تکثیر و پرورش ماهی سی باس آسیایی

ماهی calcarifer Lates که در آسیا به نام باس دریایی ( سی باس) و در استرالیا باراموندی شناخته می شود ، یکی از اعضاء بزرگ خانواده Latidae است که قادر به تحمل محدوده شوری بالایی بوده و پراکنش آن ، از منطقه غرب اقیانوس هند تا اقیانوس آرام از خلیج فارس تا چین ، تایوان ، پاپوا گینه نو و شمال استرالیا گزارش شده است . باراموندی در دسته ماهیان کاتادروموس (فرو رو) تقسیم بندی می شود که در فصل تولید مثل ، محل زندگی خود در آب های شیرین و لب شور را ترک گفته و به آب های شور دریایی( غالباً در دهانه خوریات )مهاجرت می نماید . پرورش این ماهی نخستین بار در مرکز تحقیقاتی Songkhala در تایلند در ۱۹۷۰ آغاز و به سرعت در سراسر جنوب شرق آسیا گسترش یافت . در دهه ۸۰ تا ۹۰ میلادی تکثیر و پرورش باراموندی در کشورهای چین ، هند ، اندونزی ، مالزی ، فیلیپین ، سنگاپور ، تایوان ، ویتنام و استرالیا رونق چشمگیری یافت . باراموندی در سال های اخیر به قصد آبزی پروری به ایران ، گوام ، پلی نزی فرانسه ، ایالات متحده آمریکا ( هاوایی و ماساچوست )، هلند ، انگلستان و اسرائیل نیز معرفی گردیده ماهی سی باس آسیایی در کشورهای مختلف به نام های متفاوتی شناخته می شود ، اما ریشه نام Barramundi را باید در زبان بومیان استرالیایی جستجو کرد . در میان این قبایل ، نام باراموندی به معنای ” ماهی فلس درشت رودخانه” از روزگاران قدیم رایج بوده است.
مزایایی باراموندی به عنوان گزینه ای ایده آل برای آبزی پروری
– مقاومت و تحمل بالا نسبت به تراکم و تغییرات فیزیولوژیک .
– این گونه به دلیل همآوری باال در جنس ماده ، گزینه ای مطلوب برای تکثیر مصنوعی بچه ماهی است .
– تکثیر این ماهی در هچری نسبتا ساده است .
– تغذیه باراموندی با غذای پلت ساده بوده و ماهی های جوان در این گونه به راحتی با این نوع غذا خو می گیرند .
– سرعت رشد باراموندی باالست و وزن برداشت آن ، بین شش ماه تا دوسال به وزن۳۵۰گرم تا ۳ کیلوگرم بالغ می گردد.
– امروزه ماهی باراموندی در بسیاری از کشورهایی که در حوزه پراکنش این گونه قرار گرفته اند پرورش داده شدهو تولید آن عمدتا در قفس های کوچک ساحلی در منطقه جنوب شرق آسیا انجام می شود . دراغلب این مزارع ، گونه های متنوعی همچون باراموندی ، هامور ماهیان( خانواده های Serranidae ، زیرخانواده Epinephelinae )و سرخوماهیان ( خانواده Lutjanidae ) پرورش داده می شوند.
– کشور استرالیا در سال های اخیر ، روند توسعه مزارع پرورش ماهی باراموندی را در مقیاس کالن و تجاری تجربه نموده که براساس الگوی صنعتی شدن آبزی پروری در اروپا بوده است . در مناطق غیر گرمسیر (همچون جنوب استرالیا و شمال شرقی ایاالت متحده آمریکا ) ، پرورش باراموندی اغلب در سیستم های مدار بسته انجام می شود .

محیط زندگی و زیست شناسی تولید مثل ماهی سی باس آسیایی

باراموندی در آب های شیرین ، لب شور و شور ، آب های جاری ، دریاچه ها ، نهرهای منشعب از رودخانه ، خوریات و آب های ساحلی زندگی می کند . این ماهی را جزء شکارچی های فرصت طلب تقسیم بندی می کنند که از جمله آیتم های غذایی انواع بالغ آن ، می توان از سخت پوستان و انواع ماهی ها نام برد . چنانکه گفته شد ، calcarifer Lates کاتادروموس است و برای تولید مثل ، از آب های شیرین رودخانه به سمت دهانه خوریات مهاجرت می کند . گروهی از محققین اعتقاد دارند اگر تخمهای باراموندی در معرض شوری دریا قرار نگیرد ، تکامل جنین مقدور نیست اما بعضی دیگر معتقدند با توجه به اینکه گروه های متعددی از باراموندی شناسایی شده اند که چرخه کامل حیات خود را در آب های شیرین شور و یا لب شور می گذرانند ، می توان چنین استنباط کرد که نیاز به شوری دریا برای تکامل جنین دارای استثنائاتی باشد .

سیستم های تولید ماهی سی باس آسیایی

تأمین بچه ماهی :
هرچند بچه ماهی های انگشت قد باراموندی در بخش هایی از قاره آسیا هنوز از محیط وحشی جمع آوری می شود . اما بیشتر لارو مورد نیاز این ماهی توسط هچری ها ( مراکز تکثیر ) عرضه می گردد .امروزه دانش تکثیر و تولید بچه ماهی سی باس آسیایی ، در حوزه های تولید این ماهی ، به خوبی شناخته شده و مورد استفاده قرار می گیردمولدین ماهی باراموندی ، در قفس های شناور یا مخازن بتونی و فایبرگالس نگهداری می شوند .این مولدین را می تواند در آب شیرین و یا شور نگهداری نمود ، اما قبل از فصل تولید مثل می بایست آن ها را به آب شور ( ۲۸ تا ۳۵ گرم در لیتر) منتقل نمود تا مرحله نهایی بلوغ در این محیط کامل شود .ماهی باراموندی علائم خارجی واضح و مشخصی برای رسیدگی غدد جنسی از خود نشان نمی دهد ، از این رو می بایست توسط کانوالسیون(cannulation )جهت تعیین جنسیت و مرحله رسیدگی مولدین اقدام نمود با این حال ، در فصل تخم ریزی ، خروج مایع اسپرم از جنس نر را می توان به راحتی تشخیص داد مولدین باراموندی معموال توسط ماهی های هرز و یا آبزیان کوچک ( Fish Bait ) تجاری تغذیه می شوند . به منظور بهبود ترکیب غذایی در جیره مولدین ، و پیشگیری از بروز بیماری های مرتبط با کمبود ویتامین ، باید قبل از تغذیه ، غذای آماده شده را با ۱۹ مکمل ویتامین مخلوط کرد و یا این مکمل را به غذا تزریق نمود .تحریک باراموندی های آسیایی به تخم ریزی را می توان با دستکاری عوامل و پارامترهای محیطی ( شوری و دما ) با هدف شبیه سازی مهاجرت مولدین به نقاط کم عمق تر خوریات و رژیم جزر- و مدّی در زمان تخمریزی طبیعی انجام داد . این روش در خصوص باراموندی استرالیایی موفق نبوده و ضروریست القای تخم ریزی در این زیرگونه ، بصورت هورمونی انجام شود. القای تخم ریزی در باراموندی با استفاده از هورمون های متنوع ، دوز های مختلفی و روش های متعددی از قبیل تزریق ، حبه های کلسترول با رهاسازی کند و پمپ های ۲۰ اسمزی به صورت موفق انجام شده است .در حال حاضر تخمریزی القایی در باراموندی آنالوگ از استفاده عموما رفتار پیش از تخمریزی در این ماهی عبارتست از : جفت شدن جنس نر با ماهی ماده و مالش سطح پشتی خود به برجستگی جنسی این ماهی ، سپس افراشتن باله پشتی و ارتعاش بدن در جنس نر . در غیاب این رفتار ، امکان تخم ریزی وجود دارد اما تخم ها لقاح نمی یابند . تخمریزی ۳۴ تا ۳۸ ساعت پس از تزریق هورمون ، معموال در حوالی غروب رخ داده و ممکن است با ایجاد سر و صدا در سطح آب همراه باشدتخم ریزی باراموندی غالبا تا پنج شب پیاپی تداوم می یابد .در زمان تخم ریزی تخمک و اسپرم در ستون آب رها شده و لقاح به صورت خارجی انجام می شود . قطر تخم باراموندی در حدود ۰.۷۴ تا ۰.۸ میلی متر داشته و حاوی یک قطره چربی به قطر ۰.۲۳ تا ۰.۲۶ می باشد . تخم ها توسط توری با چشمه ۳۰۰ میکرون که بر سر مسیر خروج آب قرار گرفته است جمع آوری می گردند اگر مولدین در قفس تخم ریزی کنند ، کف قفس توسط توری چشمه ریز پوشانده می شود تا مانع خروج تخم ها شده و پس از آن به مرکز تکثیر منتقل می شوند. تخم های تلقیح شده مراحل تکامل جنین را به سرعت ، دردمای۲۷ تا ۳۰ درجه سانتیگراد ، حدود ۱۲ تا ۱۷ ساعت بعد از لقاح طی می کنند .لارو تازه تفریخ شده کیسه زرده بزرگی دارد که در ۴۸ ساعت ابتدایی سریعاً مورد استفاده قرار گرفته و غالباً طی ۱۴۰ ساعت پس از تفریخ ، اکثر محتویات آن تخلیه می گردد .جذب قطرات چربی با سرعتی کمتر انجام می شود به نحوی که این روند معموال ۴۰ تا ۵۰ ساعت پس از تفریخ به طول می انجامد .

روش های پرورش ماهی سی باس آسیایی

غالبا پرورش ماهی باراموندی در قفس انجام می شودو در این زمینه هر دو نوع قفس ثابت و شناور مورد استفاده قرار می گیرد .اندازه قفس ها معموال بین ۳*۳ تا ۱۰ * ۱۰ با ارتفاع ۲ تا ۳ متر در نظر گرفته می شود .در استرالیا و اباالت متحده آمریکا ، تعدادی از مزارع پرورش باراموندی با سیستم مدار بسته آب شیرین یا لب شور احداث شده که به فیلتراسیون فیزیکی یا بیولوژیک تجهیز گردیده اند .از چنین مزارعی می توان در مناطقی که به دلیل دمای پایین قابلیت پرورش باراموندی موجود نیست ( همچون جنوب استرالیا و شمال شرقی ایاالت متحده آمریکا) بهره برد .از مزایای عمده این قبیل سیستم ها ، نزدیکی آن ها به بازار مصرف و کاهش قیمت تمام شده محصول از طریق حذف هزینه های جابجایی و حمل و نقل می باشد . تراکم ذخیره سازی در قفس های پرورش سی باس آسیایی عموماً بین ۱۵ تا ۴۰ کیلوگرم به ازاء هر متر مکعب در نظر گرفته می شود هرچند این میزان تا ۲۵ کیلوگرم در متر مکعب نیز گزارش شده است . عموماً افزایش تراکم کشت موجب کاهش سرعت رشد می شود اما این اثر متقابل در تراکم های تا ۴۶ کیلوگرم بر متر مکعب گزارش نشده است باراموندی ، خارج از سیستم قفس ، در استخرهای خاکی و یا دارای پوشش بستر نیز قابل پرورش می باشد . این شیوه پرورش در آسیا به Free ranging ( چرای آزاد )معروف است . در این سیستم ، ماهی های جوان باراموندی (به وزن ۲۰ تا ۱۰۰ گرم ) با تراکم ۰.۲۵ تا ۲ قطعه در متر مربع در استخرها ذخیره سازی می شوند .علاوه بر این ، در آسیا ، ماهی باراموندی را به صورت توأم با ماهی تیالپیا ( .spp Oreochromis )به عنوان منبع غذایی نیز پرورش می دهند .

روش های صید ماهی سی باس آسیایی

برای ماهی های باراموندی که در قفس پرورش داده می شوند ، صید نسبتاً آسان است وبه صورت مکانیزه با بالا آوردن تور قفس و جمع کردن ماهی ها در یک قسمت ، می توان آن ها را توسط تور دستی برداشت نمود . اما برداشت ماهی باراموندیاز استخرهای ” ranging Free “یا چرای آزاد تا حدودی مشکل تر بوده و مستلزم پرهکشی و یا صید از خروجی است.

جابجایی و فرآوری ماهی سی باس آسیایی

پس از برداشت ، ماهی های باراموندی ، در پودر یخ قرار داده می شوند تا اولا به شیوه ای انسانی کشته شده و ثانیاً کیفیت گوشت آن ها حفظ شود .در استرالیا ، اغلب مزارع ، ماهی های صید شده را عمل آوری نکرده و با امعاء و احشاء به فروش می رسانند . اما مزارع بزرگتر ، با استفاده از تجهیزات فرآوری ، اقدام به فیله نمودن ماهی های بزرگ بین ۲ تا ۳ کیلو گرم می نمایند .باراموندی تازه ، به صورت بسته بندی شده در کیسه های پلاستیک و درون جعبه های استایروفوم با یخ به بازار حمل می شوند . در جنوب شرق آسیا و استرالیا ، باراموندی زنده ، بازار عرضه محدودی دارد و ماهی های زنده برای عرضه در بازار ، توسط کامیون و در مخزن، منتقل می شوند .

معرفی کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید ماهی سی باس آسیایی

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی ماهی سی باس آسیایی : ۰۳۰۲۸۴۰۰

خلاصه بررسی اقتصادی طرح تولید ماهی سی باس آسیایی

ظرفیت تولید سالیانه : ۵۰۰۰ تن
نرخ برابری دلار : ۱۴۰۰۰ تومان
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱۵ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۱ میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۵۰۰ میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۳۱ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: