندم و طول تر از آن می باشد. گره انشعاب در چاودار در مقایسه با گندم با فاصله نزدیکتری نسبت به سطح خاک تشکیل می گردد. پنجه زنی با توجه به تاریخ کاشت در پائیز صورت می گیرد. به طور معمول هر گیاه جاودار تولید ۵-۳ پنجه می نماید.
طول شدن ساقه در بهار بسیار زود و با سرعت خیلی شدیدی صورت می گیرد. و از این نقطه نظر، نسبت به گندم و جوپائیزه برتری دارد. این خصوصیات باعث می گردد که گیاه به خوبی از ذخیره رطوبت خاک استفاده نموده و با علفهای هرز رقابت نماید.
چاودار را می توان یک گیاه علوفه ای با ارزش معرفی کرد. ارتفاع ساقه جاودار تا ۱۹۰-۱۴۰ سانتیمتر متغیر می باشد. برگهای جاودار مثل گندم دراز و نوک تیز می باشند. لیگول آن کوتاهتر از گندم و گوشوارک آن بدون پرز می باشد. چاودار به مدت ۱۵-۱۰ روز قبل از گندم به سنبله می رود گل دادن آن ۱۵-۱۰ روز بعد از سنبله رفتن صورت می گیرد (در گندم بعد از ۷-۶ روز می باشد). باروری یک سنبه ۴-۳ روز و باروری یک گیاه کامل ۱۴-۸ روز طول می کشد. چاودار معمولاً ۱۰-۵ روز قبل از گندم پائیزه می رسد. تلقیح در چاودار غیر مستقیم و از نوع گیاهان دگرگشن می باشد. وزن هزار دانه چاودار در ارقام مختلف بین ۲۰ تا ۵۵ گرم متغیر است.

آب و هوا

پراکندگی کشت چاودار برای تولید دانه بین ۴۵ – ۴۹˚ در نیمکره شمالی می باشد. برای تولید علوفه می توان آنرا در تمامی نواحی گندم خیز دنیا کشت نمود. طول دوره زندگی چاودار پائیزه ۲۸۰-۲۷۰ روز می باشد. از زمان کاشت تا برداشت نیاز به ˚۲۰۰۰-۱۷۵۰ واحد گرمایی دارد. حد اقل درجه حرارت برای جوانه زدن ۱-۲˚C می باشد. چاودار در درجات حرارت ۱۴-۱۲ (خاک) در مدت ۶-۵ روز جوانه می زند. در میان غلات پائیزه چاودار بیشترین مقاومت را نسبت به سرما ازخود نشان می دهد. چاودار سرمای ˚C180- تا ˚C20-را در سطح گره انشعاب تحمل می نماید و در بعضی مواقع تا C˚۲۵- الی ˚C30- و حتی˚C 35- (در جه حرارت هوا) را نیز تحمل می کند. گلدهی هنگامی شروع می گردد که درجه حرارت به ˚C14- 12 برسد. حد اکثر درجه حرارت مورد نیاز در مرحله رسیدن ۱۹ می باشد. برای تولید یک واحد ماده خشک نیاز به ۶۳۴-۳۵۳ واحد آب دارد، و در مناطقی که میزان بارندگی بیش از ۶۵۰mm باشد تولید بالایی دارد. چاودار دارای عملکرد بسیار بالایی در اراضی حاصلخیز، عمیق با بافت متوسط، Ph بین ۸-۴ می باشد. چاودار اراضی شنی و فقیر را در نواحی مرطوب بهتر از گندم مورد استفاده قرار می دهد.

تناوب زراعی

چاودار کشتهای متوالی را تحمل می نماید، و عملکردهای بسیار خوبی در سیستم تناوبی خواهد داشت. چاودار در نواحی مرطوب و سرد عملکردهای بسیار خوبی بعد از بقولات یکساله و چند ساله، سیب زمینی زودرس و جو می تواند داشته باشد، و بعد از گندم و ذرت علوفه ای نتایج بسیار خوبی می دهد. چاودار در راضی شنی بعد از لوپین که به عنوان کود سبز کشت می گردد و همچنین لوبیا و سیب زمینی زودرس که در آن کود دامی پخش می شود تولید بالایی خواهد داد. در نواحی مرطوب و سرد بعد از چاودار می بایست گیاهان بهاره و در اراضی شنی می توان ذرت، هندوانه یا گیاهان علوفه ای کشت نمود.
با افزایش در صد غلات در تناوب زراعی از ۵۰ به ۸۰ و ۱۰۰ در اراضی سبک موجب کاهش عملکرد می گردد. هرچند با افزایش ازت اضافی به صورت کود سرک ۱ و ۲ تا حدی می توان کاهش محصول را جبران نمود، ولی جبران صد در صد کاهش عملکرد امکان پذیر نمی باشد.

کود

چاودار برای تولید یک تن دانه و اندامهای هوائی می تواند عناصر غذایی با مقادیر تقریبی زیر را از خاک جذب نماید.

جذب شدید ازت، فسفر و پتاس بعد از سپری شدن فصل زمستان در بهار صورت می گیرد. چاودار واکنش بسیار خوبی نسبت به کودهای آلی و معدنی از خود نشان می دهد. کودهای دامی می بایست در اراضی شنی و فقیر به میزان ۲۵-۲۰ تن در هکتار قبل از کشت و یا در زراعت قبلی مورد استفاده قرار گیرد. ازت یکی از مواد بسیار مهم و ضروری برای چاودار به ویژه در مواقعی که در اراضی فقیر از مواد غذایی کشت می گردد، می باشد.
کمبود ازت تأثیر منفی بر روی سیستم ریشه ای گیاه می گذارد و سنبله رفتن را به تأخیر می اندازد. در صورتی که در زراعت جاودار کود از ته به کار برده نشود یا اینکه در اراضی فقیر کشت گردد برگها زرد و خشک می گردند و خواهند مرد. کودهای ازته باعث افزایش پنجه زنی گیاه می کردد. ازت آمونیاکی، مطلوب ترین فرم ازت برای چاودار می باشد. فسفر یک ماده کاملاً ضروری برای چاودار است. فسفر باعث توسعه سیستم ریشه ای گیاه می گردد، و صول دوره رویشی را کاهش داده و رسیدن را تسریع می نماید. فسفر در مراحل آخررشد گیاه هم اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا که کمبود این عنصر در این مرحله باعث می گردد که تعداد دانه ها در سنبله کاهش یابد. عدم پخش فسفر در مراحل اولیه تا سنبله رفتن موجب کاهش تولید خواهد گردید. پتاس یکی از عناصر بسیار ضروری برای گیاه است. پتاس بیشتر در اندامهای جوان مشاهده می شود، پتاس باعث افزایش فتوسنتز، سنتز آلبومین و نگهداری آب از طرف سلولها خواهد گردید. پتاس مقاومت گیاه نسبت به شرایط زمستانه را افزایش خواهد داد و کمبود پتاس تأثیر منفی بر روی پنجه زنی و مقاومت گیاه به بیماری ها خواهد گذاشت.

تهیه زمین

عملیات تهیه زمین در چاودار مشابه گندم پائیزه است، ولی بستر بذر می بایست بهتر خرد شده و خاک بهتر نشست کرده باشد، زیرا بذور چاودار کوچکتر و در عمق کمتری کشت می شوند، و به علاوه گره انشعاب در چاودار در مقایسه با گندم در فاصله نزدیکتری نسبت به سطح خاک تشکیل می گردد.

عملیات کاشت و داشت

بذور چاودار باید دارای درجه خلوصی حد اقل ۹۸% و قوه نامیه حد اقل ۸۵% باشند. برای جلوگیری از هجوم بیماریهای قارچی، بذور جاودار را باید قبل از کاشت همانند گندم ضد عفونی کرد. تاریخ کاشت بستگی بسیارزیادی به شرایط محیطی دارد. چاودار حدود دو هفته قبل از گندم پائیزه کشت می گردد، زیرا قبل از ورود به مرحله زمستانه باید زمان کافی برای پنجه زنی در اختیار داشته باشد.
چاودار باید طوری کشت گردد که بتواند سرمای زمستان را به خوبی تحمل کند. چنانچه تاریخ کاشت به تأخیر بیفتد، سیستم ریشه ای در گیاه در ابتدای ورود به فصل سرما توسعه ضعیفی می یابد، پنجه زنی بسیار ضعیف می شود و شرایط نامناسب مانع حصول به تولید بالایی خواهد گردید و در نتیجه تولید کاهش خواهد یافت؛ در صورتی که کشت بسیار زود صورت گیرد گیاهان در پائیز توسعه بسیار زیادی می یابند و شرایط برای گذراندن دوره زمستان نامطلوب می گردد. تراکم مناسب در نواحی مرطوب و سرد ۵۵۰-۴۰۰ دانه سبز کرده در یک متر مربع و در اراضی شنی ۵۰۰- ۴۰۰ دانه سبز کرده در یک متر مربع خواهد بود. میزان بذر مورد نیاز برای به دست آمدن تراکم فوق ۱۸۰-۱۴۰ کیلوگرم در هکتار می باشد. فواصل میان ردیفها در زراعتهای مکانیزه ۱۵-۱۰ سانتیمتر می باشد. عمق کاشت در اراضی سنگین و مرطوب ۵-۳ سانتیمتر و در اراضی سبک و خشک تر۶-۵ سانتیمتر است.
عملیات داشت در چاودار کمتر از گندم پائیزه است. در مناطقی که دارای زمستانهای بسیار سرد و یخبندان هستند، ریشه های جاودار از خاک بیرون می آید. در این نواحی در ابتدای بهار برای کاهش میزان صدمه، مزرعه را غلطک می زنند تا ریشه ها مجدداً با خاک تماس بیشتری برقرار نمایند. مصرف کودهای ازته به میزان ۴۰-۳۰ کیلوگرم در هکتار تا آنجا که ممکن است باید در ابتدای بهار صورت گیرد.
دفع علفهای هرزدر زراعت جاودار به وسیله علف کشهای مزارع گندم صورت می گیرد.

برداشت

زمان برداشت بسته به نوع مصرف متغیر است. در صورتی که چاودار برای علوفه سبز کشت شده باشد، برداشت می بایست از موقعی که ارتفاع گیاه به ۳۵-۳۰ سانتیمتر رسیده شروع و تا قبل از سنبله رفتن پایان یابد. چنانچه برداشت به تأخیر بیفتد ساقه ها خشبی می گردند و قابلیت مصرف علوفه پایین می آید. مرحله رسیدن کامل دانه های چاودار معمولاً یک هفته قبل از رسیدن گندم پائیزه می باشد. تفاوتی که چاودار با سایر غلات پائیزه دارد در این است که دانه های آن همزمان می رسند، زیرا بیشترین ساقه هایی که تولید سنبله می نمایند از شاخه هایی هستند که در پائیز قبل از رسیدن زمستان به وجود آمده اند. خطر ریزش دانه ها درموقع رسیدن به دلیل اینکه لما و پالئا دانه را کاملاً نمی پوشانند بیشتر از گندم می باشد. برداشت در موقع رسیدن کامل با رطوبت ۱۵-۱۴ در صد دانه به وسیله کمباین صورت می گیرد. در سال ۱۹۷۸ متوسط تولید جهانی چاودار ۲۴۲۰ کیلوگرم در هکتار بوده است. (اروپا ۲۹۸۰کیلوگرم، اتریش ۴۱۸۰ کیلوگرم، چک و اسلواکی ۴۳۰۰ کیلوگرم، آلمان ۴۷۰۰کیلوگرم)، در این کشورها اولاً شرایط آب و هوائی مناسب و در ثانی مصارف کودهای شیمیایی در زراعت چاودار خیلی زیاد می باشد، زیرا چاودار بیشتر در اراضی فقیر و شنی کشت می گردد. نسبت دانه به کاه در چاودار ۱ به ۵/۳-۳ می باشد، یعنی ۷۵-۷۰ در صد کل تولید چاودار کاه می باشد
خصوصیات زراعی و فیزیولوژیکی رقم Wombat به شرح زیر است: سال معرفی: ۱۳۶۸. مبدا: سیمیت. تیپ رشد: بهاره. متوسط ارتفاع بوته: ۱۱۰ cm. تاریخ رسیدن: متوسط رس. میانگین وزن هزار دانه: ۵۰ گرم. رنگ دانه: زرد. درصد پروتئین: ۱۱/۲. متحمل نسبت به خوابیدگی، ریزش دانه و گرمای آخر فصل. مقاوم به زنگهای زرد و قهوه ای. متوسط عملکرد دانه: ۶ تن در هکتار. مناسبترین مناطق کشت این رقم، نواحی گرم شمال و دشت مغان می باشد.
از دیگر ارقام تریتیکاله می توان به ارقام Alamos 83, Lasko, Moreno, Prego و Zoro اشاره کرد که در این میان ارقامLasko, Alamos83وMoreno بالاترین میانگین عملکرد دانه در شرایط تنش رطوبتی را به خود اختصاص دادهاند.

چاودار (Secale Cereale )

غلات مهمترین منبع غذایی انسان می باشد حدود ۷۰-۶۵ % کربوهیدراتها، پروتئینها و قسمت زیادی از ویتامینهای گروه B ، املاح و عناصرکم مقدار غذای مردم ایران از طریق غلات و فرآورده های آن تامین می شود. گندم، چاودار، جو، یولاف (جو دوسر)، برنج ، ارزن و ذرت در گروه غلات قرار می گیرند که در این میان چهار غله اول ، جزء غلات اصلی طبقه بندی می گردند.

شرایط محیطی

عواملی که در شرایط محیطی دخالت دارند عبارتند از : منطقه ، کود ، میکروفلورا
منطقه ، شرایط آب و هوایی میزان و پراکندگی باران در طی مراحل رسیدن دانه زمین ، درجه حرارت محیط روی تشکیل فرآیندهای مختلف رسیدن دانه و ذخیره مواد تاثیر بسزایی دارند.
خواص رقم یا واریته : عواملی که روی خواص واریته اثر دارند به شرح ذیل خلاصه می شوند :
میزان و شدت فعالیت آنزیماتیکی- مقدار نشاسته- درجه ژلاتینه شدن آن- مقدار پروتئین- پنتوزانها

کیفیت و خواص آسیابانی

جداسازی هسته چاودار از سبوس آن کار دشــواری است اما نسبت به گندم ارزش غذایی بیشتری دارد. عوامل مــوثر در کیفیت و خــواص آسیابانی شامل مــوارد زیر است: نیروی مورد نیاز در هنگام تبدیل چاودار به آرد ، ذرات و ابعاد آرد ، صدمه دیدگی ، نشاسته ، بازدهی ، درصد دانه های چروکیده و پوک ، ساختار دانه .
چاودار عمدتاً در تهیه نان مورد مصرف قرار گرفته و کیفیت و قابلیت پخت آن بهتر از جو ، یولاف ، برنج ارزن و ذرت می باشد. نان حاصل از آرد چاودار خوشمزه تر از نان گندم بوده و قابلیت نگهداری و همچنین برش دادن آن بهتر است. نان کامل چاودار حاوی مقادیر بیشتری عناصر کم مقدار نسبت به سایر نانهای تهیه شده از آرد گندم بویژه آردهای روشن بوده و جهت تغذیه انسان مناسب می باشد. اصولاً کمیت و کیفیت پروتئین چاودار معیار و تعیین کننده اصلی کیفیت و قابلیت پخت نبوده بلکه قابلیت ژلاتینه شدن نشاسته ، مقدار مالتوز و پنتوزانهای موجود در دانه تعیین کننده آن می باشند. لازم به توضیح است که گلوتن چاودار از طریق روش شستشو با آب قابل استخراج نمی باشد.
کیفیت ، خواص آسیابانی و همچنین ارزش نانوایی چاودار عمدتاً تحت تاثیر ترکیبات دانه نسبت به هر یک قرار می گیرد. با توجه به بررسیهای انجام شده خواص رقم در کیفیت چاودار در مقایسه با شرایط محیطی و آب و هوایی اثر کمتر دارد. به عبارت واضحتر در مجموع می توان نتیجه گیری نمود کیفیت چاودار تحت تاثیر عوامل زیر قرار می گیرد. شرایط محیطی ، خواص واریته (رقم) ، خواص آسیابانی کیفیت و قابلیت پخت.
عواملی که در کیفیت پخت موثرند عبارتند از h1جذب آب آرد ، نحوه و روش عمل آوری ، میزان ترش شدن خمیر ، ویژگی خمیر ، ویژگی نان حاصل .

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح کشت و پرورش گیاه چاودار

ظرفیت تولید سالیانه : ۴۰ تن
نرخ برابری دلار : ۱۷۰۰۰ تومان
مساحت زمین کشت : ۱۰ هکتاز
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۱۸۰ میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۴۴ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: