طرح مونتاژ و تولید کامیون کشنده

ویژگی استراتژیک کشور پهناور ایران و قرارگرفتن در مسیر ترانزیت بین ‏المللی، توجه افزونتر به صنعت تولید کامیون و کشنده‏ ها و نیز ارائه تسهیلات بیشتر از سوی دولت به رانندگان و شرکت‏های حمل بار و کالا را ضروری می‏کند؛ تا حضور کامیون‏ها و کشنده ‏های ایران در جاده ‏های کشور و کشورهای مسیر ترانزیت کالا افزایش یابد و به رشد صادرات و تجارت کالا و صنعت کشور کمک کند. به این منظور باید برنامه جامع و هماهنگی توسط وزارت صنایع و نهادهای متولی حمل و نقل اجرا شود. در حال حاضر تقاضای بسیاری برای نوسازی و توسعه ناوگان کامیون و کشنده ‏ها وجود دارد اما رانندگان قدرت خرید کافی ندارند و محصولات تولیدی نیز به علت مشکلات اداری پرداخت وام بانکی و … مدتی در انبار می‏مانند. اگر تسهیلات کافی از سوی موسسات اعتباری و نهادهای متولی حمل ونقل در اختیار رانندگان قرار گیرد، تحویل خودروها به موقع صورت خواهد گرفت و این موضوع سبب توسعه و نوسازی دائمی ناوگان حمل ونقل تجاری خواهد شد.

وضعیت تولید انواع کامیون، کامیونت و کشنده در ایران

برابر آمار رسمی وزارت صمت، تولید انواع کامیون، کامیونت و کشنده توسط شرکت‏های سایپادیزل و ایران خودرودیزل در سال ۱۴۰۱، ۱۲۵۰۰ دستگاه بوده است.
تولید کامیونت، کامیون و کشنده در پنج ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ توسط دو خودروساز بزرگ کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۶۹ درصد و در بخش خصوصی ۹۷ درصد رشد داشته است.
طی مدت مذکور سال گذشته ٩٨٢٠ دستگاه کامیونت، کامیون و کشنده در ایران‌خودرو و سایپا تولید شده که با رشد ۶٩ درصدی به ۱۶ هزار و ۶۲۷ دستگاه افزایش یافته است.
تولید کامیونت، کامیون و کشنده در پنج ماهه نخست ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال گذشته در بخش خصوصی نیز رشد ٩٧ درصدی را ثبت کرده و از ۵٠۴۵ دستگاه به ۱۰ هزار و ۷۴۰ دستگاه افزایش یافته است.
طبق آمار در یک‌ماهه مرداد ۱۴۰۲، ٢٨٢١ دستگاه خودرو سنگین باری در کشور توسط دولتی‌ها تولید شده که به نسبت ٢٠٨١ دستگاه تولیدی در مدت مشابه سال گذشته، ۱۴ درصد رشد یافته است.

همچنین در مرداد ماه ١۴٠١ در مجموع ١٣٠٢ دستگاه خودروی سنگین در بخش خصوصی تولید شده بود که تولید آن‌ها به ١٩٩١ در مرداد ۱۴۰۲ افزایش یافت و بدین ترتیب رشد ٣۴ درصدی را رقم زده است.

عملکرد کامیون‏ها در ایران

آمار سازمان حمل و نقل جاده‏ای نشان می‏دهد که هر کامیون سالانه ۵۰ هزار کیلومتر مسافت را می‏پیماید که این مقدار ۳۰ درصد عملکرد یک کامیون در برخی کشورهای اروپایی است. مقدار بار جا به جا شده در ایران توسط یک کامیون نیز هزار تن و در اروپا ۴ هزار تن است. بنابراین بهره‏برداری نادرست از سرمایه‏ها و کامیون‏های موجود، به کاهش بهره‏وری وسیله نقلیه و افزایش هزینه‏های تولید منجر شده و توجیه اقتصادی برخی فعالیت‏ها را از بین برده است.
همانطور که می دانید کامیون ها فقط در اختیار شخص نیست بلکه مالکیت کامیون ها خود به چند مدل تقسیم بندی می شود که در اینجا به تفکیک به این موارد خواهیم پرداخت. تعداد کامیون هایی که در اختیار شرکت و موسسات است تا پایان سال ۱۴۰۰، ۲۳۵۶ عدد کامیون بوده.

کامیون های شخصی که خود صاحب ماشین روی کامیون کار می کند ۲۹۳۲۴۸ عدد کامیون که بیشترین درصد را در اختیار دارد.

برخی افراد به صورت شراکتی کامیون خریداری می کنند، تعداد این مدل کامیون ۲۰۴۷۹ عدد است. برخی هم فقط راننده کامیون فرد دیگری هستند تعداد این کامیون ۲۷۷۹۹ عدد می باشد.

در مجموع تا پایان سال ۱۴۰۲ به صورت کلی ۳۶۵۰۸۹ عدد کامیون در کشور در حال تردد هستند که بیشترین مالکیت این خودروها به صورت شخصی است. در زیر نمودار درصدی وضعیت مالکیت کامیون در کشور را برای شما قرار خواهیم داد.

براساس سالنامه آماری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای بیشترین تعداد کامیون تا پایان سال ۱۴۰۰ در اختیار استان پهناور اصفهان قرار دارد، تعداد کامیون در این استان ۳۶۲۵۸ عدد است.

همچنین رتبه دوم در اختیار خراسان رضوی با تعداد کامیون ۲۹۲۳۶ عدد قرار دارد، و ضمن اینکه رتبه سوم در اختیار استان آذربایجان شرقی است، ۲۵۸۸۳ عدد کامیون در این استان شناسایی شده بود.

رتبه چهارم به پایتخت کشور تعلق دارد یعنی استان تهران که در این استان ۲۴۵۱۰ عدد کامیون مشاهده شد.

رتبه ۵ هم در اختیار استان آذربایجان غربی با تعداد ۱۶۳۰۳ عدد می باشد. در اینجا پنج استان برتر در زمینه تعداد کامیون را برای شما معرفی کردیم البته رتبه آخر که رتبه ۳۱ است در اختیار استان کهگیلویه و بویر احمد می باشد و فقط ۹۳۱ عدد کامیون را در دست دارد.

اندازه بازار صنعت کامیون

Prnewswire پیش‌بینی می‌کند اندازه بازار جهانی حمل‌ونقل خودروهای سنگین از ارزش ۱,۶۶۳.۳۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) ۱۰.۳ درصد به حجم ۱,۸۳۳.۹۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ برسد و تا سال ۲۰۲۶ با نرخ رشد مرکب سالانه ۹.۱ درصد اندازه این بازار به مبلغ ۲,۵۹۴.۳۶ میلیارد دلار دست یابد. ارزش بازار خودروی ایران در سال ۲۰۲۱ به ۲۸.۸۵ میلیارد دلار رسید و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۷ به ۴۹.۹۲ میلیارد دلار با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) 9.57 درصد برسد. بر اساس نوع وسایل نقلیه، این بازار به خودروهای سواری، وسایل نقلیه تجاری و موتورسیکلت تقسیم می‌شود. تولید خودروهای سواری در ایران در سال ۲۰۲۰ با افزایش ۷ درصدی نسبت به سال قبل از آن، ۸۲۶ هزار و ۲۱۰ دستگاه را به ثبت رساند. فروش تمام خودروهای سواری در سال ۲۰۲۰ با افزایش ۸.۷ درصدی فروش نسبت به سال ۲۰۱۹، به ۸۱۶,۴۹۷ دستگاه رسیده است.
بازار هدف طرح مونتاژ و تولید کامیون کشنده

براساس بررسی های انجام شده، تا سال ۱۳۹۸، ۳۶ میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه وسیله نقلیه موتوری درحال حرکت در ایران وجود داشته است. طبق گزارش بیمه مرکزی از مجموع ۳۶.۶ میلیون دستگاه وسیله نقلیه، تعداد ۱۴ میلیون و ۸۲۲ هزار دستگاه موتورسیکلت‌ و مابقی به سایر وسایل نقلیه مربوط می‌شود. آمارهای سازمان حمل‌ونقل جاده‌ای و دیگر دستگاه‌های دولتی نشان می‌دهد در مجموع با کنار گذاشتن وسایل نقلیه کشاورزی، در سطح کشور به‌طور دقیق ۲۱ میلیون و ۷۷۸ هزار خودروی فعال و دارای پلاک نصب‌شده در کشور وجود دارد که خودروهای باری و سنگین شامل ۳ میلیون و ۴۰۸ هزار دستگاه می‌شود؛ همچنین ۱۸ میلیون و ۳۷۰ هزار دستگاه خودرو سواری (شخصی و عمومی) در کشور وجود دارد. با استفاده از نسبت خودروهای باری و سنگین به خودروهای سواری در سال ۱۳۹۸ و تعداد خودروهای سواری به فروش رسیده اعلام شده در سال ۲۰۲۰ می‌توان تعداد خودروهای سنگین در سال ۲۰۲۰ را برابر با ۱۵۱ هزار و ۴۷۶ دستگاه تخمین زد و با نرخ رشد مرکب سالانه ۹.۵۷ درصدی بازار خودروی ایران، تعداد خودروهای سنگین در سال ۲۰۲۲، ۱۸۱ هزار و ۸۵۵ دستگاه برآورد می‌شود.

تولیدکنندگان عمده کامیون در ایران

در اینجا به تعدادی از تولیدکنندگان مطرح کامیون در ایران اشاره می کنیم:
۱. ایران خودرو دیزل (IKD): یکی از زیرمجموعه های گروه صنعتی ایران خودرو، IKD یکی از بازیگران مهم در بخش کامیون سازی ایران است. این شرکت انواع خودروهای تجاری از جمله کامیون و اتوبوس را تولید می کند.

۲. سایپا دیزل (SD): سایپا دیزل زیرمجموعه گروه سایپا در زمینه تولید خودروهای تجاری اعم از کامیون و اتوبوس فعالیت دارد. گروه سایپا یکی از بزرگترین خودروسازان ایران است.

۳. زاگرس خودرو: زاگرس خودرو به تولید طیف وسیعی از خودروهای تجاری از جمله کامیون معروف است. تمرکز این شرکت بر ارائه وسایل نقلیه برای مقاصد مختلف صنعتی و حمل و نقل است.

۴. گروه صنعتی ماموت: ماموت در زمینه تولید خودروهای سنگین اعم از کامیون و تریلر فعالیت دارد. این شرکت به بخش های ساختمانی، حمل و نقل و صنعت خدمات می دهد.

۵. گروه بهمن: گروه بهمن در زمینه های مختلف خودرو فعالیت می کند و خودروهای تجاری مانند کامیون و اتوبوس تولید می کند. این گروه در بخش های مختلف صنعت خودرو حضور دارد.

۶. پارس خودرو: پارس خودرو زیرمجموعه گروه سایپا در زمینه تولید انواع خودرو از جمله کامیون فعالیت دارد. این شرکت با طیف متنوعی از وسایل نقلیه به صنعت خودروسازی ایران کمک می کند.

تحلیل SWOT صنعت تولید کامیون در ایران

تجزیه و تحلیل SWOT شامل ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای یک صنعت یا تجارت خاص است. در اینجا یک تحلیل SWOT برای صنعت تولید کامیون در ایران آورده شده است:

نقاط قوت:
۱. موقعیت استراتژیک: موقعیت جغرافیایی ایران آن را به یک بازیگر کلیدی در صنعت حمل و نقل تبدیل می کند و به عنوان پل ارتباطی بین خاورمیانه و آسیای مرکزی عمل می کند.
۲. در دسترس بودن منابع: ایران به منابع طبیعی قابل توجهی از جمله فولاد و فلزات دسترسی دارد که برای تولید کامیون ضروری هستند.
۳. نیروی کار ماهر: کشور دارای استخر نسبتاً بزرگی از کارگران ماهر و نیمه ماهر است که نیروی کاری را فراهم می کند که می تواند در فرآیند تولید مشارکت داشته باشد.
۴. حمایت دولت: سیاست ها و مشوق های دولت ممکن است به رشد صنعت خودرو کمک کند و به طور بالقوه از بخش تولید کامیون حمایت کند.
۵. تقاضای داخلی: رشد اقتصادی داخلی و بخش ساخت و ساز می تواند تقاضا برای کامیون ها، به ویژه برای حمل و نقل کالا و مواد را افزایش دهد.

نقاط ضعف:
۱. چالش های اقتصادی: تحریم ها و نوسانات اقتصادی در بازار جهانی نفت اثرات نامطلوبی بر اقتصاد ایران داشته و بر قدرت خرید مصرف کنندگان و فضای کلی کسب و کار تأثیر گذاشته است.
۲. تأخیر فناوری: ممکن است صنعت به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های واردات فناوری با چالش‌هایی در جهت همگام شدن با آخرین پیشرفت‌های فناوری مواجه شود.
۳. مسائل زیرساختی: زیرساخت های ناکافی، از جمله شبکه های حمل و نقل و زنجیره تامین، ممکن است مانع تولید و توزیع کارآمد کامیون ها شود.
۴. بی ثباتی سیاسی: تنش ها و عدم اطمینان های سیاسی مداوم ممکن است بر ثبات محیط کسب و کار تأثیر بگذارد و بر برنامه ریزی و سرمایه گذاری بلندمدت تأثیر بگذارد.
۵. وابستگی به واردات مواد خام: اتکا به مواد خام وارداتی برای تولید کامیون می تواند صنعت را در برابر اختلالات زنجیره تامین و نوسانات قیمت آسیب پذیر کند.

فرصت ها:
۱. پتانسیل صادرات: با رشد بازار داخلی، ممکن است فرصت هایی برای صادرات کامیون به کشورها و مناطق همسایه وجود داشته باشد و به بازار گسترده تری دست یابد.
۲. ارتقاء فناوری: سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه می تواند منجر به پذیرش فناوری های پیشرفته، بهبود کیفیت و کارایی تولید کامیون شود.
۳. نگرانی های زیست محیطی: تاکید روزافزون جهانی بر پایداری زیست محیطی فرصتی را برای صنعت ایجاد می کند تا کامیون های سازگار با محیط زیست و کم مصرف را توسعه دهد و ارتقا دهد.
۴. مشارکت ها و اتحادها: همکاری با تولیدکنندگان بین المللی یا مشارکت های استراتژیک می تواند انتقال فناوری را بهبود بخشد، کیفیت محصول را بهبود بخشد و دسترسی به بازارهای جهانی را تسهیل کند.
۵. تنوع: صنعت می تواند با گسترش در بخش های مرتبط، مانند وسایل نقلیه الکتریکی، تنوع را بررسی کند تا با روندهای متغیر بازار هماهنگ شود.

تهدیدها:
۱. عدم قطعیت های اقتصادی جهانی: نوسانات در اقتصاد جهانی می تواند بر تقاضای کامیون تأثیر بگذارد و بر فرصت های صادراتی و رشد کلی صنعت تأثیر بگذارد.
۲. محدودیت های تجاری: محدودیت های تجاری و تحریم های مداوم ممکن است دسترسی به بازارها و فن آوری های بین المللی را محدود کند و مانع رقابت پذیری صنعت شود.
۳. رقابت ناشی از واردات: افزایش رقابت کامیون های وارداتی به ویژه کامیون های کشورهای دارای قابلیت های پیشرفته تولیدی می تواند صنعت داخلی را تهدید کند.
۴. افزایش هزینه های تولید: عواملی مانند تورم، افزایش هزینه نیروی کار و نوسانات در قیمت مواد اولیه می توانند به افزایش هزینه های تولید کمک کنند و بر سودآوری صنعت تأثیر بگذارند.
۵. تغییرات نظارتی: تغییرات در مقررات دولتی، استانداردهای انتشار یا الزامات ایمنی می‌تواند نیاز به تغییرات پرهزینه در فرآیندهای تولید داشته باشد که بر هزینه‌ها و انطباق بازار تأثیر می‌گذارد.

فرآیند تولید و مونتاژ کامیون در کارخانه

فرآیند تولید کامیون در یک کارخانه شامل مراحل مختلفی از طراحی و مهندسی گرفته تا مونتاژ و کنترل کیفیت است. در زیر یک نمای کلی از فرآیند تولید کامیون معمولی آورده شده است:

۱. طراحی و مهندسی:
– مفهوم سازی: فرآیند با مفهوم سازی طراحی کامیون با در نظر گرفتن عواملی مانند نیازهای بازار، نیازهای مشتری و استانداردهای نظارتی آغاز می شود.
– مهندسی: پس از نهایی شدن طراحی، مهندسان نقشه ها و مشخصات دقیقی از جمله طراحی سازه، مواد و فرآیندهای ساخت را ایجاد می کنند.

۲. نمونه سازی:
– نمونه اولیه بر اساس مشخصات مهندسی ساخته شده است. این نمونه اولیه تحت آزمایش و ارزیابی قرار می گیرد تا اطمینان حاصل شود که استانداردهای ایمنی، معیارهای عملکرد و سایر الزامات طراحی را برآورده می کند.

۳. تهیه مواد:
– مواد اولیه مانند فولاد برای شاسی، آلومینیوم برای اجزای بدنه و انواع پلاستیک و کامپوزیت از تامین کنندگان تهیه می شود. این مواد باید استانداردها و مشخصات کیفی را رعایت کنند.

۴. ساخت قطعات:
– اجزای مختلف کامیون شامل شاسی، موتور، گیربکس، سیستم تعلیق و قطعات بدنه یا در داخل یا توسط پیمانکاران فرعی ساخته می شوند.

۵. تولید خط مونتاژ:
– قطعات به صورت متوالی در خط تولید مونتاژ می شوند. این فرآیند شامل استفاده از ماشین آلات تخصصی و نیروی کار ماهر است. کارگران خط مونتاژ یک برنامه دقیق را دنبال می کنند و هر ایستگاه بر روی یک کار خاص مانند نصب موتور، اتصال بدنه یا نصب فضای داخلی تمرکز می کند.

۶. نقاشی:
– کامیون مونتاژ شده تحت فرآیند رنگ آمیزی قرار می گیرد. این شامل استفاده از پرایمر، پوشش پایه و پوشش شفاف برای محافظت از بدنه کامیون و ارائه ظاهری کامل است. رنگ آمیزی ممکن است به صورت دستی یا با استفاده از سیستم های خودکار انجام شود.

۷. تاسیسات برقی و مکانیکی:
– سیم کشی، اجزای الکتریکی و سیستم های مکانیکی از جمله سیستم های ترمز و فرمان برای اطمینان از عملکرد صحیح کامیون نصب و متصل می شوند.

۸. کنترل و تست کیفیت:
– کامیون تمام شده تحت بررسی های کنترل کیفیت و آزمایش های دقیق قرار می گیرد. این شامل تست‌های عملکرد، بازرسی‌های ایمنی و بررسی پایبندی به مشخصات طراحی می‌شود. هر گونه نقص یا مشکل قبل از حرکت کامیون به مرحله بعدی برطرف می شود.

۹. بازرسی نهایی:
– کامیون تکمیل شده تحت بازرسی نهایی قرار می گیرد تا اطمینان حاصل شود که تمام اجزا به درستی مونتاژ شده اند، خودرو مطابق با استانداردهای ایمنی است و با الزامات قانونی مطابقت دارد.

۱۰. بسته بندی و حمل و نقل:
– هنگامی که کامیون تمام بررسی های کنترل کیفیت را گذراند، برای حمل و نقل آماده می شود. این شامل بسته بندی، اسناد و برنامه ریزی تدارکات برای انتقال کامیون ها به نمایندگی ها یا مشتریان است.

۱۱. تحویل مشتری:
– کامیون ها بر اساس سفارش به نمایندگی ها یا مستقیماً به مشتریان تحویل داده می شوند. فرآیند تحویل شامل اطمینان از مستندات مناسب، ثبت نام و مشتری مداری در مورد استفاده و نگهداری از کامیون است.

در طول کل فرآیند تولید، تولیدکنندگان بر کارایی، کنترل کیفیت و ایمنی تمرکز می‌کنند تا کامیون‌هایی را ارائه کنند که استانداردهای صنعت و انتظارات مشتری را برآورده کنند. بهبود مستمر و نوآوری در فرآیندهای تولید نیز برای رقابتی ماندن در صنعت تولید کامیون ضروری است.

پیش بینی وضعیت سرمایه گذاری طرح مونتاژ و تولید کامیون کشنده

ظرفیت تولید سالیانه : ۵۰۰۰ دستگاه
مساحت زمین موردنیاز : ۲۰۰۰۰ مترمربع
زیربنای کل : ۸۰۰۰ مترمربع
تعداد نیروی انسانی مورد نیاز : ۱۵۰ نفر
میزان سرمایه گذاری ثابت : ۹.۵ میلیون دلار
ارزش ماشین آلات و تجهیزات : ۶ میلیون هزار دلار
نرخ بازده داخلی در سال مبنا : ۳۸ درصد

درصورت تمایل به این مطلب امتیاز دهید