طرح پرورش و تکثیر لابستر یا شاه میگو

لابسترهای خاردار(Sping lobsters) یا لابسترهای صخره ای(Rock lobsters)انواعی از سخت پوستان عالی هستند که به جهت گوشت لذیذ و پروتئین زیاد و چربی کم و درا بودن انواع ویتامین های B۱۲،B۶،B۳،B۲،A،فسفر،آهن و کلسیم در بازارهای جهانی محصولات دریایی از ارزش ویژه و بهای بالایی برخوردارند.
علاوه بر این ها،کمیابی آن ها در طبیعت و نیز بیولوژی خاص و پیچیده شان همواره توجه دانشمندان علوم زمین و دریایی را به خود جلب نموده است. پراکنش لابسترها از نواحی زیر قطب تا مناطق گرمسیری و حداکثر تا عمق ۵۰۰ متری می باشد.
گوشت لابستر شیرین و بسیار لذیذ است. مزه ای قوی و ویژه دارد که آن را در بین غذاهای دریای منحصربفرد می کند. پروتئین بالا، چربی بسیار کم، منیزیوم و مقدار باور نکردنی سلنیوم در گوشت این آبزی خوشمزه، باعث میشود تا همه آن را بپسندند. مصرف این غذای باارزش موجب تقویت سیستم دفاعی بدن و بهبود عملکرد عضلات میشود که برای کودکان و ورزشکاران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لابستر در بیشتر سواحل اروپایی مثل فرانسه صید شده و کالایی لوکس می باشد. در استرالیا نیز این آبزی پرطرفدار صید و صادر میشود. اما مطالعات نشان میدهد که پیدایش این گونه در دریای تتیس بوده که قسمت اعظم آن در ایران قرار داشته است. امروزه لابستر در سواحل جنوبی ایران مثل سواحل مکران، صید و عرضه میشود.
شاه میگو نوعی خرچنگ است که با نام «شاه میگوی آب شیرین» به فروش می‌رسد، حوزه گونه‌های این آبزی مناطق شمالی کشور به خصوص تالاب انزلی، دریای کاسپین و رودخانه ارس و به طور کلی در محیطهای رودخانه‌ای است مصرف شاه میگو به عنوان غذای لوکس و اشرافی به گذشته‌های بسیار دور یا حتی قرون وسطی مربوط می‌شود و اولین بار در سواحل جنوبی کاسپی در سال ۱۳۴۲ توسط ولادیکف روسی شناسایی شد. شاه میگوی آب شیرین یکی از گونه‌های بومی استان گیلان است که در سالیان گذشته در دریای کاسپی و تالاب بین المللی انزلی صید می‌شد. در تالاب انزلی از سال ۶۵ صید توسط یک شرکت ترکیه صورت گرفت. اواخر دهه ۶۰ حدود ۱۰ تن از این گونه بومی در تالاب انزلی صید و به ترکیه صادر شد در سالهای اخیر ذخایر شاه میگوی گیلان به شدت کاهش یافته است و اکنون برداشت این گونه تقریباً به صفر رسیده است. سال گذشته در دریاچه سد ارس حدود ۲۴۰ تن شاه میگوی آب شیرین توسط یک شرکت ایرانی صید و کیلویی ۱۳ دلار صادر شد. در حال حاضر بزرگترین تولید کننده و صادر کننده این خرچنگ کشورهای ترکیه و ایران هستند.
سه خانواده شاه میگوی آب شیرین در دنیا وجود دارد که خانواده Astacidae بومی منطقه آسیای غربی است و گونه AstacusLeptodactylus در ایران وجود دارد. رنگ بدن قهوه‌ای تیره متمایل به سبز یا طیف‌هایی از این رنگ‌ها است که گاهی لکه‌های تیره دارد. تنوع رنگی آن ارتباط با رنگ مواد زمینه محیط زندگی آن دارد بدن شاه میگوی آب شیرین دارای دو قسمت سر و دم می‌باشد ارگانهای بیرونی قسمت سر شامل روستروم؛ یک جفت چشم مرکب، آنتن‌ها و آنتنول، پره‌های دهانی و شش جفت پای قدم زن می‌باشد. در قسمت دم بندهای شکمی، دم و دمپاره ها و پاهای شنا قرار می‌گیرند. جفت اول پاهای سینه‌ای تبدیل به چنگک شده که باریک است و انبر کی باریک و نوک تیز دارد که حداکثر طول آن به ۱۵ سانتی متر می‌رسد شاه میگوی آب شیرین در آب‌های شیرین و لب شور زندگی نموده و بهترین تغییرات میزان شوری برای این گونه ۱۴ – ۴ گرم در لیتر می‌باشد. شاه میگوی آب شیرین جوان به شوری کمتر از ۴ گرم در لیتر حساسند ولی تغییرات شوری بر میزان بقا و رشد بزرگترها تاثیری ندارد. بهترین دمای پرورش شاه میگو ۲۰ تا ۲۵ درجه است در استخرهای پرورشی تا رسیدن به مرحله بازاری می‌توان از غذاهای مختلف استفاده نمود. شاه میگو بعد از پوست اندازی برای ساخت پوسته جدید خود نیاز به کلسیم دارد و در صورت کمبود کلسیم در آب و جیره غذایی موجود، برای رفع نیاز خود به همجنس خواری روی می‌آورد. مقدار زیادی از گوشت آنها در چنگال آنها است و نقص عضو باعث کاهش بازار پسندی و ارزش اقتصادی آن‌ها می‌گردد.
در حال حاضر تنها منبعی که در ایران به طور طبیعی شاه میگوی آب شیرین جهت صید تجاری تولید می‌کند منبع آبی سد ارس است و برای نخستین بار پرورش این گونه در ۴ استخر ۴۰۰ متر مربعی خاکی با غذاهای دستی، به مدت شش ماه در گیلان انجام شده است. مولدهای این گونه با ارزش شاه میگو از دریاچه سد ارس تهیه شد و در مرکز تکثیر و بازسازی شهید انصاری رشت تکثیر آن انجام گرفت.

گونه های تجاری لابستر که مورد توجه صیادان می باشد شامل موارد زیر است:

● زیست شناسی لابستر

لابسترها در طول رشد خود به فواصل معین پوست اندازی می کنند و توانایی ترمیم و بازسازی خود را دارند.آنها در محیط های صخره ای و سنگلاخی زندگی می کنند و در طول روز در خلال سنگلاخ ها و شکاف ها مخفی شده و شبها از پناهگاه خود خارج می شوند و به گردش و شکار می پردازند. تغذیه لابستر از حلزونها،نرمتنان،سخت پوستان کوچک و ماهی می باشد.دشمن اصلی لابستر ها برخی از انواع ماهیان،لاک پشت های دریایی،مارهای آبی و پستانداران آبزی و البته انسان می باشد.

● پرورش لابستر

تقاضای فراوان برای لابسترها،در کشورهای جنوب شرق آسیا و قیمت بالای لابستر، اهمیت تکثیر و پرورش آن را توجیه می کند که شامل مراحل زیر می باشد:
۱) قرنطینه:
که به جهت شناسایی لابسترهای بیمار جدید به مدت ۵ تا ۶ روز پیش از ورود به سیستم پرورشی صورت می پذیرد.در صورت مشاهده لابسترهای ضعیف (که از روی اندام های شکسته،زخم های بسیار حساس،خوردگی دم یا لکه سیاه روی کاراپاسشان شناسایی می شوند)،اقدام به جداسازی آنها کنید.لابسترهای سالم به مدت ۱ ساعت در طی چند روز در حمام متیلن بلو جهت ضد عفونی قرار داده می شوند.
۲) تطبیق دهی و جمع آوری:
به مدت یک هفته و با تغذیه مناسب جهت غنی سازی شان صورت می گیرد و از ۷ تا ۲۰ مترمربع متغیر می باشد.اندازه گیری طول کاراپاس و وزن بدن در همین زمان صورت می گیرد.کیفیت آب،غذا و میکروارگانیسم های موجود در آب مکررا کنترل می شود.
۳) پرورش:
آب مصرفی از فیلترهای ماسه ای و کیسه فیلتری ۱ میکرونی عبور کرده تا اجرام معلق آن زدوده شود.در تمام مدت این دوره هوادهی پیوسته صورت می گیرد.شرایط بحرانی(افت حرارت و یا تغییرات شوری) را با تنظیم عمق آب و تعویض آب مخازن تعدیل کنید.در صورت گل آلود بودن آب،با تعویض سریع آن از بروز مشکل جلوگیری کنید. تغذیه از صدف های خوراکی زنده می باشد که بستگی به اندازه،ظرفیت و توانایی لابستر دارد.
در صورتی که صدف زنده در دسترس نمی باشد می توان از صدف های خوراکی منجمد شده و ماهیهای غیر ما کول استفاده کرد.میزان غذای مصرفی ۴ تا۵ درصد وزن بدن لابستر می باشد که بهتر است همین میزان در طی ساعات عصر داده شود و غذای خورده نشده قبل از تعویض آب صبح روز بعد پاکسازی شود.
در شرایط مطلوب میانگین رشد ۳۵ گرم در ماه بوده است.به نظر می رسد قطع پایه چشمی(eyestalk)به تحقق امر فوق کمک کند.ظرفیت تانک های نگهداری و پرورش لابستر بیش از ۵۰ تن و ارتفاع حدود ۱.۵ متر می باشد.این تانک سیمانی بوده و نصب چسب پلاستیکی سیاه رنگ درون آن به حفظ رنگدانه های لابستر کمک می کند.هوادهی مطلوب توسط لوله های PVC در منافذ کف صورت می گیرد.قرار دادن پناهگاه هایی مثل پلاستیک،آجر،تخته سنگ،لوله های PVC می تواند به شبیه سازی شرایط طبیعی آنها کمک کند.
یکی از موارد جالب، پرورش لابستر با ماهیان ریزه خوار در سیستم پرواری لابستر می باشد.در پرورش توام لابستر با شاه ماهی(mullet)،اضافه غذای لابستر و مواد دفعی آن به مصرف شاه ماهی رسیده و هیچ مرگ و میری در لابسترها و شاه ماهی ها در طول دوره مشاهده نخواهد شد.

خواص لابستر

در بیان خواص لابستر یا شاه میگو باید بگوییم که این آبزی سرشار از پروتئین به همراه مقدار بسیار کمی از چربی های اشباع می باشد. لابستر منبع غنی از سلنیوم و همچنبن شامل اسید چرب امگا ۳ است. همچنین دارای مواد معدنی و ویتامین های حیاتی مانند مس، روی، آهن، فسفر، منیزیم، ید، ویتامین B12 ،B6 و E برای عملکرد طبیعی بدن می باشد. مصرف منظم لابستر یا شاه میگو در وعده های غذایی باعث محافظت بدن در برابر بیماری تیروئید، افسردگی و کم خونی می گردد.
از دیگر خواص لابستر یا شاه میگو می توان به تامین مقدار زیادی از پروتئین بدن اشاره نمود . این درحالی است که میزان چربی در بافت لابستر بسیار پایین است، در نتیجه می تواند غذای مناسب ورزشکاران باشد و پروتئین مورد نیاز عضله ورزشکاران را فراهم ‌نماید‌. این پروتئین ها شامل اسیدهای آمینه کوچکی هستند که تولید پروتئین های مورد نیاز بافت ها را فراهم ‌می سازند. همچنین ‌این پروتئین ها به بافت استخوانی و غضروفی بدن کمک می نمایند و برای سلامت خون بسیار مفید هستند.
درست مانند دیگر غذاهای دریایی شاه میگو غنی از مواد غذایی بسیار مهم با کالری پایین است و از آنجایی که چربی اشباع بسیار پایینی دارد می تواند جایگزینی مناسبی در برنامه رژیمی افرادی که قصد کاهش وزن دارند، بشود.
آهن ماده ای است که در تشکیل سلول های قرمز خون و حفظ عملکرد هموگلوبین در رساندن اکسیژن به تمامی قسمت های بدن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. لابستر یا شاه میگو حاوی میزان بالایی آهن است که می تواند حمل و نقل خون سالم را حفظ کرده و از کم خونی جلوگیری کند.
آهن به همراه مس برای حفظ عملکرد گلبول های قرمز بسیار با اهمیت هستند. میزان مس موجود در شاه میگو حدود ۱۷ برابر بیشتر از میزان مس در ماهی قزل آلا است. شاه میگو غنی از ید است. ید نقش کلیدی در عملکرد هورمون های تیروئیدی و تنظیم عملکرد آن ها دارد.
اگرچه بطور معمول تصور نمی شود که لابستر بعنوان غذایی برای ساخت استخوان ها درنظر گرفته شود، اما جالب است بدانید که مصرف شاه میگو بسیاری از مواد معدنی مورد نیاز سلامت استخوان ها را فراهم می کند. شاه میگو غنی از کلسیم است که برای حفظ قدرت استخوان ها و جلوگیری از پوکی استخوان فوق العاده است‌. همچنین‌حاوی میزان ‌بالایی ویتامبن D است که باعث جذب کلسیم می شود. در نتیجه از پوکی استخوان و از دست رفتن توده استخوانی جلوگیری می کند.
مصرف منظم‌ شاه میگو در وعده های غذایی هفتگی شما باعث تامین ۳۹ درصد فسفر و همچنین ۱۴ درصد از کلسیم مورد نیاز روزانه بدن شما می شود. فسفر و کلسیم ترکیبات Hydroxyaoatite (مواد مغذی که باعث استحکام و متراکم شدن استخوان ها می شوند) هستند. علاوه بر این کلسیم باعث سلامت اعصاب می گردد و همچنین تغذیه غشاهای سلولی را بعهده دارد.
مصرف شاه میگو باعث فراهم آوردن دو ماده کولین و ویتامین B12 برای مغز می شود. کولین تولید نوروترانسمیترها (ترکیبات کوچکی که در ارتباطات مغز شرکت می کنند) را حمایت می کند، درحالیکه ویتامین B12 کمک به حفظ میلین (ماده ای که اعصاب را می پوشاند و انتقالات عصبی را حمایت می کند) می نماید. علاوه بر این ها کولین باعث سلامت غشای سلولی و ویتامبن B12 باعث تقویت عملکرد گلبول های قرمز خون می شود.
مصرف منظم غذاهای دریایی بخصوص شاه میگو، می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد‌. شاه میگو حاوی مقادیر DHA و EPA است که از نظر حفظ سلامت قلب بسیار مهم و حیاتی است و از بروز سکته مغزی و دیگر مشکلات قلبی عروقی جلوگیری می کند. این دو ماده همچنین سلامت چشم ها را با جلوگیری از تخریب ماکولای شبکیه چشم (جسم‌زرد که باعث تیزبینی و وضوح در بینایی می شود) تضمین می کنند.
آیا می دانستید مصرف غذاهای دریایی می تواند باعث کاهش و پیشگیری بروز سرطان شود؟ جالب است بدانید که مصرف منظم غذاهای دریایی خصوصا شاه میگو، می تواند خطر ابتلا به سرطان تخمدان و روده بزرگ را کاهش دهد. همچنین مطالعاتی که در این زمینه صورت گرفته است نشان داده است که خانم هایی که در برنامه غذایی خود، مصرف غذاهای دریایی را افزایش داده اند در مقایسه با مصرف کنندگان گوشت قرمز، کمتر در معرض ابتلا به سرطان سینه می باشند.
در آقایان نیز افزایش مصرف غذاهای دریایی ابتلا به سرطان های ریه و پروستات را کاهش می دهد. همانطور که در ابتدا ذکر شد لابستر یا شاه میگو حاوی میزان بالایی امگا ۳ می باشد که برای حفظ ساختار و عملکرد عصب بدن مهم است. امروزه کاملاً ثابت شده که امگا ۳ یک مکمل غذایی عالی و مهم برای مغز است. همچنین می تواند از آسیب های عصبی که منجر به زوال مغز می شوند جلوگیری کند.
در نتیجه مصرف منظم لابستر یا شاه میگو منجر به جلوگیری از آلزایمر می گردد، زیرا امگا ۳ موجود در آن از آسیب سلول های مغزی جلوگیری می کند. همچنین مطالعات نشان داده که امگا ۳ موجود در شاه میگو از کم شنوایی که در نتیجه بالارفتن سن ایجاد می شود جلوگیری می کند. مصرف حداقل دو وعده غذای دریایی در هفته باعث کاهش ابتلا به این بیماری می شود.
مصرف شاه میگوی غنی از امگا ۳ همچنین باعث حال خوب و سرزندگی و شادی خصوصاً در سالمندان می شود. مطالعات طولانی مدت بر روی مصرف شاه میگو، ماهی، میگو و دیگر غذاهای دریایی نشان داده که امگا ۳ فراوان این غذاها به درمان بیمارانی که از افسردگی رنج‌ می برند کمک شایانی می نماید. همچنین ذکر شده است که مواد غذایی حاوی امگا ۳ بالا در معالجه بیماران دو قطبی استفاده می شود.
مصرف زیاد امگا ۳ همچنین باعث کاهش التهاب ناشی از پاتوژن ها و رادیکال های آزاد می شود. در نتیجه مصرف منظم شاه میگو و دیگر غذاهای دریایی می تواند به بدن در مبارزه با التهاب کمک کند. ویتامین B6 موجود در شاه میگو همچنین می تواند عملکرد عصبی را تحت تاثیر قرار دهد. اعتقاد به این است که مصرف دو وعده شاه میگو در هفته می تواند افسردگی را کاهش داده و اختلال دوقطبی را درمان کند.
سلنیوم فراوان موجود در شاه میگو برای حفظ تقویت سیستم ‌ایمنی بدن بسیار حیاتی است. سلنیوم آنتی اکسیدانی است که مصرف بالای آن باعث تقویت سیستم ایمنی و از بین بردن رادیکال های آزاد، اکسیدان های آسیب رسان و سلول های سرطانی می شود. از دیگر خواص آنتی اکسیدانی سلنیوم کند کردن روند پیری است. از فروشگاه اینترنتی جوتی کالا لابستر را به صورت آنلاین خریداری کنید و از مزایای مصرف آن استفاده نمایید.

جفت گیری و تخم ریزی Mating and egg-laying

لابسترها در مدت تابستان در پناهگاه خود جفت گیری می کنند.زمانی که ماده به تازگی پوست اندازی کرده و تاراپاس آنها هنوز نرم است. (سلولهای اسپرم در کپسوب کوچکی به نام Spermatophore قرار دارند که ماده آنها را در داخل محفظه ای به نام Seminal receptacle ذخیره می کند.
نر ماده را به پشت می چرخاند و سلولهای اسپرم را به داخل ماده منتقل می کند که بوسیله اولین جفت پای شنای خود این کار را انجام می دهد. (gonopods ). بعد از جفت گیری نر ماده را به روی پاهایش بر می گرداند و از کاراپاس آن برای چند روز مراقبت می کند تا وقت کافی برای سخت شدن داشته باشد. ماده اسپرم های نر را برای چند ماده در خود نگه م یدارد (حدود یکسال یا بیشتر) بیشتر ماده ها یکسال بعد از جفت گیری تخم ریزی می کنند و تخم های لقاح یافته را به بیرون می ریزند. بعد از تخم ریزی تخم ها به صورت پیوسته در زیر دم در روی پاهای شنا (Pleopods) به صورت چسبیده و محکن باقی می مانند. سپس ماده دم خود را به صورت خمیده به زیر خود نگه می دارد و تخم عا را با خود به مدت ۱ سال (۹ تا ۱۲ ماه) جابه جا می کند. به همین دلیل ماده ها هر دو سال یکبار جفت گیری می کنند. یک ماده در جوانی می تواند چندین هزار تخم بگذارد و در هنگام پیری به چند ده هزار تخم می رسد. ماده ها ۵ درصد از تخم هایشان را در دوره رشد نهفته از دست می دهند. این از دست رفتن تخم ها می تواند به دلیل بیماری، صدای مزاحم، پارازیت ، انگل ، شکار شدن و یا ماهیگیران که مکرراً شکار می کنند باشد. دستکاری آنان نیز باعث رها شدن تخم های چسبیده به ماده ها می شود.

رها سازی Hatching

وقتی تخم ها هچ شده و برای بیرون آمدن آماده اند، ماده شکم خود را بلند کرده و هزاران لارو لابستر بر روی سطح آب شناور می شوند. دما مهمترین عامل برای هچ شدن لاروها است. لاروها در تابستان وقتی دمای آب افزایش پیدا کرد رها سازی می شوند. بازده زمانی وقوع هچ بین September , May است. اما بیشتر اوقات در August , July رخ می دهد.

مرحله لاروی Larval stage

لاروهای لابستر شباهتی به لابسترهای بالغ ندارند آنها مانند میگوهای کوچک فقط چند میلیمتر طول دارند وقتی آنها هچ شدند (stage I ) نزدیک سطح آب شنا می کنند که به آنها لاروهای پلانکتونی (Planktonic) می گویند. در مدت این دوره آنها دوبار
پوست اندازی می کنند و به Stage II و سپس Stage III می رسند
تغییر شکل بعد از ۳ بار پوست اندازی صورت می گیرد. وقتی لارو Stage III
پوست اندازی کند تغییر شکل داده و برای اولین بار شبیه لابستر کوچک می شود. که به آن Post Larve می گویند. که اندازه آن حدوداً بین ۱۱ تا ۱۴ میلیمتر است. که مهمترین مرحله رشد است. زیرا این مرحله زمانی است که لابسترها به سمت بستر ته نشین
می شوند. Post Larve ها در پیرامون خود شنا می کنند و به سرعت به کاوش می پردازند تا مکان مورد علاقه خود را برای استقرار پیدا کنند. در شرایط طبیعی بسته به درجه حرارت آب رسیدن به مرحله پست لاروی بین ۳ تا ۱۲ هفته به طول می انجامد.

benthic (بستر زی)

وقتی پست لاروها محل سکونت مناسب را برای خود پیدا کردند در پناهگاه خود ساکن می شوند و به سرعت پوست اندازی می کنند. که در این هنگام می توان کنت که لابستر benthic شده است.

cryptic (مخفی زی)

تقریباً در تمام مدت برای محافظت از خود در برابر شکارچیان به صورت مخفی باقی
می مانند اگر لابستر بزرگتر شد باید برای تهیه غذا یا پیدا کردن یک پناهگاه بزرگتر از مخفی گاه خود بیرون بیاید که ترجیح می دهند این کار را در شب انجام بدهند.

emerging (پدیدار شدن)

وقتی طول eephalothoram (سرسینه) آنها به ۱۵ تا ۲۵ میلیمتر رسید از مخفی گاه خود بیرون آمده و پدیدار می شوند. وقتی چنگالهایشان کمی بزرگتر شد از مخفی گاه خود بیشتر بیرون می آیند ولی در نزدیکی آن باقی می مانند.

vagile (تحرک)‌

وقتی سرسینه آنها به ۲۵ تا ۴۰ میلیمتر رسید. لابسترها بسیار بیشتر از مخفی گاه خود بیرون آمده و متحرک می شود و آزادانه به شکار می پردازند.

adoleascent (جوانی)

هنگامی است که سرسینه آنها به بالای ۴۰ میلیمتر برسد وارد این مرحله می شوند که ارگان های تناسلی رشد کرده و لابستر به مرحله بلوغ می رسد و می تواند تولید مثل کند.

adult (بلوغ)

با توجه به منطقه و جنس لابستر اندازه آن تفاوت های قابل ملاحظه ای دارد. به طور کلی سایز رسیدن به بلوغ بیش از ۶۰ میلیمتر است. از هر ۰۰۰/۱۰ لارو متولد شده تخمین زده شده است که تنها یکی از آنها تا بزرگسالی زنده می ماند.

ساختمان خارجی لابستر Enterior anatomy

(آنتن ها)

لابسترها دارای ۳ جفت آنتن هستند. یک جفت آنتن بزرگ و دو جفت آنتن کوچک که اندام های حسی جانور است. آنتن های بزرگ برای لمس کردن و پیدا کردن مسیر در محیط است. آنتن های کوچک به آنها این امکان را می دهد تا مواد شیمیایی مختلف موجود در آب را تشخیص بدهند. آنها به بو بسیار حساس هستند و به آنها در پیدا کردن غذا کمک می کند.

(چشم ها)

لابسترها دارای ۲ چشم در محل پایه آنتن ها هستند. چشم ها قادر به شناسایی رنگها نیستند و نمی توانند تصاویر را به طور واضح ببیند. اما چشم های آنها به نور بسیار حساس است و می توانند حرکات و سایه ها را در نور بسیار کم تشخیص دهند. لابسترها اساساً مسیر خود را در محیط از طریق لامسه و بویایی پیدا می کنند.

(چنگالها)

این جفت از پاها هستند که با دیگر پاها متفاوتند. زیرا آنها بسیار بزرگ هستند. این چنگالها برای خرد کردن، چنگ زدن و بریدن استفاده می شود. چنگال خرد کننده یا له کننده دارای دندانه های بزرگی است و جانور را برای شکستن پوسته طعمه یا carapace آن قادر می سازد چنگال برنده کمی کوچکتر و چندین دندانه ریز دارد که لابستر را برای بریدن یا پاره کردن گوشت طعمه قادر می سازد همچنین آنها را قادر به ربودن طعمه نیز می سازد.

(پاهای حرکتی)

چهار جفت پای دیگر وجود دارد. که برای حرکت کردن استفاده می شود. هر چند دو جفت از آنها که درست بعد از قسمت میانی سینه قرار دارند (chelae ) با چنگالهای ککوچک مجهز شده اند و برای تغذیه به کار برده می شوند.

(سرسینه)

سر و سینه لابستر به یکدیگر متصل شده و Cephalothoram را تشکیل داده اند که اولین قسمت بدن لابستر است.

(شکم)

همان چیزی است که معمولاً دم نامیده می شود. شامل ۶ قسمت و همچنین بند بند است.
Telson
در پایان Abdomen قرار دارد که قسمت میانی دم منتشر شده لابستر است.
uropods
قسمت هایی که در هر طرف Telson قرار دارند و دم را تشکیل می دهند.
Anus
در زیر Abdomen قرار دارد. بین آخرین قطعه از شکم و تلسون

(پاهای شنا)

اندام هایی شبیه باله در زیر شکم قرار دارد که پاهای شناگر هستند ۵ جفت است.
اولین جفت (نزدیکترین به cephalothoram) با چهار جفت دیگر متناوب است و
می تواند برای تشخیص نر و ماده از یکدیگر استفاده شود. در نرها اولین پاهای شنا بزرگ، سخت و نسبتاً سفید و برای جفت گیری استفاده می شود که به آن gonopods گویند. در ماده ها آنها کوچک و نرم هستند. بقیه پاهای شنا به حرکت لابستر و به گردش در آوردن داخل پناهگاهشان کمک می کند و در ماده ها برای حمل و نقل و تمیز کردن تخم ها نیز استفاده می شود.

(دهان)

دهان درست در پایین Rostrumزیر چشم ها و آنت ها قرار دارد که شامل دو قسمت mandibles , manillipeds است که از اولی برای رساندن غذا به دهان باز و از دومی مانند دندان عمل می کند.

Interior anatomy آناتومی داخلی لابستر

Brain (مغز)

در لابستر بالغ مغز بزرگتر از یک نخود فرنگی نیست و درست پشتچشم ها قرار دارد.

Heart (قلب)

قلب در پشت لابستر در روی قسمت عقبی cephalothorax درست قبل از شکم قرار دارد.

Stomach

دارای دو معده است. اولی در سر لابستر درست پشت چشم ها و مغز قرار دارد که معده قلبی Cardiac نامیده می شود. معده دوم درست بعد از اولی قرار دارد و معده روده ای یا (Pyloric Stomach) نامیده می شود. معده دوم به طرف شکم و در طول آن امتداد دارد.

intestine (روده)

روده از معده دوم شروع و کاملاً در طول شکم امتداد پیدا می کند و در انتها به مخرج می رسد وقتی لابستر به صورت طولی برش داده شود ما می توانیم روده را که لوله کوچک سیاهرنگی است را ببینیم.

