طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

محصول مورد بررسی در این طرح چای کیسه‌ای با منشاء گیاهان دارویی است. محصول این طرح در بازار به نام‌های دیگری مانند چای کیسه‌ای گیاهی یا دمنوش‌های گیاهی نیز خوانده می‌شود گیاهان دارویی از دیرزمان مورد مصرف بشر بوده است و به علت خواص دارویی و شفابخش آنها همواره مورد توجه بوده‌اند و به‌صورت‌های مختلف اعم از دم‌کرده، پودر شده، ضماد، خیسانده و غیره استفاده شده و هم اکنون نیز استفاده می‌شوند‌. کد آیسیک یافت شده در طرح بسته بندی انواع دم نوش گیاهی و میوه ای ۷۴۹۵۴۱۲۳۹۹ است.
مورد مصرف و کاربرد اصلی گیاهان دارویی در این طرح توجیهی برای درمان انواع دردها و بیماری‌ها می‌باشد. این گیاهان به اشکال مختلفی مورد مصرف قرار می‌گیرند که در ذیل روش‌های مصرف آنها ذکر می‌گردد‌: دم کرده‌، جوشانده‌، خیسانده‌، جوشانده‌، پودر شده‌، ضماد یا کمپرس‌، محلول شستشو‌.
میزان مواد اولیه مورد نیاز طرح در سال حدود ۵۰ تن گیاهان دارویی مانند نعناع، بابونه، گل گاو زبان، رازیانه، شیرین‌بیان، چای سبز، قرقات، ملیس، لاکسان و… است که به‌علت ظرفیت بالا و توان بالقوه کشورمان در بخش کشاورزی و همچنین قابلیت کشورمان که به‌علت تنوع آب و هوایی، گیاهان دارویی متنوعی در نقاط مختلف آن به‌صورت خودرو رشد می‌نمایند و نیز امکانات موجود محل تأمین آن از داخل کشور می‌باشد که با توجه به ارزآوری صنعت فوق و توسعه اقتصاد کشور می‌توان با استفاده از فنون نوین کشاورزی و متدهای اصلاح‌نژادی و ترویج گونه‌های مقاوم و پرمحصول و دارای خواص دارویی مطلوب، انواع گیاهان دارویی قابل کشت را تولید کرده مقدار آنها را افزایش داد‌.

بررسی سابقه مصرف محصول طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

بر اساس مطالعات صورت گرفته توسط کارشناسان طرح توجیهی در آمارهای موجود در سالنامه وزارت بازرگانی، واردات و صادراتی برای این محصول ذکر نگردیده است .همچنین اطلاعات مرکز آمار وزارت صنایع و معادن کشور نشان دهنده این است که واحد فعالی در این زمینه وجود ندارد، بنابراین نمی توان بر اساس آمارها و اطلاعات موجود روند مصرف این محصول را بررسی نمود اما می توان بر اساس مزیت های ذکر گردیده محصول، در صورت عرضه آن به بازار روند مصرف روزافزونی را برای آن پیش بینی نمود .

تحلیل ضرورت اجرای پروژه طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

همانگونه که ذکر گردید در زمان گذشته، مجموعه گیاهان دارویی مورد مصرف روز، بهعنوان منبع اصلی مواد شفابخش مورد استفاده قرار می گرفت. تا آنکه پس از به بازار آمدن داروهای شیمیایی استفاده از مواد طبیعی مذکور بطور چشمگیری کاهش یافت. ولی در سال های اخیر، آشنایی علمی و بنیادی انسان با خواص و آثار مفید مواد دارویی طبیعی، مجدداً موجبات استفاده روزافزون از آنها را فراهم آورده است. به همین دلیل در عموم کشورهای پیشرفته، مراکز تحقیقاتی خاص گیاهان دارویی تأسیس گشته است که هر روزه مواد موثر متعددی را در گیاهان بههمراه اثرات مطلوب آنها شناسایی و معرفی می کنند. بنابراین طرح توجیهی مزبور نیاز و ضرورت اجرای پروژه را اثبات می کند.

مواد اولیه، کمکی و مصرفی طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

میزان مواد اولیه مورد نیاز طرح توجیهی واحد تولید چای کیسه ای با منشا گیاهان داروئی سالانه حدود ۶۰۰ تن گیاهان دارویی مانند نعناع، بابونه، گل گاو زبان، رازیانه، شیرین بیان، چای سبز، قرقات، ملیس، لاکسان و… است که به علت ظرفیت بالا و توان بالقوه کشورمان در بخش کشاورزی و همچنین قابلیت کشورمان که بهعلت تنوع آب و هوایی، گیاهان دارویی متنوعی در نقاط مختلف آن بهصورت خودرو رشد می نمایند و نیز امکانات موجود محل تأمین آن از داخل کشور می باشد که با توجه به ارزآوری صنعت فوق و توسعه اقتصاد کشور می توان با استفاده از فنون نوین کشاورزی و متدهای اصلاح نژادی و ترویج گونه های مقاوم و پرمحصول و دارای خواص دارویی مطلوب، انواع گیاهان دارویی قابل کشت را تولید کرده مقدار آنها را افزایش داد .

بازار هدف طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

علاوه بر بازار داخلی ، کشور ما به سبب برخورداری از شرایط اقلیمی مناسب و بسیار متنوع و وجود ذخایر عظیم و نیروی کار ارزان و موقعیت ترانزیتی عالی از موقعیتی خاص در بخش صادرات غیرنفتی بهویژه محصولات غذایی برخوردار است. بر اساس آمار ایران به بیش از ۱۲۴ کشور محصولات صنایع غیر نفتی از جمله محصولات صنایع غذایی صادر کرده است که در بین این مناطق کشور آلمان، آذربایجان، ایتالیا، ترکیه، ترکمنستان، ازبکستان، هند، ژاپن واکراین معادل ۶۲ درصد کالای صادراتی غیر نفتی کشور شامل انواع محصولات فرآوری شده غذایی را به خود جذب کرده .

دانش فنی طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

از نقاط ضعف تکنولوژیهای مرسوم مورد استفاده در این صنعت می توان به بحث کنترل کیفیت محصول در حین فرآوری اشاره کرد که به علت حساسیت گیاهان دارویی به دما باید دما و زمان ماندگاری محصول در خشک کن با دقت و بررسی های بسیار تعیین گردد تا دمای بالا و توقف زیاد محصول در خشک کن باعث قهوه ای شدن یا سوختن و نیز از بین رفتن مواد موءثره دارویی گیاه نگردد و همچنین باید دقت شود تا ناکافی بودن دما و زمان توقف در خشک کن باعث خشک نشدن محصول و در نتیجه فساد زودهنگام آن نگردد. همچنین در فرآیند فرآوری گیاهان دارویی با توجه به منشاء بعضی از انواع آنها که خودرو می باشند باید به کنترل کیفیت مواد اولیه و سورتینگ و جداسازی مواد زائد از مواد اولیه توجه کافی داشت تا باعث پایین آمدن کیفیت محصولات نهایی نگردد.

خلاصه بررسی اقتصادی طرح تولید انواع دمنوش های گیاهی

ظرفیت اسمی تولید سالیانه : ۵۰ تن
مساحت زمین موردنیاز : ۲۰۰۰ مترمربع
زیربنای ساختمان ها : ۷۵۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱۴ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۵۵۰۰ میلیون ریال
میزان سرمایه گذاری در گردش : ۱۵۰۰ میلیون ریال
میزان سرمایه گذاری کل : ۷۰۰۰ میلیون ریال
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۱۷۰۰ میلیون ریال
نرخ بازگشت داخلی : ۳۴ درصد