طرح احداث کلینیک رادیولوژی و سونوگرافی

رادیولوژی یکی از شاخه‌های علم پزشکی است که با استفاده از روش‌های غیر تهاجمی تصویربرداری مانند اشعه ایکس، به تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف کمک می‌کند. رادیولوژی گاهی برای تشخیص عارضه‌های مختلف مانند سرطان در بدن انسان مورد استفاده قرار می‌گیرد. رادیولوژی مداخله‌ای به منظور انجام جراحی غیر تهاجمی مانند حذف لخته‌های خون از رگ‌های انسان انجام می‌شود. گاهی نیز از این روش برای درمان بیماری‌های مختلف از جمله سرطان از طریق روش‌های پرتودرمانی یا رادیوتراپی استفاده می‌شود. متخصص رادیولوژی کسی است که علاوه بر داشتن مدرک دکتری پزشکی دارای دانشنامه تخصصی تایید شده از وزارت بهداشت نیز باشد. البته این بدان معنا نیست که فارغ التحصیلان لیسانس رادیولوژی امکان تاسیس کلینیک رادیولوژی را ندارند بلکه با رعایت شرایط خاصی که در آیین نامه تاسیس مراکز تصویر برداری آمده این اجازه به آنان نیز داده می شود.(طرح احداث کلینیک رادیولوژی و سونوگرافی)
سرمایه‌گذاری در تاسیس یک موسسه تصویربرداری و مرکز رادیولوژی با توجه به حاشیه سود خوبی که دارد موجب شده است تا افرادی زیادی به این حوزه علاقه‌مند شوند. چنین سرمایه‌گذاری بزرگی نیازمند چندین میلیارد تومان هزینه است و مسلما برای تجهیز یک مرکز تصویربرداری به سرمایه بیشتری نسبت به یک موسسه رادیولوژی نیاز است.
تاسیس موسسه رادیولوژی و مرکز تصویربرداری پزشکی طبق آیین نامه وزارت بهداشت انجام می‌گیرد. در این آیین نامه شرایط خرید، نصب و نگهداری تجهیزات پزشکی متناسب با اهداف کاربری مشخص شده است. رادیولوژی یکی از زیرمجموعه‌های علم پزشکی است که به تشخیص بیماری‌ها می‌پردازد. در واقع رادیولوژی مجموعه‌ای از روش‌های تصویربرداری است که با استفاده از اشعه ایکس، امواج فراصوت و میدان‌های مغناطیسی تصاویری از اندام‌های داخل بدن ایجاد می‌کند.
موسسه رادیولوژی و مرکز تصویربرداری، مکان‌هایی هستند که تصویربرداری در آن‌ها انجام می‌گیرد. یک موسسه رادیولوژی می‌تواند دارای دستگاه‌های رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی، پری اپیکال (تک دندان)، پانورکس (OPG)، سفالومتری و سنجش تراکم استخوان باشد. با این حال نصب حداقل دستگاه‌های رادیولوژی و سونوگرافی در آن الزامی است.
مرکز تصویربرداری از موسسه تصویربرداری بزرگ‌تر است و دستگاه‌های بیشتری را شامل می‌شود. یک مرکز تصویربرداری باید برای اخذ مجوز دارای دستگاه‌های رادیولوژی، سونوگرافی، ماموگرافی، پری اپیکال (تک دندان)، پانورکس (OPG)، سفالومتری، سنجش تراکم استخوان، سی تی اسکن و یا ام آر آی باشد. در واقع مرکز تصویربرداری ملزم است حتما یکی از دستگاه‌های سی تی اسکن یا ام آر آی را در مجموعه خود داشته باشند و در صورتی که مرکز هر دو دستگاه سی تی اسکن و ام آر آی را تهیه کند برای هر دوی آن‌ها مجوز دریافت خواهد کرد.

تاریخچه رادیولوژی

در قرن اخیر، پیشرفت‌های صورت گرفته در زمینه رادیولوژی باعث معرفی روش‌های جدیدی برای تشخیص و گاهاً درمان عارضه‌های مختلف شده است. در حالیکه بسیاری از روش‌های مرسوم رادیولوژی برای درمان و تشخیص بیماری‌ها استفاده می‌شود، جالب است بدانید که بسیاری از این روش‌ها اخیراً در علم پزشکی کاربرد پیدا کرده‌اند.
در سال ۱۹۸۵، اولین بار اشعه ایکس توسط دانشمندی به نام ویلهلم کنراد رونتگن کشف شد. او اولین کسی بود که از اشعه ایکس برای تصویر برداری از درون بدن انسان استفاده کرد. او این تکنیک را اولین بار روی دست همسر خود امتحان کرد و این امر موجب شور و هیجان بسیاری در بین دانشمندان و محققان اروپایی شد. رونتگن به خاطر این کشف، در سال ۱۹۰۱ برنده جایزه نوبل فیزیک شد.
اولین بار بعد از اصرار فراوان دانشگاها در همان ساختمانی که کشف شده بود، رونتگن سخنرانی در این باره انجام داد. که مورد تمجید فراوان قرار گرفت و به او پیشنهاد شد که نام این کشف را اشعه رونتگن نام گذاری کند بعد از گذشت مدتی رشته تحصیلی با نام Musculoskeleta Radiology در دانشگاها تدریس شد.(طرح احداث کلینیک رادیولوژی و سونوگرافی)

دستگاه رادیولوژی

دستگاه‌های رادیولوژی با توجه به طیف وسیع کاربردهای رادیولوژی از تنوع بسیاری برخوردار هستند. این دستگاه‌ها عموماً با استفاده از پرتوهای اشعه ایکس تصویربرداری از ناحیه مورد نظر را انجام می‌دهند. با این حال رادیولوژی صرفاً محدود به استفاده از اشعه ایکس نیست، بلکه در روش‌هایی مانند MRI، سونوگرافی و پزشکی هسته‌ا‌ی از امواج صوتی، مغناطیسی و همچنین رادیواکتیو استفاده می‌شود.
رادیوگرافی ساده (ثابت و متحرک)
دستگاه رادیوگرافی ساده به منظور ثبت تصاویر رادیوگرافی ساده کاربرد دارند. در نوع ثابت یک اتاق مجزا برای نصب تجهیزات تصویربرداری در نظر گرفته می‌شود و تکنسین در یک یونیت مجزا تصاویر را ثبت می‌کند. اما دستگاه‌های متحرک یا پرتابل را می‌توان در مواقعی که امکان حرکت دادن بیمار و انتقال به واحد رادیولوژی وجود ندارد استفاده کرد.
دستگاه‌های پرتو تشخیصی فلوروسکوپی: این دستگاه‌ها به ثبت تصاویر متحرک از بخش‌های مختلف بدن بیمار کمک می‌کنند. اما با توجه به دوز بالای تابش اشعه، ریسک بالاتری نسبت به تصویربرداری رادیوگرافی ساده را به همراه دارد.
دستگاه‌های توموگرافی یا سی تی اسکن
دستگاه‌های ماموگرافی
دستگاه‌های رادیولوژی دندان (پانورکس ساده و پانورکس سفالومتری)

مراحل و مدارک تاسیس مراکز رادیولوژی

متقاضی تاسیس رادیولوژی در ابتدا باید درخواست تاسیس کلینیک خود را به معاونت دانشگاه مربوطه ارائه کند . پس از اخذ موافقت اصولی از وزارت بهداشت موظف است مدارک زیر را طبق زمان بندی ابلاغی ارائه دهد .
معرفی مکان و ارائه نقشه ساختمان و ارائه آدرس و تلفن
ارائه لیست تجهیزات موسسه و کسب تاییدیه آن
رعایت ضوابط حفاظتی
ارائه سند مالکیت یا اجاره نامه رسمی
ارائه لیست پرسنل
اخذ پروانه بهره برداری
آغاز فعالیت و اعلام شروع به کار به دانشگاه مربوطه

شرایط ساختمانی تاسیس مرکز رادیولوژی

حداقل مساحت موسسه رادیولوژی می بایست ۹۰ متر بوده و در صورتی که مرکز در طبقه + ۱ قرار دارد باید از آسانسور برای جا به جایی بین طبقات استفاده شود . مرکز رادیولوژی باید در ساختمانی غیر مسکونی تاسیس شود و ارتفاع کف تا سقف حداقل ۲.۷۰۰ متر باشد. سایر ضوابط تجهیزاتی به شرح زیر می باشد:
در صورت ارائه خدمات سونوگرافی ، وجود یک دستگاه سونوگرافی ضروری است
کلیه دستگاه های رادیولوژی عمومی MRI , CT-SCAN مورد استفاده در مرکز باید دیجیتال و film less باشد
نصب کلیه دستگاه های رادیولوژی باید طبق استاندارد های ابلاغی انجام شود
تامین تهویه مناسب و تهیه اجناس مقاوم برای کف و دیوار های ساختمان
بکارگیری وسایل حفاظت فردی و شیلد های محافظ به تفکیک اعضای بدن

شرایط تاسیس و بهره‌برداری موسسه یا مرکز رادیولوژی چیست؟

ارائه مدارک طبق ضوابط و زمان‌بندی ابلاغی وزارت بهداشت که به شرح زیر است:
ارائه لیست تجهیزات و لیست پرسنل فنی
ارائه سند مالکیت یا اجاره‌نامه با گواهی امضای محضری
دریافت پروانه بهره‌برداری و مسئول فنی از وزارت بهداشت
اعلام نام، آدرس دقیق و ساعات فعالیت موسسه یا مرکز تصویربرداری
اعلام زمان آغاز فعالیت موسسه یا مرکز رادیولوژی به دانشگاه مربوطه
تجهیز موسسه یا مرکز و اخذ تاییدیه تجهیزات نصب‌شده از کارشناسان وزارت بهداشت
معرفی مکان و ارائه نقشه ساختمان جهت اخذ تاییدیه کارشناسان درمان و بهداشت محیط دانشگاه
رعایت ضوابط و استانداردهای حفاظت در برابر اشعه تحت نظارت مرکز سلامت محیط و کار و سازمان انرژی اتمی ایران

ضوابط ساختمانی و تجهیزاتی موسسه یا مرکز رادیولوژی چیست؟

ارتفاع مناسب کف تا سقف در موسسه یا مرکز رادیولوژی، ۲ متر و ۷۰ سانتی‌متر است.
حداقل مساحت موسسه باید ۹۰ متر مربع و حداقل مساحت مرکز تصویربرداری باید ۲۰۰ متر مربع باشد.
مرکز رادیولوژی باید در یک ساختمان غیرمسکونی دایر شود و در صورتی که ساختمان مسکونی است، نباید هیچ سکنه‌ای داشته باشد. همچنین درب ورودی مرکز باید مجزا باشد.
بهتر است موسسه تصویربرداری در طبقه همکف قرار داشته باشد و یا نهایتا طبقه مثبت یک یا منفی یک باشد. در صورتی که ارتفاع بیش از سه متر (از بالا یا پایین) از ورودی طبقه همکف تا ورودی موسسه فاصله باشد، باید آسانسور نصب شود.

ضوابط تجهیزاتی تاسیس موسسه یا مرکز رادیولوژی چیست؟

کلیه دستگاه‌های رادیولوژی، ام آر آی و سی تی اسکن باید دیجیتال باشند و از تکنولوژی film less برخوردار باشند.
نصب و جایگزینی تمام دستگاه‌های رادیولوژی باید طبق استانداردهای وزارتخانه و با کسب تاییدیه‌های لازم انجام گیرد.
در صورتی که خدمات سونوگرافی در موسسه رادیولوژی ارائه می‌شود باید یک دستگاه سونوگرافی استاندارد با دو پروب سطحی و عمقی وجود داشته باشد.

ضوابط بهداشتی تاسیس موسسه یا مرکز تصویربرداری چیست؟

ضوابط بهداشتی باید مطابق دستورالعمل مرکز سلامت محیط و کار رعایت شود. این دستورالعمل‌ها به شرح زیر است:
تامین تهویه مناسب برای هوای محیط
تهیه زباله‌دان‌های مقاوم با درپوش و پدال
استفاده از پنجره‌های باز شونده مجهز به تور سیمی ضد زنگ
تشکیل پرونده‌های پزشکی برای شاغلین جهت معاینات دوره‌ای
استفاده از شیشه سربی با ضخامت ۱ میلی‌متر جهت اتاق اپراتور
سرب کوبی با قطر ۲ میلی‌متر به منظور حفاظت در برابر اشعه ایکس
استفاده از دستورالعمل اورژانس برای مقابله با سوانح در شرایط اورژانسی
بکارگیری وسایل حفاظت فردی و تامین شیلدهای حفاظتی به تفکیک اعضای بدن
استفاده از مصالح مقاوم سالم، بدون درز و قابل شستشو برای کف ساختمان، دیوارها و سقف‌ها
نصب علائم حفاظتی و تابلوهای راهنما بر روی درب اتاق‌های پرتودهنده، محل نگهداری مواد و …
تامین وسایل یا سیستم اطفاء حریق (به نحوی که برای هر ۵۰ مترمربع حداقل یک کپسول ۴ کیلوگرمی تعبیه شود)
استفاده از شبکه‌های عمومی آب آشامیدنی جهت تامین آب مصرفی موسسه یا به‌کارگیری شبکه خصوصی آب با رعایت استانداردهای کشور و مخزن ذخیره آب
تعبیه سرویس بهداشتی و روشویی نزدیک ورودی اتاق پرتو مطابق با اصول بهداشتی (در صورت انجام خدمات رادیواسکوپی، باید سرویس بهداشتی داخل اتاق درمان تعبیه شود)
بکارگیری سیستم سرمایش و گرمایش مناسب (به گونه‌ای که علاوه بر فراهم کردن حرارت و برودت مناسب، قادر به تهویه هوا نیز باشند تا از آلودگی‌های داخل ساختمان جلوگیری شود)
تعبیه اتاق تی شویی با متراژ حداقل ۵/۱ مترمربع با کف قابل شستشو و کاشی یا سرامیک کاری تا سقف (اتاق تی شویی باید به شیر مخلوط آب گرم و سرد مجهز باشد و حوضچه دارای کفشوی فاضلاب با عمق ۶۰ سانتی‌متر داشته باشد)

وظایف مسئول فنی در موسسه یا مرکز تصویربرداری چیست؟

وظایف مسئول فنی در موسسه یا مرکز تصویربرداری به شرح زیر است:
بررسی وضعیت بیماران اورژانسی و تعیین اولویت پذیرش
بررسی صلاحیت کارکنان فنی شاغل در موسسه یا مرکز تصویربرداری و اعلام آن
حضور تمام‌وقت و فعال در ساعات و نوبت‌های کاری درج‌شده در پروانه مسئول فنی
نظارت بر اجرای کلیه قوانین فنی، دستورالعمل‌های وزارت بهداشت و موازین اخلاقی
نظارت بر اجرای مناسب استانداردهای تابلو و سرنسخه مربوط به موسسه یا مرکز رادیولوژی
نظارت بر کیفیت تجهیزات و ملزومات هر بخش و داروهای موجود در موسسه یا مرکز تصویربرداری
درج گزارش دقیق و کامل از عملکرد موسسه یا مرکز تصویربرداری به تفکیک خدمات تشخیصی و درمانی
تهیه و تنظیم برنامه کاری قسمت‌های مختلف مرکز رادیولوژی و نظارت بر انجام شایسته خدمات تشخیصی
ابلاغ تذکرات لازم به تمام کارکنان فنی، اداری و حتی موسس مرکز یا موسسه تصویربرداری و پیگیری اقدامات اجرایی
نظارت بر روند تهیه، تنظیم و نگهداری پرونده‌های پزشکی کلیه بیماران مراجعه‌کننده و پیگیری اجرای موازین علمی و فنی
نظارت کامل بر نحوه ارائه خدمات تشخیصی و تلاش در جهت ارتقای سطح کیفی خدمات تشخیصی و ابلاغ تذکرات لازم به کارکنان فنی
گزارش مراجعین مبتلا به بیماری‌های واگیر و غیرواگیر به مراجع قانونی که لیست آن‌ها از سمت وزارت بهداشت یا دانشگاه علوم پزشکی تعیین شده است.

جهت دانلود آئین نامه تاسیس موسسه رادیولوژی و مرکز تصویر برداری پزشکی اینجا کلیک کنید

پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح احداث کلینیک رادیولوژی و سونوگرافی

ظرفیت: ۱۴۰۰۰ بیمار
نرخ برابری دلار: ۳۰۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز: ۵۰۰ مترمربع
زیربنای کل: ۹۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز: ۱۲ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت: ۱۲ میلیارد تومان (بدون احتساب هزینه زمین)
ارزش ماشین آلات و تجهیزات: ۳.۵ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی در سال مبنا: ۴۵ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: