طرح تولید ید
- 3 مرداد 1400
- ۰
- بازدیدها: 510
- دسته بندی:
طرح تولید ید
ید در سال ۱۸۱۱ توسط شیمیدان فرانسوی، برنار کورتوی کشف شد و دو سال بعد، توسط ژوزف لویی گیلوساک، نامگذاری شد who در زبان یونانی، ید به معنای رنگ بنفش است و بهدلیل رنگ بنفش بخارات ید و برخی از ترکیبات آن مانند یدید، پریدات و یُدات، این عنصر به این نامگذاری شد.
برای ید، ۳۰ ایزوتوپ وجود دارد که تنها یکی از آنها ید-۱۳۷ پایدار است. با این همه ایزوتوپهای رادیواکتیو ید کاربردهای وسیعی دارند. ایزوتوپ پرتوزای دستساز ید-۱۳۱ (ساطعکننده پرتوی بتا) که دارای نیمهعمر ۸ روز است برای درمان سرطان و دیگر بیماریهای غده تیروئید استفاده میشود.
ید-۱۲۹ با نیمه عمر ۱۷ میلیون سال محصولی از پراش زنون-۱۲۹ در جو زمین یا واپاشی اورانیوم-۲۳۸ است. چون اورانیوم-۲۳۸ در هنگام فعالیتهای مربوط به انرژی هستهای تولید میشود، وجود آن (به نسبت ید-۱۲۹) میتواند فعالیتهای در حال انجام در هر مکان را مشخص کند. به همین علت از ید-۱۲۹ در مطالعات آب باران بعد از فاجعه چرنوبیل استفاده شد. همچنین به عنوان ردیاب آبهای زیرزمینی و نشاندهنده پراکندگی فضولات در محیط زیست استفاده میشود. سایر کاربردها ممکن است به وسیلهٔ تولید ید-۱۲۹ در پوسته زمین از طریق تعدادی مکانیسم فروپاشی مختل شود.
ید-۱۲۹ از جهات زیادی شبیه کلرین-۳۶ است. کلرین-۳۶ هالوژنی قابل حل و نسبتاً واکنشناپذیر است که بیشتر به صورت آنیون non-sorbing یافت شده و به وسیلهٔ واکنشهای کیهانزاد، حرارت اتمی و ثابت تولید میشود. در مطالعات آبشناسی، چگالههای ید-۱۲۹ معمولاً به صورت نسبت ید-۱۲۹ به مقدار کلی ید گزارش میشود (که عملاً ید-۱۲۷ است). چون نسبتهای کلرین-۳۶ به کلرین، ید-۱۲۹ به ید در طبیعت تقریباً کم (۱۴–۱۰ تا ۱۰–۱۰) است اوج حرارت اتمی ید-۱۲۹ به ید در طول دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ تقریباً به ۷–۱۰ رسید. تفاوت ید-۱۲۹ با کلرین-۳۶ در نیمهعمر طولانیتر و به شدت زیستگرا (Biophilic) بودن آن است.معمولترین ترکیبات ید، یدیدهای سدیم و پتاسیم (KI) و یدیتها (KIO3) هستند.
کاربردهای ید
از ید عمدتاً در پزشکی، عکاسی (یدید پتاسیم) و رنگ به عنوان کاتالیزور و پیگمان استفاده میشود. از یدید نقره (AgI) برای هستهسازی باران مصنوعی به عبارت دیگر بارورکردن ابرها و در صنعت ساخت فیلم عکاسی به همراه نقره برمید(AgBr) به خاطر حساسیت به نور استفاده میشود. ید برای ساخت تنتور یُد (محلول ید در الکل) و پوویدون آیوداین (بتادین) استفاده میشود زیرا دامنه میکروبکشی یُد بسیار وسیع و گستردهاست و بر روی ویروسها، باکتریها، قارچها، اسپورها و پروتوزوئا مؤثر است و آنها را تخریب و نابود میکند.
مواد منفجره
نیتروژن ترییدید بسیار ناپایدار و در ساخت مواد انفجاری کاربرد دارد. اما جزء شوخیهای معمول دانشگاهی به حساب میآید.
خوراکی
از دید خوراکی، مقدار بسیار کم ید برای موجودات زنده لازم است. زیرا هورمونهای تیروئید (تیروکسین و ترییدوتیرونین) حاوی اتمهای ید است که مسئول متابولیسم بدن هستند. همچنین ید مهمترین عنصر برای رشد مغز انسان است.
پزشکی
ترکیبات ید در شیمی آلی مهم و در پزشکی بسیار سودمند است. از یدها و تیروکسین که حاوی ید هستند در پزشکی داخلی و در ترکیب با الکل (بعنوان تنتورید) برای ضدعفونی نمودن زخمهای بیرونی استفاده میشود.تنتورید (۳٪ ید عنصری در پایه آب/اتانول) از اجزاء مهم تمامی وسایل کمکهای اولیه است که هم برای ضدعفونی کردن زخمها و هم برای پاکسازی آبهای آشامیدنی سطحی استفاده میشود (۳ قطره در هر لیتر، پس از ۳۰ دقیقه تأثیر میکند).
کد آیسیک مرتبط با صنعت تولید ید
کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
کد آیسیک ید : ۲۴۱۱۴۱۲۳۵۰
کد تعرفه گمرکی مرتبط با صنعت تولید ید
تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی ید : ۲۸۰۱۲۰۰۰
خواص شیمیایی ید
واکنشپذیری ید از دیگر هالوژنها کمتر و الکتروندهندهترین هالوژن نا فلز است. ید کمیاب ترین هالوژن غیر رادیو اکتیو در طبیعت است و کلر فراوان ترین و ارزان ترین هالوژن.عمدتاً هالوژن ها به خاطر انحلال پذیری بسیار زیاد در آب ، در آب دریا بیشتر از خشکی یافت می شوند.
ید عنصر جامد درخشانی به رنگ آبی مایل به سیاه است. که در دمای استاندارد به بخاری بنفش رنگ و بد بو و بسیار سمی تبدیل میشود. کار کردن با عنصر یُد بدون محافظت خطرناک است.ید به راحتی در کلروفرم، کربن تتراکلرید یا کربن دیسولفید حل شده و محلولهای ارغوانیرنگی بوجود میآورد. ید به مقدار کمی در آب قابل حل است. حل شدن ید در حلال های غیر قطبی مثل CS2 و CCl4 محلول را به رنگ بنفش و حلال های قطبی مثل آب و الکل آن را به رنگ قهوه ای در می آورد.یُد آزاد در ترکیب با محلول نشاسته به رنگ آبی سیر در میآید.
جداسازی ید
ید بسیار خالص را میتوان از واکنش پتاسیم یدید با مس(II) سولفات تهیه کرد. البته روشهای دیگری نیز برای جداسازی این عنصر وجود دارند.
خواص فیزیکی ید
یـد اولین عضوی از خانواده هالوژنهاست که در دمای معمولی بصورت جامد است. بخار ید در فشار پایین فلورسانس از خود نشان میدهد و وقتی بوسیله نور خورشید یا نور قوس الکتریکی روشن میشود نوری به رنگ سبز مایل به زرد از خود ساطع میکند. همچنین وقتی در میدان مغناطیسی بین منشور صلیبی(ضربدری) نیکل و ترمولومینسانت (Thermoluminescent) بالای ۵۰۰ درجه سانتیگراد قرار میگیرد نور پلاریزه را میچرخاند. جذب اشعه ایکس یـد اندازه گیری شده و مشخص شد در ساختار اورتورومبیک تبلور پیدا میکند.
وضعیت واحد های فعال تولید ید
در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای تولید ید در کشور به تفکیک استان آمده است .
جدول واحد های فعال تولید ید
در جدول زیر تعداد و ظرفیت واحدهای تولید ید در کشور به تفکیک استان آمده است .
وضعیت واردات و صادرات ید
نمودار واردات و صادرات ید در کشور به تفکیک سال در شکل زیر آمده است.
پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح تولید ید
ظرفیت تولید سالیانه : ۳۸۰ تن
نرخ برابری دلار : ۲۴۰۰۰ تومان
مساحت زمین موردنیاز : ۱۲۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۴۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۹۰ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۲۱۰ میلیارد تومان (بدون احتساب هزینه زمین)
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۱۵۰ میلیارد تومان
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۳۴ درصد
درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید:
دیدگاه خود را ثبت کنید