تولید کک نفتی

کک نفتی (به انگلیسی: Petroleum coke) ماده جامد نهایی کربن است که از فرایند پالایش نفت حاصل می‌شود و گروهی از سوخت‌ها بشمار می‌آید که به عنوان کک‌ها شناخته می‌شوند. کک نفتی به‌طور خاص از یک فرایند نهایی کراکینگ حاصل می‌شود که از فرایندهای مهندسی شیمی بشمار می‌آید و هیدروکربن‌های زنجیره‌ای نفت را در بخشی بنام واحد کوکر، به زنجیره‌های کوتاه‌تر تقسیم می‌کند. کک نفتی به همراه الکترود گرافیتی از مواد مورد نیاز برای صنعت فولاد است

کک نفتی سبز (کک نفتی خام)

کک سازی فرایندی متشکل از مراحل تجزیه حرارتی، پلیمریزاسیون و کندانسیون است که در آن ته مانده های سنگین نفتی (Petroleum Residue) به انواع گازها، مایعات و ماده جامد با درصد بالای کربن، به نام کک نفتی تبدیل می شود. کک نفتی به دست آمده، که تکلیس نشده باشد، کک سبز (کک نفتی خام) نیز نامیده می شود. بر اساس خوراک اولیه، کک های گوناگونی به دست می آید که عمدتاٌ به سه نوع: دانه ای (Shot Coke)، اسفنجی (Sponge Coke) و سوزنی (Needle Coke) تقسیم بندی می شوند. ساختار فیزیکی و میزان خلوص کک نفتی کاربرد آن را تعیین می نماید .کک ماده جامد و دیرگدازی است که از زغال سنگ، قیر، بازمانده ها و پسماندهی نفتی و سایر مواد کربنی پس از عمل کربنی کردن باقی می‌ماند. مواد تشکیل دهندۀ کک نفتی، رزینها، آسفالتها و آروماتیکها هستند. کک ها و همچنین کک نفتی سبز مرغوب باید دارای گوگرد کم، خاکستر و فلزات اندک، هدایت الکتریکی زیاد و ضریب انبساط حرارتی کم باشد.

عمده کاربردهای ککهای نفتی

مصارف سوختی
صنعت فولادسازی
سیلیکون کاربید
صنایع برقی
پوشش عایق در کوره
صنایع آلومینیوم

کک نفتی از چه چیز ساخته می شود؟

پترولیوم کک یا کک نفتی که نوع معمولی ان در ریخته گری گرافیت پر سولفور نام دارد ماده ای مشتق شده از( مازوت، نفت سنگین و یا گازوئیل) می باشد. این ماده که حاصل پالایش نفت خام می باشد، راهی برای سبک کردن نفت سنگین به سبک می باشد،به طوری که با جدا کردن کک نفتی نفت یا مشتقات سبک تر به پالایشگاه ها تحویل می گردد. متاسفانه این فرایند با خرید نفت از کشور ما در کشورهای بعدی انجام و کک نفتی به ایران تحویل میگردد،ولی پالایشگاه های ما اینکار را نکرده و وزارت نفت نیز مجوز آن را به بخش خصوصی نمی دهد. به هر حال برای تبدیل ته مانده های نفتی به فرآورده های مفید، کک سازی از روش تاخیری است بهره می برند.

طرح کلی فرآیند تولید کک نفتی

طرح کلی فرایند به این صورت است که ته مانده های سنگین برج خلاء به کوره تزریق شده و تا دمای ۴۸۰ حرارت داده می شوند. خروجی این کوره به برج های کک ساز با محدوده دمایی ۴۶۶-۴۹۰ فشار psi 35 فرستاده می شوند. در این برج ها فرایند کراکینگ انجام شده و محصولات سبک از بالا و کک تولیدی پس از اتمام فرایند از پایین برج استخراج می گردد. دمای تولید کک، میزان کک شوندگی و محتوای گوگرد و خاکستر کک بسته به نوع خوراک متفاوت خواهد بود کک نفتی فوق به همین شکل قابل استفاده نبوده و در مرحله بعد میبایست کلسینه گردد. محصول فوق بدلیل قیمت مناسب بعنوان افزودنی کربن دار در ریخته گری قابل استفاده ذوب میباشد. بطور روز افزونی در فولاد سازی کاربرد دارد و فولاد های خاص نیز قابلیت استفاده از این محصول را دارا میباشند. همچنین این ماده قابل استفاده در صنایع سیمان، الومینیوم وتصفیه سوخت نیز میباشد.

بررسی بازار تولید کک نفتی

تولید کک نفتی در جهان در سال ۲۰۱۴ میلادی ۲۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن بود که کشور چین به تنهایی ۴۹ درصد تولید دنیا را به خود اختصاص داد. در خاورمیانه نیز در سال مذکور ۹۵۰ هزار تن کک نفتی تولید شد که کشور کویت رتبه نخست منطقه را داشت. مصرف کک نفتی در جهان به میزان ۷۶ درصد در صنعت آلومینیوم ، پنج درصد در صنعت فولاد و بقیه در سایر صنایع است.نیاز فعلی صنعت آلومینیوم کشور به کک، سالانه ۲۰۰ هزار تن است که در حال حاضر بخش زیادی از آن از طریق واردات تامین می شود و با توجه به رشد تولید آلومینیوم در کشور، نیاز به کک نیز افزایش خواهد یافت. در صنعت فولاد که تولید آن در حال حاضر حدود ۱۵ میلیون تن در سال است ، سالانه به حدود ۴۵ هزار تن کک سبز نیاز است که این رقم برای افق ۱۴۰۴ که ظرفیت تولید فولاد ۵۵ میلیون تن پیش بینی شده، حدود ۱۳۵ هزار تن در سال است. افزایش تولید آلومینیوم و فولاد در برنامه های توسعه کشور، نشان می دهد که توسعه بخشی از زنجیره تامین مواد در صنایع مهم کشور به شدت به کک نفتی وابسته است .

معرفی کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید کک نفتی

کد آیسیک انواع کک نفتی۲۳۲۰۳۱۲۴۵۵
کد آیسیک کک نفتی خام۲۳۲۰۴۱۲۴۵۶
کد آیسیک کک نفتی کلسینه شده۲۳۲۰۴۱۲۴۵۷

معرفی کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید کک نفتی

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی انواع کک نفتی : ۲۷۱۳۱۱۰۰,۲۷۱۳۱۲۰۰

وضعیت واردات و صادرات کک نفتی

در نمودار زیر وضعیت واردات و صادرات کک نفتی در کشور به تفکیک سال آمده است .

وضعیت واحد های فعال تولید کک نفتی

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای تولید کننده کک نفتی در کشور به تفکیک استان آمده است .

خلاصه بررسی اقتصادی طرح تولید کک نفتی

ظرفیت تولید سالیانه : ۸۰۰ هزار تن
نرخ برابری دلار : ۱۶۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۶۵۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۳۲۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۲۴۵ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۳۸۰ میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۲۵۰ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی : ۳۷ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: