طرح تولید الیاف کتان

کتان ، فیبر رشته ای است که از گیاهان کتان برداشت می شود که هنگام ساخت پارچه ، کتان نامیده می شود. کتان قدیمی ترین فیبر موجود در پیشینه است که نخستین بار توسط مصریان در سواحل نیل رشد کرده است. منابع دیگر ادعا می کنند که اولین استفاده از کتان در عصر حجر وجود داشته است.
الیاف کتان از ساقه گیاهی به نام فلکس استخراج می شوند. به طور سالیانه کشت می شود و در شرایط مناسب دارای حداکثر رشد طولی در حدود ۱۲۰ سانتی متر است.
قسمت بالای ساقه آن دارای شاخه های متعددی است و در روی این شاخه ها ، گل هایی به رنگ های سفید، قرمز، بنفش و لاجوردی و آبی دیده می شود. کیفیت الیاف آن به مرغوبیت زمین و شرایط جوی بستگی دارد. این گیاه در هوای نسبتا سرد و رطوب و با باران به نسبت زیاد ، بهتر به عمل می آید. تخم این گیاه در ماه های اردیبهشت و خرداد کاشته شده و در طول سه ماه پرورش می یابد. پرورش عمده کتان درکشورهای فرانسه ، بلژیک ، هلند ، ایرلند ، شوروی سابق و زلاندنو می باشد.
بر اساس تحقیقات باستان شناسی ، در ۵۰۰۰ سال ق.م پارچه های کتانی در مصر بافته می شده است.
برای بدست آوردن این الیاف ، پس از حذف مواد زاید توسط آب و خشک کردن ، ساقه ها را از شانه های مخصوصی می گذرانند تا مرتب و منظم شود.این الیاف همانند پنبه از سلولز و آب تشکیل شده و به رنگ های زرد ، سبز و قهوه ای می باشد و استحکام آن تقریبا دو برابر الیاف پنبه است. این الیاف در مقابل نور خورشید رنگ و استحکام خود را از دست می دهند.
از پارچه های تهیه شده از الیاف کتان برای تهیه پارچه های رومیزی ، لباس های دریایی ، نخ های صحافی ، طناب و … استفاده می شود.
قسمت بالای ساقه دارای شاخه های متعددی است و در روی این شاخه ها ٬ گل هایی به رنگ های سفید ٬ قرمز ٬ بنفش٬ لاجوردی٬ و ابیدیده می شود. کیفیت الیاف بستگی به مرغوبیت زمین و شرایط جوی دارد .این گیاه در هوای نسبتا سرد و رطوبت دار و وجود نسبتا باران بهتر به عمل می اید. تخم گیاه معمولا در ماه های اردیبهشت و خرداد کاشته می شود و مدت رشد ان سه ماه است.
پروش عمده کتان در کشور های فرانسه ٬ بلژیک ٬ هلند٬ ایرلند٬ شوروی و زلاند است. ساختمان شیمیایی الیاف کتان نظیر پنبه سلولزی است
این پارچه‌ ها رطوبت را سریع ‌تر از پارچه ‌ها ی دیگر جذب کرده و خیلی زود هم خشک می‌شوند، و همین مورد، یکی از اصلی ‌ترین دلایلی است که مردم علاقه زیادی به استفاده از آن در فصل ‌ها ی گرم سال دارند. در بسیاری از موارد، جذب و دفع عرق بدن را به خوبی انجام می‌دهد، و معمولاً این پارچه ها بدون پرز هستند و گرد و غبار را دفع می ‌کنند.
الیاف کتان بسیار با دوام هستند، که پارچه بدون این که خشن و زبر باشد، دوام و استحکام بالایی دارد. الیاف پارچه با گذشت زمان کش نمی ‌‎یابند، ولی الیاف پارچه اگر چین بخورند و همیشه به همان شکل اولیه تا شوند ممکن است ضعیف شده و از هم وا بروند. الیاف پارچه خیلی زود چروک می‌شوند، و استفاده کنندگان این پارچه و لباس ‌ها باید مراقب چین و چروک شدن این پارچه باشند. از آنجا که تولید کنندگان در صدد هستند تا پارچه‌های لطیف و بی‌‌ عیب و نقصی به مشتریان ارائه دهند، معمولا الیاف را بسیار نزدیک به هم می‌بافند و تار و پود پارچه باید ضخامت یکسانی داشته باشند. اگر دستگاه‌های بافنده کیفیت پایینی داشته باشند یا گیاه کتان‌هایی که با کیفیت نیستند مورد استفاده قرار گیرند، ممکن است پارچه در نهایت ناهماهنگی‌هایی داشته باشد و همین امر باعث ایجاد نوعی الیاف به نام اسلابز می شود. اسلابزها دارای گره‌ ها ی کوچکی هستند ولی این گره‌ها هرگز در کارکرد و عملکرد پارچه تاثیری ندارند، ولی بر کیفیت ظاهری پارچه تاثیرگذار هستند. لباس و وسایل دیگری که با این نوع پارچه تهیه می‌شوند، ارزان ‌تر هستند ولی ظاهر پارچه ها ی با کیفیت را ندارند.

ساختمان شیمیایی الیاف کتان نظیر پنبه سلولزی است، ولی با وجود شباهت زیاد، در ساختمان ملکولی این دو لیف، کتان از سه جهت از پنبه متفاوت است:

۱-ساختمان داخلی
۲-الیاف کتان
۳-ساختمان فیزیکی الیاف

ساختمان و خصوصیات الیاف

الیاف کتان بعد از عملیات جداسازی دارای طول متفاوت هستند و ممکن است بین چندین سانتی متر “تو” تا حدود ۹۰ سانتی متر لاین باشند.الیاف مناسب معمولا بین ۴۰ الی ۶۰ سانتی متر هستند .رنگ الیاف بستگی به نوع عملیات رتینگ دارد .الیاف معمولا در اثر شبنم ٬یا باران به رنگ خاکستری در می ایند. الیاف کتان معمولا نرم و شفاف هستند و هرچه ناخالصی های ان ها نظیر “چربی” گرفته شود ٬ شفافیت ان بیشتر خواهد بود .بهترین نوع الیاف کتان معمولا در بلژیک ٬ شمال فرانسه و ایرلند می روید و تهیه می شود.
مقطع طولی الیاف کتان در زیر میکروسکوپ ممکن است به صورت استوانه صاف٬ یا مارپیچی ٬ دیده می شود ولی شکل روبان یا نوار طبیعی که در پنبه دیده می شود ٬ در کتان دیده می شود ٬در کتان دیده نمی شود .اندازه قطر الیاف در همه جا یکسان نیست و در بعضی نقاط متورم به نظر می اید.
در مرکز الیاف کانالی وجود دارد (لومن ) که در سراسر طول لیف قرار گرفته است .مقطع مرکزی ان در زیر میکروسکوپ چند برابر دیده می شود ٬ ولی اگر الیاف به حد کافی رشد نکرده باشد ٬ به صورت بیضی شکال هستند و دیوار های سلول ان نازکتر است.کانالی که در مرکز ایف وجود دارد معمولا در الیاف رشد نکرده فراختر ست.

ویژگی های کتان

استحکام کشش و ازدیاد طول تا حد پارگی

مقاومت کتان معمولا بیشتر از پنبه است و دلیل آن وجود مناطق کریستالین زیاد در ساختمان این لیف است. استحکام کشش کتان ۵/۶ گرم لر دنیر و ازدیاد طول تا حد پارگی متر از پببه و در حدود ۸/۱ درصد در حالت خشک و ۲/۲ درصد در حالت خیس است.

اثر رطوبت

رطوبت بازیافته کتان حدود ۱۲ درصد است. قدرت لیف کتان در حالت مرطوب ۲۰ % بیشتر از حالت خشک آن است و این حالت باعث می شود که بخوبی عملیات مکانیکی مراحل ریسندگی و عملیات تری را تحمل کند.

اثر حرارت

مقاومت کتان در مقابل حرارت زیاد است و تا ۱۲۰ درجه سانتی گراد حرارت را که در آن شروع به زرد شدن می کند بدون اینکه تجزیه بشود تحمل می کند.

اثر نور خورشید

در اثر تابش نور خورشید و به مدت زیاد به تدریج از قدرتش کاسته می شود.

خواص شیمیایی

سفیدگری کتان مشکلتر از پنبه است، ولی با اجرای روش های جدید سفید گری می توان پارچه کتان را به مقدار قابل توجه سفید کرد بدون اینکه در لیف تجزیه شیمیایی رخ دهد.

اثر اسیدها

کتان در برابر محلول رقیق و سرد اسید ها مقاوم است. ولی محلول اسید های رقیق و گرم و یا غلیظ و سرد آنرا مورد حمله قرار می دهند.

اثر مواد قلیایی

مقاومت کتان در برابر محلول های قلیایی بسیار خوب است و از این رو پارچه کتانی می تواند بارها با محلول های قلیایی شستشو داده شود.

حشرات

کتان مورد حمله حشراتی نظیر بید قرار نمی گیرد. کتان جوشیده شده و سفید شده تقریبا سلولز خالص است و از این رو در برابر پوسیدگی مقاومت عالی دارد. در شرایط معین از حرارت و رطوبت، چنانچه الودگی های انی نیز وجود داشته باشد، رشد انواع کپک و قارچ، سلولز را مورد حمله قرار می دهند، ولی با این وجود، هنوز هم مقاومت کتان در این حالت بسیار زیاد است به ویژه اگر پارچه خشک باشد.

اثر حلال های آلی

حلال های آلی معمولی که در خشک شویی به کار می روند، اثر مخربی روی کتان ندارند.
پارچه های کتانی دارای سطحی صاف و درخشنده اند و زودتر از پنبه تمیز می شوند. به اندازه پارچه ها پنبه ای آب را جذب می کنند اما زودتر خشک می شوند و به همین دلیل حوله های کتانی بهتر از پنبه ای می باشند.
محصولات زیادی از کتان ساخته می شود که عبارتند از: پیش بند، کیف، حوله (حوله های شنا، حمام، ساحل، بدن و شستشو)، دستمال سفره، ملافه، رومیزی، طناب، پوشش صندلی، لباس های زنانه و مردانه.

کاربردهای کتان

در گذشته کتان زمانی که نیاز به عایق سازی بسیار خوب بود استفاده می شد. اگرچه امروزه مواردی چون پارچه های برزنتی و بادبان ها و طنابهای ماهیگیری و حتی موارد به کارگرفته شده در صحافی با مواد مصنوعی جانشین شده است .اما در پارچه های کارشده با چرم و پارچه های دوخت و دوز و همچنین نخ بخیه کاربرد خود را حفظ کرده است.
اضافات کتان در اسکناس و کاغذ نوشته و کاغذ های سیگار به کار می رود.
قابلیت کتان جهت جذب اب در حد بالا یی است لذا در صنایع حوله و دستمال کاغذی کاربرد دارد .
پارچه کتانی وقتی خیس است از استحکام بیشتری برخورداراست . و در مقابل شستشو های پی در پی مقاوم است

کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید الیاف کتان

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
کد آیسیک الیاف کتان ۱۷۱۱۶۱۲۴۲۴

کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید الیاف کتان

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی الیاف کتان ۵۳۰۳۱۰۹۰ / ۵۳۰۳۱۰۱۰ میباشد.

ساختار و مواد شیمیایی کتان

الیاف ساقه ای در قسمت های بیرونی ساقه بین لایه بیرونی پوست و درونی ترین لایه بافت چوبی تولید می شوند. الیاف جدا شده و دسته های الیاف از نظر طولی در زیر میکروسکوپ، سفت و شکننده به نظر می رسند. ساختار ساقه در پوساندن که فرآیند جداسازی بخش های الیافی و غیرالیافی است، از اهمیت خاصی برخوردار است. طول الیاف با توجه به موقعیت روی ساقه تغییر می کند. دسته های بیضی شکل، کیفیت بالای الیاف را نشان می دهند، در حالیکه دسته هایی که شکل نامنظم دارند، بیانگر کیفیت ضعیف الیاف هستند. لایه کامبیون نازک باعث جداسازی الیاف و هسته بافت ها می شود. این بافت های هسته متشکل از سلول های چوبی هستند که بخش “خرده چوب” تولیدشده در طول فرآیند پاکسازی الیاف را تشکیل می دهند.
کوتیکول ساقه کتان حاوی موم ها، کوتین و آروماتیک است. این ساختار به عنوان یک مانع برای محافظت از گیاهان در برابر ارگانیسم های مهاجم و از دست دادن آب عمل می کند. کوتیکول به شدت پوست بیرونی را پوشش می دهد و این رابطه باعث شکل گیری یک ساختار سخت و محکم می شود که بر سهولت پوساندن تأثیر می گذارد. در طی پوساندن، میکروارگانیسم ها از میان شکاف ها و گسستگی های درون کوتیکول وارد ساقه ها می شوند و تا حدودی بافت ها را تخریب می کنند، بنابراین حفاظ کوتیکول یا اپیدرمال را از الیاف جدا می کنند. تخریب ناقص مثل پوساندن ضعیف، این سد حفاظتی را ترک می کند، ولی باز هم الیاف متصل می مانند و در کاهش کیفیت نخ و الیاف مشارکت می کنند.
الیاف بزرک عمدتاً از سلولز تشکیل شده اند، اما ترکیبات حاوی پکتین ها، همی سلولز و فنولیک هم وجود دارند. در مقایسه با الیاف پنبه ای که حاوی ۹۵ % سلولز هستند، بزرک درصد پایینی از سلولز و درصد بیشتری از پکتین و همی سلولز دارد. به عنوان مثال، در پوسانیده شدن گلوکز بزرک “آریانه” ، قند (۶۵۰ میلیگرم در گرم وزنی خشک) غالب است، پس از آن مانوز (۲/۳۹ میلیگرم در گرم) و گالاکتوز (۳۵ میلیگرم در گرم)؛ رامنوز ، زایلوس ، آرابینوز و اسید های ادراریک بیشترین سهم را دارند. برخلاف پنبه ، الیاف بزرک آغشته به روغن قرمز هستند که وجود موم را نشان می دهد.

چشم انداز آینده کتان

کتان در حدود ۲ الی ۳ درصد از بازار منسوجات مصرفی را به خود اختصاص داده است، در حالیکه سهم پنبه از این بازار در حدود ۶۵ درصد است. با این حال به خاطر راحتی، فرم پارچه و ظاهر منحصر به فردی که کتان دارد، سهم آن در بازار همچنان ادامه خواهد داشت. صنعت مد به احتمال زیاد به تعیین یک حالت تناوبی در استفاده و ارزش از الیاف کتان و بزرک برای منسوجات ادامه خواهد داد و بر این موضوع نیز تأکید می کند. ترکیبات بزرک و پنبه هر دو به عنوان ترکیبات درونی و بزرک استفاده شده به عنوان نخ های تار به محبوب شدن در ایالات متحده همچنان ادامه خواهند داد که یک مسئله مهم تلقی می گردد.
احتمال می رود که بیش ترین ارزش نهایی الیاف کتان در آینده به عنوان الیاف پنبه ای برای منسوجات متمایز و به عنوان الیاف صنعتی برای مواد بدون بافت و کامپوزیتی ایجاد گردد

وضعیت واحد های در دست احداث تولید الیاف کتان

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای در دست احداث تولید الیاف کتان در کشور به تفکیک استان آمده است .

وضعیت واردات و صادرات الیاف کتان

نمودار واردات و صادرات الیاف کتان در کشور به تفکیک سال در شکل زیر آمده است.

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح تولید الیاف کتان

ظرفیت تولید سالیانه : ۴۵۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۵۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۱۲۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۴۵۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۶۴ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۲۹ میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۱۸.۵ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی : ۳۵ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: