طرح تولید دینام خودرو

دینام (Alternator) یا ژنراتور، تولیدکننده برق است که وظیفه شارژ باتری خودرو را برعهده دارد و در صورت خرابی دینام خودرو باتری ماشین در مدت کوتاهی تخلیه خواهد شد.
در واقع وظیفه باطری تنها تهیه برق در هنگام استارت زدن یا روشن نبودن ماشین شماست و برق رسانی به نقاط مختلف قطعات برقی ماشین در حین روشن بودن، توسط دینام انجام می شود.
از آنجائیکه دینام (قطعه ای استوانه ای با بدنه آلومینیومی و معمولا در کنار موتور زیر پمپ هیدرولیک) توسط یک تسمه شیاری در مدار چرخش موتور قرار می گیرد، همواره باید این تسمه در فواصل منظم بازدید شود تا از اره شدن آن به طور ناگهانی و در نتیجه خالی شدن شارژ باطری جلوگیری کرد.

چند نوع دینام وجود دارد؟

این قطعه در دو نوع مختلف وجود دارد که عبارتند از:
دو ذغال که با آفتامات سه قرقره عمل می کند
سه ذغال که با آفتامات یک قرقره عمل می کند.
نسل جدیدی از این قطعه با نام آلترناتور شناخته می شود که بر عکس مدل های قدیمی تر قادر است در دور کند موتور که اتومبیل درجا کار می کند نیز انرژی مورد نیاز برای آن را تامین نماید..

اجزای دینام و قطعات و ساختار آن

قطعات دینام شامل اجزای مهمی است که هر کدام از آنها در طرز کار آن تاثیر زیادی دارند. برای آشنایی با نحوه کار دینام ماشین ابتدا باید اجزای آن را بشناسید.

-مجموعه ای ثابت از سیم پیچ که آن را استاتور می نامند
-یک سیم پیچ الکتریکی متحرک که آن را روتور می نامند
-آفتامات (رگلاتور)
-یک سو کننده ولتاژ (دیود)
-تعدادی جاروبک جهت حفظ نمودن ارتباط الکتریکی با موتور
موارد بیان شده در بالا همگی در یک پوشش آلومینومی مستقر گردیده اند. البته قرقره از این قاعده مستثنا است.

استاتور

استاتور یا بالشتک یکی از قطعات اصلی دینام خودرو است که از هسته و سیم پیچ تشکیل شده است. هسته استاتور دارای چندین لایه می باشد که از حلقه های شیار دار نازک آهنی همراه با عایق مخصوص ساخته شده است.
معمولا تعدادی از حلقه های آهنی مخصوص استاتور که دارای لایه بسیار نازکی از عایق مخصوص هستند به وسیله پرچ یا خار مخصوص روی هم سوار شده و هسته اصلی استاتور یا بالشتک دینام را تشکیل می دهند.
استاتور دینام دارای سیم پیچی مرکب است که متشکل از چندین دسته یا حلقه سیم پیچ می باشد که لابلای شیارهای مخصوص هسته استاتور قرار می گیرند. تعداد دسته های سیم پیچ، قطر و نوع سیم و تعداد دور سیم پیچی در هر دسته یا حلقه از سیم پیچی استاتور در دینامهای مختلف بسیار متفاوت و تعیین کننده است. دسته های سیم پیچ معمولا در سه یا چهار نقطه به هم متصل می شوند که به آن سربندی می گویند.
استاتور در محیط خارجی دینام قرار می گیرد و با چرخش روتور در مرکز استاتور، عبور خطوط مغناطیسی آرمیچر از بین سیم پیچ های استاتور باعث به حرکت در آمدن الکترون در سیم پیچ ها و اختلاف پتانسیل الکتریکی بین نقاط اتصال سیم پیچها که خروجی استاتور هستند می شود. جریان الکتریکی تولید شده در استاتور که به شکل اختلاف فاز بین اتصالات خروجی استاتور وجود دارد متناوب است که فرکانس آن به دور آرمیچر بستگی دارد.
برای شارژ باطری اتومبیل و مصرف مدارات الکتریکی و الکترونیکی اتومبیل جریان DC یا مستقیم با ولتاژ ثابت مورد نیاز است، از این رو خروجی استاتور وارد بخش یکسو کننده و تثبیت کننده دینام می شود.

آرمیچر (روتور)

آرمیچر یا روتور قطعه مغناطیسی مرکزی دینام است که از یک محور یا شفت اصلی فولادی و پوسته پنجه ای شکل آهنی ساخته شده است و در مرکز استاتور حول محور خود می چرخد.
آرمیچر معمولا دارای یک دسته سیم پیچ است که بطور منظم بدور محور اصلی آرمیچر بر روی یک قالب نازک پلاستیکی یا کائوچویی پیچیده شده است. سیم پیچی آرمیچر معمولا دارای دو سر است که از لای دسته سیم پیچ و پوسته بیرون آمده و به حلقه های مسی که کلکتور نام دارد متصل می شود.
دور سیم پیچ آرمیچر را هسته ای آهنی دو یا چند تکه فرا گرفته که به شکل قطعات V شکل در کنار هم قرار گرفته اند. وظیفه آرمیچر تولید نیروی مغناطیسی دینام است. نیروی مغناطیسی آرمیچر بوسیله حرکت جریان الکتریکی باطری اتومبیل در سیم پیچ آرمیچر تولید می شود،
چرخش آرمیچر باعث عبور خطوط مغناطیسی آرمیچر در سیم پیچ های استاتور یا همان بالشتک دینام شده و جریان الکتریکی را در سیم پیچ های بالشتک به حرکت در می آورد.
بنابر این می توان گفت توان الکتریکی تولید شده در استاتور تا حد زیادی به مقدار نیروی مغناطیسی آرمیچر وابسته است، به همین خاطر یک رگلاتور الکتریکی که به آن آفتامات نیز میگویند دائما جریان الکتریکی ورودی آرمیچر را کنترل میکند تا ولتاژ و جریان خروجی استاتور را در حد معینی نگاه دارد.(منبع)

آفتامات دینام (رگلاتور)

رگلاتور در دینام آفتامات نیز نامیده می شود. وظیفه آن در دینام کنترل جریان الکتریکی ورودی آرمیچر است. از آنجا که مقدار توان الکتریکی تولید شده در استاتور به نیروی مغناطیسی آرمیچر وابسته است، آفتامات با کنترل جریان ورودی آرمیچر بطور مستقیم بر توان خروجی دینام تاثیر می گذارد. به این ترتیب آفتامات دینام همواره بر توان الکتریکی خروجی دینام نظارت دارد.

واحد یکسوساز (دیود دینام)

واحد یکسوساز دینام که تعمیرکاران به آن دیود دینام نیز می گویند، یکی از قطعات دینام است. جریان الکتریکی تولید شده در استاتور دینام بصورت چندین فاز متناوب یا AC است که به دلیل تغییر دور موتور، دارای فرکانسی متغییر است.
جریان خروجی متناوب استاتور وارد دیودهای واحد یکسوساز شده و به جریان DC تبدیل می شود. معمولا از چند پل دیودی برای یکسوسازی جریان استفاده می شود که تعداد دیودهای آن به تعداد خروجی های استاتور بستگی دارد. دیودهای تشکیل دهنده واحد یکسوساز بدلیل عبور دادن جریان بالا حرارت زیادی تولید کرده و به همین خاطر بر روی صفحات خنک کننده آلومینیومی نصب می شوند که به آنها هیت سینک می‌گویند. تعداد دیودهای واحد یکسوساز در اتومبیل های مختلف قدیمی و جدید بسیار متفاوت است که حداقل از یک پل دیودی با چهار دیود تشکیل شده است .

نحوه کار دینام خودرو

دینام خودرو از یک روتور چرخان در میدان مغناطیسی تشکیل می‌شود. دینام عهده‌دار شارژ باتری خودرو است و نیروی لازم برای سایر تجهیزات برقی را نیز فراهم می‌کند.
این قطعه نیروی مورد نیاز برای دوران را توسط تسمه دینام از موتور دریافت می‌کند. از آنجایی که عملکرد دینام به قطعات دیگر وابسته است و خود نیروی سایر قطعات رو تأمین می‌کند خرابی تجهیزاتی مانند موتور و تسمه‌ها علاوه بر دینام بر عملکرد سایر قطعات نیز تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین گاهی علت خرابی دینام خودرو را باید در سایر قطعات جستجو کرد.

روشهای پیشگیری از خرابی دینام

در مورد لوازم یدکی ماشین هم پیشگیری بهتر از درمان است! گرچه هر قطعه طول عمر مفید خود را دارد اما می توان با رعایت برخی نکات ساده از خرابی قطعات جلوگیری کرده و طول عمر مفید آنان را افزایش داد.

برای پیشگیری از خرابی دینام خودرو رعایت نکات زیر توصیه می شود:
از باطری‌هایی که دارای ظرفیت بیشتر (آمپرساعت حداقل ۶۵ آمپر) است استفاده گردد.
در صورتی‌که مدت زمان توقف طولانی است، با فشار دادان پدال گاز، دور موتور را تا حدود ۲۰۰۰ دور در دقیقه به صورت متناوب بالا ببرید.
دور فن کولر را حتی‌الامکان در پایین‌ترین درجه آن قرار دهید.
وضعیت شل یا سفت بودن تسمه دینام بایستی مرتبا بازدید گردد.
از روشن کردن چراغ‌ها در زمان‌های غیر ضروری خوداری نمایید

کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید دینام خودرو

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
کد آیسیک دینام خودرو ( بالاتر از ۹۰ آمپر ) ۳۱۹۰۶۱۲۳۶۸
کد آیسیک دینام خودرو ( کمتر از ۹۰ آمپر ) ۳۱۹۰۶۱۲۳۶۹

کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید دینام خودرو

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی دینام خودرو ( بالاتر از ۹۰ آمپر ) ۸۵۱۱۴۰۲۰
کد تعرفه گمرکی دینام خودرو ( کمتر از ۹۰ آمپر ) ۸۵۱۱۴۰۱۰

روش تولید دینام خودرو

مراحل تولید هسته استاتور دینام خودرو

پرس

مرحله اول تولید در اتاق پرس انجام می شود. در این قسمت ورق های فوالدی توسط قالب های تنگستن با توجه به طراحی استاتور مورد نظر مثل گام، قطر خارجی، قطر داخلی و … برش داده می شوند. در خروجی، ورق ها به صورت دو نوار برش خورده )چپ بر و راست بر( با مشخصات مورد انتظار از دستگاه خارج و روی قرقره های جدا پیچیده می شوند.
در پایان فرایند برش، قرقره های آماده شده توسط کد رنگ مشخص و به مرحله بعدی تولید منتقل می شوند.

جمع کن

با استفاده از دستگاه جمع کن ) رول کن( نوارهای برش خورده به طرح اصلی استاتور شکل داده می شوند )رول کردن نوارهای برش خورده به شکلی که از نمای باال، سطح شیاردار نوارها دیده شود و تقریباً هم قطر هسته تولیدی باشد .
خروجی این قسمت نوارهای شیارداری است که به شکل فنر درآمده اند.
خروجی این قسمت نوارهای شیارداری است که به شکل فنر درآمده اند

جوشکاری

تعداد مشخصی از ورق های رول شده را با توجه به وزن و همچنین ارتفاع هسته مورد نیاز برش داده و داخلفیکسچر جوش قرار می دهند.
با توجه به ارتفاع هسته و انداره فیکسچر یک مجموعه چهار یا پنج تایی از ورق های رول شده ها با فواصلی از قطعات مسی در فیکسچر قرار داده می شوند. به منظور قرار گرفتن ورق های رول شده در یک امتدا صحیح جهت انجام عملیات جوشکاری، ۱ عدد پین برای فیکسچرها در نظر گرفته شده است که داخل ۱ شیار از شیار های رول ها قرار می گیرند. پس از آماده سازی فیکسچر، مجموعه را زیر تحت فشار دستگاه پرس قرار می دهند تا رول های فنری به هم فشرده شوند و در صورت نیاز فضای خالی بین آنها از بین برود. در صورت نیاز قبل از اعمال پرس جهت هم راستا کردن رول ها از ضربات آرام یک چکش استفاده می شود. بعد از آماده سازی فیکسچر آن را روی دستگاه جوش قرار می دهند و عملیات جوشکاری آغاز می شود. جوشکاری در شش مسیر مشخص بر روی رول های هسته انجام می پذیرد.

پرس هیدرولیک

هسته هایی که عملیات جوشکاری روی آنها انجام شده است پس از خنک شدن به بخش پرس هیدرولیک منتقل می شوند تا ارتفاع و قطرهای داخلی و خارجی شان با استفاده دستگاه پرس هیدرولیک به مقدار نهایی تغییر یابد.
ارتفاع هسته ها با کولیس اندازه گیری و کنترل می شود.همچنین از یک توپی داخلی برای کنترل قطر داخلی هسته ها استفاده می شود. تست هسته با توپی داخلی سه نتیجه در بر دارد:
شناسایی هسته های که دارای قطر نهایی ایده آل و انتقال به مرحله بعد
شناسایی هسته های دارای قطر نهایی بزرگتر از مقدار مورد نظر : این گروه توسط یک جیگ و فیکسچر مخصوص فشرده و جمع می شوند تا به قطر مورد نظر برسند. بعد از این عمل قطر هسته بار دیگر توسط توپی کنترل می شود.
هسته های دارای قطر نهایی کوچکتر از مقدار مورد نظر: این هسته ها نیز توسط یک پرس مخصوص از یک توپی با تلورانس مشخص عبور داده می شوند. پس از این مرحله نیز قطر داخلی هسته توسط توپی کنترل می گردد.

ویبره– شست وشو- و پلیسه گیری

در این مرحله براده ها و اضافات هسته مانند پلیسه از قطعه جدا می شوند. هسته های کنترل و تأییده شده تا به این مرحله به مدت ۰۸ دقیقه داخل دستگاه ویبره ای که حاوی ماده ضد زنگ می باشد منتقل شده و عملیات ویبره و شست و شو روی آنها انجام می شود. هسته های مورد نظر به منظور خشک شدن تحت جریان هوای پرفشار قرار می گیرند. در ادامه با دستگاه پلیسه گیری عمل پلیسه گیری نهایی و بازدید چشمی هسته صورت می پذیرد. تمام قسمت های استاتور از لحاظ وجود یا عدم وجود پلیسه بررسی و در صورت لزوم پلیسه از بین برده خواهد شد.

CNC خشن تراش

پله موجود بر روی استاتورها در صورت نیاز توسط دستگاه CNC در مرحله اول با خشن تراشی ایجاد می شود. هسته ها به صورت تک تک توسط اپراتور روی فیکسچر دستگاه قرار گرفته و دستگاه طبق برنامه نوشته شده شروع به تراش و ایجاد پله می کند ۰۸ درصد عملیات براده برداری در این مرحله انجام می شود. قطر خارجی پله و ارتفاع آن به دلیل شرایط و نحوه قرار گیری کپ های آلویمینیومی مجموعه دینام بر روی استاتور، دو پارامتر مهم می باشند.

رنگ و کوره

در مرحله بعدی کار، هسته ها به اتاق رنگ برده شده و بسته به اینکه رنگ در کدام سطوح مورد نیاز است، عملیات رنگ آمیزی صورت می پذیرد. پس از اسپری رنگ، هسته ها به داخل کوره منتقل می شوند. دمای هسته ها در مدت ۰۸ دقیقه به دمای ۶۵۸ درجه سانتی گراد می رسد و طی مدت ۹ الی ۴ ساعت قطعات در داخل کوره به آرامی سرد می گردند.

CNC نازک تراش

هسته های خنک شده به منظور نازک تراشی مجددا به بخش CNC منتقل می گردند تا اندازه پله های دو طرف به اندازه مشخص شده در نقشه برسد.
در پایان عملیات براده برداری با استفاده از یک ساعت اندیکاتور قطر خارجی پله اندازه گیری و کنترل می شود. ارتفاع پله ها نیز در این مرحله کنترل می شود.

وضعیت واحد های فعال تولید دینام خودرو

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای دینام خودرو در کشور به تفکیک استان آمده است .

وضعیت واردات و صادرات دینام خودرو

نمودار واردات و صادرات دینام خودرو در کشور به تفکیک سال در شکل زیر آمده است.

خلاصه بررسی فنی، مالی و بازار طرح تولید دینام خودرو

ظرفیت تولید سالیانه : ۲۶۰ هزار عدد
نرخ برابری دلار : ۲۰۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۲۵۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۳۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۳۵ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۳.۵ میلیارد تومان
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۵۰۰ میلیون تومان
نرخ بازده داخلی : ۴۰ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: