تفاوت مطالعه امکان سنجی و پیش امکان سنجی
مطالعات امکان سنجی و پیش امکانسنجی ذاتا با یکدیگر در ارتباط هستند و دانستن تفاوت‌های آن‌ها با یکدیگر، دید واضح‌تری نسبت به جزئیات و نحوه استفاده از آن‌ها ایجاد میکند.
مطالعه امکان سنجی
ابزاری است که می تواند مبنای فنی، اقتصادی و مالی را برای تصمیم‌گیری درباره سرمایه گذاری یک پروژه ارائه دهد. مطالعه امکان سنجی، با توجه به عدم قطعیت و ریسک‌های موجود، به تحلیل و ارزیابی هدف پروژه برای سرمایه‌گذاری در یک زمان مشخص می پردازد. نتیجه تجزیه و تحلیل، باید منابع مالی مورد نیاز برای نیازهای عملیاتی پروژه و تولید کالا و یا خدمات و انجام تمام تعهدات مالی را نشان دهد. هدف از مطالعه امکان سنجی، تایید کیفیت ابزارهای اقتصادی و فنی شرکت و تایید پایداری و بقای کسب و کار است. از دیدگاهی گسترده تر، هدف آن تسهیل عملکرد شرکت، بر اساس اصول و مکانیزم‌های خاص اقتصاد رقابتی است.
فرایند امکان سنجی
• آشنایی با طرح و شرکت
• بررسی اقتصادی (مطالعات بازار)
• مطالعات فنی و برآورد امکانات زیر بنایی طرح
• برآورد سرمایه گذاری طرح برآورد هزینه های تولید و ارزش فروش سالانه طرح
• پیش بینی مالی و نحوه تامین مالی طرح
• تعیین شاخص های مالی و اقتصادی طرح
ایده اولیه باید به صورت دقیق تجزیه تحلیل شود و مطالعات امکان سنجی امکان تصمیم گیری قطعی در مورد پروژه را فراهم میکند منتهی به دلیل صرف زمان و منابع مالی در ابتدا مطالعات پیش امکان سنجی صورت میگیرد.
مطالعات پیش امکان سنجی
اولین مرحله در تجزیه و تحلیل پروژه است. ایده و طرح یک پروژه را با جزییات دقیق تری بررسی می گردد تا مشخص شود فاکتورهای لازم جهت سرمایه گذاری را دارد یا نه! اهداف مطالعات پیش امکان سنجی شامل بررسی تمامی گزینه های پروژه، تجزیه تحلیل و توجیح پذیری طراحی پروژه، نقاط مثبت و منفی پروژه، میزان جذابیت پروژه برای سرمایه گذاران و موسسات مالی است.
فرآیند مطالعات پیش امکان سنجی
• استراتژی‌ها و دامنه پروژه و یا شرکت
• موقعیت بازار و اصول بازاریابی
• مواد اولیه و تجهیزات کارخانه
• زمین، موقعیت مکانی و جغرافیایی پروژه
• فناوری‌ها و تکنولوژی‌های به کار گرفته شده
• هزینه‌های سازمانی و مخارج کلی
• برنامه زمان‌بندی اجرای پروژه و بودجه‌بندی پروژه
• منابع انسانی مورد نیاز، به ویژه نیروهای مدیریتی و هزینه‌های مربوط به حقوق و دستمزد و نیازهای آموزشی آن‌ها
تاثیرات مالی و اقتصادی و هم‌چنین چالش‌ها و ریسک‌های موجود در هر یک از عوامل بالا باید به دقت ارزیابی گردد. چنانچه نتایج به دست آمده از بررسی پروژه مثبت باشد، شرکت وارد گام بعدی یعنی مطالعات امکانسنجی می‌شود و اگر منفی باشد، پروژه مورد نظر کنار گذاشته می‌شود.
اجرای یک مطالعه پیش امکانسنجی ممکن است توسط ارائه دهنده ایده پروژه یا یک متخصص خارجی انجام شود، که موضوع اصلی، بررسی طرح از نظر فنی و ارزیابی ابزارهای کاربردی است. بر این اساس، پروژه به صورت یک برنامه تعریف می شود و منابع مالی احتمالی آن نیز شناسایی می‌گردد.
تفاوت مطالعه امکان سنجی و پیش امکان سنجی
تفاوت‌های قابل توجهی بین مطالعات پیش امکانسنجی و امکانسنجی وجود دارد که مربوط به درجه جزئیات و کثرت اطلاعات و جایگزین های موجودی که در نظر گرفته می شود، است. مطالعات پیش امکانسنجی به تصمیم در مورد ادامه دادن پروژه و تهیه سایر اسناد مانند طرح توجیهی و طرح کسب و کار یا تصمیم در خصوص بازنگری مجدد فرصت پروژه در یک بخش یا منطقه، تصمیم‌گیری درباره توقف فعالیت های علمی که به معنی ناموفق بودن پروژه است، کمک می نماید. اما فرق قائل شدن بین مطالعات امکانسنجی و مطالعات پیش امکانسنجی، کار آسانی نیست و افراد در استفاده از این اصطلاحات، دقت کافی به خرج نمی‌دهند.
حوزه مطالعه امکانسنجی به ماهیت آن بستگی دارد. بنابراین، مطالعات امکان سنجی برای پروژه ها و برای شرکت‌ها متفاوت است. در اولین مورد، میزان سرمایه متحمل شده، تجزیه و تحلیل مالی، پیش بینی‌های فنی و اقتصادی با هدف ارتقاء، تعیین حاشیه های خطر برای پروژه‌های سرمایه‌گذاری خاص، انجام می شود. اما در مورد دوم، از طریق تحقیقات، تجزیه و تحلیل و پیش بینی ها، به تعیین مختصات فنی و اقتصادی و نتیجه استراتژی هایی از قبیل توسعه، تهدید، تقسیم و فروش پرداخته می شود. یک مطالعات امکان سنجی، می تواند برای تصمیم گیره درباره توسعه یک سازمان در یک بخش یا یک فعالیت خاص، جذب تامین مالی خارجی، اصلاح و بهبود کیفیت و عملکرد رقابتی، تعریف یک استراتژی بلندمدت یا میان مدت و غیره نیز مورد استفاده قرار گیرد. بر اساس این اهداف، انواع مختلفی از مطالعات امکانسنجی وجود دارد که عبارتند از: مطالعات برای اهداف جدید؛ مطالعات برای توسعه شرکت های موجود با ویژگی های مشخص و بدون سود و یا سود کم، مطالعاتی برای تحلیل پایداری اقتصادی عملیات خصوصی سازی، انحلال، جداسازی یا ادغام دو یا چند نهاد.
نتیجه گیری
لازمه اجرای یک پروژه، انجام مطالعات است. البته انواع مختلفی از مطالعات وجود دارد که باید انجام شوند: مانند مطالعه فرصت، پیش امکانسنجی و امکانسنجی. مطالعه فرصت قبل از مطالعه پیش امکانسنجی انجام می شود و شامل کشف فرصت ها، تدوین ایده پروژه، تهیه و جمع آوری اطلاعات و پایگاه داده لازم و تأیید اطلاعات و ارزیابی اولیه داده ها و اطلاعات است و مطالعه پیش امکانسنجی، بعد از انجام مطالعه فرصت انجام می شود. هیچ کدام یک از این مطالعات جایگزین یکدیگر نیستند و هر یک به منظور خاصی مورد استفاده قرار می گیرند.
درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید:
دیدگاه خود را ثبت کنید