Ovaries (تخمدان ها )

فقط ماده ها دارای تخمدان هستند. دو تخمدان وجود دارد و جایی است که تخم ها قبل از لقاح در آن تولید می شوند (ovocytes) . تخمدان ها در طول شکم امتداد دارند و در بالای روده قرار گرفته اند. وقتی لابستر پخته را در جهت طولی برش دهیم. گهگاه می توانیم یک خط قرمز را ببنیم که آنها تخمدان ها و تخم های لقاح نیافته هستند. و ما می توانیم از آنها تغذیه کنیم (قابل خوردن هستند).
در برخی موارد جسم سیاه رنگی وجود دارد که بعلت جذب روده تخم ها بوجود آمده است و تخم هایی بوده اند که در شرف رها سازی بوده اند و در هنگام صید لابستر به جای اینکه رها سازی شوند به مایع تبدیل شده اند (تغییر یافته اند) و پروتئین های مفید موجود در تخم دوباره وارد خون می شوند به همین دلیل تخمدان رنگ سیاهی به خودمی گیرد که اشتها آور به نظر نمی رسد اما بسیار مقوی است و فقط به یک آبکشی نیاز دارد.

Testes (بیضه ها)

بیضه ها درست در پایین قلب قرار دارند و به صورت دو نوار سفید دیده می شوند.

Diyestive gland (غدد گوارشی)

این اندام بیشترین اندازه cephalothorax را در برگرفته و نشان دهنده کبد جانور است. وقتی cephalothorax لابستر پخته شده را باز کنیم آن را به صورت یک ماده سبز رنگ می بینیم.

رشد و پوست اندازی

لابسترها برای رشد باید پوست اندازی منظم داشته باشد و برای این منظور باید کاراپاس خود را پوست انداز کند. کاراپاس cephalothoram به دو نیم شکافته می شود و لابستر بدن خود را از پوست اولیه بیرون می کشد و سپس این کار را برای چنگالها و بعد برای پاها و در انتها برای دم انجام می دهد. در ابتدای بعد از پوست اندازی لابستر مانند ژلاتین موم است لابستر مقدار زیادی آب برای افزایش حجمش جذب می کند. در ابتدا کاراپاس جدید بسیار انعطاف پذیر است و زیاد سخت نیست و سخت شدن آن به زمان نیاز دارد. سخت شدن کامل کاراپاس تقریباً ۱ ماه زمان می برد. بعد از پوست اندازی لابسترها ۱۵ تا ۲۰ درصد نسبت به قبل بزرگتر می شوند و وزنشان تقریباً ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش می یابد.
در آغاز زندگی benthic لابستر به سرعت رشد کرده و کاراپاس آنها کامل پیدا
می کند. آنها می توانند در سال اول ۴ تا ۵ بار پوست اندازی کنند، که این کار برای لابستر بالغ ۱ بار در سال است وقتی به اندازه معین رسیدند سرعت رشدشان کمتر شده و گاهی اوقات چندین سال طول می کشد بدون تغییر کاراپاس برای رسیدن به اندازه تجاری لابسترها باید تقریباً ۲۰ بار پوست اندازی کنند. بیشتر لابسترها در تابستان وقتی که دمای آب بالا می رود پوست اندازی می کنند. رشد و پوست اندازی به مقدار زیادی تحت تأثیر دما می باشد. رشد و پوست اندازی لابستر در آب گرم بیشتر است. از این رو دو لابستر هم سایز می توانند عمر متفاوتی بسته به جایی که زندگی می کنند داشته باشند. در Magdalen ایسلند رسیدن به اندازه تجاری ۸ سال تخمین زده شده است. اما در مناطق معینی که آب گرم است رسیدن به اندازه تجاری در ۵ سالگی است در مناطقی که دمای آب در اکثر سال سرد است رشد تا ۱۰ سال طول می کشد. معمولاً روش دقیقی برای تعیین سن لابستر وجود ندارد. زیرا آنها همیشه در حال رشد و تغییر کاراپاس هستند و نشانه ای از رشد بر روی بدن آنها وجود ندارد که سن آنها را مشخص کند. (هر چند یک تکینک برای تعیین سن لابستر گسترش پیدا کرده است که براساس رنگدانه (lipofuscin) موجود در مغز است). مثل حلقه های رشد موجود روی فلس ماهی از این رو ما نمی دانیم لابستر چقدر زندگی می کند، تعیین سن براساس اندازه و نرخ رشد وابسته به دما است اما می دانیم آنها می توانند چندین سال (حداقل ۵۰ سال ) زندگی کنند و به بزرگترین سایز خود برسند.
در سال ۱۹۹۷ یک لابستر با وزن kgr20 و با اندازه تقریبی ۱ متر (طول کلی ) در Nova scotia گرفته شد. خارج از سواحل استان ماساچوست در U.S یک لابستر مشابه با وزن kgr20 و طول کلی cm91 نیز گزارش شد. علاوه بر این اسناد محققی وجود دارد که لابستر با طول بین ۵/۱ تا ۸/۱ نیز صید شده است.

پرورش مصنوعی لابستر

لابستر یکی از گونه های با ارزش تجاری است و جمعیت های بسیاری خواستاربهره برداری از آن هستند. در تئوری پرورش لابستر امکان پذیر است زیرا همه ضروریات آن شناسایی و همچنین انجام آن مقدور و در دسترس است. اما در حقیقت عملیات پرورشی در این زمینه وجود ندارد. به دو دلیل اصلی :
· اول از همه لابسترها حتی لارو لابستر وقتی در اسارت نگهداری می شود بسیار ستیزه جو است. آنها با یکدیگر مبارزه و همدیگر را می کشند. برای کنترل این رفتار و ستیزه جویانه لارو لابستر را باید بوسیله ایجاد جریان در حوضچه تا زمان رسیدن به پست لاروی به صورت متحرک نگهداری کرد. پس از مرحله پست لاروی برای جلوگیری از مبارزه با یکدیگر هر یک از آنها را در محفظه ای مجزا قرار می دهند. از این رو پرورش لابستر به مقدار زیادی فضا و نیروی کار نیاز دارد که وسایل و امکانات آن بسیار گران تمام می شود.
· ثانیاً لابسترها در شرایطی طبیعی بسیار آهسته رشد می کنند. بسته به ناحیه ای که در آن زندگی می کنند رسیدن آنها با اندازه قابل مصرف بین ۵ تا ۱۰ سال طول می کشد و پرورش دهنده نمی تواند مدت درازی را منتظر بماند. برای تسریع عمل آوری دمای آب باید ۲۰ تا C ْ۲۲ نگهداری شود. لابسترها در آب با دمای بالا سریع تر رشد
می کنند و بین ۲ تا ۳ سال به اندازه تجاری می رسند. ولی بالا آمدن دما تغذیه لابسترها بسیار بیشتر شده و خطر بیماری نیز افزایش پیدا می کند. که افزایش تلفات باعث خسارت در تولید و ضرر مالی می شود. علاوه بر آن نگهداری در دمای بالا نیازمند سیستم قوی و بسیار گرانی است. پرورش لابستر تاکنون پر سود نبوده است اما عملیات پرورش لابسترهای کوچکی را برای رها سازی به محیط طبیعی شان در جهت افزایش جمعیت طبیعی آنها تولید کرده است. از طرفی معلوم نیست این روش مؤثر باشد یا نه و میزان ماندگاری لابسترهای رها سازی شده نیز نامعلوم است.

کد آیسیک مرتبط با پرورش و تکثیر لابستر

کد آیسیک مخفف International Standard Industrial Classification (سیستم بین المللی طبقه بندی استاندارد صنایع) است. کد گذاری به عنوان روش ساده و دقیق برای تعیین هویت کالا، قطعات ، مدارک و اموال ، سالها است که در سطح شرکت هاو زنجیره های تأمین مورد استفاده قرار می گیرد.
کد آیسیک فرآوری لابستر ۱۵۱۲۴۱۲۳۲۴
کد آیسیک لابستر عمل آوری و محافظت شده، با پوسته یا بدون پوسته ۱۵۱۲۵۱۲۳۲۷

کد تعرفه گمرکی مرتبط با پرورش و تکثیر لابستر

تعرفه یا به عبارت دیگری(TARIFF) یک نوع معیار رقمی و یا عددی می باشد برای شناسی و تعیین جایگاه کالا در ترخیص کالا .
تعرفه گمرکی میزان حقوق ورودی قابل پرداخت برای ورود کالا می باشد.تعرفه گمرکی در بستر تاریخ مبتنی بر سیستم و روش های خاصی از قبیل اداره گمرک،آمار،حمل و نقل،بیمه و غیره طراحی و مورد استفاده قرار می گیرد.
کد تعرفه گمرکی فرآوری لابستر ۱۶۰۵۳۰۰۰ میباشد.

وضعیت واحد های فعال پرورش و تکثیر لابستر

در نمودار زیر تعداد و ظرفیت واحدهای پرورش و تکثیر لابستر در کشور به تفکیک استان آمده است .

وضعیت واردات و صادرات پرورش و تکثیر لابستر

نمودار واردات و صادرات پرورش و تکثیر لابستر در کشور به تفکیک سال در شکل زیر آمده است.

میزان سرمایه مورد نیاز جهت پرورش شاه میگو

بودجه: بالاتر از ۱۰۰ میلیارد تومان
نام محصول: شاه میگو ( لابستر)
ظرفیت تولید محصول: ۲۷۰ تن
مساحت زمین: ۱۰۰ هکتار
مساحت زیربنای طرح: ۹۴۲۸۰۰ متر مربع
نرخ برابری دلار: ۲۵۰۰۰ تومان
قیمت ماشین آلات پرورش شاه میگو: ۱۸۷۰۰۰ میلیون ریال
تعداد اشتغال مستقیم: ۱۲۵ نفر
طول دوره ساخت: ۱ سال
نرخ بازده داخلی: ۲۴/۷ درصد
سرمایه ثابت: ۲۲۴۰۰۰ میلیون ریال
سرمایه در گردش: ۱۵۵۰۰۰ میلیون ریال
سرمایه کل: ۳۷۹۰۰۰ میلیون ریال

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید: